Ελλάς - Γαλλία σταθερή συμμαχία
Η συμφωνία Μητσοτάκη-Μακρόν για την προμήθεια 3+1 φρεγατών τύπου Μπελάρα για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού αναδεικνύει τη σχέση στρατηγικής συνεργασίας που έχει αναπτυχθεί μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας.
Είναι η πρώτη φορά, μετά τις συμφωνίες που υπεγράφησαν από τον τότε πρωθυπουργό Σημίτη και τον τότε υπουργό Άμυνας Τσοχατζόπουλο, που η Ελλάδα προχωράει σε ένα τόσο μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα εξοπλισμών. Τότε ήταν η κρίση στα Ίμια που δημιούργησε δυναμική υπέρ του εξοπλιστικού προγράμματος σήμερα είναι η νεο-οθωμανική στρατηγική του Ερντογάν έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά και σε άλλες χώρες και περιοχές, που μας υποχρεώνει σε μια δαπάνη της τάξης των 10 δισ. ευρώ.
Η ελληνική κοινή γνώμη στηρίζει τις προσπάθειες της κυβέρνησης και τα πολιτικά κόμματα αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα του εξοπλιστικού προγράμματος, για αυτό και η κριτική που άσκησε στο ζήτημα ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ιδιαίτερα προσεκτική. Δεν αμφισβήτησε την σκοπιμότητα της συμφωνίας, έθεσε όμως ερωτήματα για τη διαπραγματευτική αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης και το συνολικό κόστος.
Μεγάλη ενίσχυση
Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει εμπλακεί σε μια νέα κούρσα εξοπλισμών με την Τουρκία. Την πρωτοβουλία και το συγκριτικό πλεονέκτημα είχε στην αρχή η Τουρκία, αλλά με το πέρασμα του χρόνου η Ελλάδα ενισχύει συγκριτικά τη θέση της.
Η απόφαση του Ερντογάν να προμηθευτεί τους ρωσικούς πυραύλους S-400 αποδείχθηκε πολύ θετική... για την Ελλάδα. Η Τουρκία βρέθηκε εκτός συμπαραγωγής των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35, αποκλείστηκε προσωρινά από τη λίστα πιθανών αγοραστών μαχητικών 5ης γενιάς και άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα στην προμήθεια αμερικανικών ανταλλακτικών και τεχνογνωσίας για τα F-16 και γενικότερα.
Το αποτέλεσμα των ελιγμών του Ερντογάν με τον Πούτιν ήταν να στερηθεί η Τουρκία το συγκριτικό πλεονέκτημα των F-35 και να εμφανιστούν σοβαρές δυσλειτουργίες στη δυναμικά αναπτυσσόμενη πολεμική βιομηχανία της.
Επί κυβέρνησης Τσίπρα είχε ξεκίνησει το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16, αλλά επί κυβέρνησης Μητσοτάκη η Ελλάδα αρχίζει να αποκτά ξανά συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι της Τουρκίας.
Η πρώτη συμφωνία αφορούσε την προμήθεια 18 μαχητικών αεροσκαφών τύπου Rafale, έξι από τα οποία είναι καινούργια και δώδεκα μεταχειρισμένα. Η γαλλική κυβέρνηση έδωσε άμεση προτεραιότητα στην κάλυψη των αναγκών της Πολεμικής μας Αεροπορίας, για αυτό η παράδοση θα γίνει εξαιρετικά γρήγορα, ενισχύοντας την αποτρεπτική ισχύ των Ενόπλων Δυνάμεων μας. Γρήγορη θα είναι και η καταβολή του τιμήματος: 1,5 δισ. ευρώ το 2021, 572 εκατομμύρια ευρώ το 2022, 408 εκατομμύρια το 2023 και τα υπόλοιπα 101 μέχρι το 2025.
Η ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε την πρόθεση της να προμηθευτεί άλλα 6 αεροσκάφη τύπου Rafale, ενώ προχώρησε και σε συμφωνία για τη ναυπήγηση 3+1 φρεγατών Belharra. Οι δύο πρώτες θα παραδοθούν το 2025, έναν χρόνο μετά την πρώτη παράδοση θα γίνει στο Πολεμικό Ναυτικό της Γαλλίας και η τρίτη το 2026.
