Ελπιδοφόρο αλλά υψηλού ρίσκου το νέο έτος - Free Sunday
Ελπιδοφόρο αλλά υψηλού ρίσκου το νέο έτος
Πολλά θα κριθούν από τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις

Ελπιδοφόρο αλλά υψηλού ρίσκου το νέο έτος

Το 2019 θα είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον μείγμα ευκαιριών και κινδύνων. Είναι αδύνατον να κάνουμε ασφαλείς προγνώσεις, το μόνο βέβαιο είναι ότι χρειάζεται η παρέμβασή μας στην πολιτική, στην οικονομία, στην κοινωνία, για να πάνε τα πράγματα όσο το δυνατόν καλύτερα.

Κρίσιμη αναμέτρηση

Οι βουλευτικές εκλογές, οι οποίες θα γίνουν στη διάρκεια του επόμενου δεκαμήνου, ενδεχομένως πολύ πιο σύντομα, θα προσδιορίσουν σε μεγάλο βαθμό τη δυναμική του 2019 και των επόμενων ετών.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν η εξαιρετικά πιθανή νίκη της ΝΔ θα έχει τις διαστάσεις που θα επιτρέψουν το αναγκαίο νέο ξεκίνημα ή θα οδηγήσει σε μια περίοδο αβεβαιότητας.

Επιδίωξη του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ είναι η διαφαινόμενη εκλογική ήττα τους να μην οδηγήσει σε νίκη της ΝΔ και του δημοκρατικού συστήματος. Επενδύουν στην αβεβαιότητα, στον σχηματισμό μιας κυβέρνησης χωρίς μεγάλο χρονικό ορίζοντα και στην αξιοποίηση των προεδρικών εκλογών για πολυδιάσπαση των πολιτικών δυνάμεων μέσω της εφαρμογής της απλής αναλογικής.

Καθαρή νίκη της ΝΔ και κυβέρνηση Μητσοτάκη με ορίζοντα τετραετίας ή απλή πρωτιά της ΝΔ χωρίς τις πολιτικές προϋποθέσεις για το αναγκαίο νέο ξεκίνημα;

Περιμένοντας τον ευρω-σεισμό

Μεγάλης σημασίας για την ποιότητα του 2019 και το μέλλον είναι οι ευρωεκλογές του Μαΐου.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν θα ελεγχθεί η άνοδος των δεξιόστροφων ευρωσκεπτικιστών και των ακροδεξιών αντιευρωπαίων ή θα καταστούν ρυθμιστές του πολιτικού παιχνιδιού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και γενικότερα. Η υπερβολική ενίσχυση των δεξιόστροφων ευρωσκεπτικιστών και των ακροδεξιών αντιευρωπαίων θα απειλήσει με πλήρη παράλυση την Ε.Ε. και θα βλάψει σοβαρά τα ελληνικά συμφέροντα, εφόσον αυτές οι δυνάμεις επενδύουν σε λιγότερη Ευρώπη, ενώ η Ελλάδα χρειάζεται για οικονομικούς και διεθνοπολιτικούς λόγους περισσότερη Ευρώπη.

Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, που εκφράζει τις κεντροδεξιές δυνάμεις της Ε.Ε., και η Νέα Δημοκρατία, που αποτελεί την ανερχόμενη δύναμη σε αυτό, καλούνται να πρωταγωνιστήσουν στη δημιουργία μιας νέας φιλοευρωπαϊκής πλειοψηφίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που θα στηρίζεται στην κεντροδεξιά, τους Φιλελεύθερους και στην κεντροαριστερά.

Αυτοδιοικητικά πειράματα

Σε ό,τι αφορά τις αυτοδιοικητικές, περιφερειακές εκλογές, το ερώτημα είναι εάν θα επικρατήσουν δυνάμεις και προσωπικότητες που θα μπορέσουν να συμβάλουν στην περιφερειακή ανάπτυξη, στην αναβάθμιση της αυτοδιοίκησης και στην ανάπτυξη της συνεργασίας με τη νέα κυβέρνηση και την Ε.Ε. ή θα επικρατήσει ένα αυτοδιοικητικό χάος με τη βοήθεια του νέου εκλογικού συστήματος που επέβαλαν, για τους δικούς τους λόγους, ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ δυσκολεύεται να βρει αυτοδιοικητικούς υποψηφίους και καταλήγει συνήθως σε επιλογές ήττας. Από την πλευρά της, η πολιτικά ενισχυμένη ΝΔ δυσκολεύεται να ελέγξει αλληλοσυγκρουόμενες προσωπικές στρατηγικές στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης που μπορεί να διευκολύνουν την πολυδιάσπαση δυνάμεων, στην οποία επενδύει στην τοπική αυτοδιοίκηση, με το νέο εκλογικό σύστημα, ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η ζημιά στα εθνικά

Στο λεγόμενο «Μακεδονικό» δεν υπάρχει καλό σενάριο ύστερα από τη συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ.

Το ερώτημα είναι εάν ο κ. Τσίπρας θα θελήσει και θα μπορέσει να ενισχύσει τη δέσμευση της Ελλάδας υπέρ μιας συμφωνίας που βλάπτει σοβαρά τα καλώς εννοούμενα εθνικά μας συμφέροντα ή θα αφήσει στην επόμενη κυβέρνηση –πιθανότατα κυβέρνηση Μητσοτάκη– τον χειρισμό ενός λεπτού θέματος, το οποίο Τσίπρας, Κοτζιάς και Καμμένος κατέστησαν εκρηκτικό.

