Άγιος Βασίλης με δικά μας λεφτά

Η τετραετία Τσίπρα είναι μία περίοδος σημαντικών λαθών με μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό κόστος και χαμένων ευκαιριών.

Η αναφορά του προέδρου της ΝΔ κ. Μητσοτάκη στην ευρύτερη κοινή γνώμη που μπορεί να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ματαίωση της προγραμματισμένης μείωσης των παλαιών συντάξεων μπορεί να σχετίζεται με τις εθνικές υποχωρήσεις έναντι των Σκοπίων προκάλεσε μεγάλο εκνευρισμό στο Μαξίμου. Με όσα είπε, ο πρόεδρος της ΝΔ ενίσχυσε την εικόνα μιας εξουσίας που κάνει τα δύσκολα δυσκολότερα, στέλνοντας πάντα τον λογαριασμό στον ελληνικό λαό.

Χαμένες ευκαιρίες

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε τον τερματισμό του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, η εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε στις αρχές του 2015. Από τότε η ΕΚΤ αύξησε τον χαρτοφυλάκιό της κατά 2,6 τρισ. ευρώ, αγοράζοντας ομόλογα του Δημοσίου των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, ακόμη και τίτλους των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα.

Έβρεξε χρήμα στην Ευρωζώνη, δυστυχώς, όμως, για την Ελλάδα, ο κ. Τσίπρας κρατούσε ομπρέλα. Πέρασε μία τετραετία με την Ελλάδα να είναι η μόνη χώρα της Ευρωζώνης η οποία δεν μπόρεσε να πάρει μέρος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ εξαιτίας των λαθών και των παραλείψεων του κ. Τσίπρα.

Το αποτέλεσμα ήταν να καταρρεύσει το επιτόκιο δανεισμού των κρατών της Ευρωζώνης, αλλά και του ιδιωτικού τομέα, χωρίς αυτή η μεγάλη μείωση να φτάσει στην Ελλάδα. Αντίθετα, αποκτήσαμε ένα νέο ανταγωνιστικό μειονέκτημα, εφόσον οι εταίροι –ακόμη και αυτοί που πέρασαν τη δοκιμασία προγράμματος-μνημονίου–λειτούργησαν σε περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, ενώ η ελληνική οικονομία δεν απέκτησε αυτή τη δυνατότητα. Η τριετία 2015-2017 ήταν περίπου υποδειγματική για την οικονομία της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. των «28», ενώ χάθηκε, σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, για την Ελλάδα, εξαιτίας των λαθών και των παραλείψεων του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του.

Το κόστος μιας λάθος υπογραφής

Ανάλογη ήταν η προσέγγιση της κυβέρνησης Τσίπρα και στο θέμα της νέας μείωσης των παλαιών συντάξεων.

Η στροφή 180 μοιρών που έκανε στην οικονομική πολιτική ο κ. Τσίπρας το καλοκαίρι του 2015 ήταν αναγκαστική και επιπλέον δεν τον μετέτρεψε σε αξιόπιστο συνομιλητή των Ευρωπαίων εταίρων.

Αυτοί υιοθέτησαν απέναντί του μία εξαιρετικά αυστηρή τακτική, με αποτέλεσμα να φορτωθεί η Ελλάδα νέους περιορισμούς και επιβαρύνσεις.

Το τρίτο πρόγραμμα-μνημόνιο ήταν αυστηρότερο από το δεύτερο. Τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τις αγοραπωλησίες ελληνικών ομολόγων δεν επεστράφησαν στο ελληνικό Δημόσιο, όπως προέβλεπε το δεύτερο πρόγραμμα-μνημόνιο, αλλά θα επιστραφούν τα μισά από αυτά σε βάθος χρόνου και υπό προϋποθέσεις.

Η Ελλάδα δεν μπήκε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Το τέλος του τρίτου προγράμματος-μνημονίου συνοδεύτηκε από νέες δεσμεύσεις για την περίοδο 2019-2020, όπως είναι η κλιμάκωση των πλειστηριασμών των ακινήτων των οφειλετών και η αυστηροποίηση της διαχείρισης των κόκκινων δανείων.

Δύο από τα εξαιρετικά αυστηρά μέτρα που επιβλήθηκαν, τα οποία ήταν πιο κοντά στη λογική του ΔΝΤ παρά των ευρωπαϊκών θεσμών, ήταν η μεγάλη μείωση των νέων συντάξεων και η εξίσωση με αυτές, προς τα κάτω, των παλαιών συντάξεων.

Όλο αυτό το διάστημα ο κ. Τσίπρας προσπάθησε να αποδείξει ότι είναι αξιόπιστος συνομιλητής, πρόθυμος να διευκολύνει καταστάσεις, και γι’ αυτό πρέπει να διευκολυνθεί και ο ίδιος από τους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές.

Σημαντικές διευκολύνσεις

Η πρώτη σημαντική διευκόλυνση που πρόσφερε ο κ. Τσίπρας στους εταίρους, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την αξιοπιστία του, ήταν να πάρει η Ελλάδα 24 δισ. λιγότερα από αυτά που προέβλεπε το τρίτο δανειακό πρόγραμμα.