Με τις νέες πρωτοβουλίες που πήρε η κυβέρνηση, ο λογαριασμός των οπλικών συστημάτων που προμηθευόμαστε από τη Γαλλία ανεβαίνει προς τα 10 δισ. ευρώ.
Το ποσό είναι εξαιρετικά σημαντικό εάν σκεφτούμε ότι η Ελλάδα έχει δημόσιο χρέος ρεκόρ της τάξης του 208% του ΑΕΠ και δημοσιονομικό έλλειμμα που υπερβαίνει, προσωρινά, το 10% του ΑΕΠ εξαιτίας των συνεπειών της πανδημίας.
Πρόκειται λοιπόν για μια μεγάλη οικονομική επιβάρυνση, η οποία όμως στην αντίληψη της κυβέρνησης και της ευρύτερης κοινής γνώμης είναι αναγκαία για να αποκατασταθεί η ισορροπία δυνάμεων με την Τουρκία.
Οι φρεγάτες Belharra ναυπηγούνται από τη γαλλική εταιρεία Naval Group, είναι μεσαίου μεγέθους, χαρακτηρίζονται από αναλυτές σαν η πρώτη ψηφιακή φρεγάτα και ξεχωρίζουν για τα οπλικά συστήματα και τα ραντάρ που τις κάνουν ιδιαίτερα αξιόμαχες.
Θα διαθέτουν το υπερσύγχρονο ραντάρ Seafire, αντιαεροπορικούς πυράυλους ASTER-30, θα έχουν αντιβαλλιστικές ικανότητες, πυραύλους EXOCET μεγάλου βεληνεκούς, θα μπορούν να πλήξουν εχθρικά αεροσκάφη σε ακτίνα 100 χλμ., θα έχουν νέου τύπου ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα. Εταιρείες που συνεργάζονται με τη Naval Group για την ολοκλήρωση των φρεγατών Belharra είναι η THALYS και η NVDA.
Δυναμικά στο πλευρό μας
Το άρθρο 2 της συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας περιγράφει το πολιτικό-στρατιωτικό πλαίσιο της συνεργασίας. Όπως επισημαίνεται: «Τα μέρη παρέχουν το ένα στο άλλο βοήθεια και συνδρομή, με όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στη διάθεση τους, και εφόσον υφίσταται ανάγκη με τη χρήση ένοπλης βίας, εάν διαπιστώσουν από κοινού ότι μια ένοπλη επίθεση λαμβάνει χώρα εναντίον της επικράτειας ενός από τα δύο, σύμφωνα με το άρθρο 51 του χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Η διατύπωση δεν οδηγεί στην αυτόματη εμπλοκή της Γαλλίας σε ελληνοτουρκική αναμέτρηση, σε περίπτωση που εκδηλωθεί μια επιθετική κίνηση της Τουρκίας στέλνει όμως ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα στην κατεύθυνση της Άγκυρας. Η συμφωνία για τις φρεγάτες Belharra δεν ενισχύει μόνο τη δύναμη αποτροπής του ΠΝ, αλλά δημιουργεί πρόσθετα πολιτικά-στρατιωτικά αντικίνητρα σε ό,τι αφορά την εφαρμογή νεο-οθωμανικής στρατηγικής από την Άγκυρα.
Νέα κούρσα εξοπλισμών
Στο ΠΝ υποδέχτηκαν με ανακούφιση την ανακοίνωση της συμφωνίας για τη ναυπήγηση 3+1 φρεγατών Belharra, επειδή η Τουρκία έχει ήδη αναπτύξει ένα εξαιρετικά φιλόδοξο εξοπλιστικό πρόγραμμα για το ΠΝ της.
Τέλη 2021, αρχές 2022 αναμένεται να ενταχθεί στη δύναμη του ΠΝ της το «ελαφρύ» αεροπλανοφόρο Αnadolu. Ναυπηγείται από ισπανικές εταιρείες με βάση τα σχέδια του αεροπλανοφόρου Βασιλιάς Χουάν Κάρλος ο 1ος, που έχει ήδη ενταχθεί με επιτυχία στο ισπανικό ΠΝ.
