Γ. Μεϊμάρογλου: «Οι προοδευτικοί πολίτες έχουν τον λόγο»

Ο Γιάννης Μεϊμάρογλου (εκδότης του περιοδικού www.metarithmisi.gr, πρόεδρος της Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού και μέλος της Επιτροπής Διαλόγου και Θέσεων για Προοδευτικές Λύσειςέχει) δώσει αρκετές χαμένες μάχες για την κεντροαριστερά τα τελευταία χρόνια. Πιστεύει ότι αυτή τη φορά η προσπάθεια θα έχει καλό τέλος. Και ως μέλος της Επιτροπής Διαλόγου και Θέσεων για Προοδευτικές Λύσεις (ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι και άλλες κινήσεις του ενδιάμεσου χώρου) κάνει ό,τι μπορεί για να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη.

Νομίζω ότι επιστρέφουμε στις ηρωικές στιγμές του σκισίματος των μνημονίων. Το ναυάγιο στις διαπραγματεύσεις, οι πρωθυπουργικές δηλώσεις περί «κυρίαρχων χωρών» και η απειλή μονομερούς ψήφισης του φορολογικού και του ασφαλιστικού φέρνουν στη μνήμη μας τις «αντιστασιακές» μέρες του προηγούμενου καλοκαιριού. Όσο δεν αποφασίζει μια κυβέρνηση να αναλάβει το πολιτικό κόστος των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων που εκκρεμούν επί δεκαετίες, δεν υπάρχει περίπτωση να ανακάμψει η χώρα και να μπει στον δρόμο της ανάπτυξης.

Εάν η προσδοκία εξαντλείται στην όποια σύμπλευση των κομμάτων και των κινήσεων που αναφέρετε, τότε συμφωνώ ότι κινδυνεύει να διαψευστεί άμεσα. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι προοδευτικοί πολίτες –και είναι πολλοί– που δεν συγκινήθηκαν από το κάθε κόμμα ξεχωριστά μέχρι σήμερα θα ενθουσιαστούν απλώς από μια συνένωσή τους στο μέλλον. Το ζητούμενο είναι η συμπόρευση αυτή να δώσει ένα σήμα, να κινητοποιήσει τις ζωντανές και υγιείς δυνάμεις της κοινωνίας, τις μόνες που είναι ικανές να πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση της ανάκαμψης της χώρας.

Από τη στιγμή που οι συμμετέχοντες στο εγχείρημα συμφώνησαν στη βασική αρχή, ότι δηλαδή το κρίσιμο είναι να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή εκπροσώπων κινήσεων, κοινωνικών οργανώσεων και στελεχών της δημόσιας ζωής, οι συζητήσεις απλοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Νομίζω ότι η σύνθεση της επιτροπής εκφράζει ικανοποιητικά την προσπάθεια που έγινε.

Το εγχείρημα δεν στηρίζεται στην αρχή της «πόρτας». Στηρίζεται στην ανάγκη της ευρύτερης δυνατής πολιτικής και κοινωνικής συμμετοχής. Αρκεί οι συμμετέχοντες να κατανοούν ότι στόχος της πρωτοβουλίας δεν είναι η αποκατάσταση ή η δικαίωση πολιτικών του παρελθόντος –αυτές κρίνονται από τους ψηφοφόρους και την ιστορία– αλλά η προσπάθεια σύγκλισης των προοδευτικών δυνάμεων σε ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης της οικονομίας και της χώρας. Και ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα δεν μπορεί παρά να είναι σε αντιπαράθεση με την αντιμεταρρυθμιστική πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Θεωρώ ότι ο Γ. Παπανδρέου και η κίνησή του μπορούν να συμβάλουν στη νέα προσπάθεια.

Από τα παράδοξα της κρίσης κι αυτό. Από τη μια οι πολίτες δεν θέλουν να ακούν για παλιούς πολιτικούς και από την άλλη τους θεωρούν Α΄ Εθνική και τους ψηφίζουν. Η αλήθεια είναι ότι τα μεγάλα ονόματα είναι και λίγο σιγουρατζήδες. «Ξεκινήστε την πρωτοβουλία και αν δούμε ότι πάει καλά, μπαίνουμε κι εμείς μετά, να παίξουμε στο Champions League». Ίσως να είναι καλύτερα έτσι. Γιατί το θέμα δεν είναι τα ονόματα αλλά το αποτέλεσμα που θα έχει η νέα αυτή προσπάθεια. Με λιγότερους εγωισμούς, προσωπικά προηγούμενα και τηλεοπτικού τύπου διαξιφισμούς μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα αυτή η επιτροπή σαν μια συμπαγής ομάδα που έχει έναν κοινό στόχο. Η ελπίδα της ανόδου, άλλωστε, είναι ισχυρότερη από τον φόβο του υποβιβασμού.

Η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τη σοσιαλδημοκρατία έχει τόση σχέση όση έχει ο Φάντης με το ρετσινόλαδο… Οι προσκλήσεις των Ευρωσοσιαλιστών προς τον κ. Τσίπρα να παρακολουθεί και να συμμετέχει στις εκδηλώσεις τους εντάσσονται ασφαλώς στην επιδίωξη καλών σχέσεων με ένα αριστερό κυβερνητικό κόμμα, στην προσπάθεια διατήρησης του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας. Προτιμούν ασφαλώς την πιστή εφαρμογή του μνημονίου από το σκίσιμό του…

Διαφορετικές και σταθερές είναι οι σχέσεις με το ΠΑΣΟΚ, που συμμετέχει ως μέλος, και με το Ποτάμι, που συμμετέχει ως παρατηρητής στην ευρωσοσιαλιστική ομάδα.

