Μετά τη Βαρκελώνη η Αθήνα;

Το τρομοκρατικό χτύπημα στη Βαρκελώνη έχει σχέση με τον κύκλο της ισλαμικής τρομοκρατίας που έχει ανοίξει στην Ε.Ε. αλλά και τις ιδιαιτερότητες της Ισπανίας.

Εδώ και ένα χρόνο, από την τρομοκρατική ενέργεια στη Νίκαια της Γαλλίας, παρατηρούμε ανήμποροι να αντιδράσουμε τους ισλαμιστές τρομοκράτες να μετατρέπουν τα οχήματα σε φονικά εργαλεία. Η μέθοδος που ακολουθούν δείχνει πόσο αποφασισμένοι είναι να σπείρουν τον θάνατο προτού πεθάνουν ή εξουδετερωθούν οι ίδιοι αλλά και την επιτυχία των αρχών ασφαλείας στην αποτροπή μεγαλύτερης κλίμακας χτυπημάτων.

Μέχρι σήμερα ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις, κυρίως στο Βέλγιο και στη Γαλλία, όπου οι ισλαμιστές τρομοκράτες κατάφεραν να οργανώσουν βομβιστικές επιθέσεις ή επιθέσεις με πυροβόλα όπλα. Σε μια περίοδο κατά την οποία το Ισλαμικό Κράτος χάνει συνεχώς εδάφη στη Συρία και στο Ιράκ και ηττάται στα πεδία των μαχών, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος επαναπατρισμού Ευρωπαίων πολιτών που έχουν μετατραπεί σε εθελοντές που μάχονται με τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους, με στόχο την οργάνωση μεγάλης κλίμακας τρομοκρατικών ενεργειών στα αστικά κέντρα της Ε.Ε. Υπάρχουν σαφείς οδηγίες από το Ισλαμικό Κράτος προς τους ελεγχόμενους τρομοκράτες να χτυπήσουν σκληρά στην καρδιά της Ε.Ε. με μεγάλης κλίμακας ενέργειες που συμπεριλαμβάνουν τον εκτροχιασμό τρένων που μεταφέρουν εκατοντάδες επιβάτες. Επομένως το χτύπημα στη Βαρκελώνη και όσα προηγήθηκαν αναδεικνύουν την αποτελεσματικότητα των αρχών ασφαλείας αλλά και την αδυναμία πλήρους ελέγχου του φαινομένου εφόσον οι τρομοκράτες καλύπτουν την έλλειψη πολεμοφοδίων και πυροβόλων όπλων με τη θέλησή τους να πεθάνουν στο τιμόνι ενός βαν ή ενός φορτηγού αφού πρώτα σκοτώσουν όσους περισσότερους «άπιστους» μπορέσουν.

Η Ισπανία έχει μια δύσκολη ιστορία στα ζητήματα της τρομοκρατίας, εφόσον τα μεγάλα χτυπήματα της δεκαετίας του 2000 ξεκίνησαν από το πολύνεκρο χτύπημα στον σιδηροδρομικό σταθμό της Μαδρίτης. Οι πρώτες πληροφορίες για την ταυτότητα των δραστών του χτυπήματος στη Βαρκελώνη ενισχύουν την εσωτερική διάσταση της δραστηριότητας της ισλαμικής τρομοκρατίας στην Ισπανία. Ο ένας δράστης προέρχεται από το Μαρόκο, το οποίο έχει ιδιαίτερα στενές σχέσεις με την Ισπανία γι’ αυτό και την προτιμούν οι μετανάστες μαροκινής προέλευσης, ενώ ένας άλλος τρομοκράτης είναι μουσουλμάνος που ζει και εργάζεται στην Ισπανία.

Το παλαιότερο τρομοκρατικό χτύπημα στον σιδηροδρομικό σταθμό της Μαδρίτης είχε προκαλέσει πολιτικές ανακατατάξεις εφόσον η κεντροδεξιά είχε χάσει τότε μια εκλογική νίκη που έμοιαζε σίγουρη. Το χτύπημα στη Βαρκελώνη έχει κι αυτό πολιτική σημασία, εφόσον η Καταλονία βρίσκεται στην τελική ευθεία της οργάνωσης ενός δημοψηφίσματος για την απόσχισή της από την Ισπανία, παρά τις αντιρρήσεις της Μαδρίτης.

Χώρες όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία έχουν σημαντικό πρόβλημα εσωτερικής τρομοκρατίας εξαιτίας του αποικιοκρατικού παρελθόντος τους και της προβληματικής ενσωμάτωσης του μουσουλμανικού πληθυσμού. Από την άποψη αυτή, οι πιθανότητες ενός τρομοκρατικού χτυπήματος στην Ελλάδα είναι πολύ μικρότερες αλλά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο τρομοκρατικής ενέργειας σε ελληνικό έδαφος.

Η προσπάθεια των ισλαμιστών τρομοκρατών να δημιουργήσουν κλίμα ανασφάλειας στο σύνολο της Ε.Ε., να παρακάμψουν τις αρχές ασφαλείας άλλων κρατών μελών ή να χτυπήσουν γαλλικούς, βρετανικούς ή άλλους ευρωπαϊκούς στόχους σε ελληνικό έδαφος μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση τρομοκρατικής επίθεσης στη χώρα μας.

Σύμφωνα με τις αναλύσεις των ειδικών οι πιθανότητες να μετατραπεί ένας Ευρωπαίος πολίτης σε θύμα τρομοκρατικής ενέργειας παραμένουν πολύ μικρότερες από το να εμπλακεί σε τροχαίο ή αεροπορικό δυστύχημα ή να δεχτεί δολοφονική επίθεση από έναν κακοποιό. Η τρομοκρατική δράση δεν στηρίζεται όμως στον νόμο των πιθανοτήτων, αλλά στο ψυχολογικό σοκ που μπορεί να δημιουργήσει και τις οικονομικές και κοινωνικές του συνέπειες. Η πιο αποτελεσματική αντίδραση στην ισλαμική τρομοκρατία είναι η γρήγορη επιστροφή των πόλεων που επλήγησαν και των πολιτών τους στην καθημερινότητά τους.