Η προεδρική εκλογή στα Σκόπια κρίνει τη Συμφωνία των Πρεσπών

Τρεις θα είναι τελικά οι υποψήφιοι οι οποίοι θα διεκδικήσουν την προεδρία της Βόρειας Μακεδονίας στις εκλογές που θα γίνουν στις 21 Απριλίου για τη διαδοχή του Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος δεν έχει το δικαίωμα τρίτης θητείας, δύο από τους οποίους είναι οι υποψήφιοι των δύο μεγάλων κομμάτων.

Πρόκειται για τον 56χρονο Στέβο Πενταρόφσκι, πρέσβη μέχρι τώρα της χώρας στο ΝΑΤΟ, ο οποίος είναι ο κοινός υποψήφιος των δύο κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού, των Σοσιαλδημοκρατών του πρωθυπουργού Ζάεφ και του αλβανικού DUI με επικεφαλής τον Αλί Αχμέτι, και την 65χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάνκοβα, καθηγήτρια Νομικής στο Πανεπιστήμιο των Σκοπίων, η οποία υποστηρίζεται από το Δημοκρατικό Κόμμα για την Εθνική Ενότητα της Μακεδονίας (VMRO-DPMNE), το κυριότερο κόμμα της αντιπολίτευσης, από το οποίο προέρχεται και ο κ. Ιβάνοφ.

Ο τρίτος υποψήφιος, ο 56χρονος καθηγητής του Πανεπιστημίου των Σκοπίων Μπλέριμ Ρέκα, είναι αλβανικής καταγωγής, είχε διατελέσει πρέσβης της χώρας στην Ε.Ε. μέχρι το 2010 και στη συνέχεια σύμβουλος του Προέδρου του Κοσόβου για τα ευρωπαϊκά θέματα. Αποτέλεσε την επιλογή δύο μικρότερων αλβανικών κομμάτων, της Αλβανικής Συμμαχίας και του κόμματος BESA, τα οποία υποστηρίζουν τις βασικές επιλογές της κυβέρνησης Ζάεφ, κρατώντας όμως κάποιες αποστάσεις. Ο κ. Ρέκα κατέθεσε πρώτος την υποψηφιότητά του, μαζί με τις απαραίτητες 10.000 υπογραφές.

Η εκλογή αναμένεται ότι θα κριθεί στον δεύτερο γύρο, ανάμεσα στην κυρία Σιλιάνοφσκα και τον κ. Πενταρόφσκι, καθώς οι πιθανότητες εκλογής του καθηγητή Ρέκα δεν είναι ιδιαίτερα πολλές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο κ. Πενταρόφσκι έχει περισσότερες πιθανότητες εκλογής, γιατί οι Αλβανοί δείχνουν να είναι σταθερά πιο κοντά στους Σοσιαλδημοκράτες στη συμμαχία που έχει οικοδομηθεί μετά την ανατροπή Γκρούεφσκι και την αποδοχή από τους Σοσιαλδημοκράτες του βασικού πυρήνα των αιτημάτων τους, που στην ουσία τούς έχουν καταστήσει εθνική συνιστώσα του κράτους.

Το κύριο θέμα, όμως, στην εκλογική μάχη θα είναι η έγκριση των κινήσεων της κυβέρνησης Ζάεφ για τη Συμφωνία των Πρεσπών, η επικύρωση της οποίας από τη Βουλή πέρασε μέσα από τη διάσπαση του VMRO-DPMNE, το οποίο στις προηγούμενες εθνικές εκλογές είχε έρθει πρώτο σε ψήφους και ήταν το μεγαλύτερο κόμμα στη Βουλή.

Αν το VMRO καταφέρει να επιβεβαιώσει την πρωτοκαθεδρία του στη σλαβομακεδονική εθνική κοινότητα, ο πρωθυπουργός Ζάεφ θα είναι ακόμη πιο εξαρτημένος από τους Αλβανούς εταίρους του.

Αυτό όμως θα σημάνει ένταση των εθνικών παθών και, σε συνδυασμό με τις πληροφορίες για προβλήματα υγείας του Αλβανού πρωθυπουργού και εγγυητή της συμμαχίας με τους Σοσιαλδημοκράτες, πιθανόν αστάθεια στη γειτονική χώρα.

Αν η πίεση που άσκησε ο κ. Ζάεφ στο VMRO μέσα στη Βουλή, με τις αποσκιρτήσεις βουλευτών, αποτυπωθεί στο εκλογικό αποτέλεσμα του κόμματος, o πρωθυπουργός θα έχει επιβεβαιώσει την πολιτική κυριαρχία του.

Μένει να φανεί και το αποτέλεσμα του ανοίγματος που έκανε ο ηγέτης του VMRO Κρίστιαν Μίτσκοφσκι σε πιο μετριοπαθείς κοινωνικές ομάδες με την υποψηφιότητα της κυρίας Σιλιάνοφσκα, η οποία δεν είναι καν μέλος του κόμματος, με το οποίο όμως συμπίπτει στην απόρριψη της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Η προεκλογική περίοδος αρχίζει επισήμως την Πρωταπριλιά και θα διαρκέσει 19 ημέρες. Αν κανένας υποψήφιος δεν πάρει το 50%, η εκλογή θα επαναληφθεί μεταξύ των δύο πρώτων, αλλά για να είναι νόμιμη θα πρέπει να προσέλθει στις κάλπες το 40% των ψηφοφόρων, αλλιώς η διαδικασία επαναλαμβάνεται από την αρχή.