Ευρωαναταράξεις από τους ελιγμούς Τσίπρα με τη Novartis - Free Sunday
Ευρωαναταράξεις από τους ελιγμούς Τσίπρα με τη Novartis

Ευρωαναταράξεις από τους ελιγμούς Τσίπρα με τη Novartis

Η πολιτική, δικαστική διαχείριση του σκανδάλου της Novartis από το σύστημα Μαξίμου και τις παραφυάδες του προκαλεί πλήγμα στη διεκδίκηση της κανονικότητας σε ό,τι αφορά την εθνική οικονομία και προκαλεί καραμπόλα εξελίξεων στις πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ανεβαίνει ο λογαριασμός

Παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να εμφανίσει μια θετική εικόνα για την πορεία της οικονομίας, παρακολουθώντας από κοντά τις εξελίξεις στις Βρυξέλλες καταλήγω στο συμπέρασμα ότι τα πράγματα είναι δύσκολα και θα γίνουν δυσκολότερα για τους περισσότερους συμπολίτες μας.

Η πρώτη αντίδραση στην υπόθεση της Novartis ήρθε από τον πρόεδρο της ΕΚΤ κ. Ντράγκι, ο οποίος υπογράμμισε κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης του Eurogroup ότι η συμπεριφορά των ομολόγων που εξέδωσε πρόσφατα το ελληνικό Δημόσιο στις διεθνείς αγορές δημιουργεί προβληματισμό για το μέλλον και πως η κυβέρνηση θα πρέπει να οργανώσει και να γενικεύσει την εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για να υπάρξει έξοδος του ελληνικού τραπεζικού συστήματος από την κρίση που προκλήθηκε το 2015 και να βοηθηθεί στη συνέχεια η πραγματική οικονομία.

Ο κ. Ντράγκι επανέλαβε γνωστές θέσεις του, αλλά με μια αυστηρότητα η οποία μπορεί να οφείλεται στην αντίθεσή του στη στοχοποίηση των Ελλήνων κεντρικών τραπεζιτών με τους οποίους συνεργάζεται. Παλαιότερα στο στόχαστρο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο κ. Παπαδήμος, πρώην πρωθυπουργός, διοικητής της ΕΚΤ και αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, ο οποίος λίγο έλειψε να χάσει τη ζωή του από τρομοκρατική ενέργεια, ενώ από το 2015 στοχοποιείται συστηματικά ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Στουρνάρας, στον οποίο αποδίδονται ευθύνες, μαζί με τον κ. Ντράγκι, για το τραπεζικό αδιέξοδο που προκάλεσαν οι Τσίπρας-Βαρουφάκης.

Ουσιαστικά ο πρόεδρος της ΕΚΤ στέλνει μήνυμα στην κυβέρνηση, όπως άλλωστε και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Στουρνάρας, καθώς και ο κεντροαριστερός πρόεδρος του Eurogroup και υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας κ. Σεντένο, ότι η κατάσταση στην ελληνική οικονομία δεν είναι τόσο καλή για να βγει το ελληνικό Δημόσιο στις αγορές χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης.

Η κυβέρνηση επιμένει ότι δεν χρειάζεται πιστωτική γραμμή στήριξης, γιατί με βάση το νέο αφήγημα θα έχουμε καθαρή έξοδο στις αγορές που θα οδηγήσει στην απαλλαγή των Ελλήνων από τις μνημονιακές δεσμεύσεις και τη λιτότητα. Η κυβερνητική επικοινωνία, προπαγάνδα δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα, γιατί είναι άλλο η έξοδος των πιστωτών από το δανειακό πρόγραμμα και άλλο η έξοδος των πολιτών από τη λιτότητα, η οποία με βάση τις υπογραφές που έχει βάλει ο κ. Τσίπρας θα συνεχιστεί με νέα μέτρα τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2020. Επιπλέον, από το λεγόμενο μαξιλάρι των 18-20 δισ. που θα στηρίξει την έξοδο του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές, περίπου τα μισά χρήματα προέρχονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), από τα υπόλοιπα του τρίτου δανειακού προγράμματος. Είναι, λοιπόν, προφανής η εξάρτηση από τους πιστωτές και τους όρους που θέτουν, σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας.

Διαφορετικός Τσακαλώτος

Η κυβέρνηση πολώνει την κατάσταση στο εσωτερικό αλλά τα δίνει όλα στις Βρυξέλλες για να διατηρήσει μια εικόνα ομαλής εξέλιξης προς την κανονικότητα. Χαρακτηριστική από την άποψη αυτή η ανταλλαγή απόψεων του υπουργού Οικονομικών κ. Τσακαλώτου με τα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις Βρυξέλλες, την περασμένη Δευτέρα.