Ο διεθνής παράγοντας ενθαρρύνεται από τον ενδοτισμό του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του και ζητεί υποχωρήσεις «εδώ και τώρα» στο όνομα μιας εξαιρετικά προβληματικής στρατηγικής διεύρυνσης της Ε.Ε. στα Δυτικά Βαλκάνια.

Ακόμη και σε περίπτωση επικράτησης της ΝΔ προτού μπουν οι τελικές υπογραφές, η νέα κυβέρνηση θα δεχτεί μεγάλες πιέσεις σε βάρος των καλώς εννοούμενων εθνικών συμφερόντων μας.

Χωρίς εθνική στρατηγική πορεύεται ο κ. Τσίπρας, πρωθυπουργός και… υπουργός Εξωτερικών, και στο θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι οποίες κινούνται τους τελευταίους δώδεκα μήνες, μετά την πολυδιαφημισμένη επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα, από το κακό στο χειρότερο.

Η ζημιά στα εθνικά θέματα είναι ήδη μεγάλη, το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν μπορεί να ελεγχθεί έγκαιρα και στη συνέχεια να περιοριστεί, στο μέτρο του δυνατού.

Η απειλή της νέας τρομοκρατίας

Η κυβέρνηση Τσίπρα έχει προσφέρει με τις επιλογές της το έδαφος για την ανάπτυξη της νέας τρομοκρατίας.

Οι χωρίς όρια προσωπικές επιθέσεις σε βάρος πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης, οι διευκολύνσεις στα «παιδιά» του Βούτση, τις λεγόμενες συλλογικότητες, ακόμη και στον Κουφοντίνα, η προσπάθεια απαξίωσης και αποκλεισμού του ραδιοτηλεοπτικού ΣΚΑΪ, είναι μερικές από τις κυβερνητικές επιλογές που διευκόλυναν τη δυναμική εμφάνιση της νέας τρομοκρατίας.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν υπάρχουν οι υγιείς δυνάμεις στον ΣΥΡΙΖΑ που θα βάλουν τέλος στην ανάπτυξη της νέας τρομοκρατίας ή θα αλλάξει αρκετά γρήγορα το πολιτικό σκηνικό, για να μπορέσει η επόμενη κυβέρνηση να αποτρέψει καταστάσεις ανάλογες με εκείνες που είχαμε την περίοδο της ανάπτυξης των δυνάμεων της τρομοκρατικής οργάνωσης 17 Νοέμβρη.

Ο άγνωστος x της οικονομίας

Η οικονομία έχει μπει σε φάση αβέβαιης ανάκαμψης, που στηρίζεται κυρίως στα τουριστικά ρεκόρ και σε προγραμματισμένες από την κυβέρνηση Σαμαρά ιδιωτικοποιήσεις και επενδύσεις.

Το ερώτημα είναι εάν θα μπορέσουμε να περάσουμε από την ανάκαμψη στη δυναμική και σταθερή ανάπτυξη ή θα βρεθούμε σύντομα αντιμέτωποι με νέα προβλήματα. Οι έρευνες της κοινής γνώμης δείχνουν ότι πάνω από το 60% των Ελλήνων εκτιμούν ότι τα πράγματα μπορεί να πάνε χειρότερα λόγω άλυτων προβλημάτων.

Η αβέβαιη ανάκαμψη μπορεί να κινδυνέψει από τους προεκλογικούς χειρισμούς της κυβέρνησης Τσίπρα, από την ουσιαστική αδυναμία του ελληνικού Δημοσίου να βγει στις διεθνείς αγορές να δανειστεί με λογικά επιτόκια και από τη στάση που θα κρατήσουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί.

Οι τελευταίοι είναι αρκετά πιθανό να περάσουν από τη χαλάρωση στην εποπτεία που έχει σχέση με τις ευρωεκλογές στην απαίτηση για δημοσιονομική απογραφή που θα αναδείξει τις μαύρες διαχειριστικές τρύπες του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ και για άμεση και πλήρη εφαρμογή των συμφωνηθέντων.

Η αντοχή της κοινωνίας

Το πιο κρίσιμο και από τη φύση του απροσδιόριστο μέγεθος που θα καθορίσει την ποιότητα του 2019 και των επόμενων ετών είναι η αντοχή της σκληρά δοκιμαζόμενης από το 2010 ελληνικής κοινωνίας.

Αυτή θα πληρώσει τα προβλήματα των τραπεζών με σκληρότερη διαχείριση των κόκκινων δανείων σε μαζικούς πλειστηριασμούς ακινήτων. Αυτή πληρώνει την έλλειψη επενδύσεων με υψηλά ποσοστά ανεργίας και τη δημιουργία της λεγόμενης γενιάς των 360 ευρώ. Αυτή πληρώνει την ενίσχυση του κομματικού κράτους και τη συνεχή αύξηση του μισθολογικού κόστους του Δημοσίου με μια ισοπεδωτική φορολογία που πλήττει κυρίως τις λαϊκές τάξεις μέσω των έμμεσων-καταναλωτικών φόρων, στους οποίους η Ελλάδα έχει, επί κυβέρνησης Τσίπρα, το ευρωπαϊκό ρεκόρ.

Θα μπορέσει η κοινωνία να βρει δημιουργική διέξοδο σε σύνθετα προβλήματα; Ή θα λυγίσει κάτω από το βάρος των υποχρεώσεων και των αντιφάσεων;