Το παλιό είναι εδώ (;)

Οι προηγούμενοι κατέστρεψαν τη χώρα. Οι προηγούμενοι χρεοκόπησαν τη χώρα. Οι προηγούμενοι ήταν διεφθαρμένοι. Με αυτά τα συνθήματα ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην κυβέρνηση με «την ελπίδα που έρχεται» και «την Ευρώπη που αλλάζει».

Οι προηγούμενοι ήταν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Η πρώτη έβαλε τη χώρα στην τότε ΕΟΚ, ήδη Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη έβαλε τη χώρα στην Ευρωζώνη. Το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη βοήθησε και την Κύπρο να ενταχθεί στην Ε.Ε., γεγονός που κλείδωσε πρώτα απ’ όλα την ασφάλειά της. Ας μην ξεχνούμε ότι και ο Κ. Καραμανλής ο πρεσβύτερος έβαλε τη χώρα στην ΕΟΚ πρώτα για να τη θωρακίσει απέναντι στον γείτονα, κατόπιν για να ενισχύσει τους δημοκρατικούς της θεσμούς και τελευταία για τα χρήματα που μετέπειτα ήρθαν.

Τις θεμελιώδεις αυτές επιλογές των προηγούμενων τις αποδέχεται πλέον και ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού βέβαια προσγειώθηκε ανώμαλα στο πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησής του. Πλέον ο Αλέξης Τσίπρας διακηρύσσει με κάθε τρόπο ότι αυτός είναι ο αποδεκτός ηγέτης στην Ε.Ε. και ότι αυτόν προτιμούν για συνομιλητή.

Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ κυβέρνησαν «χαλαρά». Πήραν τα χρήματα της ΕΟΚ και τα έκαναν παροχές και όχι προσαρμογή, ανανέωση, εξέλιξη. Γιγάντωσαν το κράτος διορίζοντας και απονέμοντας συντάξεις. Κρατικοποίησαν μεγάλους τομείς της οικονομίας. Δανείστηκαν αφειδώς για να χρηματοδοτήσουν όλα αυτά. Και φυσικά εμφάνισαν φαινόμενα διαφθοράς. Σημαντικής διαφθοράς (ως τέτοια ας χαρακτηρίσουμε και την ανώφελη σπατάλη, που δεν μεριμνούσε για το αύριο), η οποία ήταν εμφανής ήδη από τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης εκάστης περιόδου. Της οκταετίας του Ανδρέα, της οκταετίας του Σημίτη, της εξαετίας του Καραμανλή του νεότερου.

Όλες οι περίοδοι ξεκίνησαν με θριαμβευτικές εκλογικές νίκες στην πρώτη τετραετία και εύκολες νίκες στη δεύτερη. Τα ιδεολογικά όνειρα των ψηφοφόρων εύκολα στη συνέχεια ρευστοποιήθηκαν λόγω των παροχών. Αφού περνούσαμε καλά, γιατί να χαλαστούμε από τη διαφθορά και τη σπατάλη;

Απαραίτητη προϋπόθεση και αναγκαίος όρος για τούτο υπήρξε βέβαια η συνεχής υποβάθμιση της παιδείας, μέσα από διαρκή χαλάρωση της πειθαρχικής διαδικασίας, το ξεχαρβάλωμα της διοίκησης, την αφαίρεση γνωστικών αντικειμένων και φυσικά των «αδιάβλητων» πανελλήνιων εξετάσεων. Δεν είναι του παρόντος, αλλά, μιλώντας για εμπορευματοποίηση της παιδείας, ας αναλογιστούμε γιατί είναι εμπορευματοποίηση η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και όχι όλο αυτό το κύκλωμα μαύρου χρήματος που στηρίζει την είσοδο σε ένα μονοπωλιακό δημόσιο πανεπιστήμιο, οι καθηγητές του οποίου κάνουν οποιαδήποτε άλλη δουλειά εκτός από το να διδάσκουν και στο άσυλο του οποίου απαγορεύεται στη δημοκρατία να λειτουργεί.

Η χρεοκοπία του 2010, τα σημάδια της οποίας ήταν εμφανή ήδη από το 2008, ανέδειξε τη γύμνια. Όχι των πολιτικών, αλλά των ψηφοφόρων!

Οι πολιτικοί δεν φυτρώνουν. Εκλέγονται. Για την ακρίβεια, επιλέγονται μεταξύ πολλών, με βάση τις διακηρύξεις και τα πεπραγμένα τους. Ήταν σαφές ότι επί δεκαετίες οι πολιτικοί εκλέγονταν με βάση τις παροχές και τα ρουσφέτια και η όποια διαφθορά τους συγχωρούνταν. Άλλωστε, ποιος ψηφοφόρος δεν έκλεψε την εφορία όλα αυτά τα χρόνια; Ποιος ψηφοφόρος δεν δούλεψε μαύρα, ενώ μπορούσε;

Μετά τη χρεοκοπία

Η χρεοκοπία, ωστόσο, δεν κατάφερε να μας αλλάξει μυαλά. Ήταν απολύτως λογικό η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ να καταρρεύσουν υπό το βάρος της. Ήταν όμως απολύτως παράλογο στη θέση αυτών να εκλεγούν «νέα» κόμματα αποτελούμενα από στελέχη των προηγούμενων. Και ο ΣΥΡΙΖΑ ενισχύθηκε από στελέχη του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ και οι ΑΝΕΛ σχηματίστηκαν από στελέχη της ΝΔ. Οι θρασύτεροι αυτών έφτυσαν (κυριολεκτικά) εκεί που έτρωγαν και πήγαν παραπέρα για να συνεχίσουν τα ίδια.