Ο κ. Τσακαλώτος εμφάνισε την άρνηση της κυβέρνησης να ζητήσει προληπτική γραμμή πιστωτικής στήριξης σαν μια προσπάθεια να πειστούν οι αγορές για το μεταρρυθμιστικό δυναμικό της κυβέρνησης Τσίπρα. Η επιχειρηματολογία του, ανάλογη με εκείνη που ανέπτυξε στις αρχές του 2015 ο κ. Βαρουφάκης για να «αποδείξει» ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται τη στήριξη του δεύτερου δανειακού προγράμματος, ακούγεται ιδιαίτερα ευχάριστα από τα κυβερνητικά στελέχη και τους ευρωβουλευτές των πιστωτριών χωρών, εφόσον όλοι θέλουν να απαλλαγούν από την υποχρέωση να δανείζουν την Ελλάδα με προνομιακό επιτόκιο και να κατηγορούνται στις χώρες τους ότι βάζουν σε κίνδυνο τα χρήματα των δικών τους φορολογούμενων πολιτών.

Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών υποβάθμισε την αντιπαράθεση που είχε με τον κ. Ντράγκι στο Eurogroup και άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση δεν διεκδικεί δυναμικά την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Σε δική μου ερώτηση απάντησε πως η κυβέρνηση δεν έχει θέσει θέμα αναβολής των δύσκολων μέτρων που έχει υπογράψει ο κ. Τσίπρας, με σημαντικότερο τη μείωση των παλαιών κύριων συντάξεων από 1ης Ιανουαρίου 2019, ενώ υποστήριξε ότι οι όποιες απώλειες των θιγόμενων συμπολιτών μας θα καλυφθούν από δημοσιονομικά ισοδύναμα αντίμετρα. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα να κινηθεί πολύ πάνω από τον στόχο του 3,5% του ΑΕΠ, αλλά από την απάντηση του υπουργού βγαίνει το συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση εμφανίζεται στις Βρυξέλλες υποσχόμενη πλήρη προσαρμογή χωρίς εξαιρέσεις και, κυρίως, αναταράξεις.

Κατά την άποψη πολιτικών παρατηρητών, η ευρωπαϊκή εικόνα του κ. Τσακαλώτου και τα επίμονα κεντροαριστερά ανοίγματα, σε επίπεδο Βρυξελλών, του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Παπαδημούλη μπορεί να έχουν σχέση με τη διεκδίκηση μιας θέσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε περίπτωση που εξαναγκαστεί σε παραίτηση ο κ. Αβραμόπουλος λόγω της εμπλοκής του ονόματός του, με πρωτοβουλία της κυβέρνησης, στο σκάνδαλο της Novartis. Από εκεί που ο κ. Τσίπρας προόριζε τον κ. Αβραμόπουλο για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά τον «άδειασε» την τελευταία στιγμή υπέρ του κ. Παυλόπουλου, φρόντισε να παραπεμφθεί στην προανακριτική επιτροπή με ρεκόρ ψήφων. Από βασικός υποψήφιος για την Προεδρία της Δημοκρατίας σε βασικό ύποπτο για χρηματισμό επειδή έχουν αλλάξει οι προτεραιότητες του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ.

Η ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει συρρικνωθεί εντυπωσιακά από έξι σε τρεις ευρωβουλευτές. Η κ. Σακοράφα και ο κ. Χρυσόγονος είναι πλέον ανεξάρτητοι ευρωβουλευτές, ενώ ο κ. Χουντής έχει προσχωρήσει στη Λαϊκή Ενότητα. Ειδικά σε ό,τι αφορά το σκάνδαλο της Novartis, ο κ. Χρυσόγονος, με το κύρος του συνταγματολόγου, ανέδειξε τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις που έχουν στόχο την παγίδευση πολιτικών αντιπάλων και όχι την κάθαρση του σκανδάλου της Novartis σε όφελος του δημόσιου συμφέροντος και των δημόσιων οικονομικών.

Το παράδοξο είναι ότι ο κ. Παπαδημούλης είχε «αγγίξει» τη θέση του Ευρωπαίου επιτρόπου για λίγα 24ωρα,όταν όλα έδειχναν ότι ο κ. Τσίπρας θα προωθούσε τον κ. Αβραμόπουλο στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ενώ τώρα εξελίσσονται οι ίδιες προσωπικές στρατηγικές και τα ίδια πολιτικά παιχνίδια σε βάρος του… κατηγορούμενου Αβραμόπουλου.

Η «βόμβα» Βενιζέλου

Το ασταθές ευρωπαϊκό οικοδόμημα του ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει από μια ευρωπαϊκή «έκρηξη» του Ευάγγελου Βενιζέλου, εκ των βασικών κατηγορουμένων στην υπόθεση Novartis. Ο κ. Βενιζέλος εντυπωσίασε με την ομιλία του στη Βουλή, γιατί ανέδειξε αυτό που χαρακτήρισε «την πιο μεγάλη και την πιο πρόχειρη σκευωρία της Μεταπολίτευσης» σε βάρος του και σε βάρος πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης. Ο κ. Βενιζέλος τεκμηρίωσε τη δημιουργία βαθέος κράτους στη Δικαιοσύνη και είπε χαρακτηριστικά ότι με τη μέθοδο Τσίπρα ζωντάνεψε το φάντασμα του Κόλλια, ο οποίος εξελίχθηκε από κορυφαίος παράγοντας της Δικαιοσύνης και του κυκλώματος της τότε εξουσίας σε πρωθυπουργό της χούντας. Τόσο ο κ. Βενιζέλος όσο και ο κ. Σαμαράς έκαναν πλήρη πολιτική, νομική ανάλυση των κυβερνητικών παρεμβάσεων στη δήθεν κάθαρση της υπόθεσης του σκανδάλου της Novartis. Η βασική διαφορά είναι ότι ο Βενιζέλος είναι πιο κοντά στο ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί προσεγγίζει το ζήτημα με κεντροαριστερή πολιτική λογική, ενώ ήταν ο βασικός υπερασπιστής του Ανδρέα Παπανδρέου στην υπόθεση του σκανδάλου Κοσκωτά. Αυτό σημαίνει ότι οι πρώην ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ οι οποίοι μετέτρεψαν τον ΣΥΡΙΖΑ από ένα κόμμα του 4% στον νικητή των εκλογών του 2015 μπορούν να τον ακούσουν πιο εύκολα και να τον καταλάβουν.

