ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ FREE SUNDAY: Ασφάλεια στο Πανεπιστήμιο: Πανεπιστημιακή φύλαξη: Ιδέα ή ανάγκη; Του Θ.Χατζηπαντελή

Αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση τα πανεπιστήμια, έχοντας την αίγλη του αντιχουντικού αγώνα, έθεσαν το θέμα της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, εννοώντας ότι θα ήταν χώροι ανάπτυξης των κομμάτων και της αντιπολίτευσης. Η παρουσία οργανωμένων πολιτικών δυνάμεων ελαχιστοποίησε τα όποια προβλήματα συμπεριφορών. Λίγα και σποραδικά γεγονότα που αντιμετωπίζονταν. Περισσότερα κρούσματα κλοπών (όπως άλλωστε σε όλη τη χώρα) παρά ό,τι άλλο. Ούτε λόγος φυσικά για παρενόχληση πολιτικών δραστηριοτήτων.

Άλλωστε ο καθένας κάνει και λέει ό,τι του κατεβαίνει. Στα πανεπιστήμια θα κολλούσαμε; Πέρασε αρκετός καιρός από τότε. Οι κομματικές νεολαίες έχασαν τη δύναμή τους και την επίδρασή τους. Άλλες ομάδες (αυτοί που πουλούσαν διάφορα προϊόντα, αυτοί που οργάνωναν πάρτι, αυτοί που ήθελαν χώρο στέγασης για ορμητήριο) άρχισαν να εμφανίζονται και φυσικά να εκμεταλλεύονται την ιδεοληψία του «ασύλου». Άσυλο ιδεών υπάρχει στα πανεπιστήμια, όπως άλλωστε παντού στην ελληνική επικράτεια. Σποραδικά φαινόμενα ολοκληρωτισμού (όταν δεν αρέσει το θέμα ή οι ομιλητές) ή φαινόμενα αντιποίησης αρχής. Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Φοιτητών (;) γίνεται νόμος και ταυτόχρονα κάποιοι αναλαμβάνουν την επιβολή του. Χτίσιμο γραφείων, απαγόρευση συνεδριάσεων και άλλα που ζήσαμε. Σποραδικά και όχι η συνήθεια. Αλλά σημαντικά.

Σε κάποια κτίρια του κέντρου της Αθήνας ή αλλού, το οικονομικό αντικείμενο είναι μεγάλο. Και η αποθήκη εντός του «ασύλου» αλλά και το σπίτι που φιλοξενεί εργαζομένους στην «κατάληψη» πρέπει να προστατευτούν. Οι «ιδιοκτήτες» προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο γι’ αυτούς. Έτσι, απαγορεύουν συνεδριάσεις, παρενοχλούν και απειλούν πρόσωπα. Είναι πολλά τα λεφτά που προκύπτουν από την προστασία, το παράνομο εμπόριο και τα λαθραία. Πάντα με την επένδυση «ιδεολογικών» φυσικά προτύπων.

Τι μπορεί (και πρέπει) να γίνει; Αυτονόητα στον ανοιχτό χώρο των πανεπιστημίων πρέπει να ισχύει ό,τι ισχύει παντού. Να προστατεύεται ο χώρος και οι άνθρωποι από τις δημόσιες δυνάμεις τάξης. Ό,τι ισχύει σε οποιαδήποτε πλατεία να ισχύει και στον ανοιχτό, κοινόχρηστο, χώρο. Στο εσωτερικό των κτιρίων το ίδιο. Από μια παράδοση παλιά, οι παραδόσεις μαθημάτων (άσχετα αν κανείς δεν έρχεται, εκτός από κάποιους φοιτητές που παρακολουθούν το μάθημα) είναι ανοιχτές. Έτσι, ο καθένας μπορεί να μπει σε ένα κτίριο. Πρέπει να ελέγχεται; Αυτονόητα! Φύλακες στα κτίρια υπάρχουν. Με καθήκον να ελέγχουν και να παρακολουθούν, να βοηθούν, να προστατεύουν. Και το κάνουν.

Αν όμως θελήσουμε να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα, πρέπει να ανατεθεί στην ΕΛ.ΑΣ. (πιθανόν σε ένα ειδικό σώμα) η προστασία της δημόσιας τάξης στους ανοιχτούς χώρους και σε ειδικό προσωπικό η φύλαξη των κτιρίων (μερικά περισσότερο από άλλα). Αυτό το προσωπικό πρέπει να μπορεί να επικοινωνεί με την εξωτερική δύναμη. Πρέπει να είναι υπό τον έλεγχο του τάδε ή του δείνα αντιπρύτανη; Όχι. Αρκεί να είναι υπό τον έλεγχο της δικαστικής εξουσίας και της πολιτείας. Ασφαλώς το επιχειρησιακό της πρόγραμμα είναι καλό να το συζητά, γιατί μερικές συμπεριφορές που φαίνονται παραβατικές δεν είναι, λόγω του ειδικού(;) κοινού. Άσχετα με το ότι πλέον οι φοιτητές και οι φοιτήτριες είναι το σύνολο και όχι μια ειδική κατηγορία. Άσχετα που κανείς δεν ασχολείται με την κόμμωση ή την ενδυμασία. Είναι καλό να υπάρχει συζήτηση – όχι να είναι υπό τις εντολές της διοίκησης του πανεπιστημίου. Αυτοδιοίκητο δεν σημαίνει ότι ασκεί και τις τρεις εξουσίες (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική). Το πολύ να λειτουργεί ρυθμιστικά στο πλαίσιο του νόμου.

Κάρτες εισόδου και άλλα είναι δύσκολο να γίνουν σήμερα. Μακάρι στο μέλλον ή για τις ώρες που είναι κλειδωμένα τα κτίρια. Άλλωστε στις 2 το βράδυ δεν θα πάει κάποιος που δεν έχει εργασία (όπως λέμε) να ανταλλάξει ιδέες. Κάτι άλλο θα πάει να ανταλλάξει…