Μοιράζει 1 έως 2 δισ. για να ξεχαστούν μέτρα 50 δισ.

Αυτό που προσπαθεί να κάνει το Μαξίμου είναι να οργανώσει την προεκλογική μοιρασιά 1 έως 2 δισ., με τη μορφή ζεστού χρήματος, ελπίζοντας ότι με τον τρόπο αυτόν θα ξεχαστούν, ως έναν βαθμό, μέτρα και επιβαρύνσεις άνω των 50 δισ. ευρώ της τετραετίας 2015-2018.

Πρόκειται για έναν τολμηρό ελιγμό με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας. Δύο είναι τα βασικά προβλήματα του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του.

Πρώτον, η οικονομική και κοινωνική κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη και θα παραμείνει για τους περισσότερους συμπολίτες μας. Η επιλεκτική διανομή ζεστού χρήματος σε κοινωνικά και επαγγελματικά στρώματα που ενδιαφέρουν την κυβέρνηση μπορεί να προκαλέσει την αρνητική αντίδραση αυτών που πληρώνουν τον λογαριασμό και εκείνων οι οποίοι δεν ανακουφίζονται στην παρούσα φάση.

Δεύτερον και κυριότερο, η αξιοπιστία του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Το 2015 έκανε πολιτικές κινήσεις με δημοτικότητα της τάξης του 60%-65%, σήμερα η δημοτικότητά του κινείται γύρω στο 25% και είναι πολύ κατώτερη της δημοτικότητας Μητσοτάκη και άλλων πολιτικών αρχηγών.

Η πτώση της δημοτικότητας οφείλεται κυρίως στη διάψευση των προσδοκιών που είχε δημιουργήσει για τέλος λιτότητας και μνημονίου και σε νέα μέτρα και επιβαρύνσεις που σε διάστημα τετραετίας ξεπέρασαν τα 50 δισ. ευρώ.

Με τόσο χαμηλή δημοτικότητα, τόσο μεγάλη έλλειψη αξιοπιστίας και τόσο προφανή πολιτική μπλόφα –πάρτε 1-2 δισ. ευρώ για να ξεχάσετε τα 50 δισ.–, οι πιθανότητες επιτυχίας του εγχειρήματος είναι ελάχιστες.

Ανύπαρκτη παροχή

Μετά την οριστικοποίηση της σχετικής απόφασης στο Euroworking Group για ματαίωση της μείωσης των παλιών συντάξεων η κυβέρνηση προσπαθεί να εκμεταλλευτεί πολιτικά την ακύρωση ενός μέτρου που είχε ψηφίσει δύο φορές στη Βουλή και είχε καταγγελθεί ως αντιλαϊκό και υπερβολικής σκληρότητας από τη ΝΔ.

Ο κ. Μητσοτάκης χρησιμοποίησε όλη την ευρωπαϊκή επιρροή του για τη ματαίωση του μέτρου και δικαιώθηκε από τις εξελίξεις.

Αυτό που παρουσιάζει σαν «παροχή» ο κ. Τσίπρας είναι ουσιαστικά ο περιορισμός της προγραμματισμένης μείωσης των συντάξεων. Μειώθηκαν οι νέες συντάξεις, αυτές που αποδίδονται από το καλοκαίρι του 2016. Μειώθηκαν δραστικά οι περισσότερες επικουρικές συντάξεις. Μειώθηκαν τα εφάπαξ. Περιορίστηκε το ΕΚΑΣ στο συμβολικό ποσό των 15 ευρώ τον μήνα.

Όλα αυτά τα διαγράφει η κυβερνητική προπαγάνδα, ενώ παρουσιάζει τη ματαίωση μιας προγραμματισμένης από τον ίδιο τον κ. Τσίπρα μείωσης που αφορά τις παλιές συντάξεις σαν… παροχή.

Μεγάλα προβλήματα

Με το πέρασμα του χρόνου και την παράταση της εφαρμογής σκληρών μέτρων επιδεινώθηκε η οικονομική και κοινωνική κατάσταση εκατομμυρίων Ελλήνων.

Πάρα πολλοί υποφέρουν από την υπερφορολόγηση του εισοδήματος και τις ακίνητης περιουσίας τους, η αξία της οποίας έχει πέσει 40% έως 45% κατά μέσο όρο σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.

Τραγική είναι η κατάσταση όσων έχουν σημαντικές οφειλές στο Δημόσιο ή κόκκινα δάνεια. Η κυβέρνηση έκανε πολύ πιο αυστηρή τη μεταχείρισή τους, ενώ οι πολυδιαφημισμένες ρυθμίσεις και διευκολύνσεις αφορούν ελάχιστους.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα σε αυτή τη φάση είναι η κοινωνικά σκληρή διαχείριση των κόκκινων δανείων, με τους δανειολήπτες να χάνουν τα ακίνητά τους σε εξευτελιστικές τιμές και να μένουν φορτωμένοι με το μεγαλύτερο μέρος της οφειλής τους.

Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης κατάφερε να συνδυάσει ένα ιδιωτικό χρέος που ανέρχεται σε εκατοντάδες δισ. ευρώ με την αδυναμία του τραπεζικού συστήματος –λόγω των συνεπειών της κρίσης του 2015– να χρηματοδοτήσει τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και να συμβάλει στη διαχείριση του τεράστιου ιδιωτικού χρέους με λογικούς όρους.

Επιδείνωση παρατηρείται και στον τομέα της απασχόλησης, όπου η ανεργία υποχώρησε στο 19% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού με τη μέθοδο του σπασίματος του οκταώρου σε δύο τετράωρα.

Πενήντα πέντε τοις εκατό των νέων θέσεων εργασίας είναι μερικής απασχόλησης, με αποτέλεσμα να έχει ανέβει ήδη το ποσοστό των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα σε θέσεις μερικής απασχόλησης στο 30% του συνόλου.

Αυτό σημαίνει ότι δημιουργείται ταχύτατα η λεγόμενη γενιά των 360 ευρώ, ενώ οι διεθνείς στατιστικές καταγράφουν αύξηση του ποσοστού των Ελλήνων εργαζομένων που έχουν πέσει στην παγίδα της φτώχειας.

Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις έχουν οδηγήσει στο οικονομικό και στο κοινωνικό περιθώριο πάρα πολλούς με διάφορους τρόπους. Η υπερφορολόγηση των τροφίμων τα έχει κάνει ακριβότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρά το γεγονός ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Ελλήνων είναι κάτω από το 70% του κοινοτικού μέσου όρου.

Η υπερφορολόγηση των καυσίμων, που τα έχει κάνει ακριβότερα, και η δραστική μείωση του επιδόματος θέρμανσης είναι ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μη έχοντες εξαιτίας των κυβερνητικών επιλογών.

Η επίτευξη του υπερπλεονάσματος το οποίο χρηματοδοτεί τους προεκλογικούς ελιγμούς του κ. Τσίπρα στηρίζεται και στη συστηματική συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας. Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2019 προβλέπει τη μείωση των δαπανών για την παιδεία, την υγεία, ακόμη και για την προστασία των ανέργων, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ.

Η στρατηγική της κυβέρνησης είναι να μειώνει συνεχώς το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, να οργανώνει τη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας και να καθυστερεί την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, προκειμένου να βρει το χρήμα με το οποίο θα απευθυνθεί προεκλογικά σε επιλεγμένες επαγγελματικές και κοινωνικές κατηγορίες.

Περιορισμένες δυνατότητες

Παρά τη συστηματική προβολή των κυβερνητικών πρωτοβουλιών, η ανάλυση των περισσότερων μέτρων δεν εντυπωσιάζει.

Στις συντάξεις δεν έχουμε παροχές αλλά περιορισμό των προγραμματισμένων μειώσεων.

Σε ό,τι αφορά τη φορολογία των επιχειρήσεων, έχουμε συμβολικές κινήσεις μετά από μεγάλες αυξήσεις στη φορολογία και την αύξηση του ποσοστού προείσπραξης του φόρου στο 100%.

Σε ό,τι αφορά την υποτιθέμενη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10%, δεν έχουμε μια σημαντική πρωτοβουλία ανάλογη της πρότασης Μητσοτάκη για μείωση 30% που θα έφερνε οικονομικά και κοινωνικά αποτελέσματα, αλλά μια προσπάθεια απαξίωσης ενός από τα βασικά μέτρα που προτείνει η ΝΔ.

Ανάλογη είναι η προσέγγιση στη σωστή μείωση των κρατήσεων των ελεύθερων επαγγελματιών με βάση την πρόταση της ΝΔ. Μόνο που η κυβέρνηση εξάντλησε την τετραετία υπερφορολογώντας τους και αυξάνοντας τις ασφαλιστικές κρατήσεις με τρόπο που έστειλε πάρα πολλούς στην παραοικονομία.

Τέλος, η αναδρομική επιστροφή μειώσεων σε μισθούς του Δημοσίου είναι μια γνωστή ελληνική πληγή. Οφείλεται στην προβληματική νομοθεσία, στον τρόπο λειτουργίας της Δικαιοσύνης και καταλήγει να προστατεύει, ως έναν βαθμό, από τη λιτότητα τους δημόσιους υπαλλήλους, αφήνοντας το βάρος της κρίσης πάνω στους ανέργους και στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Τα αναδρομικά είναι βέβαια υποχρέωση της κυβέρνησης, από τη στιγμή που υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις και τα συγκεκριμένα έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα-μνημόνιο αλλά έχουν δοκιμαστεί και από προηγούμενες κυβερνήσεις χωρίς σημαντικό εκλογικό αποτέλεσμα.