Το πλοίο αυτό είναι ειδικό για μεγάλες αποβατικές επιχειρήσεις, ενώ μπορεί να αποτελέσει βάση drones, ελικοπτέρων ακόμη και ειδικού τύπου αεροσκαφών.
Παράλληλα έχουν αρχίσει να παραδίδονται στο τουρκικό ΠΝ έξι υποβρύχια τύπου 214, σαν κι αυτά που προμηθευτήκαμε με τα γνωστά «καπέλα» επί Σημίτη - Τσοχατζόπουλου.
Σε ό,τι αφορά τα πλοία επιφανείας, εξελίσσεται πρόγραμμα ναυπήγησης 15 νέων πλοίων φρεγατών, κορβετών και αντιτορπιλικών με ενισχυμένες αντιαεροπορικές δυνατότητες. Η πρώτη φρεγάτα καθελκύστηκε ήδη και αναμένεται να ενταχθεί στο ΠΝ το 2023, ενώ το όλο πρόγραμμα προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2027.
Ναυπηγούνται επίσης δύο μεγάλα αποβατικά σκάφη κατάλληλα για μεταφορά αρμάτων μάχης, ενώ εκσυγχρονίζονται 4 φρεγάτες παλαιότερου τύπου και 4 υποβρύχια τύπου S-353.
Επιπλέον το τουρκικό ΠΝ έχει κι αυτό αποκτήσει ειδίκευση στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Μπαϊρακτάρ ΤΒ-13.
Επομένως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη καλύπτει, με μεγάλο κόστος, σοβαρά κενά στην εθνική μας άμυνα. Η Πολεμική Αεροπορία διευκολύνεται στην προσπάθεια της από τη ρήξη ΗΠΑ-Τουρκίας για την προμήθεια από την Άγκυρα ρωσικών πυραύλων S-400. Στο ΠΝ, η Ελλάδα ενισχύει τη θέση της αλλά έχει ακόμη απόσταση να καλύψει. Παραμένουμε πολύ πίσω έναντι της Τουρκίας στην ανάπτυξη της πολεμικής βιομηχανίας και στην παραγωγή και αξιοποίηση των drones.
Το πρόβλημα είναι ότι το κόστος της εθνικής προσπάθειας είναι αναγκαστικά μεγάλο και μετά από 20 περίπου χρόνια δυναμικής ανάπτυξης, το ΑΕΠ της Τουρκίας είναι πολλαπλάσιο του δικού μας. Επομένως, δεν έχουμε την ίδια οικονομική αντοχή από ό,τι πριν 20 χρόνια σε ό,τι αφορά την κούρσα των εξοπλισμών.
Είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε τρόπους να εξασφαλίσουμε τη σταθερή και δυναμική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας ώστε να αποκατασταθεί η στρατηγική ισορροπία με την Τουρκία. Από την πλευρά τους, οι γαλλικές επιχειρήσεις, δημόσιες και ιδιωτικές, θα πρέπει να δείξουν μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον για την ελληνική οικονομία ώστε να σηκώσουμε τα νέα οικονομικά βάρη.
Ελλάδα - Γαλλία και ευρωπαϊκή άμυνα
Ο πρωθυπουργός, κ. Μητσοτάκης, πρόβαλε τη συμφωνία με τη Γαλλία σαν ένα καλό παράδειγμα ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας δύο κρατών-μελών της Ε.Ε., το οποίο πρέπει να βρει μιμητές.
Μακρόν και Μητσοτάκης υποστηρίζουν την ιδέα της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε. έναντι των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Αυτό δεν σημαίνει ότι θέλουν να μειώσουν τον ρόλο των ΗΠΑ ή του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, αλλά να αποκτήσει η Ε.Ε. τη δυνατότητα να κινείται μόνη όταν το επιβάλλουν οι συνθήκες.
