Η ακροδεξιά στο Ράιχσταγκ… - Free Sunday
Η ακροδεξιά στο Ράιχσταγκ…

Η ακροδεξιά στο Ράιχσταγκ…

Η Τρίτη 24 Οκτωβρίου είναι ήδη κατοχυρωμένη ως μια ημερομηνία-τομή στην πολιτική και κοινοβουλευτική ιστορία της μεταπολεμικής Γερμανίας. Η νέα Ομοσπονδιακή Βουλή που εγκαινίασε τις εργασίες της στο ιστορικό κτίριο του Ράιχσταγκ, με την εκλογή του επί οκτώ συνεχή έτη υπουργού Οικονομικών Σόιμπλε στη θέση του προέδρου του σώματος, είναι εξακομματική και αποτυπώνει με ανάγλυφο τρόπο τον θρυμματισμό της πάλαι ποτέ δικομματικής σταθερότητας Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών, με τους Φιλελεύθερους να έχουν ρυθμιστικό ρόλο. Μάλιστα, υπάρχουν αναλυτές που μιλούν για επτακομματική Βουλή, καθώς προεξοφλούν περαιτέρω διαφοροποίηση, στα όρια της αντιπαράθεσης, της βαυαρικής δεξιάς των Χριστιανοσοσιαλιστών με τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση.

Το κυρίαρχο όμως χαρακτηριστικό της νέας Μπούντεσταγκ, που δίνει στη σύγκλησή της χαρακτήρα τομής, είναι η είσοδος σε αυτήν για πρώτη φορά μετά το 1949 της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), η οποία έλαβε ποσοστό 13% στις βουλευτικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου και εξέλεξε 85 βουλευτές. Η Εναλλακτική μετέχει ήδη στα 14 από τα 16 τοπικά Κοινοβούλια.

Η αντιμετώπιση της Εναλλακτικής

Το ερώτημα πώς θα αντιμετωπιστεί η Εναλλακτική από τα άλλα πολιτικά κόμματα εξειδικεύεται πλέον στο ερώτημα ποια θα είναι η στάση της Μέρκελ, καθώς η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση και οι Βαυαροί Χριστιανοσοσιαλιστές είναι ο κατεξοχήν χώρος στον οποίο η AfD μπορεί να διεισδύσει και να διεκδικήσει διεύρυνση της εκλογικής της βάσης.

Ήδη δύο κινήσεις συνδέθηκαν με την αντιμετώπιση της Εναλλακτικής: η απόφαση των Σοσιαλδημοκρατών το βράδυ των εκλογών να περάσουν στην αντιπολίτευση και να παραχωρήσουν τον ρόλο του τρίτου κόμματος στην AfD, αλλά και, δύο μέρες μετά, η απόφαση για μετακίνηση του Σόιμπλε στην προεδρία της Βουλής, όπου υποτίθεται ότι ως ο πιο δημοφιλής πολιτικός στη χώρα θα αντιμετώπιζε πολιτικά, αλλά και διαδικαστικά, την αναμενόμενη ως άκρως επιθετική παρουσία της ακροδεξιάς.

Το δίλημμα αν η ακροδεξιά αντιμετωπίζεται με απαξίωση της συνθηματολογίας και της ρητορικής της ή με ελεγχόμενη στροφή της χριστιανοδημοκρατίας προς τα δεξιά έγινε πολύ πιο πιεστικό μετά τις εκλογές στην Αυστρία.

Στη γειτονική γερμανόφωνη «ομογενή» Αυστρία η δεξιά, το Λαϊκό Κόμμα δηλαδή, ανέκοψε περαιτέρω άνοδο του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας υιοθετώντας σκληρή ρατσιστική-ξενόφοβη ρητορική και ταυτόχρονα προετοιμάζει κυβερνητική σύμπραξη μαζί του!

Θωράκιση

Μια σκληρή πραγματικότητα που πιέζει τη χριστιανοδημοκρατία στη Γερμανία. Ήδη έχουν σημειωθεί δύο τοποθετήσεις που θα μπορούσαν να καταγραφούν και ως θωράκιση απέναντι στην κριτική που ασκεί η Εναλλακτική στη Μέρκελ για χαλαρή στάση απέναντι στην Ευρωζώνη, αλλά και στο προσφυγικό-μεταναστευτικό.

