Ανοιχτά ελληνικά σύνορα με κλειστά ευρωπαϊκά ταμεία για τους πρόσφυγες - Free Sunday
Ανοιχτά ελληνικά σύνορα με κλειστά ευρωπαϊκά ταμεία για τους πρόσφυγες
Πρόσφυγες και μεταναστες, στο Α,Τ. Λευκού Πυργου, στην πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης απαιτούν να καταγραφούν από την ΕΛΑΣ

Ανοιχτά ελληνικά σύνορα με κλειστά ευρωπαϊκά ταμεία για τους πρόσφυγες

Αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο να είναι η μοναδική ανεμπόδιστη πύλη εισόδου μεταναστών στην Ευρώπη και να πρέπει να τους συντηρεί εξ ιδίων πόρων βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς τον Μάρτιο του 2019 ολοκληρώνεται το τρέχον πρόγραμμα επιχορήγησης των χωρών-μελών της Ε.Ε. που έχουν πληγεί από την προσφυγική κρίση, ενώ Ιταλία και Βουλγαρία κλείνουν τα σύνορά τους στη μετανάστευση.

Ήδη ο επίτροπος για την ανθρωπιστική βοήθεια Χρήστος Στυλιανίδης προανήγγειλε αλλαγές στον τρόπο χρηματοδότησης των χωρών-μελών για την αντιμετώπιση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, καθώς, όπως είπε, «αν συνεχίσουμε με τα σημερινά εργαλεία, οι ροές δεν θα σταματήσουν».

Ο Κύπριος επίτροπος κατέστησε σαφές ότι όταν στις 31 Μαρτίου λήξει το τρέχον πρόγραμμα, από το οποίο η Ελλάδα πήρε 820 εκατ. ευρώ, τα κονδύλια θα διοχετεύονται πλέον από τους μηχανισμούς της Ε.Ε. και θα εξαρτώνται από την κατάσταση που θα επικρατεί στη χώρα, αλλά και από τις προσφυγικές ροές.

 

Οι καταγγελίες για κακοδιαχείριση

Όμως αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δείχνει εξαιρετικά αμήχανη στα ζητήματα της αντιμετώπισης των προσφυγικών ροών, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά την αναφορά του κ. Στυλιανίδη, σύμφωνα με την οποία τα σημερινά εργαλεία δίνουν κίνητρα για την επιλογή συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων να επιδιώξουν να μπουν στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας.

Συγχρόνως η κυβέρνηση αντιδρά ελάχιστα πειστικά στις καταγγελίες για κακοδιαχείριση των κονδυλίων στην Ελλάδα τις οποίες ερευνά ο OLAF, o ευρωπαϊκός μηχανισμός για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Η τελευταία τέτοια αντίδραση ήταν η εντολή που έδωσε η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες στο ΣΔΟΕ να διερευνήσει παρατυπίες στη διαχείριση των κονδυλίων που είχαν πάρει 11 μη κυβερνητικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στη Λέσβο.

Ο έλεγχος δεν βρήκε ευρωπαϊκά κονδύλια και κατέληξε στη διαπίστωση ότι δεν υπήρξαν σοβαρές παρατυπίες, αλλά είχαν γίνει φορολογικές παραβάσεις, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις δωρεών δεν είχε πληρωθεί ο αναλογών φόρος.

Πρόκειται για ένα ποσό της τάξης του 0,5% που κάθε ΜΚΟ πρέπει να καταβάλλει για τις δωρεές που δέχεται μετά τα πρώτα 1.000 ευρώ κάθε χρόνο.

Τέτοιες έρευνες περισσότερο δίνουν την εντύπωση ότι αποτελούν προφάσεις και προσχήματα παρά ουσιαστικές έρευνες που μπορούν να συμβάλουν στον εντοπισμό των πηγών της διαφθοράς, καθώς προσπαθούν να βγάλουν από το κάδρο την ελληνική πολιτική εξουσία και τη δημόσια διοίκηση.

 

Έβρος: Διέλευση χωρίς εμπόδια

Τις ευρωπαϊκές επιφυλάξεις για τον τρόπο διαχείρισης της εισόδου προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα ενισχύει και η αδυναμία ή και απροθυμία φύλαξης των περασμάτων του Έβρου, η οποία κατέστη εμφανής όταν εκατοντάδες μετανάστες κατασκήνωσαν έξω από το Αστυνομικό Τμήμα Λευκού Πύργου στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, απαιτώντας να καταγραφούν στα επίσημα αρχεία του ελληνικού κράτους. Είχαν καταφέρει να μπουν στη χώρα απαρατήρητοι από υποτίθεται εξαιρετικά φυλασσόμενη περιοχή και εξίσου απαρατήρητοι να διασχίσουν περίπου 400 χιλιόμετρα σε αυτοκινητόδρομο με διόδια.

Οι αστυνομικοί αντέδρασαν εξαιρετικά αμήχανα, διότι δεν είχαν συγκεκριμένες εντολές για το τι να κάνουν. Έτσι, προτίμησαν να καθησυχάσουν το αίσθημα ασφάλειας στο κέντρο της πόλης, μετακινώντας τους σε δομές στην περιφέρεια της πόλης.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της αστυνομίας, οι συλλήψεις μετά το πέρασμα του Έβρου το πρώτο εξάμηνο του 2018 σχεδόν πενταπλασιάστηκαν (500%) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017, ενώ στο σύνολο της χώρας αυξήθηκαν κατά 60% (από τις 24.000 στις 42.000).

Όμως οι συλλήψεις διακινητών αυξήθηκαν μόλις κατά 29% και συγκεκριμένα, από 589 το πρώτο εξάμηνο του 2017, έφτασαν τις 765 το πρώτο εξάμηνο του 2018.

