Όμιλος Μπόμπολα: Η παλιά διαπλοκή στην εποχή του ΣΥΡΙΖΑ

Έκπληξη προκάλεσε πριν από λίγες μέρες η ανακοίνωση ότι η οικογένεια Μπόμπολα πούλησε έναντι 5 εκατ. ευρώ τη συμμετοχή της στο MEGA στον Ιβάν Σαββίδη. Όμως αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που συναντήθηκαν η οικογένεια Μπόμπολα και ο ομογενής επιχειρηματίας, καθώς η πρώτη συνάντησή τους έγινε στα γκισέ της εφορίας.

Ήταν τον σκληρό Απρίλη του 2015, όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε θέσει σε εφαρμογή τη ρύθμιση των χρεών, που τότε έγινε γνωστή ως «νόμος Βαλαβάνη», αλλά μετά ξεχάστηκε, διότι η πνευματική της μητέρα έφυγε από τον ΣΥΡΙΖΑ προς τη ΛΑΕ μετά την υπογραφή του μνημονίου Τσίπρα.

Στις 22 Απριλίου 2015 συνελήφθη ο πρόεδρος της εταιρείας ΕΛΛΑΚΤΩΡ Λεωνίδας Μπόμπολας, κατηγορούμενος για φοροδιαφυγή συνολικού ύψους 4,1 εκατ. ευρώ με βάση στοιχεία από την HSBC και τη διασταύρωση των στοιχείων που ακολούθησε από τις αρμόδιες αρχές. Μετά τη σύλληψή του ο κ. Μπόμπολας έκανε χρήση του νόμου Βαλαβάνη για διαγραφή των προσαυξήσεων και κατέβαλε περίπου 1,8 εκατ. ευρώ, από τα 4,1 που χρωστούσε, ξόφλησε και αφέθηκε ελεύθερος.

Εκείνη την περίοδο ο κ. Σαββίδης έκανε χρήση του ιδίου νόμου και πλήρωσε τις οφειλές του ΠΑΟΚ, συνολικού ύψους 10,5 εκατ. ευρώ, και ξόφλησε με διαγραφή των ύψους 12 εκατ. ευρώ προσαυξήσεων.

Τότε η κυβέρνηση είχε κατηγορηθεί για φωτογραφική ρύθμιση τόσο για τον κ. Μπόμπολα όσο και για τον κ. Σαββίδη, αλλά, όπως προκύπτει, η ρύθμιση δεν ήταν για κανέναν ξεχωριστά.

Η έκδοση στην Κύπρο

Έναν χρόνο μετά τη σύλληψή του στην Ελλάδα και την πληρωμή του προστίμου των 1,8 εκατ. ευρώ, στις 18 Απριλίου 2016, στο Συμβούλιο Εφετών εκδικάστηκε το αίτημα των κυπριακών αρχών για έκδοση του κ. Λεωνίδα Μπόμπολα, προκειμένου να δικαστεί στην Κύπρο για επτά κατηγορίες, ανάμεσα στις οποίες απάτη, κλοπή από δημόσιους λειτουργούς, παράβαση του νόμου περί εσόδων, εξασφάλιση χρημάτων με ψευδείς παραστάσεις και συνωμοσία για καταδολίευση.

Το ένταλμα των κυπριακών αρχών αφορούσε την υπόθεση του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) στην Πάφο, το Επαρχιακό Δικαστήριο της οποίας είχε σχηματίσει δικογραφία μετά από καταγγελίες ότι η εταιρεία ΕΛΛΑΚΤΩΡ, συμφερόντων του κ. Μπόμπολα, στην οποία είχε ανατεθεί έργο στον ΧΥΤΑ Πάφου, υπερχρέωνε –από το 2008 έως το 2015– τον δήμο για τη διαχείριση των σκουπιδιών.

Η συνολική ποινή για τις συγκεκριμένες κατηγορίες ήταν 53 χρόνια και ο κ. Μπόμπολας δήλωσε αθώος και πρόθυμος να δικαστεί, αλλά στην Ελλάδα. «Θέλω να δικαστώ στην Ελλάδα. Πιστεύω ότι θα δικαστώ ψύχραιμα και δίκαια εδώ» είπε. Περίπου έναν μήνα αργότερα το Συμβούλιο έκρινε ότι οι συγκεκριμένες πράξεις δεν έγιναν στην Κύπρο αλλά στην Ελλάδα και διαβίβασε τη δικογραφία στην Εισαγγελία Πρωτοδικών, προκειμένου να διερευνήσει αν ο κ. Μπόμπολας έχει τελέσει τα αδικήματα που του αποδίδονταν από τις κυπριακές αρχές.

Δικαστές και διαιτητές

Η πεποίθηση του κ. Μπόμπολα ότι στην Ελλάδα θα δικαζόταν «ψύχραιμα και δίκαια» δεν ήταν καινούργια, ούτε εκφράστηκε για να κολακέψει τους δικαστές του. Ο κ. Μπόμπολας αποδείκνυε την εμπιστοσύνη του στη Δικαιοσύνη κάθε φορά που προσέφευγε σε διαιτητική διαδικασία για να λυθούν εκκρεμότητες των έργων που είχε αναλάβει. Μάλιστα, επί κυβέρνησης Σαμαρά είχε δεχτεί τη θέσπιση διαδικασίας διαιτησίας για το έργο του μετρό της Θεσσαλονίκης, η οποία δεν προβλεπόταν στη σύμβαση.