Απόλυτη ευρωπαϊκή «μοναξιά» δεν μπορεί να υπάρξει ούτε την επιδιώκουν οι ηγέτες της Ελλάδας και της Γαλλίας.
Η αμερικανο-νατοϊκή «ομπρέλα προστασίας» είναι ουσιαστικά παγκόσμια και εντελώς αναγκαία για τη δραστηριοποίηση των Ευρωπαίων.
Για παράδειγμα, στο Αφγανιστάν και στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, οι Ευρωπαίοι δεν μπόρεσαν να κρατήσουν, έστω για μερικά 24ωρα, τις θέσεις τους μετά την αιφνιδιαστική αποχώρηση των Αμερικανών. Η αμερικανική αποχώρηση από το Αφγανιστάν υποστηρίχθηκε από δύο αμερικανικά αεροπλανοφόρα και τα συνοδευτικά πλοία επιφανείας χιλιάδες μίλια μακριά. Τέτοιες δυνατότητες η Ε.Ε. δεν έχει ούτε μπορεί να αποκτήσει. Θα έπρεπε όμως να έχει μια δύναμη επέμβασης για ειδικού τύπου καταστάσεις, που θα μπορούσε να στηριχθεί στις αμερικανο-νατοϊκές δυνάμεις και την υποδομή.
Ακόμη και οι 3.500 Γάλλοι στρατιωτικοί που επιχειρούν κατά της ισλαμικής τρομοκρατίας στις χώρες του Σαχέλ, στην υποσαχάρια Αφρική, αξιοποιούν αμερικανικά μεταγωγικά αεροσκάφη για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε υλικό, όπως και τα συστήματα παρακολούθησης και επιτήρησης των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών.
Επομένως δεν τίθεται θέμα στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε. σε βάρος της συνεργασίας με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, αλλά μιας συμπληρωματικής προσπάθειας που θα επιτρέψει στην Ε.Ε. να αποκτήσει μεγαλύτερη στρατιωτική και γεωπολιτική σημασία.
Οι αντιλήψεις του Μακρόν για στρατηγική αυτονομία υποστηρίζονται από την Ελλάδα, όχι όμως από τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η Γερμανία εμφανίζεται αδιάφορη για τέτοιου είδους πρωτοβουλίες. Προτιμά να συνεχίσει να επενδύει στην αμυντική συνεργασία με τις ΗΠΑ, στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, και μάλιστα με αμυντικές δαπάνες που μόλις φτάνουν το 1,5% του ΑΕΠ.
Ακόμη πιο φιλοαμερικανοί είναι οι Πολωνοί όπως και οι δημοκρατίες της Βαλτικής. Εκτιμούν ότι εξακολουθούν να απειλούνται από τη Ρωσία και πως η βασική εγγύηση για την άμυνα τους είναι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Αντιτίθενται σε πρωτοβουλίες που κατά την άποψη τους μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση.
Περιορισμένες πρωτοβουλίες
Με τόσους δισταγμούς και αντιρρήσεις, η υπόθεση της ευρωπαϊκής άμυνας προωθείται με βασανιστικά αργό ρυθμό, περισσότερο σε επίπεδο συμβολισμού παρά ουσίας.
Συμμετέχω στην υποεπιτροπή Άμυνας και Ασφάλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και προσπαθώ, στο μέτρο του δυνατού, να δημιουργήσω δυναμική υπέρ της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας. Οι δυσκολίες όμως είναι μεγάλες, οι όποιες εξελίξεις θα είναι σε βάθος χρόνου.
Έχει δημιουργηθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, το οποίο την περίοδο 2021-2027 θα διαθέσει 5,3 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας και ευρωπαϊκών οπλικών συστημάτων και άλλα 2,7 δισ. ευρώ για την έρευνα σε ζητήματα άμυνας. Κάτι παραπάνω από 1 δισ. ευρώ τον χρόνο για την ευρωπαϊκή άμυνα είναι ένα συμβολικό ποσό που περισσότερο αναδεικνύει την έλλειψη πολιτικής θέλησης να προχωρήσουμε στην κατεύθυνση της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας παρά ενισχύει τη συγκριτική θέση της Ε.Ε.