Είναι λογικό, κάθε κόμμα έχει τη δική του πολιτική στρατηγική. Είναι, ωστόσο, έξω από τη φιλοσοφία της επιτροπής αυτής οποιοσδήποτε κομματικός προκαθορισμός της αποστολής της. Θα ήταν μια εκ των προτέρων αυτοακύρωση του ρόλου της και εμπαιγμός προς τις κοινωνικές δυνάμεις στις οποίες απευθύνεται. Γι’ αυτό άλλωστε ονομάστηκε Επιτροπή Διαλόγου και Θέσεων για την Αναζήτηση Προοδευτικών Λύσεων. Αν θέλετε τη γνώμη μου, που είναι και η άποψη που από την πρώτη στιγμή υποστηρίζει το Ποτάμι, μόνο ένας νέος πολιτικός φορέας, μια ισχυρή μεταρρυθμιστική προοδευτική παράταξη, μπορεί να κερδίσει τη χαμένη αξιοπιστία του μεσαίου χώρου και να ανατρέψει τους σημερινούς συσχετισμούς στο πολιτικό σκηνικό. Η χώρα έχει άμεση ανάγκη από ριζοσπαστικές αλλαγές και οι αλλαγές αυτές πρέπει να γίνουν από μια δύναμη που πιστεύει πραγματικά σε αυτές. Αν η κοινωνία θεωρήσει ότι κάποιοι μηχανισμοί αποφάσισαν να συνενωθούν για να σωθούν, το εγχείρημά μας δεν θα έχει καμία τύχη.

Αυτό που βλέπουμε καθημερινά δεν είναι πολίτες που γελούν για την κεντροαριστερά αλλά πολίτες που «κλαίνε» γιατί δεν έχουν δουλειά, γιατί δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις παράλογες φορολογικές υποχρεώσεις τους, γιατί δεν μπορούν να νικήσουν το τέρας της γραφειοκρατίας και της αναξιοκρατίας. Ούτε και μπορώ να φανταστώ ότι οι πολίτες γελούν επειδή κάποιοι συμπολίτες τους προσπαθούν σε δύσκολες συνθήκες να ανασυγκροτήσουν μια παράταξη που με το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια της χώρας να βγει από τα μνημόνια και την κρίση. Με την ευκαιρία, θέλω να διευκρινίσω ότι το εγχείρημα αυτό δεν αποσκοπεί στην ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς μόνο αλλά συνολικά του μεσαίου προοδευτικού χώρου, που συμπεριλαμβάνει ένα ευρύτατο φάσμα πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ, δυνάμεων ριζοσπαστικών, μεταρρυθμιστικών και φιλελεύθερων. Η κεντροαριστερά, με την ιστορική της διαδρομή και την κοινωνική της ευαισθησία, θα διαδραματίσει ασφαλώς σπουδαίο ρόλο στην επιτυχία της πρωτοβουλίας αυτής.

Αν αναφέρεστε στις αποτυχημένες προσπάθειες για την ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς –στις οποίες πήρα μέρος σχεδόν σε όλες–, θα πρέπει κατ’ αρχάς να σημειώσουμε ότι έγιναν κάτω από αρκετά διαφορετικές συνθήκες και δεδομένα. Θα ήταν, ωστόσο, πολύ επιεικές και βολικό να τις αποδώσουμε σε κακοδαιμονία. Δεν είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή για να καταλογιστούν οι ευθύνες, οπωσδήποτε όμως οι προσωπικές φιλοδοξίες έπαιξαν πολύ αρνητικό ρόλο. Υπάρχουν πιο ουσιαστικοί λόγοι. Η Αριστερά και η κεντροαριστερά –και όχι μόνο– παρέμειναν, ακόμη και στα χρόνια της κρίσης, προσηλωμένες στο κρατικό μοντέλο ανάπτυξης, που εξελίχθηκε σε κρατικό μοντέλο οπισθοδρόμησης. Κράτος προστάτης και εγγυητής των πιο ακραίων συντεχνιακών απαιτήσεων, κράτος εργοδότης, κράτος επιχειρηματίας!

Μπορεί η Αριστερά να μην κυβέρνησε στη Μεταπολίτευση, μέχρι την κρίση, αλλά δεν άφησε κανένα παράλογο αίτημα που να μη στηρίξει, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας. Η κρίση του κρατικού μοντέλου έφερε και την κρίση στην Αριστερά, που αρνήθηκε να «δει» το λάθος και να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση της δικής της θεώρησης των πραγμάτων. Είτε οχυρώθηκε πίσω από την ιδεοληψία (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ) είτε επιχείρησε κάποια δειλά βήματα που ακύρωσε στη συνέχεια με τον πιο επώδυνο τρόπο (ΔΗΜΑΡ). Οι φωτεινές αναλαμπές της πασοκικής διακυβέρνησης, κατά την περίοδο Σημίτη κυρίως, έμειναν στη μέση και δεν στάθηκαν ικανές να ανατρέψουν την πορεία της χώρας προς τον γκρεμό. Η κεντροαριστερά είτε θα εξελιχθεί σε προοδευτική μεταρρυθμιστική δύναμη αλλαγής είτε θα ακολουθήσει την πορεία του υπαρκτού σοσιαλισμού…