Ελληνικά made in Bulgaria λόγω φόρων

Περισσότερα από 5 δισ. ευρώ τζίρο και πάνω από 50.000 θέσεις εργασίας έχει χάσει, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2016, η χώρα μας από τη μαζική μετανάστευση επιχειρήσεων στη γειτονική Βουλγαρία. Επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες μεταναστεύουν για να αποφύγουν την υπερφορολόγηση και τις τεράστιες ασφαλιστικές εισφορές. Στην προσπάθειά τους να αποφύγουν το λουκέτο, αναζητούν τις καλύτερες λύσεις, που, όπως φαίνεται, είναι μακριά από την Ελλάδα. Και αυτό γιατί στις γειτονικές χώρες οι φορολογικοί συντελεστές δεν ξεπερνούν το 12%, όταν στην Ελλάδα ανέρχονται στο 29%.

Ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων με έδρα τη Βουλγαρία, όπου ο εταιρικός φόρος είναι μόλις 10%, αυξήθηκε το 2016 σε 17.000, από 2.000 το 2010, όταν η Ελλάδα μπήκε για πρώτη φορά στο μνημόνιο, σύμφωνα με τα στοιχεία των βουλγαρικών αρχών.

Η τάση είναι συνεχώς αυξητική: Το 2016 περισσότερες από 3.640 επιχειρήσεις μεταφέρθηκαν στη γειτονική χώρα, έναντι 3.262 το 2015. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η πόλη των Σερρών, πολύ κοντά στα σύνορα, που έχει δεχτεί μεγάλο πλήγμα από το φαινόμενο αυτό. Το εμπορικό επιμελητήριο της πόλης έχει μείνει με 10.000 επιχειρήσεις, από τις 17.000 που είχε πριν. Από αυτές, οι 7.000 έχουν κλείσει και οι 1.000 πήγαν στη Βουλγαρία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της πρεσβείας της Ελλάδας στη Σόφια, οι ελληνικές επιχειρήσεις στη Βουλγαρία έχουν ετήσιο τζίρο 5 δισ. ευρώ και απασχολούν περίπου 53.000 εργαζόμενους.

Την ώρα που αυτά συμβαίνουν στον μικρο-μεγάλο κόσμο των επιχειρήσεων, η κυβέρνηση ενδιαφέρεται μόνο για τη φοροδιαφυγή, αγνοώντας ηθελημένα ίσως ότι συνεχώς αυξάνονται οι φορολογικοί συντελεστές και διογκώνονται χρόνο με τον χρόνο οι απαιτήσεις του Δημοσίου από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις.

Το γεγονός ότι η φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων και των επιχειρήσεων έχει εξαντληθεί φαίνεται από τα στοιχεία του προϋπολογισμού, όπου αποτυπώνεται ότι οι φόροι ύψους 2,5 δισ. ευρώ που εφάρμοσε το 2017 οδηγήθηκαν στις ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Η υφυπουργός Οικονομικών Κ. Παπανάτσιου, μιλώντας σε εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, αποκάλυψε ότι οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων που ιδρύθηκαν σε γειτονικές χώρες είναι καθαρά εικονικές. Είναι εταιρείες-σφραγίδες, όπως είπε, εταιρείες που έχουν μόνο ΑΦΜ. Ούτε καν εταιρείες που μετέφεραν ένα μέρος της δραστηριότητάς τους αλλού και ένα μέρος το κράτησαν στην Ελλάδα. Είναι εταιρείες χωρίς προσωπικό και χωρίς καμία πραγματική δραστηριότητα.

Όπως ανέφερε, την πρακτική αυτή διαφημίζουν και διαδίδουν ένας μεγάλος αριθμός δικηγορικών και φοροτεχνικών γραφείων, ώστε να αποκομίσουν έσοδα από την παροχή των σχετικών υπηρεσιών στους πελάτες τους.

Ωστόσο, πέρα από την υπερφορολόγηση, ένα ακόμη στοιχείο που ωθεί επιχειρήσεις στο εξωτερικό είναι η φορολογική αβεβαιότητα, καθώς μόνο τα τελευταία τέσσερα χρόνια οι 4 βασικοί νόμοι (κώδικας φορολογίας εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, κώδικας φορολογικών διαδικασιών και ελεγκτικά πρότυπα) τροποποιήθηκαν με 82 νόμους.