Με τον τρόπο αυτό μειώθηκε η πολιτική πίεση που ασκούσαν στις κυβερνήσεις κρατών της Ευρωζώνης κόμματα της σκληρής και άκρας Δεξιάς, που υποστήριζαν ότι χρήματα των φορολογούμενων πολιτών των χωρών τους χάνονται στη μαύρη τρύπα του ελληνικού χρέους και της οικονομίας.

Η δεύτερη διευκόλυνση που πρόσφερε ο κ. Τσίπρας ήταν να μετατρέψει την Ελλάδα σε χώρα εγκλωβισμού προσφύγων και μεταναστών και να δεχτεί ακόμη και την επιστροφή προσφύγων και μεταναστών από τη Γερμανία, στις περιπτώσεις που προωθήθηκαν σε αυτήν έχοντας την Ελλάδα ως πρώτη χώρα εισόδου στην Ε.Ε.

Η εξυπηρέτηση αυτή απέκτησε ιδιαίτερη πολιτική σημασία εξαιτίας της σκλήρυνσης της στάσης της άλλης βασικής χώρας πρώτης εισόδου προσφύγων και μεταναστών, της Ιταλίας.

Μεγάλη διευκόλυνση πρόσφερε η κυβέρνηση Τσίπρα στους Ευρωπαίους εταίρους προωθώντας τη συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ, με την οποία ανοίγει ο δρόμος της ένταξης στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. για την ΠΓΔΜ. Η συμφωνία αυτή παρουσιάζεται από τους Ευρωπαίους εταίρους σαν πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της διεύρυνσης της Ε.Ε. προς τα έξι εξαιρετικά προβληματικά κράτη των Δυτικών Βαλκανίων. Η διεύρυνση αυτή θα έχει πιθανότατα την τύχη της διεύρυνσης προς την Τουρκία, δηλαδή δεν θα πραγματοποιηθεί. Προς το παρόν, όμως, προβάλλεται –για λόγους επικοινωνιακούς και πολιτικούς– σαν αντιστάθμισμα στην εξαιρετικά σημαντική αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, το λεγόμενο Brexit, από την Ε.Ε.

Ο κ. Τσίπρας απέδειξε στους Ευρωπαίους εταίρους ότι μπορεί να σηκώσει το βάρος δύσκολων αποφάσεων και να γίνει αξιόπιστος συνομιλητής, ζημιώνοντας κάθε φορά τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της πατρίδας μας.

Πήραμε λιγότερα χρήματα απ’ όσα προέβλεπε το τρίτο δανειακό πρόγραμμα, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να υποστηρίξουμε τις τράπεζες και να έχει γίνει εξαιρετικά σκληρή η διαχείριση των κόκκινων δανείων. Αποκτήσαμε μεγαλύτερο προσφυγικό-μεταναστευτικό πρόβλημα, ενώ όλες οι άλλες χώρες της Ε.Ε. φρόντισαν να το περιορίσουν. Θυσιάσαμε εθνικά συμφέροντα στην προοπτική μιας προβληματικής και αβέβαιης διεύρυνσης της Ε.Ε. προς τα Δυτικά Βαλκάνια.

Μερική χαλάρωση

Οι Ευρωπαίοι εταίροι ανταποκρίθηκαν στις πολύ σοβαρές διευκολύνσεις που έκανε ο κ. Τσίπρας με μερική χαλάρωση της εξαιρετικά αυστηρής πολιτικής που είχαν επιβάλει λόγω της αναξιοπιστίας του.

Κράτησαν τη μείωση των νέων συντάξεων, την οποία θεωρούν διαρθρωτικό μέτρο, εφόσον παράγει αποτελέσματα σε βάθος χρόνου, και επέτρεψαν τη ματαίωση της μείωσης των παλαιών συντάξεων, προσαρμοζόμενοι στη θέση που είχε διατυπώσει από την αρχή ο κ. Μητσοτάκης.

Επέτρεψαν επίσης ένα είδος δημιουργικής λογιστικής δεχόμενοι την ύπαρξη ενός υπερπλεονάσματος το οποίο στηρίζεται στην είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προηγούμενων ετών, στη δραστική μείωση κοινωνικών δαπανών πέρα από τα συμφωνηθέντα και στο άγριο «τσεκούρωμα» του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Δημιουργήθηκε έτσι με τεχνητά μέσα ένας δημοσιονομικός χώρος που επιτρέπει την καταβολή του λεγόμενου κοινωνικού μερίσματος και αναδρομικών βάσει δικαστικών αποφάσεων τη χριστουγεννιάτικη περίοδο.

Ο κ. Τσίπρας ντύθηκε Άγιος Βασίλης με δικά μας χρήματα, εφόσον με την πολιτική που εφαρμόζει, από την αύξηση της φορολογίας των καυσίμων και του ΦΠΑ ακόμη και στα τρόφιμα μέχρι την κατάργηση του ΕΚΑΣ και τη δραστική μείωση των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το πετρέλαιο θέρμανσης, παίρνει πολύ περισσότερα από τους μη προνομιούχους και τους φτωχούς από αυτά που τους επιστρέφει με σαφή προεκλογική στόχευση.