«Μαύρισε» ο Σαρωνικός - Free Sunday
«Μαύρισε» ο Σαρωνικός

«Μαύρισε» ο Σαρωνικός

Απίστευτη περιβαλλοντική καταστροφή στον Σαρωνικό προκάλεσε η βύθιση του μικρού τάνκερ «Αγία Ζώνη ΙΙ» το πρωί της Κυριακής 10 Σεπτεμβρίου στη θαλάσσια περιοχή κοντά στη νήσο Αταλάντη.

Το πλοίο μετέφερε 2.200 μετρικούς τόνους fuel oil και 370 μετρικούς τόνους marine gas oil, μέρος των οποίων χύθηκε στη θάλασσα προκαλώντας μεγάλη πετρελαιοκηλίδα, η οποία, παρά τις προσπάθειες περιορισμού της, ρύπανε –σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις με τρόπο μη αναστρέψιμο– ακτές της Σαλαμίνας, ενώ λόγω των ανέμων επεκτάθηκε προς τον Άγιο Κοσμά και τη Γλυφάδα, θέτοντας τις αρχές σε συναγερμό, καθώς απειλείται με καταστροφή μεγάλο μέρος του Σαρωνικού κόλπου.

Απίστευτη καταστροφή

Αν και από την πρώτη στιγμή που έγινε αντιληπτό το ναυάγιο οι αρχές επιχείρησαν να περιορίσουν τη ζημιά, η πετρελαιοκηλίδα που σχηματίστηκε είχε μέγεθος σχεδόν δύο χιλιομέτρων και ο έλεγχός της ήταν εξαιρετικά δύσκολος. Αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με τα ρεύματα και τους ανέμους που έπνεαν στην περιοχή, ήταν η κηλίδα να διασπαστεί και ένα μέρος του πετρελαίου να κατευθυνθεί προς την Πειραϊκή και τις παραλίες του Αγίου Κοσμά και της Γλυφάδας, ενώ «μαύρισαν» πολλές ακτές της Σαλαμίνας.
Κάποιες οικολογικές οργανώσεις κάνουν λόγο για περιστατικό συγκρίσιμο με εκείνο του «Exxon Valdez», το οποίο είχε εξοκείλει το 1989 στην Αλάσκα, προκαλώντας τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή, ενώ, παρά κάποιες αισιόδοξες προβλέψεις από τους αρμοδίους, περιβαλλοντολόγοι εκτιμούν ότι η θάλασσα και οι ακτές θα χρειαστούν διάστημα από πέντε έως δέκα χρόνια για να επανέλθουν, σημειώνοντας ότι η αντίδραση των αρχών μετά τη βύθιση του πλοίου και τη διαρροή ήταν καθυστερημένη.

Βαρύτατες καταγγελίες

Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η Πανελλήνια Ένωση Ναυτικών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ) προέβη σε σοβαρή καταγγελία για το θαλάσσιο ατύχημα, υπογραμμίζοντας σε ανακοίνωσή της ότι «το πλοίο ήταν κατασκευής του 1972, χωρητικότητας 3.205 τόνων. Υπερήλικο, το οποίο, όπως αποδείχθηκε, ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, ενώ, σύμφωνα με διάφορες αναφορές και καταγγελίες, στο μηχανοστάσιο, εκεί όπου σημειώθηκε η εισροή υδάτων, έφερε διάφορα πρόχειρα μπαλώματα με σκοπό να κλείσουν τις ανοιχτές τρύπες».
Παράλληλα, η ΠΕΝΕΝ στρέφει τα πυρά της κατά του υπουργείου Ναυτιλίας, σημειώνοντας ότι «η ανακοίνωση του ΥΕΝ σχετικά με τη βύθιση του πλοίου έγινε μετά από 13 ώρες, ενώ στην ίδια αυτή ανακοίνωση όλως περιέργως εκείνο το οποίο βγάζει μάτι είναι η βεβιασμένη αναφορά ότι όλα τα πιστοποιητικά του πλοίου είχαν ελεγχθεί και βρέθηκαν εντάξει» και προσθέτοντας ότι «σε ό,τι αφορά τη βύθιση του πλοίου, αποδείχθηκε περίτρανα η ανικανότητα, η ανεπάρκεια σχεδιασμού-οργάνωσης και κυρίως των μέσων για τον περιορισμό της θαλάσσιας ρύπανσης και κατ’ επέκταση της οικολογικής καταστροφής που συντελέστηκε στη Σαλαμίνα αλλά και σε μεγάλο μέρος της ακτογραμμής του Πειραιά».