Ο ψηφοφόρος, από τη μεριά του, ξέχασε ότι ο σταυρός στο ψηφοδέλτιο μπορεί να φέρει ανανέωση. Για την ακρίβεια, δεν ήθελε ανανέωση. Ψήφισε τους ίδιους, κάτω από άλλη ταμπέλα, γιατί πραγματικά ήθελε να γυρίσουν τον διακόπτη και να συνεχίσουμε, αμέριμνα, την καλή ζωή.

Ας σημειώσουμε εδώ την καταστροφική λειτουργία της λίστας. Στις δεύτερες εκλογές του 2015 ο ψηφοφόρος δεν είχε τη δυνατότητα να πετάξει έξω ορισμένους επικίνδυνους που «έλαμψαν» το πρώτο εξάμηνο. Τους φορτωθήκαμε όλους, και μερικούς ακόμη, μέσω της λίστας.

Κάποιος που το 2008 ήταν 20 ετών, σήμερα είναι 31 (παραγωγικός πολίτης) και θεωρεί φυσιολογικό, εν μέσω κρίσης, να μη χάνουν τα σπίτια τους όσοι δεν πλήρωσαν το εικοσαετές δάνειο, ούτε για έναν χρόνο. Αυτό δεν νομοθέτησαν όλες οι κυβερνήσεις; Όταν τρεις γενιές μεγάλωσαν και συνταξιοδοτήθηκαν στα 50, είναι λογικό η επόμενη να το θεωρεί αυτονόητο.

Τα υποβαθμισμένα πτυχία που αφειδώς μοιράστηκαν την ίδια περίοδο δεν βοήθησαν στο να ανοίξουν τα μάτια μας. Το εύκολο δανεικό χρήμα μάς έκανε νωθρούς, αδύναμους να παλέψουμε για την επιβίωσή μας. Δεν υπήρχε λόγος να μάθουμε κάτι παραπάνω, λες και η εξέλιξη της γνώσης σταμάτησε τη μέρα που πήραμε πτυχίο. Άλλωστε, στην εποχή της ευημερίας με δανεικά, οι ανειδίκευτοι πληρώνονταν τα διπλά από τους πτυχιούχους. Ειδικά στον δημόσιο τομέα.

Κοινωνία που ανατρέπει τον κώδικα αξιών της, όμως, χρεοκοπεί. Και χρεοκοπεί βίαια. Η χρεοκοπία δεν είναι ποτέ μόνο οικονομική. Είναι πρωτίστως πολιτιστική. Για την ακρίβεια, η πολιτιστική χρεοκοπία προηγείται. Η οικονομική ακολουθεί.

Μετά και τον τελευταίο ανασχηματισμό, ο κύκλος έκλεισε και το πράγμα είναι πλέον διαφανές: ό,τι πιο παλιό, φθαρμένο, αναξιόπιστο και τυχοδιωκτικό υπήρχε από πλευράς στελεχιακού δυναμικού συσσωματώθηκε σε αυτό που θέλει να λέγεται κυβέρνηση της Αριστεράς. Εδώ πλέον υπάρχουν όλοι, προερχόμενοι και από το «παλιό» (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ) και από τα περιτρίμματα του παλιού (ΑΝΕΛ, ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ) και από το «νέο» (Ποτάμι, Ένωση Κεντρώων). Όλοι τρώνε από το πιάτο όπου προηγουμένως έφτυσαν.

Με έναν τρόπο, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ξεσκαρτάρισαν σε μεγάλο ποσοστό και χρωστούν ευγνωμοσύνη στον ΣΥΡΙΖΑ γι’ αυτό. Τα ίδια αυτά κόμματα προσπαθούν να αλλάξουν. Το αν θα τα καταφέρουν αποτελεί το στοίχημα των ηγεσιών τους και αφορά κυρίως την επιλογή του στελεχιακού δυναμικού. Υπάρχει δρόμος και χρειάζεται προσπάθεια ακόμη.

Το ζήτημα όμως θα κριθεί αποκλειστικά από τους ψηφοφόρους. Αυτοί και μόνο αυτοί θα επιλέξουν κάποιον προερχόμενο από το κακό μας παρελθόν ή κάποιον που μπορεί να είναι διαφορετικός και ας είναι «άγνωστος». Αρκεί να διαβάσουν το βιογραφικό του. Αρκεί να μην αρκεστούν στο ότι πρέπει να φύγουν αυτοί. Οι επόμενοι που θα έρθουν πρέπει να δεσμεύονται από σαφείς, ποιοτικές απαιτήσεις του ψηφοφόρου.

Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ότι η πτώχευση αντιμετωπίζεται με αυτοπεριορισμό (λιτότητα λέγεται…) και σκληρή δουλειά. Ότι η φτώχεια είναι η φυσική συνέπεια προηγούμενων επιλογών μας. Με συνειδητή επιλογή του δύσκολου δρόμου και των αρίστων ως εκπροσώπων μας.

Για να δώσουμε καλύτερο μέλλον στα παιδιά μας.