Μια εικόνα ίσον χίλιες λέξεις, το ταλαιπωρημένο αυτό δημοσιογραφικό κλισέ δικαιώνεται δραματικά με τη φωτογραφία των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών στο Βερολίνο, οι οποίοι επέλεξαν να αποχαιρετήσουν τον Σόιμπλε σχηματίζοντας έναν μαύρο κύκλο, που συμβόλιζε το «μαύρο μηδέν», τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς χωρίς ελλείμματα, τους οποίους επέβαλλε στη χώρα του ο απερχόμενος υπουργός Οικονομικών. Ένα σκληρό μήνυμα με δύο αποδέκτες: τους εταίρους του Βερολίνου στην Ευρωζώνη και κατεξοχήν τον Μακρόν, αλλά και την AfD, που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2013 ως μονοθεματικό ευρωσκεπτικιστικό κόμμα. Αν η κληρονομιά Σόιμπλε ως προς τη δημοσιονομική πειθαρχία στην Ευρωζώνη είναι αδιαπραγμάτευτη, τότε ποια κριτική για χαλαρότητα μπορεί να εκφέρει αξιόπιστα η Εναλλακτική;

Ισορροπία του τρόμου

Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό-μεταναστευτικό, που στην ουσία δεν υφίσταται σήμερα ως πρόβλημα, καθώς οι εισροές έχουν σταματήσει, οι ισορροπίες που κρατά η Μέρκελ είναι κυριολεκτικά μια επικίνδυνη σχοινοβασία.

Αν η Μέρκελ δεν πιέζεται από νέα κύματα προσφύγων, αυτό οφείλεται σε μεγάλο, αν όχι σε αποκλειστικό, βαθμό στο ότι η συμφωνία του Μαρτίου του 2016 της καγκελαρίου με τον Νταβούτογλου τηρείται από την Άγκυρα. Όμως η στάση του Βερολίνου απέναντι στον Ερντογάν για τον αντιδημοκρατικό του εκτροχιασμό και κυρίως την πρόθεσή του να χειραγωγήσει πολιτικά τους Τούρκους της Γερμανίας δίνει στη Μέρκελ την ευκαιρία για μια επίδειξη αποφασιστικότητας που έχει δύο αναγνώσεις:

Πρώτον, την πολιτικά ορθή, ότι δηλαδή η Γερμανία και η Ε.Ε. δεν μπορούν να σιωπούν στην αυταρχική εκτροπή του Ερντογάν, καθώς η σημερινή Τουρκία θυμίζει περισσότερο χώρα της Κεντρικής Ασίας παρά υποψήφια προς ένταξη χώρα.

Δεύτερον, μια ρητορική που εμμέσως πλην σαφώς λέει ότι το Ισλάμ είναι ασύμβατο εξ ορισμού με τις ευρωπαϊκές αξίες, οι οποίες έχουν ως κύρια αναφορά τον χριστιανισμό.

Το παραπάνω επικίνδυνο παιχνίδι έχει σταθεροποιηθεί ως ισορροπία του τρόμου, καθώς ο Ερντογάν μιλά για σταυροφόρους και ναζί, αλλά είναι επικίνδυνο, καθώς συχνά οι ελεγχόμενες συγκρούσεις γίνονται ανεξέλεγκτες.

Μπούμερανγκ

Αν οι θέσεις Σόιμπλε για την Ευρωζώνη είναι αδιαπραγμάτευτες, ποιο θα είναι το αντικείμενο της πολυδιαφημισμένης συνολικής διαπραγμάτευσης που θα ξεκινήσει στις αρχές του 2018 με καταληκτικό ορίζοντα τις ευρωεκλογές της άνοιξης του 2019;

Αν διακοπούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις Ε.Ε.-Τουρκίας, μπορεί να συνεχιστεί από τον Ερντογάν ο έλεγχος των προσφυγικών ροών;

Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις στα παραπάνω. Κάθε κίνηση της Μέρκελ για αντιμετώπιση της πρόκλησης της Εναλλακτικής κινδυνεύει να γίνει μπούμερανγκ με την όξυνση της κρίσης στην Ευρωζώνη, αλλά και τις προσφυγικές ροές εκτός ελέγχου.