Τι προβλέπει και ποιους αφορά η ρύθμιση των 120 δόσεων

Με βασικό κριτήριο το εισόδημα και την ακίνητη περιουσία φαίνεται ότι θα τεθεί σε ισχύ η νέα οδηγία για την ένταξη ή όχι των επιχειρήσεων με οφειλές 20.000-50.000 ευρώ στην αυτοματοποιημένη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, με υπουργικές αποφάσεις θα ορίζεται ότι στη ρύθμιση των 120 δόσεων θα μπορούν να ενταχθούν ακόμα και οφειλέτες χωρίς πτωχευτική ικανότητα με χρέη από 20.000 έως 50.000 ευρώ. Στη διαδικασία προβλέπεται «κούρεμα» των προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων κατά 80%, ενώ υπάρχει μέριμνα για τον έλεγχο βιωσιμότητας του χρέους που θα προκύπτει από ένα κλάσμα, του βασικού χρέους προς το εισόδημα του οφειλέτη.

Στη ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν ελεύθεροι επαγγελματίες χωρίς πτωχευτική ικανότητα, ανεξαρτήτως ύψους οφειλής, αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες με πτωχευτική ικανότητα, που χρωστάνε έως 20.000 ευρώ ή χρωστάνε το 85% της οφειλής τους στο Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η ρύθμιση θα αφορά χρέη που έχουν δημιουργηθεί έως τις 31/12/2016 και όχι νέα και θα απευθύνεται σε ενεργούς ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και όσους έχουν αναστείλει τη δραστηριότητά τους.

Για συγκεκριμένες οφειλές και κατηγορίες οφειλετών εξετάζεται το ενδεχόμενο να «κουρεύεται» και τμήμα της βασικής οφειλής. Όσον αφορά τις οφειλές προς την εφορία, αναμένεται να προβλεφθεί «κούρεμα» κύριας οφειλής έως 30%.

Για τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, σημαντική προϋπόθεση είναι η βασική οφειλή να μην αντιστοιχίζεται σε ασφαλιστικό χρόνο, ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα στην προσδοκώμενη σύνταξη.

Βασική ρήτρα υλοποίησης του «κουρέματος» είναι η συνεπής καταβολή των 120 δόσεων. Αν κάποιος σταματήσει π.χ. στις 60 δόσεις, επιβαρύνεται με το σύνολο των προσαυξήσεων και αναγεννάται και η κύρια οφειλή. Η καταβαλλόμενη δόση δεν θα μπορεί να είναι σε καμία περίπτωση μικρότερη των 50 ευρώ προς κάθε πιστωτή.

Επισημαίνεται ότι τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία «πνίγουν» τους ελεύθερους επαγγελματίες σε σημείο ο ένας στους τρεις να αδυνατεί να καταβάλει τις εισφορές του.

Αποκαλυπτικά ήταν τα στοιχεία από την τελευταία έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), καθώς σκιαγράφησε την τραγική εικόνα στις ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια και μέχρι το 2014 τα ληξιπρόθεσμα ανέρχονταν στα 10,9 δισ. ευρώ. Τρία χρόνια μετά, με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, έχουν εκτοξευτεί στα 30,5 δισ. ευρώ ή αύξηση 179%.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία, σήμερα 503.383 ελεύθεροι επαγγελματίες (συν 224.525 γεωργοί, αγρότες, κτηνοτρόφοι) οφείλουν συνολικά –μόνο στα ασφαλιστικά τους ταμεία– τουλάχιστον 13,7 δισ. ευρώ(3η τριμηνιαία έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών, Οκτώβριος 2017).

Από τους ελεύθερους επαγγελματίες οφειλέτες του τέως ΟΑΕΕ, οι 185.311 (με οφειλές κατά την ένταξη περίπου 2,5 δισ. ευρώ) είχαν διακόψει την ασφάλισή τους πριν από την ένταξη στο ΚΕΑΟ. Τον Σεπτέμβριο του 2017 οι ενεργές ρυθμίσεις είναι συνολικά μόνο 63.243 και το συνολικό ρυθμισμένο ποσό ανέρχεται στα 1,8 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι τα υπόλοιπα ληξιπρόθεσμα παραμένουν χωρίς καμία ρύθμιση και ανέρχονται στα 11,9 δισ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια υπολογισμού των δόσεων από το εισόδημα θα αφαιρούνται τα έξοδα του επαγγελματία ή εργοδότη και προτού καθοριστούν οι δόσεις θα λαμβάνεται υπόψη ένα ποσό για πάγιες δαπάνες διαβίωσης. Εδώ μπαίνουν και τα περιουσιακά κριτήρια, όπως ακίνητα και καταθέσεις, ώστε όσοι δηλώνουν ελάχιστα (π.χ. 2.000 ή 3.000 ευρώ) και παράλληλα φορολογούνται με τεκμήρια διαβίωσης που «βγάζουν» εισόδημα 30.000 ή 40.000 ευρώ να αναγκαστούν να πληρώνουν την οφειλή τους με δέσμευση της περιουσίας τους.

Με διευκρινιστική εγκύκλιο η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προβλέπει ότι για όσους υπαχθούν σε ρύθμιση και την τηρούν κανονικά καταβάλλοντας τις μηνιαίες δόσεις, παγώνουν οι κατασχέσεις για τα χρέη που αφορούν τα ρυθμισμένα ποσά. Στην ίδια εγκύκλιο δεν προβλέπεται αναστολή κατασχέσεων εις χείρας τρίτων ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές διαταγές κατάσχεσης.

Όσοι έχουν δηλώσει λογαριασμό τραπέζης ως «ακατάσχετο» δεν κινδυνεύουν από κατασχέσεις έως το ποσό των 1.250 ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Στην εγκύκλιό της η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ) διευκρινίζει ότι «σε περιπτώσεις κατασχέσεων απαιτήσεων εις χείρας τρίτων, δεν επιτρέπεται κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις που υπερβαίνει το ποσό αυτό, επιτρέπεται η κατάσχεση επί του 50% του υπερβάλλοντος των 1.000 ευρώ ποσού και μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ. Για πάνω από 1.500 ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού».

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στους κοινούς λογαριασμούς. Για να είναι ασφαλείς οι καταθέσεις θα πρέπει και οι δύο συνδικαιούχοι του λογαριασμού να τον δηλώσουν ως «ακατάσχετο». Στην αντίθετη περίπτωση, εάν ένας από τους δύο δεν έχει δηλώσει τον λογαριασμό ως «ακατάσχετο» και χρωστάει στο Δημόσιο, η φορολογική αρχή έχει το δικαίωμα να κατάσχει μέρος ή και ολόκληρο το ποσό που αντιστοιχεί στο 50% του λογαριασμού, θεωρώντας ότι ανήκει στον συνδικαιούχο οφειλέτη.