Από θαλασσοπόροι, κολυμβητές: πώς οι άνθρωποι ξεκίνησαν να κολυμπούν για διασκέδαση - Free Sunday
Από θαλασσοπόροι, κολυμβητές: πώς οι άνθρωποι ξεκίνησαν να κολυμπούν για διασκέδαση

Από θαλασσοπόροι, κολυμβητές: πώς οι άνθρωποι ξεκίνησαν να κολυμπούν για διασκέδαση

Οι δροσερές αποδράσεις σε μια παραλία μπορεί να μοιάζουν, ειδικά στους μεσογειακούς λαούς, ένα από τα πιο φυσικά πράγματα που μπορείς να κάνεις τους καλοκαιρινούς μήνες, όμως η κουλτούρα του θαλασσινού μπάνιου είναι σχετικά πρόσφατη.

Η αναδρομή στην αρχαία Ελλάδα κρίνεται απαραίτητη. Βέβαια οι αρχαίοι ημών δεν κολυμπούσαν για διασκέδαση, παρά μόνο ως ναυαγοί ή αιχμάλωτοι, όπως ο Οδυσσέας που βούτηξε στη θάλασσα προκειμένου να αποδράσει από τη Χάρυβδη. Για την ακρίβεια, θεωρούσαν πως στον βυθό της θάλασσας κατοικούσαν θηριώδη τέρατα (Μέδουσες, Νηρηίδες, η Σκύλλα και η Χάρυβδη) και τον είχαν δαιμονοποιήσει. Οι Ρωμαίοι, αντίθετα, συχνά οργάνωναν παραθαλάσσια συμπόσια που εύκολα μετατρέπονταν σε όργια. Ωστόσο, χρειάστηκαν είκοσι αιώνες για το πρώτο μακροβούτι και οι λόγοι ήταν θεραπευτικοί.

1 min

Λέγεται πως ο διάσημος Γάλλος πρακτικός γιατρός Αμπρουάζ Παρέ, στα μέσα του 17ου, συνέστησε τα θαλάσσια μπάνια στον Ερρίκο Γ΄, που έπασχε από ψωρίαση.

Λίγο νωρίτερα, το 1621, ο Βρετανός λόγιος Ρόμπερτ Μπάρτον είχε δημοσιεύσει τη «Ανατομία της μελαγχολίας» και συνιστούσε σε όσους ταλαιπωρούνταν από κατάθλιψη και μελαγχολία συχνές επισκέψεις σε παραλίες και μια γενικότερη εξερεύνηση του κόσμου, ειδικά στα θερμά κλίματα.

2 min

Οι θαλασσοθεραπείες είχαν απήχηση στην Ευρώπη και από το 1753 άρχισαν να κατασκευάζονται παραθαλάσσιες κατοικίες και ξενοδοχεία.

Τα πρώτα θεραπευτικά κέντρα έκαναν την εμφάνισή τους στις Βρυξέλλες και στη Γαλλία. Μαζί τους και τα πρώτα μαγιό. Μια μακριά βαμβακερή σκελέα για τους άντρες και μια μακριά τουαλέτα, με ψηλές κάλτσες, που επέτρεπε απλώς το πλατσούρισμα και όχι το μπάνιο στα βαθιά, λόγω του βάρους που δημιουργούσε, για τις γυναίκες.

Το 1800 η τεχνολογία άρχισε να εξελίσσεται, φτιάχτηκε σιδηρόδρομος, βελτιώθηκαν τα οδικά δίκτυα. Το 1847, στην πόλη Σεντ της γαλλικής μεσογειακής παραλίας, δημιουργήθηκε η πρώτη οργανωμένη πλαζ. Τότε ξεκίνησε και η ηλιοθεραπεία παραλίας. Όχι για «μαύρισμα» (αυτό το έκανε μόδα η Coco Chanel μετά από 100 χρόνια) αλλά για χαλάρωση.

