Δολοφονία δημοσιογράφου ανοίγει πληγές στη Μάλτα

Τρίζει συθέμελα η πολιτική και οικονομική ζωή της Μάλτας, της μικρής νησιωτικής χώρας της Μεσογείου, μετά τη μαφιόζικου τύπου δολοφονία της δημοσιογράφου και μπλόγκερ Ντάφνε Καρουάνα Γκαλίζια, η οποία είχε αποκαλύψει τεράστια οικονομικά σκάνδαλα της πολιτικής ελίτ της χώρας, στο πλαίσιο, μάλιστα, της διεθνούς έρευνας για τα διαβόητα Panama Papers.

Παγιδευμένο αυτοκίνητο

Η 53χρονη Γκαλίζια δολοφονήθηκε την περασμένη Δευτέρα, όταν το αυτοκίνητό της εξερράγη με την ίδια μέσα. Από τα πρώτα στοιχεία της αστυνομικής έρευνας πιστοποιείται η δολοφονία –με τρόπο που φέρνει στο μυαλό μαφιόζικες εκτελέσεις–, καθώς φαίνεται ότι ο εκρηκτικός μηχανισμός που σκότωσε τη γνωστή δημοσιογράφο είχε τοποθετηθεί κάτω από το αυτοκίνητό της και πυροδοτήθηκε από μακρινή απόσταση. Η κυβερνητική εκπρόσωπος της μαλτέζικης κυβέρνησης δήλωσε ότι «τα στοιχεία που προέκυψαν μας κάνουν να πιστεύουμε ότι η βόμβα τοποθετήθηκε κάτω από το όχημα και πυροδοτήθηκε από μακριά», προσθέτοντας ότι ειδικοί από άλλες χώρες θα κληθούν ώστε να βοηθήσουν στην ταυτοποίηση του κινητού τηλεφώνου που χρησιμοποιήθηκε για την πυροδότηση του εκρηκτικού μηχανισμού.
Από την πλευρά του, ωστόσο, ο αρχηγός της αστυνομίας της Μάλτας Λόρενς Κουτάζαρ διέψευσε την πληροφορία ότι στην έρευνα για τη δολοφονία της Γκαλίζια θα συμμετάσχουν η βρετανική αστυνομία μαζί με Ολλανδούς ειδικούς και μια ομάδα από το αμερικανικό FBI. Η εκπρόσωπος του πρωθυπουργού της Μάλτας Τζόζεφ Μούσκατ είχε νωρίτερα αναφέρει την εμπλοκή Βρετανών αξιωματικών. Παράλληλα, σε μια δήλωση που προκάλεσε έκπληξη, ο αρχηγός της αστυνομίας σημείωσε ότι είναι νωρίς για να συζητηθούν τα πιθανά κίνητρα, προσθέτοντας ότι προς το παρόν δεν έχουν γίνει συλλήψεις και ότι θα χρειαστούν εβδομάδες για να συλλεχθούν όλα τα στοιχεία από τον τόπο του εγκλήματος, ενώ διέψευσε πληροφορία σύμφωνα με την οποία ο εκρηκτικός μηχανισμός συνίστατο από την ουσία Semtex.

Διαφθορά παντού

Η δολοφονία της Γκαλίζια, πέρα από το σοκ που προκάλεσε, έφερε και πολιτική θύελλα στη Μάλτα, καθώς η νεκρή δημοσιογράφος είχε αποτελέσει πραγματική νέμεση για το πολιτικό σύστημα της χώρας και ειδικά για τον νυν πρωθυπουργό Τζόζεφ Μούσκατ, τον οποίο σε σειρά ρεπορτάζ της είχε κατηγορήσει ευθέως για διαφθορά. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της έρευνας για τα διαβόητα Panama Papers, η Γκαλίζια, η οποία συμμετείχε στην ομάδα των δημοσιογράφων που έκανε τις αποκαλύψεις, είχε κατηγορήσει τον Μούσκατ και τη σύζυγό του ότι είχαν λάβει μέσω «υπόγειων διαδρομών» το ποσό του 1 εκατ. δολαρίων, ενώ είχε αποκαλύψει και σχέσεις μελών της κυβέρνησής του με εταιρείες-φαντάσματα στον Παναμά, οδηγώντας τη Μάλτα σε πολιτική κρίση.
Ωστόσο, από το μικροσκόπιο της Γκαλίζια δεν είχε γλιτώσει ούτε η αντιπολίτευση και ειδικά οι σχέσεις του αρχηγού της με άτομα που σχετίζονται με το εμπόριο ναρκωτικών. Η δημοσιογράφος είχε μάλιστα δεχτεί απειλές από οπαδούς της αντιπολίτευσης, ακόμα και για τη ζωή της, αν και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης είχε αρνηθεί τις κατηγορίες που η δημοσιογράφος τού είχε αποδώσει. Πάντως, οι έρευνες της Γκαλίζια ενίσχυαν την αίσθηση που υπάρχει σε πολλούς ανά την Ευρώπη, και όχι μόνο, ότι κάτι «σάπιο» υπάρχει στο «νησί των ιπποτών». «Υπάρχουν πια παντού διεφθαρμένοι. Η κατάσταση είναι απελπιστική» ήταν η τελευταία ανάρτηση της Γκαλίζια, λίγο προτού το αυτοκίνητό της, μαζί με την ίδια, γίνουν κομμάτια.