Το ίδιο μπορεί να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε περίπτωση που ο κ. Βενιζέλος προσφύγει, όπως ανέφερε στην ομιλία του στη Βουλή, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και απευθυνθεί στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και στις ευρωπαϊκές πολιτικές ομάδες. Σε αυτή τη φάση ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολιτικά ευάλωτοι για τρεις βασικούς λόγους. Πρώτον, ο κ. Μελανσόν, ηγέτης της «Ανυπότακτης Γαλλίας» και υποψήφιος στις προεδρικές γαλλικές εκλογές που υποστηρίχθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, ζητεί την αποβολή του ΣΥΡΙΖΑ από το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και την πολιτική ομάδα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επειδή κατά την άποψή του η κυβέρνηση Τσίπρα εφαρμόζει μια αντιλαϊκή πολιτική και περιορίζει τα συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων.

Δεύτερον, ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να αντισταθμίσει τους αριστερούς ευρωπονοκεφάλους που έχει αποκτήσει με μια συστηματική προσέγγιση προς την πολιτική ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, δηλαδή την ευρωπαϊκή κεντροαριστερά. Προχωράει σε αυτή την προσέγγιση αξιοποιώντας την επιρροή που του δίνει ο έλεγχος της κυβέρνησης σε βάρος του Κινήματος Αλλαγής, το οποίο είναι πλήρες μέλος της ομάδας των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Σε περίπτωση όμως που αποφασίσει το Κίνημα Αλλαγής να χρησιμοποιήσει την επιχειρηματολογία που ανέπτυξε στην ελληνική Βουλή η κ. Γεννηματά και ειδικά ο κ. Βενιζέλος σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τότε τα σοσιαλιστικά ανοίγματα του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να φτάσουν σε ένα απότομο τέλος. Οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές πρωταγωνιστούν στην καμπάνια κατά των σκληρών δεξιών κυβερνήσεων της Πολωνίας και της Ουγγαρίας με το σκεπτικό ότι παρεμβαίνουν συστηματικά στη Δικαιοσύνη και στήνουν το παιχνίδι σε βάρος των πολιτικών τους αντιπάλων. Με βάση την επιχειρηματολογία που ανέπτυξαν η κ. Γεννηματά και ο κ. Βενιζέλος, αυτό ακριβώς κάνει η κυβέρνηση Τσίπρα σε βάρος ανώτατων στελεχών του Κινήματος Αλλαγής, μέλους της ευρωσοσιαλιστικής ομάδας.

Τρίτον, η κυβέρνηση Τσίπρα, η οποία συμμετέχει διακριτικά στην καταδίκη των κυβερνήσεων της Πολωνίας και της Ουγγαρίας για παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη, ενώ οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ έχουν σηκώσει το θέμα σε μια προσπάθεια να πείσουν ότι η Δεξιά, σε όλες της τις παραλλαγές, περιφρονεί τα ανθρώπινα και δημοκρατικά δικαιώματα, μπορεί πολύ εύκολα, στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην Ε.Ε., να βρεθεί, από κατήγορος, κατηγορούμενος, στο ίδιο επίπεδο με την Πολωνία.

Προς το παρόν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει δείξει μεγάλη ευαισθησία στο ζήτημα της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, δεν έχει πάρει θέση στο ζήτημα της πολιτικής, δικαστικής διαχείρισης του σκανδάλου της Novartis από το σύστημα Μαξίμου. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Γιούνκερ δεν θέλει να εμπλακεί σε μια υπόθεση που έχει σχέση με τις απαράδεκτες πρακτικές μιας ελβετικής πολυεθνικής του φαρμάκου και προκάλεσε μεγάλη ζημιά στο δημόσιο ταμείο. Πολύ σύντομα μπορεί να κληθεί να επιλέξει μεταξύ Αβραμόπουλου και κυβέρνησης και είναι πολύ πιθανό να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι εκτός από το διαχειριστικό σκάνδαλο της Novartis υπάρχει και ένα πολιτικό σκάνδαλο στη διαχείρισή του από την κυβέρνηση και τους συνεργαζόμενους με αυτήν δικαστικούς λειτουργούς που παραπέμπει σε πολωνικές καταστάσεις.