Στην Ελλάδα το trend ευδοκίμησε στις Τζιτζιφιές. Για τις καλές οικογένειες η τάση ήταν ηθικά ασθενής και διατήρησαν τις εξοχικές κατοικίες τους στα δροσερά προάστια του Αμαρουσίου και της Κηφισιάς. Όταν όμως η βασίλισσα Αμαλία έφτασε το 1834 με την έφιππη συνοδεία της στις Τζιτζιφιές, σύντομα ακολούθησαν και οι κυρίες της υψηλής κοινωνίας.

Η Αττική αναπτύχθηκε στην Καστέλα, στο Καβούρι, στη Λούτσα και στο Φάληρο, ενώ το 1840, στο Πασαλιμάνι του Πειραιά, παραχωρήθηκε ειδικός χώρος για τους κολυμβητές, με καμπίνες για αλλαγή ρούχων και δημοτικό καφενείο. Βέβαια, άνδρες και γυναίκες κολυμπούσαν ξεχωριστά.

4 min

Με την αλλαγή του αιώνα άνοιξαν τα πρώτα ταβερνάκια. Και δίπλα τους τα πρώτα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, όπως ο ιστορικός Χρυσός Γάτος, η Μπομπονιέρα και άλλα, που έφταναν μέχρι τη Γλυφάδα, η οποία ήταν ακατοίκητη μέχρι το 1900. Ακολούθησαν τα ξενοδοχεία. Το 1885, στην περιοχή του Νέου Φαλήρου, κατασκευάστηκε το μεγαλοπρεπές παραθαλάσσιο ξενοδοχείο Grand Hotel και το 1903, στο μοτίβο των ευρωπαϊκών λουτροπόλεων, το επίσης πολυτελές Ακταίον.

3 min

Μέχρι τη δεκαετία του ’60 είχαν δημιουργηθεί αρκετά πολυτελή ξενοδοχεία (με τις ευλογίες της Εκκλησίας, στην οποία ανήκαν τα περισσότερα κτήματα). Το διεθνές jet set τιμά τις νεόδμητες επιχειρήσεις. Έτσι, τα προϋπάρχοντα ταβερνάκια δίνουν τη θέση τους στα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης με την πρωτοπόρο Παμέλα Καπετανάκη να συστήνει στους Αθηναίους το Pamela’s (η μετέπειτα «Νεράιδα»).

Η μόδα της Αθήνας δεν άργησε να μεταδοθεί στα υπόλοιπα παραθαλάσσια αστικά κέντρα και φυσικά στα νησιά, από τα οποία εκείνα του Αργοσαρωνικού, τα κοντινά δηλαδή στην Αθήνα, γέμισαν τουρίστες, κοσμικούς και εξερευνητές που μαγεύτηκαν από το ανόθευτο τοπίο.

Στο μεταξύ, σε μια υπαίθρια επίδειξη μόδας στις 5 Ιουλίου του 1946, είχε παρουσιαστεί το μπικίνι του μηχανικού Λουί Ρεάρ. Το μπικίνι πήρε το όνομά του από την ατόλη Μπικίνι στα νησιά Μάρσαλ. Εκεί είχαν γίνει οι πρώτες δοκιμές ατομικής βόμβας, με τις εκρήξεις της οποίας παρομοιάστηκε η έκρηξη ενθουσιασμού που προκλήθηκε από τη δημιουργία του νέου μαγιό.

Οι παραθαλάσσιες διακοπές εξελίχθηκαν στη βαριά βιομηχανία όχι μόνο της Ελλάδας αλλά κάθε χώρας που οι ακτογραμμές της λούζονται από τον ήλιο, για να αναπτυχθεί γύρω τους ένα lifestyle τζίρου δισεκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνει από παιδικά κουβαδάκια και αντηλιακά μέχρι κότερα και μαρίνες.

Τώρα, το πώς εμείς παραμείναμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης την ίδια στιγμή που ακόμα και η Αυστρία «ζει» από τις λουτροπόλεις της είναι ένα άλλο ζήτημα.