Θεόδωρος Πελαγίδης: «Η κυβέρνηση χρεοκοπεί τη μεσαία τάξη σε όλες τις εκδοχές της»

Δριμεία κριτική στην κυβέρνηση για τον τρόπο με τον οποίο «παρήγαγε» το φετινό «κοινωνικό μέρισμα» ασκεί ο καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και σύμβουλος Μακροοικονομίας του προέδρου της ΝΔ Θεόδωρος Πελαγίδης. Παράλληλα, ασκεί κριτική και στους εταίρους της Ελλάδας, τόσο για τη συμφωνία τους στην υπερφορολόγηση όσο και για «αθέμιτο ανταγωνισμό» έναντι της χώρας.

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να μιλήσουμε για το «κοινωνικό μέρισμα» που η κυβέρνηση ετοιμάζεται να παράσχει. Προέρχεται από την υπεραπόδοση των μέτρων, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, ή από την υπερφορολόγηση, όπως εκτιμά η αντιπολίτευση;

Επιτρέψτε μου, αρχικά, να αναφερθώ σε κάτι που είπε ο κ. Τσακαλώτος στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής την Τετάρτη. Αναφερόμενος προφανώς σε σχετικό άρθρο μου στην κυριακάτικη «Καθημερινή», ανέφερε υποτιμητικά ότι ο σύμβουλος Μακροοικονομίας του κ. Μητσοτάκη υποστήριξε ότι οι χαμηλοί μισθοί διώχνουν τις επενδύσεις και ότι αυτό είναι τόσο λάθος, που το ξέρουν ακόμη και οι πρωτοετείς φοιτητές.

Φυσικά, δεν είναι η πρώτη φορά που ο αγαπητός Ευκλείδης χάνει την ψυχραιμία του και παραφέρεται, αλλά, επειδή τον γνωρίζω προσωπικά, τον συγχωρώ. Άλλωστε, είναι σε πολύ δυσχερή θέση στο να συμβιβάσει την πολιτική αυτή με τις ιδέες και την ιδεολογία του. Αντιλαμβάνεται πάντως ότι με αυτά που λέει είναι σαν να στηρίζει την ιδέα ότι… οι χαμηλοί μισθοί είναι απαραίτητοι για τις επενδύσεις.

Αλλά να πω μια κουβέντα για την ουσία. «Αν η μείωση των ονομαστικών μισθών οδηγεί εις την πρόβλεψη ή μάλιστα τη βεβαιότητα μιας περαιτέρω μειώσεως των (μελλοντικών) ημερομισθίων,… αυτό θα μειώσει την οριακή απόδοση του κεφαλαίου και θα προκαλέσει αναβολή και της επενδύσεως και της καταναλώσεως». J.M. Keynes, Γενική Θεωρία, κεφ. 19, ΙΙ, 4.

Ακριβώς αυτό έγραψα, ότι οι χαμηλοί ονομαστικοί μισθοί και κυρίως η αρνητική προοπτική κάποιας αύξησής τους στο προβλεπτό μέλλον επηρεάζει αρνητικά τις επενδύσεις. Γι’ αυτό έχει τόσο μεγάλη σημασία σήμερα να σταματήσει η φορολογική και ασφαλιστική αφαίμαξη της μεσαίας τάξης, η οποία αναμένεται να ενταθεί με την προβλεπόμενη νέα μείωση των συντάξεων και των μισθών μέσω της μείωσης του αφορολόγητου. Προφανώς και τα γνωρίζει αυτά ο αγαπητός κ. υπουργός, είναι πράγματι μέσα στην ύλη πρωτοετών φοιτητών.

Επιπροσθέτως, είναι κοινή η εκτίμηση ότι μεγάλοι όμιλοι επιχειρήσεων και πολυεθνικές εγκαταλείπουν τη χώρα ή μεταφέρουν τα κεντρικά τους γραφεία μακριά από την Ελλάδα, σε χώρες της ευρύτερης περιοχής πιο δυναμικές. Κι αυτό γιατί εδώ έχει καταρρεύσει ο εγχώριος τζίρος τους και δεν προβλέπουν κάτι καλύτερο για το μέλλον. Αυτό πάντως που έχει σημασία είναι να δει κανείς το πώς θα αντιδράσει ο εξωτερικός τομέας σε μια μελλοντική ανάκαμψη των μισθών. Η ελπίδα είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις θα βοηθήσουν ώστε η εγχώρια παραγωγή να μπορέσει να ανταποκριθεί ώστε η αναμενόμενη αυξημένη ζήτηση εισαγομένων να αντισταθμιστεί, έστω μερικώς, από την αύξηση των εξαγωγών.

Τώρα, όσον αφορά τη γνώμη μου για το λεγόμενο υπερπλεόνασμα, πιστεύω ότι η κυβέρνηση χρεοκοπεί με αυτόν τον τρόπο τη χώρα, χρεοκοπεί τη μεσαία τάξη σε όλες τις εκδοχές της, πλειστηριάζει στη συνέχεια την περιουσία της και μετά κάνει αυτό που κάνει με τον γνωστό παλαιοκομματικό τρόπο.