Τι υποστήριξε ο πλοιοκτήτης

Από την πλευρά του, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό «Ε», ο ιδιοκτήτης του σκάφους «Αγία Ζώνη ΙΙ», Θεόδωρος Κουντούρης, υποστήριξε ότι «το καύσιμο, αν είχε φύγει, θα είχε πλημμυρίσει όλη η Ελλάδα. Έχει γίνει πάρα πολύ μεγάλη ζημιά, λυπούμαστε γι’ αυτό που έχει γίνει. Από την πρώτη στιγμή δεν σηκώσαμε τα χέρια ψηλά. Αναθέσαμε στα δύο μεγαλύτερα συνεργεία της Ελλάδας να κάνουν αυτή τη δουλειά, που είναι για τις απορρυπάνσεις». Πρόσθεσε, δε, ότι «δεν μπορεί τώρα το πετρέλαιο που έχει πάει Σαλαμίνα να φύγει να πάει Πειραϊκή μετά, το πλοίο είναι στεγανοποιημένο από χθες (σ.σ.: Τρίτη) το μεσημέρι. [...] Την Παρασκευή ήρθε άλλο πλοίο που είχε πάθει ρήγμα και ήρθε στο Πέραμα. Ήδη έγινε ρύπανση στο λιμάνι του Περάματος από το συγκεκριμένο πλοίο. Τώρα έχουν... φορτώσει όλη τη ρύπανση σ’ εμάς».
Σημειώνεται ότι σε ανακοίνωσή της, η «Ελληνικός Νηογνώμονας Α.Ε.» ξεκαθάρισε ότι «Σχετικά με τη διασπορά ανυπόστατων φημών για το δεξαμενόπλοιο "Αγία Ζώνη ΙΙ", η "Ελληνικός Νηογνώμων Α.Ε." ενημερώνει ότι το εν λόγω δεξαμενόπλοιο δεν έχει επιθεωρηθεί και δεν κατέχει οποιοδήποτε πιστοποιητικό αξιοπλοΐας εκδοθέν από τον Ελληνικό Νηογνώμονα».

