Ο μύλος μιας διαπραγμάτευσης

Μέσα σε ένα κλίμα εκατέρωθεν μυστικοπάθειας διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Αλβανία για την οριοθέτηση των συνόρων ανάμεσα στις δύο χώρες, και όχι μόνο. Την ίδια στιγμή που στην Αθήνα η κ. Ντόρα Μπακογιάννη επικαλούνταν για την πληροφόρησή της αλβανικές πηγές στα Τίρανα, ο αρχηγός της κεντροδεξιάς αξιωματικής αντιπολίτευσης Λουλζίμ Μπάσα εξέφραζε τη δυσφορία του για το ότι δεν έχει καμία ενημέρωση από την αλβανική κυβέρνηση και όλη η πληροφόρηση προέρχεται από την Ελλάδα.

«Θέλουμε σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελλάδα και να επιλύσουμε τα θέματα, αλλά είμαστε κατά των διαπραγματεύσεων που πηγαίνουν αντίθετα με τα συμφέροντα της Αλβανίας, έχουμε ζητήσει πληροφόρηση, επειδή η μόνη πληροφόρηση που έχουμε προέρχεται από την Ελλάδα» είπε ο Μπάσα, ο οποίος ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας που υπέγραψε με την Ντόρα Μπακογιάννη τη συμφωνία του 2009 για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων των δύο χωρών, η οποία δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή, διότι ακυρώθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας μετά από προσφυγή του σοσιαλιστή νυν πρωθυπουργού Έντι Ράμα.

«Η στάση της δικής μας πλευράς είναι σταθερή με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου και αυτή είναι κόκκινη γραμμή για οποιαδήποτε αλβανική κυβέρνηση που θέλει να λύσει το θέμα. Έχουμε κάνει ένα μεγάλο βήμα, έχουμε συμφωνήσει με την ελληνική κυβέρνηση να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να αρχίσουμε να μιλάμε για μια νέα συμφωνία» είπε, μιλώντας την Τετάρτη στην αλβανική Βουλή, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Ντιτμίρ Μπουσάτι.

Ο Κοτζιάς επιβεβαιώνει τα Τίρανα

Περίπου την ίδια ώρα στην Αθήνα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς απαντώντας στην Ντόρα Μπακογιάννη επιβεβαίωνε τον Αλβανό ομόλογό του, λέγοντας ότι «μια πραγματική συμφωνία που θα λύνει τεχνικά ζητήματα είναι καλύτερη από μια συμφωνία-φάντασμα».

Παράλληλα, όμως, χαρακτήριζε την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου «εσωτερική υπόθεση της Αλβανίας που δεν μας δεσμεύει καθόλου», παραβλέποντας ότι δεσμεύει τους συνομιλητές του, ενώ παρενέβαινε στα εσωτερικά της Αλβανίας λέγοντας ότι το υπουργείο Εξωτερικών είναι σε διαμάχη με τον Πρόεδρο.

Το βασικό ζήτημα, όμως, είναι ότι με βάση το αλβανικό Σύνταγμα οποιαδήποτε διαπραγμάτευση του υπουργείου Εξωτερικών πρέπει να έχει την εξουσιοδότηση του Προέδρου και, όπως είπε ο κ. Μπουσάτι, ο Πρόεδρος Μέτα έδωσε εξουσιοδότηση μόνο για την έναρξη των διαπραγματεύσεων και όχι για το περιεχόμενο, το οποίο πρέπει να εγκριθεί εκ νέου.

Ουσιαστικά, δηλαδή, ο κ. Κοτζιάς διαπραγματεύεται με τους Αλβανούς σε ένα πολύ δύσκολο πλαίσιο, καθώς η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου δίνει το πλαίσιο, το οποίο στο τέλος θα πρέπει να εγκρίνει και ο Πρόεδρος.

Αυτά, όμως, βρίσκονται σε αντίφαση με αυτά που είχε πει ο κ. Κοτζιάς πριν από έναν μήνα, στις 30 Ιανουαρίου, όταν είχε δηλώσει ότι η «Ελλάδα ήρθε σε συμφωνία με την Αλβανία για την ανακήρυξη θαλάσσιας Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και στο πλαίσιο αυτό η Αλβανία δέχτηκε επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια από τις ελληνικές ακτές, το μέγιστο που επιτρέπει η Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, εξέλιξη που δρομολογεί και την κήρυξη της ΑΟΖ».

Στα μέσα Δεκεμβρίου ο κ. Κοτζιάς είχε προαναγγείλει την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια στο Ιόνιο, όπου η Τουρκία δεν έχει λόγο να ενεργοποιήσει το casus belli, λέγοντας ουσιαστικά ότι θα δημιουργήσει προηγούμενο στο Ιόνιο δεσμεύοντας την Ελλάδα.

