Δύσκολο ξεκίνημα Μακρόν

Η σκηνοθεσία και τα επικοινωνιακά τεχνάσματα έχουν εξαντληθεί στη Γαλλία από τους Σαρκοζί και Ολάντ, έτσι η επιλογή Μακρόν να συγκαλέσει στις Βερσαλλίες κοινή συνεδρίαση της Βουλής και της Γερουσίας για να δώσει έμφαση στο κατεπείγον της μεταρρυθμιστικής του ατζέντας δεν εντυπωσίασε ιδιαίτερα.

Αργά αλλά σταθερά, η μετεκλογική Γαλλία του 2017 αρχίζει να προσαρμόζεται στις σταθερές των αναμετρήσεων, έτσι όπως αυτές διαμορφώθηκαν την επομένη των εκλογών του 2007 και του 2012.

Ίδια συνταγή

Πιο εντυπωσιακή από την κοινή συνεδρίαση Βουλής και Γερουσίας στις Βερσαλλίες υπήρξε δίχως αμφιβολία η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που εντοπίζει πρόσθετες δαπάνες 8 δισ. ευρώ και οδηγεί σε «εδώ και τώρα» σκληρές δημοσιονομικές περικοπές με στόχο τη συμμόρφωση της Γαλλίας με το πλαφόν 3% για το δημοσιονομικό έλλειμμα που ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Η συνταγή Μακρόν δεν διαφέρει από αυτήν των προκατόχων του Ολάντ και Σαρκοζί.

Πρώτα περικοπές δημοσίων δαπανών και μεταρρυθμίσεις στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και στη συνέχεια διμερής συνολική διαπραγμάτευση με τη Γερμανία με στόχο την προώθηση της γαλλικής πρότασης για πολιτική πλαισίωση της Ευρωζώνης με ευρωπαϊκό υπουργείο Οικονομικών και Κοινοβούλιο του Ευρώ.

Απέναντι στη γαλλική πρόταση, η οποία διαμορφώθηκε πριν από δύο χρόνια από τον Ολάντ, υπάρχει η πρόταση Σόιμπλε για μεταφορά της αρμοδιότητας ελέγχου της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας από την Κομισιόν, που είναι χαλαρή, καθώς κρίνει με πολιτικά κριτήρια, στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, που θα επιβάλλει αυτόματα κυρώσεις στους παραβάτες.

Το ίδιο λάθος

Θα ήταν λάθος η σημερινή επιφυλακτική στάση της Γερμανίας απέναντι στον Μακρόν να χαρακτηριστεί προεκλογική ή να συνδεθεί με τον Σόιμπλε και την παραμονή του ή όχι στην επόμενη κυβέρνηση. Σήμερα το πιο πιθανό μετεκλογικό σενάριο στη Γερμανία είναι συνασπισμός Χριστιανοδημοκρατών και Ελεύθερων Δημοκρατών, που σημαίνει περισσότερη περιχαράκωση στη δημοσιονομική λιτότητα.

Ο Σαρκοζί πρώτος και ο Ολάντ στη συνέχεια, όταν διαπίστωσαν ότι η δέσμευσή τους να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις μιας μόνιμης δημοσιονομικής ευταξίας στη Γαλλία δεν έπεισε τη Γερμανία να αρχίσει συνολική διαπραγμάτευση για την πολιτική πλαισίωση της Ευρωζώνης, προσπάθησαν να περιορίσουν τη φθορά τους στο εσωτερικό κατεβάζοντας την ταχύτητα των μεταρρυθμίσεων.

Το αποτέλεσμα είναι γνωστό: από τη μια μεριά μέτρα που εξαγριώνουν την κοινωνία και δεν ικανοποιούν Βερολίνο και Βρυξέλλες και από την άλλη καμία πρόοδος, έστω και προσχηματική, προς την κατεύθυνση συνολικής μεταρρύθμισης της Ευρωζώνης.

Κίνδυνος ανεξέλεγκτης αποσταθεροποίησης

Τούτων λεχθέντων, η Γαλλία, που βρίσκεται μεταξύ του Βορρά και του Νότου της Ε.Ε.-Ευρωζώνης, εξακολουθεί να είναι ένα πεδίο έντονου προβληματισμού για την ελίτ της Γερμανίας, όπου φαίνεται να έχει γίνει κατανοητό ότι περισσότερη δημοσιονομική λιτότητα και περαιτέρω κατεδάφιση των κεκτημένων σημαίνει κίνδυνος ανεξέλεγκτης κοινωνικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης για τη δεύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.

Ο Σαρκοζί πρώτος και ο Ολάντ στη συνέχεια ξεκίνησαν με αποφασιστικότητα προς την κατεύθυνση συνολικής επαναδιαπραγμάτευσης με το Βερολίνο, χωρίς να βρουν ουσιαστική ανταπόκριση. Αποτέλεσμα, η ταυτόχρονη κατάρρευση Δεξιάς και Σοσιαλιστών, με την παράταξη Μακρόν να προβάλλει, δίχως υπερβολή, η τελευταία ευκαιρία αποφυγής ανεξέλεγκτης αποσταθεροποίησης.

Έτσι, το ερώτημα που τίθεται είναι όχι αν Γαλλία και Γερμανία θα επανεκκινήσουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στη βάση μιας κοινής πρότασης, αλλά αν το Βερολίνο θα αποφασίσει να στηρίξει μια ήπια προσαρμογή του Παρισιού στην πρώτη ταχύτητα της γερμανικής Ευρώπης.

Μηδενική περίοδος χάριτος

Την περιδίνηση της Γαλλίας ανάμεσα στην εναντίωση και στη σκληρή διαπραγμάτευση με τη Γερμανία και, τέλος, την άνευ όρων υποταγή εξέφρασαν και ο Σαρκοζί και ο Ολάντ, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση τον πρώτο: Ξεκίνησε με τη φιλοδοξία να ηγηθεί της Νότιας Ευρώπης στο πλαίσιο της Ένωσης για τη Μεσόγειο και προσέγγισε το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, επιδιώκοντας να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος με τη Γερμανία. Τελικά, φαίνεται ότι πείστηκε ότι η καλύτερη θωράκιση της Γαλλίας απέναντι στις πιέσεις των αγορών ήταν η ευθυγράμμιση με το Βερολίνο, μια επιλογή που δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, καθώς και η χώρα έχασε τη βαθμολογία ΑΑΑ της πιστοληπτικής της αξιοπιστίας και ο ίδιος τις εκλογές του 2012!

Όταν ανακοινώθηκε η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για πρόσθετη υπέρβαση δημοσίων δαπανών, ο Μακρόν αντέδρασε όπως είχε αντιδράσει ο Σαρκοζί όταν ανέδειξε την περιφρούρηση του ΑΑΑ ως εθνική προτεραιότητα. Σήμερα οι Μακρόν-Φιλίπ αποσυνδέουν πλέον ανοιχτά τη δημοσιονομική προσαρμογή από τη συνολική επαναδιαπραγμάτευση με τη Γερμανία και μιλούν για κίνδυνο απώλειας της κυριαρχίας της χώρας και υποθήκευσης των επόμενων γενιών.

Στη Γερμανία μάλλον επαναπαύονται στους θεσμούς της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας που εξασφαλίζουν πενταετή σταθερότητα χωρίς εκπλήξεις στον Πρόεδρο και στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία που τον στηρίζει. Προφανώς υποβαθμίζουν και παραβλέπουν τη σκληρή πραγματικότητα της περιορισμένης, αν όχι μηδενικής, περιόδου χάριτος για τον νέο ένοικο του Μεγάρου των Ηλυσίων.