Το άδειο ταμείο δεν είναι αντισυνταγματικό - Free Sunday
Το άδειο ταμείο δεν είναι αντισυνταγματικό

Το άδειο ταμείο δεν είναι αντισυνταγματικό

Οι «προηγούμενοι» δεν κυβέρνησαν καλά. Τι δεν έκαναν καλά οι προηγούμενοι; Εντοπίσαμε τα λάθη; Καταγράψαμε τα προβλήματα; Δώσαμε λύσεις; Ήταν, οι όποιες λύσεις, κατάλληλες; Το βασικό σύνθημα που έφερε την παρούσα κυβέρνηση στην εξουσία ήταν το «οι προηγούμενοι κατέστρεψαν τη χώρα». Πώς έγινε, αν έγινε, αυτό;

Μέχρι το 2010 η χώρα έδινε σε 45χρονους συνταξιούχους ποσά της τάξης των 1.500 έως 2.500 ευρώ. Το 2010 βρέθηκε σε αδυναμία να συνεχίσει να το κάνει. Ποια είναι η καταστροφή: το ότι έδινε αυτές τις συντάξεις ή το ότι δεν μπορούσε να συνεχίσει να το κάνει; Εάν βάζω επί 25 χρόνια το 1/4 του μισθού μου στην άκρη, μπορώ για τα επόμενα 25 έτη να εισπράττω έναν ολόκληρο μισθό κάθε μήνα; Διακόσια δισεκατομμύρια από το κρατικό χρέος προέρχονται από την μέσω δανεισμού επιδότηση του ασφαλιστικού μας συστήματος. Διότι οι αυξήσεις δίνονταν με το μάτι και όχι με βάση όσα είχαμε στην άκρη.

Το ίδιο ερώτημα ισχύει και για τους μισθούς του Δημοσίου. Δίνονταν με κριτήριο την ανάγκη «να ζει ο άνθρωπος καλά» και όχι το αν έχουμε να τα δώσουμε. Φυσικά και χωρίς κανείς να εξετάζει εάν ο εργαζόμενος επέστρεφε με εργασία έστω τα μισά απ’ όσα πληρωνόταν. Είναι πλέον κοινός τόπος ότι μισθοί και συντάξεις αυξάνονταν επειδή το ελληνικό κράτος δανειζόταν ασταμάτητα.

Καταστροφή είναι το ότι δανειζόταν ασταμάτητα ή το ότι δεν μπορούσε πλέον να δανειστεί κι άλλο;

Εάν ισχύει το πρώτο, τότε έπρεπε κάτι να αλλάξουμε για να μη χρειαστεί να ξαναδανειστούμε. Είναι αυτονόητο βέβαια ότι τα δανεικά θα τα αποπληρώσουμε. Έτσι γίνεται παντού στον κόσμο και όσο κι αν φωνάξουμε, δεν θα αποτελέσουμε εξαίρεση. Μέχρι και ο Πρόεδρος Πούτιν στη Ρωσία αποπλήρωσε τα δάνεια του τσάρου για να μπορέσει να βγει στις αγορές και να ξαναπάρει θέση στο διεθνές παίγνιο ισχύος.

Εάν ισχύει το δεύτερο, τότε έπρεπε κάτι να αλλάξουμε για να μπορέσουμε να ξαναδανειστούμε.

Ο συνδυασμός είναι η προφανής λιγότερο επώδυνη λύση.

Ο τελευταίος προϋπολογισμός, προτού η χώρα μπει σε πρόγραμμα διάσωσης (αυτή είναι η ορθή διατύπωση), εκτελέστηκε με έλλειμμα το 1/3 των δαπανών, το οποίο καλύφθηκε με δανεισμό. Επειδή την επόμενη χρονιά ουδείς δέχτηκε να μας δανείσει, αν έπρεπε να τα βγάλουμε πέρα μόνοι μας, έπρεπε (σχηματικά) όλες οι δαπάνες στη χώρα να κοπούν κατά 1/3 για να μην έχουμε έλλειμμα και κατά ένα επιπλέον ποσοστό για να μπορούμε να αποπληρώνουμε τόκους και χρεολύσια της εποχής της ανέμελης «ανάπτυξης».

Επειδή τα νούμερα ήταν τρομακτικά, ήταν μονόδρομος να ξαναδανειστούμε, για να μην περιπέσουμε σε ακραία αποσύνθεση. Τα κράτη της Ευρωζώνης δέχτηκαν να μας δανείσουν, για τους δικούς τους λόγους και για τα δικά τους συμφέροντα φυσικά, αλλά, ασχέτως του τι «μας επέβαλαν» με τα μνημόνια, το ερώτημα είναι τι θελήσαμε να κάνουμε εμείς.

Τα μνημόνια ήταν συνοδευτικά κείμενα του δανεισμού, με τα οποία αναλαμβάναμε την υποχρέωση να «αλλάξουμε». Να ισοσκελίσουμε τους προϋπολογισμούς μας, ώστε να μην ξοδεύουμε περισσότερα απ’ όσα βγάζουμε (διαφωνεί κανείς με αυτό;) και να μας περισσεύει και κάτι για να αποπληρώνουμε τα δανεικά. Να μπορέσουμε να ξαναδανειστούμε και για να ανακυκλώσουμε παλιότερα χρέη και για να μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε κάποιες αναπτυξιακές δράσεις.