Η Διάσκεψη για την Ευρώπη μπορεί να δώσει, πάλι σε επίπεδο συμβολισμού, κάποια βήματα προόδου στην κατεύθυνση της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας. Είναι πιθανό να αποφασιστεί η δημιουργία θέσης Επιτρόπου για την Άμυνα, ενώ συζητείται και η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δύναμης άμεσης επέμβασης. Αν κρίνουμε πάντως από τις δυσκολίες στην οργάνωση και τη στελέχωση της FRONTEX –μια πολύ πιο απλή υπόθεση– καταλαβαίνουμε ότι και αυτή η περιορισμένη δύναμη άμεσης επέμβασης μπορεί να ξεπερνάει τις σημερινές πολιτικό-στρατιωτικές δυνατότητες της Ε.Ε. των 27.
Το μήνυμα των ΗΠΑ
Ενώ είναι φανερό ότι η Ε.Ε. δεν αναπτύσσει δυναμική υπέρ της κοινής ευρωπαϊκής κοινής άμυνας, μπορεί τελικά οι επιλογές των ΗΠΑ να την υποχρεώσουν να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση.
Τα μηνύματα που μας στέλνει ο πρόεδρος Μπάιντεν, με τις πρωτοβουλίες που παίρνει από το Αφγανιστάν μέχρι την Αυστραλία, είναι σαφή. Οι ΗΠΑ δίνουν απόλυτη προτεραιότητα στον στρατηγικό ανταγωνισμό με την Κίνα και για αυτό θα συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους στην ευρύτερη περιοχή της Κίνας και στον Ινδικό και τον Ειρηνικό. Έφυγαν από το Αφγανιστάν και ολοκληρώνουν την αποχώρηση τους από το Ιράκ, θεωρώντας ότι σπατάλησαν χρόνο και χρήμα και πως δεν έχουν πλέον την πολυτέλεια να ανοίγουν μέτωπα στον μουσουλμανικό κόσμο και αλλού.
Σαφές επίσης είναι το μήνυμα που στέλνει ο Μπάιντεν στους ευρωπαίους συμμάχους ότι δεν μετράνε πολύ στον παγκόσμιο σχεδιασμό του και πως στο κορυφαίο ζήτημα της αντιπαράθεσης με την Κίνα εμπιστεύεται περισσότερο το Ηνωμένο Βασίλειο παρά την Ε.Ε.
Στην περίπτωση της Αυστραλίας, τον λογαριασμό πλήρωσε η Γαλλία εφόσον η συμμαχία ΗΠΑ-ΗΒ-Αυστραλίας στήθηκε πάνω στην ακύρωση του συμβολαίου για την προμήθεια 12 γαλλικών υποβρυχίων για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού της Αυστραλίας. Κρίθηκε σκόπιμο να προμηθευτούν οι Αυστραλοί πυρηνοκίνητα υποβρύχια από τις ΗΠΑ με μεγαλύτερες δυνατότητες.
Ο τρόπος με τον οποίο ο Μπάιντεν παρέκαμψε τη Γαλλία προκάλεσε τη δικαιολογημένη οργή του Παρισιού, οι αντιδράσεις όμως των Βρυξελλών και των άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών ήταν συγκρατημένες έως τυπικές.
Η Γαλλία έχει σημαντική στρατιωτική παρουσία στον Ινδικό και στον Ειρηνικό και θα έπρεπε να ενθαρρύνεται στην προσπάθεια της αντί να απομονώνεται με πρωτοβουλία των ΗΠΑ. Έχει συμφωνία για τη ναυπήγηση δύο υποβρυχίων για την Ινδία με κόστος της τάξης των 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, για την προμήθεια στην Ινδία 36 μαχητικών Rafale έναντι περίπου 8 δισ. ευρώ. Η Γαλλία ναυπηγεί 6 κορβέττες για λογαριασμό της Μαλαισίας έναντι 2,4 δισ. ευρώ, ενώ προμηθεύει στη Σιγκαπούρη πυραύλους τύπου ASTER με τους οποίους θα είναι εφοδιασμένες και οι ελληνικές φρεγάτες. Παράλληλα, η Γαλλία προμηθεύει ελικόπτερα για την κάλυψη αναγκών των Ένοπλων Δυνάμεων χωρών όπως το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη, η Νότια Κορέα, η Νέα Ζηλανδία, η Μαλαισία, η Ινδονησία, το Πακιστάν και η Ινδία.
