Χάος και ταλαιπωρία για το ηλεκτρονικό εισιτήριο

Σοβαρά ερωτήματα αλλά και έντονη αντιπαράθεση προκάλεσαν οι τεράστιες ουρές που δημιουργήθηκαν τις τελευταίες μέρες στους σταθμούς του μετρό για την έκδοση προσωποποιημένων ηλεκτρονικών καρτών. Την ώρα που η αναμονή ξεπερνούσε ακόμα και τις πέντε ώρες, οι ευθύνες για την ταλαιπωρία των πολιτών γίνονταν μπαλάκι μεταξύ κυβέρνησης, ΟΑΣΑ και της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.

Γιατί δεν έγινε ηλεκτρονικά η διαδικασία;

Η απάντηση ήρθε από την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Τόσο ο υπουργός Χρήστος Σπίρτζης όσο και ο υφυπουργός Νίκος Μαυραγάνης υποστήριξαν ότι «ο αρχικός σχεδιασμός ήταν η όλη διαδικασία να γίνεται ηλεκτρονικά, κάτι που ωστόσο απαγόρευσε η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων».
Η ανακοίνωση-απάντηση που εκδόθηκε λίγες ώρες αργότερα από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων «άδειαζε» την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, αφού τόνιζε ότι «η Αρχή όχι μόνο δεν απαγόρευσε τη χρήση του διαδικτύου για την έκδοση του Ηλεκτρονικού Εισιτηρίου αλλά, αντιθέτως, την επέτρεψε ρητώς».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ανακοίνωση, «κατόπιν συστηματικής συνεργασίας με εκπροσώπους του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών Α.Ε. (ΟΑΣΑ), γνωμοδότησε θετικά επί της τελικώς υποβληθείσας γνωστοποίησης επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο του Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου (ΑΣΣΚ – Ηλεκτρονικού Εισιτηρίου)». Περαιτέρω, και όσον αφορά τη δυνατότητα ηλεκτρονικής –μέσω διαδικτύου– υποβολής αίτησης για την έκδοση ηλεκτρονικού εισιτηρίου, «η Αρχή έκρινε ότι αυτή δεν προσκρούει στις θεμελιώδεις αρχές της προστασίας προσωπικών δεδομένων. Συνεπώς η Αρχή όχι μόνο δεν την απαγόρευσε αλλά, αντιθέτως, την επέτρεψε ρητώς».

Ν. Μαυραγάνης: «Να ανακαλέσει η Αρχή»

Απαντώντας στην ανακοίνωση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ο κ. Μαυραγάνης είπε πως «η Αρχή μάς απαγόρεψε τη δυνατότητα ηλεκτρονικής αίτησης και τώρα δεν λέει αλήθεια». Μάλιστα, κάλεσε την Αρχή να ανακαλέσει.
«Μας είχαν απαγορέψει να προχωρήσουμε τη διαδικασία για τέσσερις μήνες. Υπάρχει αναρτημένο και στο δελτίο Τύπου του Χρήστου Σπίρτζη» τόνισε ο κ. Μαυραγάνης. «Ή θα έχουμε την παρρησία των λόγων μας και θα τον τιμούμε –ειδικά δε όταν πρόκειται για μια ανεξάρτητη Αρχή– ή αλλιώς δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε».
Επιπλέον, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών καλούσε για την Παρασκευή σε δημόσια συνάντηση την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, τον ΟΑΣΑ και την ανάδοχο εταιρεία του ΑΣΣΚ, τους φορείς δηλαδή που συμμετείχαν στις συζητήσεις για το ηλεκτρονικό εισιτήριο και τον τρόπο έκδοσής του, προκειμένου, όπως έγραφε η ανακοίνωση, «έστω και τώρα, η Αρχή να δηλώσει δημόσια εάν επιτρέπει την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης με τη διεύθυνση των πολιτών και τα υπόλοιπα απαιτούμενα στοιχεία, ώστε να μπορεί να αποσταλεί ταχυδρομικά η έξυπνη κάρτα, χωρίς την αυτοπρόσωπη παρουσία των πολιτών, όπως το υπουργείο είχε ενημερωθεί από τον ΟΑΣΑ και την ανάδοχο, με βάση τις γνωμοδοτήσεις 1 και 4 / 2017 της ίδιας της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Ποτέ δεν είναι αργά».