Η αύξηση των παράνομων εισόδων στη χώρα από τον Έβρο αντανακλάται και στη δραματική αύξηση των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων στην Εγνατία Οδό, την οποία επιλέγουν οι διακινητές, παρά το γεγονός ότι θεωρητικά θα έπρεπε να είναι πιο εύκολα ελέγξιμη. Τα ατυχήματα οφείλονται κατά κύριο λόγο στην υπερβολική ταχύτητα που αναπτύσσουν άπειροι, ανήλικοι οδηγοί σε παλαιά και ασυντήρητα οχήματα, τα οποία μεταφέρουν διπλάσιο και τριπλάσιο αριθμό μεταναστών από τη χωρητικότητα του αυτοκινήτου σε επιβάτες.

Τις επιφυλάξεις ενισχύει και η ελληνική άρνηση να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο των συνόρων με την ΠΓΔΜ ευρωπαϊκές αστυνομικές δυνάμεις, τις οποίες έχουν δεχτεί στην άλλη πλευρά των συνόρων.

 

Βουλγαρία και Ιταλία κλείνουν τα σύνορα

Η επιλογή της Ελλάδας ως διόδου διέλευσης προς την Ευρώπη απειλεί να καταστεί μονόδρομος για τους διακινητές, καθώς ο κυβερνητικός συνασπισμός στη Βουλγαρία δείχνει αποφασισμένος να μη συνυπογράψει η χώρα το σύμφωνο του ΟΗΕ για την ασφαλή μετανάστευση, το οποίο θα επικυρωθεί στο Μαρακές του Μαρόκου τον Δεκέμβριο.

Η απόφαση είναι παραχώρηση του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ στον μικρότερο κυβερνητικό εταίρο, τους Ενωμένους Πατριώτες, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι το σύμφωνο «βλάπτει τα εθνικά συμφέροντα της χώρας».

Η θέση της Ελλάδας ως μοναδικού διαύλου καθίσταται προφανής, καθώς το κλείσιμο των συνόρων της Βουλγαρίας, σε συνδυασμό με την ίδια πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση της Ιταλίας, μειώνει δραματικά τις επιλογές των διακινητών.

Έμπειροι ναυτικοί που γνωρίζουν τις συνθήκες στη Μεσόγειο επισημαίνουν ότι η Γαύδος δεν απέχει από τη Λιβύη πολύ περισσότερο απ’ όσο απέχει η Λαμπεντούζα, το ιταλικό νησί που έγινε η πύλη εισόδου προσφύγων και μεταναστών από την Αφρική.

Άλλωστε προφανώς και γι’ αυτόν τον λόγο ο πρωθυπουργός εκλήθη στη σύνοδο για τη Λιβύη στο Παλέρμο στη Σικελία της Ιταλίας, στην οποία όμως δεν έδειξε να έχει ενεργό συμμετοχή και να ανησυχεί για το ενδεχόμενο η Ελλάδα να αποτελέσει προορισμό. Περιορίστηκε στο να θέσει στον Ρώσο πρωθυπουργό την ανησυχία του για την ανάμειξη τρίτων χωρών στη Λιβύη, υπονοώντας την Τουρκία, ο υπουργός Άμυνας της οποίας μία ημέρα νωρίτερα είχε μεταβεί στην Τρίπολη για να ενημερώσει τη λιβυκή κυβέρνηση ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει υφαλοκρηπίδα στα νησιά, άρα και στην Κρήτη.

Στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου του Παλέρμο αναφέρεται ότι «οι συμμετέχοντες τόνισαν την ανάγκη του συντονισμού των περιφερειακών και διεθνών προσπαθειών για να αντιμετωπιστεί η κοινή πρόκληση της μετανάστευσης και η μάχη κατά της διακίνησης ανθρώπων, με πλήρη σεβασμό της εθνικής κυριαρχίας και του διεθνούς νόμου για τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Μέχρι στιγμής βήματα στην ένταξη σε αυτή τη διεθνή συνεργασία δεν προκύπτει ότι έχουν γίνει από την ελληνική πλευρά.

Περισσότερη FRONTEX, αλλά από το 2020

H ευρωπαϊκή απάντηση σε όλα αυτά είναι η μείωση του εθνικού ρόλου στην ασφάλεια των συνόρων.

Σύμφωνα με έγγραφο που κατά το ΒΗΜΑ της προηγούμενης Κυριακής έχει σταλεί στις ελληνικές αρχές, η FRONTEX σχεδιάζει ήδη τη μετεξέλιξή της σε μια ευρωπαϊκή δύναμη που θα έχει τον κύριο ρόλο επιχειρήσεων στα εξωτερικά σύνορα, με αυξημένες αρμοδιότητες που υπερισχύουν των εθνικών αρχών ασφαλείας.

Η δύναμη θα αποτελείται από 10.000 άνδρες, 233 εκ των οποίων θα είναι της ΕΛ.ΑΣ., ενώ σήμερα έχει 1.500 και πριν από τον πόλεμο στη Συρία μόλις 300, και θα επιβάλλει αποφάσεις στις ελληνικές αρχές ασφαλείας, αφήνοντας τον συμπληρωματικό-εποπτικό ρόλο που είχε μέχρι σήμερα.

Η ανάπτυξη αυτής της δύναμης όμως θα γίνει το 2020. Αυτό σημαίνει ότι για την Ελλάδα δημιουργείται ένα κενό διάρκειας τουλάχιστον εννέα μηνών. Από τότε που τελειώνει το τρέχον πρόγραμμα επιχορήγησης των χωρών που έχουν πληγεί από την προσφυγική κρίση μέχρι την έναρξη της νέας FRONTEX.

Χωρίς φύλαξη συνόρων, αλλά και χωρίς κονδύλια.