Επίσης, υπάρχουν γαλλικά εδάφη στην περιοχή, όπως η Νέα Καληδονία και η Γαλλική Πολυνησία, που αποκτούν μεγαλύτερη σημασία στα πλαίσια της στρατηγικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Κίνας. Είναι να απορεί κανείς με τον άκομψο τρόπο με τον οποίο ο πρόεδρος Μπάιντεν θέλησε να απομονώσει τη Γαλλία από την προσπάθεια που καταβάλλουν δυτικές χώρες στον Ινδικό και τον Ειρηνικό.
Με την κίνηση τους οι ΗΠΑ δημιούργησαν κι ένα ειδικό πρόβλημα στη Γαλλία. Στις 12 Δεκεμβρίου θα γίνει το τρίτο κατά σειρά δημοψήφισμα με το οποίο 280.000 κάτοικοι του γαλλικού αρχιπελάγους της Νέας Καληδονίας θα αποφασίσουν αν θα παραμείνουν τμήμα της Γαλλικής Δημοκρατίας ή θα μετατραπούν σε ανεξάρτητο κράτος. Το προηγούμενο δημοψήφισμα ήταν οριακό υπέρ του ΝΑΙ και η μείωση του κύρους της Γαλλίας με πρωτοβουλία των ΗΠΑ μπορεί να οδηγήσει στην επικράτηση του ΟΧΙ. Σε αυτή την περίπτωση θα χαθεί για τη Γαλλία ένα αρχιπέλαγος στρατηγικής σημασίας που συμπληρώνει την άμυνα της Αυστραλίας και της Ν. Ζηλανδίας, ενώ η Κίνα θα έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την επιρροή της στην περιοχή αξιοποιώντας το τεράστιο οικονομικό δυναμικό της.
Η περίπτωση της Ν. Καληδονίας δείχνει πόσο ακατέργαστη παραμένει η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ακόμα και στο θέμα της στρατηγικής αντιπαράθεσης με την Κίνα, στο οποίο δίνεται απόλυτη προτεραιότητα από τον πρόεδρο Μπάιντεν.
Μπροστά σε μεγάλες αποφάσεις
Η κατάσταση είναι ρευστή σε ζητήματα ευρωπαϊκής άμυνας και στρατιωτικού συντονισμού των δυτικών δυνάμεων.
Οι ΗΠΑ αξιοποιούν στον Ινδικό και Ειρηνικό ωκεανό τη συμμαχία για την ασφάλεια με την Αυστραλία, την Ινδία και την Ιαπωνία, γνωστή σαν QUAD, ενώ αναπτύσσουν με την πρωτοβουλία που πήραν με την Αυστραλία και το ΗΒ και τη λεγόμενη AUKUS.
Ανεξάρτητα πάντως από τις πρωτοβουλίες των ΗΠΑ, οι οποίες δείχνουν να μη δίνουν ιδιαίτερη σημασία στον ρόλο της Ε.Ε., οι Ευρωπαίοι βρίσκονται μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις.
Πρώτον, ποια ακριβώς θα είναι η στάση τους έναντι της Κίνας τώρα που οι ΗΠΑ επιδιώκουν ένα είδος περικύκλωσης της;
Δεύτερον, πώς ακριβώς θα χειριστούν τη Ρωσία του Πούτιν, η οποία όσο απομονώνεται από την Ευρώπη μπορεί να μετατραπεί σε στρατηγικό συμπλήρωμα της Κίνας;
Τρίτον, το παράδειγμα του Μακρόν και του Μητσοτάκη για εντατικότερη ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της άμυνας θα βρει μιμητές ή απλά θα επαναληφθούν τα γνωστά επιχειρήματα για να μην κινηθούμε στην κατεύθυνση της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας;
