Παύλος Ιωαννίδης: Ο τελευταίος των μεγάλων - Free Sunday
Παύλος Ιωαννίδης: Ο τελευταίος των μεγάλων
Μια ζωή προσφοράς από την Αντίσταση στην αεροπλοΐα, στη ναυτιλία και στο Ίδρυμα Ωνάση.

Παύλος Ιωαννίδης: Ο τελευταίος των μεγάλων

Τη Μεγάλη Παρασκευή 30 Απριλίου 2021 έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, ο Παύλος Ιωαννίδης, μία προσωπικότητα που εντυπωσίασε με την εθνική, οικονομική και κοινωνική προσφορά του από τη δεκαετία του ’40.

Η μεγάλη πορεία της ζωής του ξεκίνησε στις 22 Φεβρουαρίου 1924 στο Βερολίνο, όπου γεννήθηκε. Πατέρας του ήταν ο Ιωάννης Ιωάννου Ιωαννίδης από κυπριακή οικογένεια με μεγάλη εθνική προσφορά και η μητέρα του, κόρη εργοστασιάρχη από τον Βόλο.

 Untitled design 1

Μεγάλες δυσκολίες

Ο Ιωαννίδης έχασε τη μητέρα του όταν ήταν μόλις 6 μηνών και ο πατέρας του, ο οποίος σπούδαζε γιατρός, ενεπλάκη σε δικαστικό αγώνα για την οικογενειακή περιουσία, ο οποίος τον εξουθένωσε οικονομικά.

Από την αρχή φάνηκε ότι ο Παύλος Ιωαννίδης ήταν ένας άνθρωπος με μεγάλες αντοχές και προσαρμοστικότητα στις πιο δύσκολες συνθήκες.

Το 1943, σε ηλικία 19 ετών, βγήκε στην Αντίσταση, πρώτα με τον ΕΛΑΣ και στη συνέχεια με την ομάδα Force 133 του συμμαχικού αρχηγείου της Μέσης Ανατολής. Στη μάχη κατά των ναζί γνώρισε και την πρώτη του σύζυγο, τη Σύλβια Αποστολίδου.

Παντρεύτηκαν το 1950 και απέκτησαν δύο παιδιά, την Ειρήνη το 1951 και τον Ιωάννη το 1954.

Περιγράφοντάς μου τις δύσκολες και επικίνδυνες διαδρομές που έκανε για να οργανώσει την Αντίσταση, πολλές φορές σε δύσβατες περιοχές, μου εξηγούσε χαριτολογώντας ότι ένα από τα προβλήματά του ήταν το ύψος του. Ξεπερνούσε το 1,95 μ., εντυπωσίαζε όσους τον έβλεπαν και εύκολα θυμούνταν ότι πέρασε από τα μέρη τους ο «ψηλός».

Ο Ιωαννίδης είχε μια μεγάλη αγάπη για τη θάλασσα και επιθυμία του ήταν να καταλήξει στο ναυτικό. Σε κάποια από τις ριψοκίνδυνες αποστολές του μια γυναίκα τού ζήτησε να του πει τον καφέ και το αβέβαιο μέλλον του. Αυτός δέχτηκε κι εκείνη άρχισε να του λέει ότι τον βλέπει στον καφέ σαν πιλότο. Της απάντησε ότι αυτό δεν ήταν στις επιδιώξεις του και ύστερα από έναν αρκετά έντονο διάλογο η «καφετζού» επέμεινε ότι «κι αν δεν είσαι, θα γίνεις».

Οι εξελίξεις τη δικαίωσαν, εφόσον ο Ιωαννίδης βρέθηκε στην τότε Ροδεσία για να εκπαιδευτεί ως πιλότος από τη RAF και μετά τον πόλεμο και τον εμφύλιο η επαγγελματική του δραστηριότητα είχε σχέση με τα αεροπλάνα και τη δημιουργία των πρώτων ελληνικών αερογραμμών.

Συνέβαλε στην ανάπτυξη της πολιτικής αεροπορίας στην προ Ολυμπιακής περίοδο, αλλά ο ρόλος του έγινε πολύ σημαντικότερος στα τέλη της δεκαετίας του ’50, μετά τη γνωριμία του με τον Ωνάση και την απόφαση του τελευταίου να επενδύσει στην Ολυμπιακή Αεροπορία, δίνοντάς της χαρακτηριστικά διεθνούς αερομεταφορέα.

Ο Ιωαννίδης πραγματοποίησε ρεκόρ πτήσεων ως κυβερνήτης της Ολυμπιακής, αναδείχθηκε σε αρχιπιλότο και με απόφαση του ίδιου του Ωνάση έγινε γενικός διευθυντής της εταιρείας το 1971.

Παρουσιάζοντας την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Κι αν δεν είσαι, θα γίνεις…» (εκδόσεις Λιβάνη 2007) τον χαρακτήρισα εθνικό μας πιλότο, με το σκεπτικό ότι πρωταγωνίστησε στην ανάπτυξη των αεροπορικών συγκοινωνιών και της Ολυμπιακής Αεροπορίας, δίνοντας τεράστια ώθηση στην οικονομία και στον τουρισμό.

Νέες δοκιμασίες

Η μοίρα ήταν συχνά σκληρή με τον Ιωαννίδη. Το 1959 η κόρη του, Ειρήνη, διαγνώστηκε με καρκίνο. Ξεκίνησε ένας δύσκολος αγώνας για τη σωτηρία της στη Σουηδία και στην Ελλάδα, ο οποίος κατέληξε στον ακρωτηριασμό του ποδιού της. Ο Ιωαννίδης στήριξε την κόρη του με συνέπεια και πάθος και ευτύχησε να τη δει να διακρίνεται στην αρχιτεκτονική και να κάνει τη δική της οικογένεια. Δυστυχώς, όμως, έφυγε πριν από αυτόν, κάτι που τον πίκρανε πολύ.

