Η κυβέρνηση «κοιμάται» ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ χαίρεται για την Καταλονία - Free Sunday
Η κυβέρνηση «κοιμάται» ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ χαίρεται για την Καταλονία

Η κυβέρνηση «κοιμάται» ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ χαίρεται για την Καταλονία

Ενδεχόμενη κλιμάκωση της κρίσης μπορεί να έχει φοβερές συνέπειες για την Ελλάδα.

Η κρίση που ξέσπασε στην Καταλονία και στην Ισπανία ανέδειξε και αυτή τον προβληματικό χαρακτήρα της σημερινής εξουσίας. Η κυβέρνηση Τσίπρα δεν έκανε τίποτα ουσιαστικό για να σταθεί στο πλευρό της κυβέρνησης της Ισπανίας και των καλώς εννοούμενων συμφερόντων της Ε.Ε. Παράλληλα, αρκετά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία προφανώς δεν είναι σε θέση να αναλύσουν συνολικά την κατάσταση, βρήκαν την ευκαιρία να καταγγείλουν την απόφαση της κυβέρνησης Ραχόι να στηριχτεί στις αστυνομικές δυνάμεις προκειμένου να εμποδίσει τη διενέργεια του αντισυνταγματικού δημοψηφίσματος και να προσπαθήσουν να συμψηφίσουν την αστυνομική βία που εκδηλώθηκε σε βάρος πολιτών της Καταλονίας με την επιβολή δικτατορίας από τον Μαδούρο στη Βενεζουέλα και την ολόθερμη υποστήριξη που του προσφέρουν ο ΣΥΡΙΖΑ και τα στελέχη του.

Εκρηκτικό πρόβλημα

Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, η διαμάχη μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης μπορεί να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Τη βασική ευθύνη για τη σημερινή κρίση την έχει η κεντροδεξιάς πλειοψηφίας περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλονίας, η οποία, αν και ιδεολογικά βρίσκεται αρκετά κοντά στο Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι, αξιοποίησε τις δυσκολίες εφαρμογής του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για να κρατήσει αποστάσεις πολιτικής ασφαλείας από την ισπανική κυβέρνηση και να παίξει με επιθετικό τρόπο το χαρτί της απόσχισης, συμμαχώντας γι’ αυτόν τον σκοπό με τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς και της άκρας Αριστεράς.

Ευθύνες, κατά την άποψή μου, έχει και η κεντροδεξιά κυβέρνηση μειοψηφίας της Ισπανίας, η οποία δεν πρόσφερε έγκαιρα στην Καταλονία τη δημοσιονομική αυτονομία η οποία ισχύει εδώ και χρόνια για τη Χώρα των Βάσκων. Επίσης, θεωρείται ότι οι εικόνες της αστυνομικής βίας σε βάρος των πολιτών της Καταλονίας που ήθελαν να πάρουν μέρος στο αντισυνταγματικό δημοψήφισμα μπορεί να ενισχύσουν επικοινωνιακά και πολιτικά τους αυτονομιστές.

Πέρα όμως από την ποιότητα των πολιτικών χειρισμών, η οποία είναι φυσικά ανοιχτή σε διαφορετικές ερμηνείες και εκτιμήσεις, υπάρχει το βασικό ζήτημα της προάσπισης της ενότητας της Ισπανίας και της συνταγματικής τάξης. Δεν υπάρχει υπεύθυνος πρωθυπουργός ο οποίος θα μπορούσε να δεχτεί την απόσχιση μιας εξαιρετικά σημαντικής περιφέρειας της χώρας του με διαδικασίες που είναι αντισυνταγματικές και παράνομες.

Πολιτική σκοπιμότητα

Η κριτική που ασκούν στην κεντροδεξιά κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι στελέχη, βουλευτές και ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ έχει μια καθαρά μικροπολιτική διάσταση. Προσπαθούν να «αποδείξουν» τον υποτιθέμενο αυταρχισμό της κεντροδεξιάς στην Ισπανία και γενικότερα. Επιχειρούν έναν ντροπιαστικό συμψηφισμό μεταξύ της αιματοβαμμένης χούντας του Μαδούρο στη Βενεζουέλα και της ισπανικής δημοκρατίας. Στέκονται στο πλευρό των Podemos, οι οποίοι, όπως θα περίμενε κανείς, έχουν διπλή πολιτική γλώσσα. Οι δυνάμεις που πρόσκεινται σε αυτούς στην Καταλονία δίνουν τη μάχη υπέρ της απόσχισης, ενώ οι Podemos σε επίπεδο Ισπανίας τάσσονται υπέρ του διαλόγου, αρκεί βέβαια να πέσει η κυβέρνηση Ραχόι.

Οι μικροπολιτικοί ελιγμοί του ΣΥΡΙΖΑ είναι κατά των καλώς εννοούμενων ευρωπαϊκών και εθνικών συμφερόντων μας για μια σειρά λόγους.

Όχι στην αλληλεγγύη

Η περιφερειακή κυβέρνηση της Καταλονίας στηρίζει το αίτημα για την απόσχιση της πιο πλούσιας περιφέρειας της Ισπανίας στην εκτίμηση ότι η Καταλονία, με την οικονομική επιτυχία της, καταλήγει να επιδοτεί τον προϋπολογισμό του ισπανικού κράτους και τις λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες της χώρας.