Μέσω αυτής της διαδικασίας ο ΑΚΤΩΡ του Ομίλου Μπόμπολα αγόρασε το έργο από την ΑΕΓΕΚ και κατάφερε επί ΣΥΡΙΖΑ να κάνει αυτό που εναγωνίως και ανεπιτυχώς προσπαθούσε η ΑΕΓΕΚ πριν αναγκαστεί να το πουλήσει: αύξησε το τίμημα του έργου κατά περίπου 250 εκατ. ευρώ (25% του αρχικού προϋπολογισμού).

Μάλιστα, στη μεγαλύτερη από τις πολλές διαιτησίες του μετρό της Θεσσαλονίκης επιδιαιτητής ήταν η πρόεδρος του Αρείου Πάγου κ. Βασιλική Θάνου με διαιτητές τον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου κ. Καραβοκύρη για το ελληνικό Δημόσιο και τον πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ Ντίνο Ρόβλια για τον εργολάβο.

Στο έργο της σήραγγας των Τεμπών, όπου πάλι επικεφαλής της κοινοπραξίας ήταν ο ΑΚΤΩΡ, υπήρξαν και διαιτητικές αποφάσεις, αλλά και ο ίδιος ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης αποφάσισε να διαθέσει πολλά εκατομμύρια στους εργολάβους για να την παραδώσουν μέχρι τον Μάρτιο του 2017 και να μην κάνουν χρήση άλλης διαιτητικής απόφασης, που τους έδινε τη δυνατότητα να παραδώσουν το έργο το 2018.

Η τελευταία συνεισφορά του Δημοσίου ήταν τον Ιανουάριο, όταν δόθηκαν 41,9 εκατ. ευρώ και πολλές αναθέσεις μελετών για να παραδοθεί πριν από το τέλος Μαρτίου. Ήταν τα κρίσιμα χρήματα ώστε οι συνολικές χρηματοδοτήσεις για το έργο να ξεπεράσουν το 1 δισ., καθώς μέχρι τότε είχαν διατεθεί –από το 2008 και χωρίς να υπολογίζονται τα 431 εκατ. ευρώ των διοδίων– 959 εκατ. ευρώ.

Με μέσα και χωρίς μέσα

«Αν δεν έχεις μέσα στην Ελλάδα, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα» είχε πει ο κ. Σαββίδης πρόσφατα, σε μια αναφορά που στο ΣΥΡΙΖΑϊκό λεξιλόγιο αποτελούσε τη φωτογραφία της οικογένειας Μπόμπολα. Ο θρύλος λέει ότι μια μεγάλη κατασκευαστική εταιρεία παίρνει δουλειές από το Δημόσιο και έχει δικά της μέσα ενημέρωσης, μέσω των οποίων επηρεάζει την πολιτική εξουσία θετικά για τα συμφέροντά της. Δηλαδή οι ιδιοκτήτες των μέσων παίρνουν λεφτά από τις άλλες τους δουλειές για να χρηματοδοτούν τα μέσα που έχουν στην κατοχή τους για να μπορούν να παίρνουν τις «άλλες δουλειές».

Όταν όμως συνέβαιναν τα τελευταία επεισόδια στις σχέσεις του κ. Μπόμπολα με τη Δικαιοσύνη και την πολιτική εξουσία, το MEGA ήδη –στις 16 Σεπτεμβρίου 2016– είχε εκπέμψει το τελευταίο του δελτίο ειδήσεων, ενώ, σύμφωνα με την αποτίμηση των τραπεζών στις 31 Οκτωβρίου 2016, τα χρέη της εταιρείας ΠΗΓΑΣΟΣ, του εκδοτικού πυλώνα των συμφερόντων της οικογένειας Μπόμπολα, ήταν 161,9 εκατ. ευρώ.

Αν ο κ. Σαββίδης έχει δίκιο, ότι στην Ελλάδα χωρίς μέσα δεν κάνεις τίποτα, γιατί η οικογένεια Μπόμπολα δεν έδειξε ενδιαφέρον να κρατήσει τα μέσα που διέθετε; Πιθανόν ο κ. Σαββίδης να έχει άδικο και να κάνεις περισσότερα πράγματα αν κλείσεις τα μέσα που έχεις.

Τον Μάιο του 2017, δύο χρόνια μετά τη σύλληψη του κ. Λεωνίδα Μπόμπολα και έναν χρόνο μετά την απόρριψη της αίτησης των κυπριακών αρχών για την έκδοσή του, ο κ. Φώτης Μπόμπολας δεν έδειξε μεγάλο ενθουσιασμό να διατηρήσει τα μέσα και μάλιστα πούλησε το 20% του MEGA στον κ. Σαββίδη έναντι 5 εκατ. ευρώ (δηλαδή υπολόγισε την αξία του καναλιού σε 25 εκατ. ευρώ).