Προφανώς είχε στοιχεία τα οποία ανατρέπουν τη βεβαιότητα ότι τα Τίρανα θα ήταν απίθανο να συναινέσουν σε μια απόφαση που θα δημιουργούσε θεσμικά προβλήματα στην Τουρκία, η οποία αποτελεί έναν πολύ στενό τους σύμμαχο.

Το οικόπεδο 2, δυτικά της Κέρκυρας

Το ενδιαφέρον στοιχείο όμως είναι ότι η αλβανική πλευρά δεν σχολίασε την απόφαση του ελληνικού Κοινοβουλίου για την επικύρωση της σύμβασης του ελληνικού κράτους με την κοινοπραξία ΕΛΠΕ-Edisson-TOTAL για γεωτρήσεις στο οικόπεδο 2 του Ιονίου.

Πρόκειται για ένα οικόπεδο δυτικά και βόρεια της Κέρκυρας το οποίο η αλβανική πλευρά ισχυρίζεται oτι ανήκει στη δική της AOZ και όχι στην ελληνική. Η έλλειψη αντιδράσεων από τα Τίρανα έχει ερμηνευτεί και ως αποδοχή του ελληνικού ισχυρισμού, μένει όμως να φανεί ποιο μπορεί να είναι το αντάλλαγμα, αν και κάποιοι στην αλβανική πρωτεύουσα μιλάνε για απλή διευκόλυνση της πορείας ένταξης στην Ε.Ε.

Οι μόνοι που αντέδρασαν στη σύμβαση ήταν οι Οικολόγοι Πράσινοι, οι δύο –εκλεγμένοι με τον ΣΥΡΙΖΑ– βουλευτές των οποίων καταψήφισαν τη σύμβαση παραχώρησης. Μάλιστα, ο ένας από τους δύο βουλευτές είναι ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιάννης Τσιρώνης, ο οποίος πρέπει να είναι η μοναδική περίπτωση υπουργού παγκοσμίως που καταψηφίζει κυβερνητική πρόταση χωρίς να αποχωρεί από την κυβέρνηση.

Ο δεύτερος βουλευτής, Γιάννης Δημαράς, απέδωσε την καταψήφιση σε ιδεολογικούς λόγους, αλλά συγχρόνως αμφισβήτησε και τα οικονομικά οφέλη από την παραχώρηση. «Ο τρίτος λόγος που είμαστε αντίθετοι στις εξορύξεις των υδρογονανθράκων είναι ότι δεν πιστεύουμε στα τελικά οικονομικά οφέλη από τις εξορύξεις, εάν συνεκτιμηθούν όλοι οι παράγοντες. Θεωρούμε ότι υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις στις υφιστάμενες αλλά και αναπτυσσόμενες παράλληλες οικονομικές δραστηριότητες, όπως ο τουρισμός, η παραγωγή προϊόντων ποιοτικών προδιαγραφών κ.λπ. Γιατί δίνεται η εικόνα ότι θα λυθεί το οικονομικό πρόβλημα της χώρας από αυτή τη διαδικασία εξορύξεων πετρελαίων και γενικότερα υδρογονανθράκων» είπε στην ομιλία του στη Βουλή ο κ. Δημαράς.

Μαζί με τη σύμβαση παραχώρησης του οικοπέδου 2, οι κ.κ. Τσιρώνης και Δημαράς καταψήφισαν και τις παραχωρήσεις σε τρεις άλλες χερσαίες τοποθεσίες στη Δυτική Ελλάδα, σε Άρτα, Πρέβεζα και Αιτωλοακαρνανία.

«Τονίζουμε ακόμη ότι η σωρευτική και ταυτόχρονη κύρωση συμβάσεων παραχώρησης σε πολλές περιοχές της χώρας δεν είναι επιλογή που έχει χαρακτηριστικά οικονομικής βιωσιμότητας» είπε εκ μέρους των δύο ο κ. Δημαράς.

Πολλοί στον ΣΥΡΙΖΑ αποδίδουν το ότι μια τέτοια διαφοροποίηση σε ένα τόσο μείζον για την κυβέρνηση ζήτημα πέρασε στα μαλακά στο ότι τη Δευτέρα η επικαιρότητα είχε καταληφθεί από την υπόθεση του επιδόματος ενοικίου της κ. Αντωνοπούλου και το Μαξίμου δεν είχε λόγο να σηκώσει ένα θέμα που μάλλον κακό θα έκανε.