ΟΑΣΑ: Γιατί ματαιώθηκε η διαδικτυακή έκδοση καρτών

Εν τω μεταξύ, ο ΟΑΣΑ προχώρησε σε διευκρινίσεις για τους λόγους που δεν προχώρησε στην έκδοση καρτών μέσω internet. Σε ανακοίνωσή του ο Οργανισμός σημειώνει πως στην αρχική του γνωστοποίηση προς την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων προέβλεπε εναλλακτικά την έκδοση καρτών μέσω διαδικτυακής εφαρμογής.
Συνεπώς, σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο ΟΑΣΑ στην αρχική του πρόταση εκπόνησε μελέτη προκειμένου να καταστεί δυνατή η έκδοση προσωποποιημένου κομίστρου και μέσω της ιστοσελίδας του, ώστε να εξυπηρετηθεί μεγάλος αριθμός χρηστών και να παραλάβει, στη συνέχεια, τις προσωποποιημένες κάρτες είτε σε οποιονδήποτε σταθμό επιλογής του είτε ταχυδρομικά στη διεύθυνση επιλογής του.
Από την πλευρά της, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων τόνισε ότι «οποιαδήποτε συσχέτιση, είτε σε λογικό είτε σε φυσικό επίπεδο, του συγκεκριμένου αριθμού της κάρτας με τον κάτοχο αυτής επιτρέπει την εξαγωγή πλήρους πληροφόρησης για τις ακριβείς διαδρομές που αυτός πραγματοποιεί, κατά συνέπεια ο ΟΑΣΑ θα πρέπει να διασφαλίσει ότι από το σύνολο της τηρούμενης πληροφορίας, ακόμα κι αν αυτή είναι διαμοιρασμένη σε ανεξάρτητα υποσυστήματα, δεν θα είναι εφικτή η πραγματοποίηση μιας τέτοιας επεξεργασίας» και πρότεινε την «αξιοποίηση κρυπτογραφικών συναρτήσεων κατακερματισμού», δηλαδή την ψευδωνυμοποίηση.
Σύμφωνα με τον ΟΑΣΑ, αυτό σημαίνει ότι δεν δόθηκε στον Οργανισμό η σχεδιαζόμενη δυνατότητα να σχηματίσει ένα αρχείο με τα ονοματεπώνυμα και τις διευθύνσεις των χρηστών, διότι προσέκρουε στην άποψη της Αρχής περί εξαγωγής πληροφόρησης μέσω της συσχέτισης διαμοιρασμένων υποσυστημάτων και για τον λόγο αυτόν ματαιώθηκε η απευθείας έκδοση καρτών μέσω διαδικτύου. Επιπλέον, όπως τονίζεται, ο ΟΑΣΑ οδηγήθηκε στον επανασχεδιασμό της διαδικασίας με ψευδωνυμοποίηση των προσωπικών δεδομένων της κάρτας και έκδοσή της με χρήση QRcode, χωρίς καταχώριση προσωπικών στοιχείων σε υποσύστημα αλλά με παραλαβή τους στα κατά τόπους εκδοτήρια.

Κ. Μητσοτάκης: «Παντελώς αδύναμος υπουργός ο Σπίρτζης»

Από τη Θεσπρωτία ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης εξαπέλυσε επίθεση στον Χρήστο Σπίρτζη με αφορμή το ηλεκτρονικό εισιτήριο. «Ας πάρει κανείς παράδειγμα τι έγινε με το ηλεκτρονικό εισιτήριο στην Αθήνα. Ένα μνημείο αναλγησίας και αποτυχίας απέναντι σε ανθρώπους που στέκονται για ώρες σε ουρές και ένας υπουργός παντελώς αδύναμος αντιμετωπίσει το πρόβλημα, αλλά και μια κυβέρνηση που δεν αναλαμβάνει ποτέ καμία πολιτική ευθύνη» είπε χαρακτηριστικά.

ΤΡΑΙΝΟΣΕ: Προχωρά στην έκδοση καρτών

Την ίδια ώρα, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. προχωρά στην έκδοση χάρτινων καρτών και εισιτηρίων για την καλύτερη εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού. Σε ανακοίνωσή της κάνει λόγο για «αδυναμία του ΟΑΣΑ να την προμηθεύσει με προϊόντα κομίστρου». Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα τα εκδοτήρια του Προαστιακού Σιδηροδρόμου της Αθήνας πωλούσαν εισιτήρια και μηνιαίες κάρτες τις οποίες προμήθευε η ΟΑΣΑ Α.Ε.
Σημειώνεται ότι δεν υπάρχουν μεταβολές στη μέχρι σήμερα ακολουθούμενη τιμολογιακή πολιτική του Προαστιακού Σιδηροδρόμου Αθηνών και ότι οι μηνιαίες χάρτινες κάρτες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. και τα εισιτήριά της θα γίνονται δεκτά από την ΟΑΣΑ Α.Ε. για τις μετεπιβιβάσεις σε άλλα συγκοινωνιακά μέσα (μετρό, ηλεκτρικός σιδηρόδρομος, λεωφορεία και τρόλεϊ), όπως ίσχυε τα τελευταία χρόνια.