Μάλιστα, δεν δίστασε να χαρακτηρίσει ως αμιγώς επιχειρηματική κίνηση την πώληση των μετοχών του σε έναν επιχειρηματία που πρόσφατα έχει δηλώσει ότι μόνο ο κ. Τσίπρας μπορεί να οδηγήσει τη χώρα στο μέλλον και ότι ο Μητσοτάκης δεν θα κυβερνήσει ποτέ.

Όμως η νομιμότητα της μεταβίβασης ελέγχεται και ενδέχεται να ακυρωθεί, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα ο μεν κ. Σαββίδης να βρεθεί χωρίς το 20%, ο δε κ. Μπόμπολας χωρίς τα 5 εκατ. ευρώ, ενώ την ίδια στιγμή ερευνώνται οι ευθύνες του ιδίου αλλά και τραπεζικών στελεχών της ΕΘΝΙΚΗΣ, της ALPHA και της ΠΕΙΡΑΙΩΣ για την παροχή των δανείων στον ΠΗΓΑΣΟ. Απλώς, όταν δόθηκαν τα παραπάνω δάνεια, που έχουν καταγγελθεί επειδή δεν εξυπηρετούνταν, η δυνατότητα της πολιτικής εξουσίας να επηρεάζει τις τράπεζες ήταν πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι τώρα.

Καχυποψία στα Σκόπια

Σε κάθε περίπτωση, η οικογένεια Μπόμπολα γνωρίζει ότι οι σχέσεις με την πολιτική εξουσία είναι δύσκολες. Το βίωσε τόσο μετά την ήττα από τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1989 όσο και το 2016, που κατηγορήθηκε ότι οι υπέρογκες αμοιβές διευθυντικών στελεχών της για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Ντέμιρ Κάπια - Σμόκβιτσα ήταν η προκάλυψη για να διοχετεύονται τα χρήματα σε μίζες σε πολιτικά πρόσωπα στην ΠΓΔΜ. Κάποιοι υπολογισμοί ανεβάζουν το ποσό σε 50 εκατ. ευρώ.

Η καταγγελία δεν είναι καινούργια, το νέο στοιχείο της όμως είναι ότι ο βασικός καταγγέλλων είναι ο Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος από την προηγούμενη εβδομάδα έχει αναλάβει καθήκοντα πρωθυπουργού της γειτονικής χώρας, γεγονός που σημαίνει ότι η καταγγελία για μίζες αφορούσε τη διαφθορά των πολιτικών του αντιπάλων.

Την κατάσταση περιπλέκει το γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση έχει σαφώς φιλοδυτικό προσανατολισμό, ενώ στην οξεία και βίαιη πολιτική αντιπαράθεση των τελευταίων μηνών τον πολιτικό της αντίπαλο Νίκολα Γκρούεφσκι στήριξε μόνο η Μόσχα.

Κάποιοι λένε ότι δεν αποκλείεται ορισμένοι στη νέα κυβέρνηση να βλέπουν με καχυποψία την εταιρεία του κ. Μπόμπολα, εκδότη της Μεγάλης Σοβιετικής Εγκυκλοπαίδειας που πουλά τις εκδοτικές επιχειρήσεις του στον Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος με πολύ περηφάνια διέρρευσε χθες στα μέσα ότι ο Πούτιν του έστειλε επιστολή όπου τον συγχαίρει ως υπερασπιστή της Ρωσίας.

Αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί, καθώς στο θέμα των καταγγελιών Ζάεφ έχει εμπλακεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που χρηματοδότησε την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου, ενώ έκθεση έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης.

Πάντως, στην Ελλάδα τέτοιες καταγγελίες για διαφθορά μέσω των κατασκευών αυτοκινητόδρομων δεν έγιναν ποτέ.

Στην αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ είχε στοχοποιήσει την οικογένεια Μπόμπολα ως τη «φωτογραφία της διαπλοκής» και στελέχη του δεν δίσταζαν να κατονομάζουν τον ιδρυτή της ως έναν εκ των πέντε «νταβατζήδων» στους οποίους είχε αναφερθεί ο Καραμανλής στο γεύμα στον «Μπαϊρακτάρη».

Με τον ΣΥΡΙΖΑ να είναι δυόμισι χρόνια στην κυβέρνηση, η οικογένεια Μπόμπολα είναι ενισχυμένη στον κατασκευαστικό τομέα, αλλά δείχνει να χρειάζεται χρόνο για να επιβεβαιωθεί η εμπιστοσύνη που δείχνει στην κυβέρνηση και στη Δικαιοσύνη.

Άλλοι επιχειρηματίες, που παλαιότερα είχαν καταγγελθεί για διαπλοκή με την πολιτική εξουσία, όταν το πολιτικό κλίμα έγινε δυσμενές για εκείνους, πρόλαβαν και αποχώρησαν από την πολιτική, διασώζοντας τη δουλειά τους, τις δουλειές τους. Μετά βεβαιότητος χωρίς μέσα, όσο και αν εκπλήσσεται ο κ. Σαββίδης.