Η οικονομική επιτυχία της Βαρκελώνης και του συνόλου της Καταλονίας είναι μέρος της οικονομικής επιτυχίας της Ισπανίας, η οποία βγήκε, με κυβέρνηση Ραχόι, από δύσκολες, μνημονιακού τύπου καταστάσεις, αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια με ετήσιο ρυθμό πάνω από 3% και κάλυψε ήδη όλες τις απώλειες του ΑΕΠ λόγω της κρίσης του 2008-2009, ενώ εμάς εξακολουθεί να μας βαραίνει μια πτώση του ΑΕΠ, σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, της τάξης του 25%. Στην περίπτωση που υπάρξει απόσχιση από την Ισπανία, η Καταλονία θα βρεθεί αυτόματα εκτός Ε.Ε. και το πιθανότερο είναι ότι θα περάσει από την οικονομική επιτυχία στις οικονομικές περιπέτειες.

Η άποψη, πάντως, της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας ότι δεν υπάρχει λόγος να «επιδοτεί» τους υπανάπτυκτους της Ισπανίας είναι διπλά επικίνδυνη. Πρώτον, δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο, εφόσον είναι γνωστό ότι και άλλες πλούσιες περιφέρειες κρατών-μελών της Ε.Ε. θεωρούν ότι επιβαρύνονται άδικα από τον κρατικό προϋπολογισμό στο πλαίσιο της εθνικής αλληλεγγύης. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Βόρειας Ιταλίας, όπου την αυτονομιστική δυναμική διαχειρίζεται πολιτικά η ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά, η οποία μόνο κέρδη θα έχει από την κρίση στην Καταλονία και στην Ισπανία ενόψει των βουλευτικών εκλογών που πρέπει να πραγματοποιηθούν στην Ιταλία το αργότερο μέχρι την άνοιξη του 2018.

Δεύτερον, σε μια περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα χρειάζεται μια ευρωπαϊκή δυναμική υπέρ της αύξησης των ιδίων πόρων της Ε.Ε. και της έμπρακτης αλληλεγγύης των πιο αναπτυγμένων κρατών-μελών της Ένωσης σε όφελος των λιγότερο αναπτυγμένων, όπως η πατρίδα μας, έρχονται οι «φωστήρες» του ΣΥΡΙΖΑ να στηρίξουν πολιτικά αυτούς που έχουν κάνει σημαία τους την άρνηση της αλληλεγγύης σε επίπεδο Ισπανίας.

Μεγάλη αναταραχή

Οι εξελίξεις στην Καταλονία και στην Ισπανία, εάν δεν ελεγχθούν έγκαιρα, θα προκαλέσουν περίοδο αστάθειας στην Ε.Ε. και θα σταθούν εμπόδιο στην αναγκαία ευρωπαϊκή επανεκκίνηση που έχει γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ του Βερολίνου και του Παρισιού.

Η Ισπανία είναι η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και αν τα πράγματα πάνε στραβά, υπάρξει μάλιστα ενίσχυση των αντιευρωπαίων και των αυτονομιστών στην Ιταλία, τότε η Γαλλία και η Γερμανία θα βάλουν αναγκαστικά στο «ψυγείο» πρωτοβουλίες που έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, όπως είναι ένας ενισχυμένος προϋπολογισμός της Ευρωζώνης, η μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε ένα είδος ευρωπαϊκού ΔΝΤ και η ανάπτυξη της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας και της κοινής προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων. Όλα αυτά είναι πρακτικά αδύνατο να προωθηθούν με μια Ισπανία που θα κινδυνεύει να χάσει την ενότητά της και μια Ιταλία η οποία θα κινείται σε λάθος πολιτική κατεύθυνση, ενθαρρυμένη από αυτά που συμβαίνουν στην Καταλονία.

Το τελικό χτύπημα

Το τελικό χτύπημα για την Ελλάδα θα έρθει, σε περίπτωση που δεν ελεγχθεί η κρίση στην Ισπανία και στην Καταλονία, μέσω της αρνητικής επίδρασης των πολιτικών εξελίξεων στην ευρωπαϊκή οικονομία και ιδιαίτερα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Οι ευρωπαϊκές οικονομίες βρίσκονται στον πέμπτο χρόνο σταθερής οικονομικής ανάπτυξης και έχουν ήδη απορροφήσει την πρόσθετη ανεργία που δημιουργήθηκε εξαιτίας της κρίσης του 2008-2009. Η οικονομική επιτυχία τους οφείλεται και στη χαλαρή πολιτική της ΕΚΤ, η οποία προκάλεσε κάθετη πτώση των επιτοκίων δανεισμού, άρα και του κόστους εξυπηρέτησης δημόσιου χρέους των χωρών που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Η Ελλάδα αποτελεί, ως γνωστόν, τη βασική εξαίρεση στον κανόνα της ευρωπαϊκής επιτυχίας, εφόσον τα λάθη και οι παραλείψεις της κυβέρνησης Τσίπρα αποδυνάμωσαν το τραπεζικό μας σύστημα σε μια κρίσιμη για την οικονομία περίοδο και μας κρατάνε εκτός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Εάν επιβάλουν την πολιτική τους οι αυτονομιστές στην Καταλονία, η πολιτική κρίση στην Ισπανία θα επηρεάσει τις ευρωπαϊκές οικονομικές εξελίξεις και θα στείλει ξανά στα ύψη τα επιτόκια δανεισμού, με αποτέλεσμα να καταστεί πρακτικά αδύνατη η έξοδος της Ελλάδας από το μνημόνιο. Αυτά όμως είναι «λεπτομέρειες» για τα στελέχη, τους βουλευτές και τους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, που και σε αυτό το ζήτημα ενισχύουν πολιτικά τη λάθος πλευρά.