Πολιτικός πόλεμος

Το ατύχημα και οι εικόνες τεράστιας οικολογικής καταστροφής πυροδότησαν πολιτικό πόλεμο μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, η οποία σύσσωμη κατηγόρησε τα αρμόδια υπουργεία για καθυστέρηση στην αντιμετώπιση της διαρροής μαζούτ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας τόνισε ότι «το ναυάγιο στη Σαλαμίνα, με την τεράστια καταστροφή που προκάλεσε στο περιβάλλον και στον λαό της Αττικής, είναι ο καθρέφτης της ανάπτυξής τους», προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση και οι εφοπλιστές έχουν εγκληματικές ευθύνες και αυτό το έγκλημα δεν πρέπει να μείνει ατιμώρητο».
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Κ.Ο. της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά υπογράμμισε ότι «οι ευθύνες της κυβέρνησης γι’ αυτή την οικολογική καταστροφή είναι τεράστιες. Τέσσερις μέρες μετά το ναυάγιο, το πετρέλαιο έχει φτάσει στον Πειραιά και στη Γλυφάδα, πλησιάζει τη Βούλα, τη Βουλιαγμένη και είναι απειλή για ολόκληρη την παραλιακή ζώνη».
Ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε τις πληγείσες περιοχές, ενώ η ΝΔ ζήτησε την έκτακτη σύγκληση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής για το θέμα. Ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαπέλυσε δριμεία επίθεση στην κυβέρνηση για τη διαχείριση του ατυχήματος, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «υπάρχουν βαριές ευθύνες και αμείλικτα ερωτήματα» και διερωτώμενος «ποιος έκρινε ότι το καράβι ήταν αξιόπλοο; Γιατί άργησε να αντιδράσει τόσο πολύ ο μηχανισμός; Πώς γίνεται να βουλιάζει ένα καράβι σε συνθήκες νηνεμίας;». Κατέληξε, δε, καλώντας τον πρωθυπουργό «να αποδεχτεί την παραίτηση του κ. Κουρουμπλή». Παράλληλα, βουλευτές της ΝΔ κατέθεσαν ερώτηση στη Βουλή για το ατύχημα, θέτοντας αμείλικτα ερωτήματα στην ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας. Συγκεκριμένα ζητούν να μάθουν:
«1. Ποια είναι τα αίτια του ναυαγίου;
2. Το δεξαμενόπλοιο ήταν αξιόπλoο ή είχε πράγματι ρήγμα;
3. Πότε είχε ελεγχθεί το αξιόπλoο του από το Υπουργείο Ναυτιλίας;
4. Σε ποιο χρόνο άρχισε να υλοποιείται το σχέδιο έκτακτης ανάγκης του Υπουργείου Ναυτιλίας;
5. Ποιος ή ποιοι είναι υπεύθυνοι για την ενεργοποίησή του;
6. Πότε ενημερώθηκαν για το ναυάγιο;
7. Πότε ανταποκρίθηκαν για την διαχείριση της κρίσης;
8. Ήταν επαρκή τα μέσα που είχαν στη διάθεσή τους;
9. Πότε ενημερώθηκαν οι τοπικές Αρχές;
10. Γιατί επεκτάθηκε η ρύπανση;».

Δεσμεύσεις από την πολιτική ηγεσία

Σημειώνεται ότι το πρωί της Πέμπτης ο υπουργός Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής μαζί με τον υφυπουργό Ναυτιλίας Νεκτάριο Σαντορινιό, τον γ.γ. του υπουργείου Διονύσιο-Χαράλαμπο Καλαματιανό και τον αρχηγό του Λιμενικού Σώματος, αντιναύαρχο Σταμάτιο Ράπτη πραγματοποίησαν αυτοψία στο παραλιακό μέτωπο του Σαρωνικού.
Στη συνέχεια, ο κ. Κουρουμπλής, σε συνέντευξη τύπου, δήλωσε ότι σε διάστημα 25-30 ημερών οι εργασίες απορρύπανσης θα έχουν ολοκληρωθεί και επιτέθηκε στον κ. Μητσοτάκη, λέγοντας ότι «είπε ότι υπήρξε καθυστέρηση. Τι εννοούσε; Στη δική του εκδοχή σε πόση ώρα από τότε που θα γίνει ένα ναυάγιο, παρεμβαίνουν τα σωστικά μέσα, πόση ώρα μετά γίνεται η ανάθεση της άντλησης των υδάτων σε ιδιώτη; Μπορεί να μας πει ο κ. Μητσοτάκης;». Σε αντίστοιχο μήκος κύματος κινήθηκε και ο κ. Σαντορινιός, ο οποίος, πάντως, παραδέχθηκε ότι ακόμα δεν έχουν γίνει γνωστά τα αίτια της βύθισης του πλοίου.
Εν τω μεταξύ, το μεσημέρι της Παρασκευής έγινε γνωστό ότι η προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Πειραιά και ζήτησε να της αποσταλεί από το Λιμενικό η δικογραφία που έχει σχηματιστεί για την υπόθεση, προκειμένου να ασκηθούν ποινικές διώξεις.