Σήμερα, μετά από οκτώ χρόνια μνημόνια και με δύο χρόνια προκαταβολικά νομοθετημένα μέτρα (τα οποία… δεν θα εφαρμόσουμε!), εξακολουθούμε να μην μπορούμε να δανειστούμε. Πρέπει με όσα βγάζουμε και να ζούμε και να αποπληρώνουμε τα δανεικά. Έχουμε, υποτίθεται, στην άκρη λεφτά για να περάσουμε δύο χρόνια χωρίς να δανειστούμε. Το φετινό πλεόνασμα, βέβαια, πλησιάζει το ποσό που το κράτος χρωστάει στους ιδιώτες. Άρα δεν βγάζουμε όσα ξοδεύουμε…

Στο μεταξύ, μέσα στην κρίση, ο αριθμός των πρόωρων συνταξιούχων αυξήθηκε σημαντικά, ενώ ο αριθμός των εργαζομένων μειώθηκε. Η κρίση θα έφερνε ανεργία, αλλά ο αριθμός των εργαζομένων μειώνεται και γιατί ο πληθυσμός της χώρας γερνάει και γιατί πολλοί νέοι μεταναστεύουν και εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας απευθείας στο εξωτερικό. Είμαστε το μόνο κράτος στον κόσμο το οποίο πιστεύει ότι θα φέρει ανάπτυξη παράγοντας συνταξιούχους.

Πρακτικά, καταφέραμε μέσα από συστηματική διακομματική άρνηση εφαρμογής είτε των μνημονίων είτε των βασικών κανόνων λογικής να κάνουμε μια βίαιη αναδιανομή των εισοδημάτων μέσα από την άγρια φορολόγηση όσων απέμειναν να δουλεύουν, υπέρ δημοσίων υπαλλήλων, συνταξιούχων και κρατικοδίαιτων.

Αρνούμαστε να δεχτούμε ότι το χρεοκοπημένο κράτος υποχρεωτικά θα μειώσει τις παροχές.

Αρνούμαστε να αποφασίσουμε (σκληρή και πικρή η αλήθεια) ότι πρέπει κάποιοι να θυσιάσουν μέρος του βιοτικού επιπέδου τους για να επιβιώσουμε. Η αυτονόητη απάντηση είναι ότι όλοι πρέπει να θυσιάσουμε, αλλά αν πρέπει κάπου να επαυξήσουμε, αυτό δεν μπορεί να γίνει στην παραγωγική γενιά αλλά στη συνταξιοδοτημένη. Ουδείς φυσικά σκέφτεται να προτείνει στους πρόωρα συνταξιοδοτημένους να γυρίσουν στη δουλειά.

Ο πενηντάρης συνταξιούχος πρέπει να σπουδάσει παιδιά. Δεν μπορούμε να του κόψουμε τη σύνταξη. Σωστό, αλλά κόψαμε τα 2/3 των αποδοχών του πενηντάρη που εργάζεται για να μη μειώσουμε τη σύνταξη του συνομηλίκου του. Και πλέον δεν μπορεί ο εργαζόμενος να σπουδάσει τα παιδιά του.

Τη λύση υποτίθεται ότι έδωσε η Δικαιοσύνη, η οποία έκρινε αντισυνταγματικές τις μειώσεις των συντάξεων. Βρέθηκαν λεφτά; Όχι.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε νόμιμες τις περικοπές του 2010 με το αιτιολογικό ότι το κράτος αιφνιδιάστηκε. Έκρινε παράνομες τις περικοπές του 2012 με το αιτιολογικό ότι η πολιτεία είχε τον χρόνο να προετοιμαστεί και να κάνει αναλογιστικές μελέτες, ώστε οι περικοπές να είναι στοχευμένες και αποτελεσματικές.

Με απλά λόγια, αποδοκίμασε τις πρόχειρες πρακτικές και κάλεσε την πολιτεία να οργανώσει σωστά τις περικοπές, ώστε να μην είναι περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται επώδυνες, να είναι πιο ισορροπημένες και να μη χρειαστεί να ξαναγίνουν. Δεν είπε ότι δεν πρέπει να γίνουν περικοπές.

Οι περισσότεροι από εμάς, βέβαια, το μόνο που θέλησαν να καταλάβουν είναι ότι μπορούν να ζητήσουν τα λεφτά τους πίσω…

Η ελληνική Δικαιοσύνη δεν κήρυξε το άδειο ταμείο αντισυνταγματικό. Δεν θα μπορούσε άλλωστε, διότι δεν μπορεί να βγει και να πει «χοντρά» στους πολιτικούς ότι τα θαλάσσωσαν. Τους είπε «κάντε κουμάντο». Αναλογιστικές μελέτες και άλλα τέτοια περίεργα ζητούσε η τρόικα, από την οποία… απαλλαγήκαμε! Απέμεινε το ΔΝΤ, το οποίο «δεν έχει πλέον ρόλο» να επισημαίνει ότι τα νούμερα δεν βγαίνουν.

Το πρόβλημα είναι ότι με πρόσχημα τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ζητείται να νομοθετηθεί αναστροφή των περικοπών. Αλλά λεφτά δεν υπάρχουν! Το κρίμα θα το χρεωθεί ο κάθε επόμενος που δεν θα έχει να δώσει και… το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Αναλογιστικές μελέτες και σαφείς προγνώσεις και σχεδιασμό για την οικονομία εξακολουθούμε να μην έχουμε και να μη θέλουμε να αποκτήσουμε.

Θα είναι η πρώτη φορά που το κράτος θα πτωχεύσει παριστάνοντας ότι εφαρμόζει δικαστική απόφαση.

Κι επειδή «πρώτα ο άνθρωπος και μετά οι αριθμοί», οι αριθμοί θα μείνουν άθικτοι και το 2015 θα μας φανεί σχολικός περίπατος.