Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων: Τι είναι το Τμήμα Αστικής Πανίδας;

Πώς λειτουργούν πραγματικά οι δήμοι της Ελλάδας ως οι υπεύθυνοι του προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων.

Νομικά υπεύθυνοι για τα αδέσποτα είναι οι δήμοι. Οι δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για την περισυλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, σύμφωνα με την παρούσα νομοθεσία. Ο νόμος λέει πως ο αρμόδιος δήμος με κατάλληλη υποδομή, οχήματα μεταφοράς ζώων και έμπειρο στην αιχμαλωσία ζώων ανθρώπινο δυναμικό περισυλλέγει τα αδέσποτα, τα οποία ελέγχονται από κτηνίατρο, εμβολιάζονται, τσιπάρονται, στειρώνονται και κατόπιν επιστρέφουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Ωραία ακούγονται όλα αυτά. Αλλά ποια είναι η πραγματικότητα;

Η πραγματικότητα είναι πως ούτε καν στα μεγάλα αστικά κέντρα, π.χ. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, δεν υπάρχει κατάλληλο προσωπικό ή εξοπλισμένο αυτοκίνητο. Τι υπάρχει; Υπάρχει το πολύ εύηχο «Γραφείο Αστικής Πανίδας». Τι είναι αυτό; Είναι ένα γραφείο με ένα τηλέφωνο, όπου απαντάει ένας δημοτικός υπάλληλος (ο οποίος θεωρεί την απασχόλησή του σε αυτό δυσμενή μετάταξη), ο οποίος στην καλύτερη περίπτωση δίνει οδηγίες στους δημότες πώς να κάνουν οι ίδιοι την περισυλλογή και σε ποιον συμβεβλημένο κτηνίατρο να πάνε οι ίδιοι το αδέσποτο ζώο που βρήκαν.

Σε περίπτωση που το ζώο είναι τραυματισμένο και ο δημότης δεν μπορεί να κάνει τη διαδικασία, τι γίνεται; Ο υπάλληλος του Γραφείου παίρνει διστακτικά και κάνοντας την προσευχή του τους συναδέλφους του στην Καθαριότητα για να παρακαλέσει κάποιον από αυτούς να πάει με κάποιο από τα οχήματα της Καθαριότητας να περισυλλέξει το ζώο και να το πάει εκείνος στον κτηνίατρο. Δηλαδή κανένα καταρτισμένο προσωπικό, κανένα εξοπλισμένο όχημα.

Η παραπάνω περιγραφή είναι η καλή περίπτωση. Να υπάρχει δηλαδή ένας υπάλληλος που να ασχολείται. Στη συντριπτική πλειονότητα των δήμων αυτό που συμβαίνει είναι να κάνουν μια σύμβαση με κάποιον κτηνίατρο και να αφήνουν τις πολλές και δραστήριες φιλοζωικές ομάδες με τα δικά τους Ι.Χ. να κάνουν τη δουλειά που ο νομοθέτης ορίζει πως πρέπει να κάνει το κράτος. Είναι οι εθελοντές που μαζεύουν κάθε νέο αδέσποτο, είναι αυτοί που έτσι κι αλλιώς τα ταΐζουν με δικά τους έξοδα (με ελάχιστη συμβολή από τους δήμους), είναι εκείνοι που το πηγαίνουν στον κτηνίατρο, κατόπιν το παραλαμβάνουν και στο τέλος προσπαθούν με αναρτήσεις να του βρουν υιοθεσία. Όλα αυτά τα κάνουν οι εθελοντές των φιλοζωικών σωματείων, δωρεάν, μέρα και νύχτα, υποκαθιστώντας το κράτος. Είναι ελάχιστοι οι δήμοι που λειτουργούν αυτόνομα, χωρίς εθελοντές. Και στους ελάχιστους δήμους όπου λειτουργεί το πρόγραμμα διαχείρισης αδέσποτων ζώων αποτελεσματικά αυτό οφείλεται στη φιλοτιμία των υπαλλήλων τους, οι οποίοι είναι από χαρακτήρα έτσι. Ήταν δηλαδή ζωόφιλοι πριν τους ανατεθούν τα καθήκοντα. Δρούσαν έτσι και εκτός θεσμών. Δεν τους εκπαίδευσε κάποιος, δεν τους έδειξε κάποιος πώς γίνεται η δουλειά. Αυτοί οι άνθρωποι, πέρα από το γεγονός πως κάθισαν και διάβασαν τους νόμους, διάβασαν τους κώδικες ώστε να εξασφαλίσουν κονδύλια, ανέλαβαν την επικοινωνία με τους δημότες, που δεν είναι όλοι ευγενικοί, δεν είναι όλοι ψύχραιμοι –όλοι ξέρουμε πώς μιλάνε οι πολίτες στους δημοσίους υπαλλήλους–, και, κυρίως, ανέλαβαν τα ζώα. Στις περισσότερες περιπτώσεις στους περισσότερους δήμους μιλάμε για έναν άνθρωπο. Έναν υπάλληλο – που σηκώνει τηλέφωνα, κρατάει τιμολόγια, επικοινωνεί με τον κόσμο, τους γιατρούς, και μεταφέρει ζώα, τραυματισμένα, έγκυα ή μη. Ένας άνθρωπος!

Αυτά στους μεγάλους δήμους, στα αστικά κέντρα, όπου ο εθελοντισμός και το ζωοφιλικό κίνημα είναι ενεργά.

Στην ελληνική επαρχία, από την άλλη, η κατάσταση είναι τραγική. Δεν υπάρχει απολύτως καμία μέριμνα από τους δήμους, ενώ και οι φιλοζωικές ομάδες είναι λιγότερες. Και όχι μόνο λιγότερες αλλά αντιμετωπίζουν και την εχθρότητα όλων. Αντιμετωπίζονται σαν εχθροί, λες και είναι οι ομάδες που ευθύνονται για τα αδέσποτα, επειδή τα ταΐζουν.

Τι μπορούμε να αλλάξουμε για να αλλάξει η κατάσταση;

Να κάνουμε ενοχλητικές ερωτήσεις. Να ενοχλούμε τους δήμους μας και να τους πιέζουμε να κάνουν τη δουλειά τους, να διαθέσουν χρήματα για καταρτισμένο προσωπικό και εξοπλισμό. Αυτό μπορούμε να κάνουμε. Να απαιτήσουμε να γίνουν πραγματικότητα τα όσα καταπληκτικά αναφέρονται στον νόμο.