Με αυτές τις συνθήκες, οι επιχειρήσεις μεταναστεύουν, με αποτέλεσμα το ελληνικό Δημόσιο να χάνει τεράστια έσοδα.

Σύμφωνα με την υφυπουργό κ. Παπανάτσιου:

• Μια ελληνική επιχείρηση που έχει μεταφέρει την έδρα της στο εξωτερικό αλλά είτε με σχέση μητρικής-θυγατρικής είτε με σχέση κεντρικού υποκαταστήματος έχει κρατήσει τη δραστηριότητα στην Ελλάδα φορολογείται γι’ αυτή τη δραστηριότητα στην Ελλάδα. Δηλαδή φορολογείται με συντελεστή 29% και όχι 10% που ισχύει, για παράδειγμα, στη Βουλγαρία.
• Πρακτικές για πλασματική μεταφορά κόστους της μητρικής ή του κεντρικού προς τη θυγατρική ή το υποκατάστημα μέσω διαφόρων τεχνασμάτων δεν αναγνωρίζονται από τις ελληνικές αρχές και χαρακτηρίζονται εικονικές από τον έλεγχο. Τέτοιες πρακτικές είναι παράνομες, είτε το γνωρίζουν είτε όχι οι επιχειρηματίες στους οποίους προσφέρονται αυτές οι υπηρεσίες.
• Ακόμα και αν μια εταιρεία έχει μεταφέρει την καταστατική της έδρα σε άλλη χώρα, το ελληνικό κράτος μπορεί να τη θεωρήσει φορολογικό κάτοικο Ελλάδος και να απαιτήσει την καταβολή φόρου επί του παγκόσμιου εισοδήματός της. Το κριτήριο είναι αν η άσκηση της πραγματικής διοίκησης της εταιρείας γίνεται στην Ελλάδα.

Πάντως, το κύμα της εικονικής μετακόμισης επιχειρήσεων σε γειτονικές χώρες απασχολεί έντονα την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), που διαπιστώνει ότι τα έσοδα που χάνονται είναι σημαντικά. Για να ανακόψει το κύμα εικονικών ενάρξεων και μεταφοράς έδρας στις γειτονικές χώρες η ΑΑΔΕ έχει ενεργοποιήσει ειδικό ελεγκτικό σχέδιο με διασταυρώσεις, συνεργασία με τις φορολογικές αρχές των γειτονικών χωρών και ανταλλαγή πληροφοριών με τα άλλα κράτη.

Σε αυτό το πλαίσιο, λίγο μετά τα μέσα Οκτωβρίου συμφωνήθηκε η διεύρυνση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων Ελλάδας και Βουλγαρίας σε σύσκεψη στη Σόφια, όπου συμμετείχαν ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής και η ομόλογός του της Βουλγαρίας Γκάλια Ντιμιτρόβα.

Ειδικότερα, συζητήθηκε η προοπτική της εφαρμογής της υφιστάμενης Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και το θέμα της φοροαποφυγής από ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες μεταφέρουν τη δραστηριότητά τους στη Βουλγαρία.

Συμφωνήθηκαν ακόμη οι από κοινού δράσεις στο πεδίο του ηλεκτρονικού εμπορίου και στην καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, ενώ συζητήθηκε και το ενδεχόμενο υπογραφής διμερούς συμφωνίας μεταξύ των δύο φορολογικών διοικήσεων για την ανταλλαγή πληροφοριών.

Επίσης, συζητήθηκε το θέμα της διάδρασης και του ελέγχου της διακίνησης «ευαίσθητων» εμπορευμάτων στην επικράτεια των δύο χωρών, όπως και η μεταφορά των προϊόντων, που υπόκεινται στο τελωνειακό καθεστώς 4200.

Ο κ. Πιτσιλής δήλωσε πως «οι συζητήσεις ήταν εποικοδομητικές και είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις για την εφαρμογή της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομοθεσίας αναφορικά με τη συνεργασία των δύο φορολογικών διοικήσεων».