ΕΝΦΙΑ και τιμωρία* - Free Sunday
ΕΝΦΙΑ και τιμωρία*

ΕΝΦΙΑ και τιμωρία*

Η οικοδομή ήταν ένας από τους τελευταίους εθνικούς κλάδους του δευτερογενούς τομέα που άντεξε τις σαρωτικές μεταμορφώσεις των περασμένων δεκαετιών. Στις μέρες μας η οικοδομή καταγράφει «βουτιά στο κενό», συμπαρασύροντας εκατοντάδες επαγγέλματα και επιχειρήσεις υψηλής εξειδίκευσης.

Όσοι παρακολουθούν τα τεχνικά θέματα γνωρίζουν ότι η κρίση στην παραγωγή νέων διαμερισμάτων ξεκίνησε πολύ πριν από το 2010, ενώ ήδη από την τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων 2004 και μετά η παραγωγή κατοικίας είχε δείξει έντονα πτωτική πορεία.

Ωστόσο, λόγω των ιδιαιτεροτήτων του κλάδου, αυτές οι τάσεις δεν εντοπίστηκαν εγκαίρως, παρ’ ότι οι κατασκευαστές ήδη γνώριζαν ότι το σφρίγος της αγοράς είναι πλασματικό, αφού δεν υπήρχαν νέες παραγγελίες. Στον αντίποδα δηλαδή της αυξημένης ρευστότητας και της ευημερούσας μεσαίας τάξης, η παραγωγή νέων διαμερισμάτων είχε συναντήσει την οροφή της.

Arthro Kourounis

Ακόμα και σήμερα η εικόνα του διαγράμματος αμφισβητείται, παρά το γεγονός ότι τα επίσημα στοιχεία της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑΤ είναι ξεκάθαρα: Ο μέσος όρος νέων διαμερισμάτων μέχρι το 2004 ήταν κάπου 100.000 ανά έτος, από το 2004 έως το 2010 έπεσε θεαματικά στα 15.000 και από το 2010 μέχρι σήμερα η παραγωγή πρακτικά μηδενίστηκε, στα 1.300 νέα διαμερίσματα ανά έτος.

Όλες οι αναλύσεις καταλήγουν στην κοινή διαπίστωση ότι η αγορά ακινήτων είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανακάμψει άμεσα, καθώς οι παράγοντες που εμποδίζουν την αύξηση της ζήτησης, αντί να περιορίζονται, οξύνονται. Σε αυτόν τον λογαριασμό έρχεται να προστεθεί η πώληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε κερδοσκοπικά funds στο 3% της αξίας τους, γεγονός που θα συμπιέσει ακόμη περισσότερο τις τιμές, αφού πλέον θα μεταγράφονται ακίνητα από τους πλειστηριασμούς σε τιμές κοντά στο 1/4 της αντικειμενικής τους αξίας. Ίσως και χαμηλότερα. Ήδη στο Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, που πρόσφατα παρέδωσε στο κοινό η ΓΓΠΣ, ο πιθανός αγοραστής ανακαλύπτει ότι μικρά ακίνητα πωλήθηκαν κάτω από 10.000 ευρώ, προκαλώντας περαιτέρω σύγχυση στην ήδη πολύπαθη αγορά ακινήτων.

Μερίδα συμπολιτών μας, κάνοντας πλημμελείς λογαριασμούς, συμπεραίνει ότι όσο πέφτει η αξία των ακινήτων, θα μειώνεται και το ενοίκιο. Αυτό φαίνεται λογικό, αλλά αν συνυπολογίσει κανείς την αδυναμία των ιδιοκτητών να συντηρήσουν έστω και στοιχειωδώς τα πεπαλαιωμένα ακίνητά τους, συμπεραίνουμε ότι ναι μεν θα διατίθενται προς μίσθωση φθηνά, αλλά άθλιας ποιότητας ακίνητα.

Αφήσαμε για το τέλος τον ΕΝΦΙΑ, φόρο που, εκτός από σοβαρό πρόβλημα, μπορεί να αποτελέσει και λύση. Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται πάνω στο σπουδαιότερο απόκτημα του μέσου Έλληνα και ίσως στο μοναδικό πλέον περιουσιακό του στοιχείο: στο σπίτι του.

Φυσικά έπρεπε να υπάρχει φόρος στα ακίνητα. Όμως έπρεπε να έχει υπολογιστεί όχι τόσο επιπόλαια, ούτε επί πλασματικών, δήθεν αντικειμενικών αξιών. Έπρεπε να υπολογιστεί σωστά και έπρεπε να έχει επιβληθεί τότε που ούτε δυσβάσταχτος θα θεωρούνταν ούτε «παράλογος», για να θυμηθούμε τον χαρακτηρισμό του κ. Τσίπρα όταν φλέρταρε με την εξουσία.

Σήμερα ο αντιαναπτυξιακός και βαρύς ΕΝΦΙΑ είναι δυνατόν και οφείλει να καταργηθεί άμεσα. Και να αντικατασταθεί με ένα αυτοδιοικητικό τέλος που θα πηγαίνει κατευθείαν στον δήμο όπου ανήκει το ακίνητο.

Τα τέλη, λόγω της φύσης τους και του ανταποδοτικού τους χαρακτήρα, δεν είναι προκλητικά. Άλλωστε, όπως ορίζει ο νόμος και επανειλημμένα έχει γνωμοδοτήσει ο Συνήγορος του Πολίτη, τα ανταποδοτικά τέλη και οι εισφορές για δαπάνες και υπηρεσίες ή έργα συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στην ανάπτυξη της περιοχής και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.

Θεωρώ αυτή την προσέγγιση εφικτή και, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, θα χρηματοδοτήσει έμμεσα την αγορά ακινήτων και, όπως θα δείξω σε επόμενο άρθρο μου, θα «πάρει ξανά μπροστά η μπετονιέρα».

Επιπλέον, ως λύση τη θεωρώ ιδιαίτερα πειστική για τους θεσμούς, αρκεί να δείξουμε ότι μπορούμε να την οργανώσουμε σωστά, προκειμένου να φέρνει συνεχώς χρήματα στα άδεια ταμεία. Διότι τον ΕΝΦΙΑ που ζητούν, αν όχι φέτος τότε από του χρόνου, κανείς δεν θα μπορεί να τον πληρώσει.

*Τίτλος δανεισμένος από τον ευφυέστατο @Fouiter στο Twitter.