Ήταν πάντα υπερήφανος για τη διαδρομή του γιου του, Ιωάννη, στη ναυτιλία και για τον εγγονό του Παύλο.

Πολύ κοντά στον Αλέξανδρο Ωνάση, προσπάθησε να επηρεάσει τον πατέρα του, ώστε να έχει μια πιο θερμή σχέση με τον γιο του. Μετά τον τραγικό χαμό του Αλέξανδρου και τον θάνατο του Αριστοτέλη Ωνάση αναδείχθηκε σε σύμβουλο και στήριγμα της Χριστίνας, η τραγική κατάληξη της οποίας τον συγκλόνισε.

Στη συνέχεια έδωσε δικαστικούς αγώνες για την προστασία των συμφερόντων της Αθηνάς, κληρονόμου της Χριστίνας, αλλά και του Ιδρύματος Ωνάση, εφόσον ήταν μία από τις τέσσερις προσωπικότητες που εμπιστεύτηκε ο Αριστοτέλης Ωνάσης, με βάση τη διαθήκη του, για τη διαχείριση της περιουσίας του.

Πρωταγωνιστής στη ναυτιλία

Ως αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση και υπεύθυνος για τη διαχείριση των ναυτιλιακών του συμφερόντων δέθηκε και με τη θάλασσα, την οποία τόσο αγαπούσε. Οι επιτυχίες του στη ναυτιλία –γενικός διευθυντής της ναυτιλιακής εταιρείας Springfield Shipping Co. Panama SA (1977-1988) και στη συνέχεια της εταιρείας Olympic Shipping & Management SA, η οποία διαχειρίζεται τον στόλο Ωνάση (1988-1995)– συνέβαλαν στην οικονομική ισχύ και στη χρηματοδότηση σημαντικών έργων του Ιδρύματος, όπως, για παράδειγμα, το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο και το αξιόλογο Πρόγραμμα Υποτροφιών.

Στις συζητήσεις που είχαμε μου ανέλυε τον ρόλο του στην προσαρμογή κανόνων ασφαλείας που εφαρμόστηκαν με επιτυχία στις αεροπορικές συγκοινωνίες και στη ναυτιλία. Επέμενε ότι πλήρως ασφαλή συστήματα δεν υπάρχουν, γιατί όλα είναι ανοιχτά στο ανθρώπινο λάθος.

Είχε μια ορθολογική, συστηματική προσέγγιση στα ζητήματα που είχαν σχέση με την ασφάλεια των αεροπορικών συγκοινωνιών και της εμπορικής ναυτιλίας.

Ο ρόλος του αναγνωρίστηκε, εφόσον διετέλεσε επί 26 χρόνια μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, επί 9 χρόνια μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA), ισόβιο μέλος του Αμερικανικού Νηογνώμονα (ABS) και μέλος του βρετανικού ασφαλιστικού φορέα UK P&I Club για 8 χρόνια.

Καλός φίλος

Το 1989 ο Ιωαννίδης χώρισε με την πρώτη σύζυγό του, Σύλβια, με την οποία διατήρησε άψογες σχέσεις, εφόσον τους ένωναν τα παιδιά τους και το αντιστασιακό παρελθόν τους.

Το 1991 παντρεύτηκε τη δικηγόρο Κάτια Κονιαβίτου, με την οποία πέρασε 30 ευτυχισμένα χρόνια. Ήταν ένα πολύ γνωστό και πολύ φιλικό ζευγάρι της αθηναϊκής κοινωνίας.

Αναπτύξαμε προσωπικές και οικογενειακές φιλικές σχέσεις στη διάρκεια της τελευταίας 25ετίας. Το φιλόξενο σπίτι τους στον Θεολόγο απέπνεε τη χαρακτηριστική ηρεμία του Παύλου Ιωαννίδη και την κοινωνική διάθεση της Κάτιας. Τα τελευταία καλοκαίρια συναντιόμασταν στο ξενοδοχείο «Γαλήνη» στα Καμένα Βούρλα, όπου ο Παύλος συνδύαζε τις καλοκαιρινές διακοπές με τα ιαματικά λουτρά. Οι βραδινές συναντήσεις μας στον κήπο του «Γαλήνη», σε φιλικό κύκλο, έδιναν την ευκαιρία για ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων, ενώ όλοι «βομβαρδίζαμε» τον Ιωαννίδη με ερωτήσεις για την αντιστασιακή του δράση στην Κατοχή, τη συμβολή του στη μεταπολεμική ανοικοδόμηση της χώρας, τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στην Ολυμπιακή Αεροπορία, τις σχέσεις του με τον Ωνάση και μέλη της οικογενείας του, τη συμβολή του στην ανάπτυξη της εμπορικής ναυτιλίας, τον ρόλο του στο Ίδρυμα και το κοινωφελές του έργο.

Στο τέλος της αυτοβιογραφίας του συνοψίζει τη στάση ζωής του ως εξής: «Όσο περισσότερο προοδεύει ο άνθρωπος, κοινωνικά και οικονομικά, και αποκτά υπεροχή και δύναμη επιρροής έναντι των άλλων, τόσο περισσότερο σεμνή και δίκαιη πρέπει να είναι η συμπεριφορά του και να μην επιδιώκει την προσωπική του προβολή. Το αντίθετο είναι αλαζονεία».

Ξεχωριστός σε όλη του τη μεγάλη διαδρομή.