Πολιτική θύελλα

Φυσικά η δολοφονία της Γκαλίζια προκάλεσε πολιτικό σοκ στη Μάλτα, με τον πρωθυπουργό Μούσκατ να βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα και να αναγκάζεται να παραδεχτεί ότι, όντως, η δημοσιογράφος τού είχε κάνει τη ζωή δύσκολη. Οι τρεις γιοι της Γκαλίζια κάλεσαν τον Μούσκατ να παραιτηθεί, καθώς, όπως υποστήριξαν, «απέτυχε να διαφυλάξει βασικές ελευθερίες», όπως η ελευθερία του Τύπου, στη χώρα. Βέβαια ο Μούσκατ απέρριψε κάθε ενδεχόμενο παραίτησής τους, καθώς και τις κατηγορίες ότι η Μάλτα είναι ένα «κράτος μαφίας», ωστόσο όλοι οι αναλυτές αναγνωρίζουν ότι βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που η δολοφονία της Γκαλίζια λαμβάνει διεθνή και επίσημη διάσταση, καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συνεδριάσει την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσει το θέμα της προστασίας των δημοσιογράφων και της ελευθερίας των ΜΜΕ στη Μάλτα, ενώ και ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα κάλεσε την κυβέρνηση της Βαλέτας να τιμήσει τη δέσμευσή της για άμεση και... ανεξάρτητη έρευνα για τη δολοφονία.
«Η Μάλτα είναι η Μέκκα για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και τους φοροφυγάδες» δήλωσε ο βουλευτής των Πρασίνων Σβεν Γκίγκολντ, προκαλώντας τη μάλλον αδύναμη αντίδραση του Μούσκατ, ο οποίος, πάντως, ορκίζεται να βρει τους δολοφόνους της Γκαλίζια και όσους βρίσκονται πίσω από τους φυσικούς αυτουργούς του εγκλήματος. Την ίδια στιγμή απέκρουσε και επιθέσεις από την αντιπολίτευση, λέγοντας ότι ο αρχηγός της βρισκόταν στο επίκεντρο έρευνας της δημοσιογράφου, με τα πολιτικά κόμματα στη Μάλτα να ανταλλάσσουν κατηγορίες για το ποιο... ήταν ή δεν ήταν κομμάτι της ερευνητικής δραστηριότητας της Γκαλίζια.

Επιδημία... βομβών

Αξίζει να σημειωθεί ότι η δολοφονία της Γκαλίζια ήταν η έκτη βομβιστική επίθεση στη Μάλτα μέσα στα τελευταία δύο χρόνια. Στις προηγούμενες πέντε είχαν σκοτωθεί τέσσερα άτομα και τραυματιστεί σοβαρά άλλα δύο, ενώ οι δράστες των επιθέσεων παραμένουν άγνωστοι και ασύλληπτοι και οι υποθέσεις άλυτες. Μιλώντας σε τοπικά ΜΜΕ, πρώην αξιωματικοί της αστυνομίας αφήνουν να εννοηθεί ότι πίσω από τα χτυπήματα βρίσκονται «επαγγελματίες», καθώς η προμήθεια στρατιωτικού τύπου εκρηκτικών υλών, όπως το Semtex, αλλά και αυτή καθαυτή η κατασκευή του εκρηκτικού μηχανισμού απαιτούν συγκεκριμένες ικανότητες και εμπειρία. Να σημειωθεί επίσης ότι στη Μάλτα τα τελευταία 15 χρόνια έχουν σημειωθεί 30 βομβιστικές επιθέσεις.