Το μέρισμα προέρχεται από το πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο η κυβέρνηση είναι μνημονιακά δεσμευμένη να παρουσιάζει κάθε χρόνο. Θεωρείτε ότι το ύψος του πλεονάσματος που έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές είναι βιώσιμο;

Ένα δομικό πλεόνασμα προερχόμενο από την ανάπτυξη είναι εφικτό. Ένα πλεόνασμα υπερφορολόγησης είναι καταστροφικό για την ανάπτυξη. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Ο ζήλος της υπερφορολόγησης είναι μια ιδεολογική διαστροφή, αλλά πρωτίστως μια λάθος, στην ουσία, προ-κυκλική πολιτική που ωθεί στην αεργία –αφού πια δεν αξίζει να δουλέψεις με τόσο χαμηλό μισθό– και περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα.

Ο πρωθυπουργός υποστηρίζει ότι το καλοκαίρι του 2018 τελειώνει το μνημόνιο και η επιτροπεία για την Ελλάδα. Τον πιστεύετε;

Οι υπογραφές που έχει βάλει εκτείνονται μέχρι το 2022 και μέσω του υπερταμείου σχεδόν εις το διηνεκές. Αλλά αφήστε τι λέει ο καθένας μας. Το ζήτημα είναι τι πιστεύει και τι θα πει ο λαός. Το οποίο προκύπτει από την ευημερία της ζωής του. Ο λογαριασμός θα γίνει στο τέλος.

Διάφοροι ξένοι οίκοι και φορείς εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σημάδια ανάκαμψης. Πρόκειται για πραγματική ή «λογιστική» ανάκαμψη;

Μάλιστα. Ενώ όλοι τρέχουν με υψηλά ποσοστά, που αντικατοπτρίζουν δε και την αύξηση στα εισοδήματα –θυμάμαι τώρα τη Ρουμανία που τρέχει με 5% φέτος–, εμείς έχουμε 1% με το ζόρι και με την κατακρήμνιση των μισθών. Αυτό, δε, παρ’ ότι νέα δανεικά εισέρχονται στη χώρα και προσθέτουν στο ΑΕΠ. Αλλά ας μην είμαστε μίζεροι. Η χώρα έχει δυνατότητες, απλώς οι άνθρωποι αυτοί έχουν άλλη ατζέντα.

Από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος της ΝΔ υποστηρίζει ότι μια δική του κυβέρνηση θα ήταν λιγότερο επιθετική φορολογικά προς τους πολίτες. Δεδομένων των δεσμεύσεων της χώρας για πλεονάσματα και δημοσιονομική πειθαρχία, τι βαθμοί ελευθερίας υπάρχουν για άλλη πολιτική;

Είναι αλήθεια ότι σε κάποιον βαθμό η επόμενη περίοδος έχει υπονομευτεί. Όμως αυτή η κατάσταση, να έχουν οι διπλανές χώρες φορολογικούς και ασφαλιστικούς συντελεστές ασύγκριτα χαμηλότερους, είναι αθέμιτος ανταγωνισμός και πρέπει να τελειώνει χθες. Πρέπει να αφήσουμε τους Έλληνες και τις Ελληνίδες να δουλέψουν. Η κατάσταση αυτή δεν είναι βιώσιμη, δεν μπορεί αυτό να μην το καταλαβαίνουν οι εταίροι μας.

Δεν ζητούμε καμία προνομιακή μεταχείριση, ζητούμε τον χώρο να αποδείξουμε ότι τα ίδια και περισσότερα πλεονάσματα μπορούμε να έχουμε με την ανάπτυξη. Μια ανάπτυξη που θα έρθει με πλήρη απλοποίηση όλων των διαδικασιών παραγωγής, επενδύσεων, εξαγωγών. Πλήρη. Δεν μπορεί το κράτος και μια χούφτα κρατικοδίαιτων ιδεοληπτικών μέσα στο κράτος να κρατούν σε ομηρία κάθε μικρό επιχειρηματία στη χώρα. Το κράτος δεν είναι συνέταιρος στην παραγωγή, είναι, πρέπει να είναι, ο «διευκολυντής» της.

Όσον αφορά το ζήτημα των επενδύσεων, τι κάνει λάθος η κυβέρνηση και τι θα διορθώσει ο κ. Μητσοτάκης αν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας;

Ο κ. Τσακαλώτος είναι εναντίον των ιδιωτικοποιήσεων. Αυτά είναι γνωστά. Ακόμη, η κυβέρνηση δείχνει με τη συμπεριφορά της γενικότερα σαν να θέλει οπωσδήποτε να είναι συνέταιρος σε κάθε επένδυση. Αυτά δεν γίνονται στον 21ο αιώνα.

Μέσω αρθρογραφίας σας, έχετε ασκήσει κριτική και στους δανειστές όσον αφορά την πολιτική που ακολούθησαν στην Ελλάδα. Ποια είναι τα βασικά σημεία διαφωνίας σας;

Γιατί συμφώνησαν στην υπερφορολόγηση; Αυτό είναι σίγουρα μια απορία. Ακόμη χειρότερα, γιατί συμφώνησαν σε αυτές τις παράλογες ασφαλιστικές εισφορές; Γιατί δεν έβαλαν κάποιο ανώτατο όριο ποσοστιαίο στα ποσά αυτά; Είναι δυνατόν να πληρώνει κανείς σε φόρους και εισφορές ακόμη και το σύνολο του ποσού που εισπράττει; Αν έχουν παρατήσει την κατάσταση, να μας το πουν. Γιατί αυτή η ιστορία δεν οδηγεί παρά μόνο στη χρεοκοπία των ιδιωτών και σε τραγικά χαμηλούς μισθούς. Ανάπτυξη έτσι δεν έρχεται.