Κυβερνητικοί ελιγμοί με τον εκλογικό νόμο

Το ζήτημα της συνταγματικής αναθεώρησης είναι σύνθετο και χρονοβόρο. Μόνο στο ζήτημα του εκλογικού νόμου θα μπορούσε η κυβέρνηση να κάνει χειρισμούς που θα δημιουργούσαν πολιτικές εξελίξεις. Το πρόβλημα για το Μαξίμου είναι ότι δεν μπορεί να ελέγξει τις εξελίξεις που ενδεχομένως θα προκαλούσε.

Με τον εκλογικό νόμο ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να απαντήσει στο ερώτημα εάν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μικρό ή μεγάλο κόμμα. Εάν υιοθετήσει την απλή αναλογική θα στείλει μήνυμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει σοβαρές πιθανότητες να ανακάμψει δημοσκοπικά και πολιτικά και γι’ αυτό προτιμάει έναν εκλογικό νόμο στα μέτρα ενός μικρού ή μεσαίου κόμματος.

Αντίθετα εάν ο κ. Τσίπρας υιοθετήσει μια λύση ενισχυμένης αναλογικής με τις αλλαγές που επιβάλλονται στο εξωφρενικό «μπόνους» για το πρώτο κόμμα θα περάσει το μήνυμα ότι ελπίζει σε καλύτερες ημέρες για το κόμμα του.

Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να ανακάμψει και πως θα υποστεί μεγάλη ήττα από τη ΝΔ όποτε και να γίνουν οι βουλευτικές εκλογές, δυσκολεύεται όμως να το διατυπώσει μέσα από την υιοθέτηση της απλής αναλογικής. Εάν κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να ενισχύσει τις τάσεις αποσυσπείρωσης που παρατηρούνται στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ και να επιταχύνει με αυτόν τον τρόπο την πτώση της κυβέρνησής του και την εκλογική τιμωρία την οποία προσπαθεί να αποφύγει.

Το βασικό πλεονέκτημα που προσφέρει στον ΣΥΡΙΖΑ η απλή αναλογική είναι ότι κάνει πιο δύσκολη την άνοδο της ΝΔ στην εξουσία. Η ΝΔ η οποία κινείται πλέον στο επίπεδο του 30% έως 35% και θα πρέπει να βρει ισχυρούς συμμάχους για να σχηματίσει κυβέρνηση. Δεν θα υπάρχει δυνατότητα για κυβερνητικό σχήμα χωρίς τη ΝΔ η τελευταία όμως θα συναντήσει μεγάλες δυσκολίες στη δημιουργία σταθερής κυβέρνησης. Αυτό σημαίνει ότι τα στελέχη της κυβέρνησης Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ θα έχουν χρόνο στη διάθεσή τους για να καλύψουν αμαρτίες που είναι πλέον ορατές διά γυμνού πολιτικού οφθαλμού.

Το βασικό μειονέκτημα της απλής αναλογικής για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι μπορεί να συμβάλλει στην πολυδιάσπασή του χωρίς να συμβάλλει στην πολυδιάσπαση του χώρου της ΝΔ. Η κυβερνητική παράταξη βρίσκεται σε φάση μεγάλης πολιτικής κάμψης και η υιοθέτηση της απλής αναλογικής ίσως αποδειχθεί το σύνθημα για τη δημιουργία μικρότερων κομμάτων που θα προκύψουν από τον πολιτικά ανομοιογενή ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ είναι και θα παραμείνει σε φάση ανόδου επομένως δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία μικρότερων κομμάτων στον ευρύτερο πολιτικό της χώρο.

Για να ισχύσει ο νέος εκλογικός νόμος από την επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα πρέπει να υποστηριχτεί στη Βουλή από 200 ψήφους. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο εάν ακουμπήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην απλή αναλογική και υπό προϋποθέσεις. Θα πρέπει να ικανοποιηθούν ιδιαιτερότητες μικρότερων κομμάτων όπως οι ΑΝΕΛ οι οποίοι θέλουν πρόσθετες ρυθμίσεις για να προστατευθούν από την πιθανή πτώση τους κάτω από το όριο του 3% ενώ άλλα μικρά κόμματα θα αξιολογήσουν την πρόταση εκλογικού νόμου με ευρύτερα πολιτικά κριτήρια.

Το πιθανότερο είναι ότι η δημόσια συζήτηση για τη σύνθετη αναθεώρηση του Συντάγματος και την αλλαγή του εκλογικού νόμου, την οποία ξεκίνησε η κυβερνητική ηγεσία σε μια προσπάθεια επικοινωνιακού αποπροσανατολισμού, θα πάρει τη θέση που της αξίζει σαν τρίτο, τέταρτο θέμα στις συζητήσεις στα καφενεία. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον εκλογικό νόμο ο κ. Τσίπρας μοιάζει καταδικασμένος να ταλαντεύεται προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση χωρίς να μπορεί να πάρει την τελική απόφαση.