Με τον Μητσοτάκη για μια κυρίαρχη κεντροδεξιά

Το συνέδριο της ΝΔ πιθανότατα θα αποδειχθεί σημαντικό πολιτικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση. Μετά την επικράτηση του κ. Μητσοτάκη στη μάχη για την ηγεσία η ΝΔ απέκτησε νέα πολιτική δυναμική. Δεν αρκεί όμως να ενισχύσει τη θέση της έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων, πρέπει να αναδειχθεί σε κυρίαρχη ιδεολογική και πολιτική δύναμη. Τα προβλήματα μεγαλώνουν με το πέρασμα του χρόνου και η αποστολή του πολιτικού φορέα που εκφράζει την ελληνική κεντροδεξιά γίνεται ολοένα πιο σύνθετη.

Στη διάρκεια των 100 πρώτων ημερών της ηγεσίας Μητσοτάκη η ΝΔ ενίσχυσε εντυπωσιακά τη συγκριτική πολιτική της θέση.

Πρώτον, η καλή και ισχυρή δημόσια εικόνα του κ. Μητσοτάκη συνέβαλε στην εξουδετέρωση του προσωπικού πολιτικού πλεονεκτήματος του κ. Τσίπρα, στο οποίο στήριξε ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογικές νίκες του 2015. Στην αντίληψη της κοινής γνώμης, ο κ. Μητσοτάκης είναι ικανότερος από τον κ. Τσίπρα, έχει υψηλότερη δημοτικότητα και υπερισχύει ακόμη και στα λεγόμενα πρωθυπουργικά χαρακτηριστικά, που συνήθως ευνοούν τον πολιτικό ηγέτη που κατέχει το αξίωμα.

Δεύτερον, με τη δυναμική που απέκτησε επί ηγεσίας Μητσοτάκη, η ΝΔ άφησε πίσω της την κρίση εσωστρέφειας και την έλλειψη αυτοπεποίθησης. Η ΝΔ προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ σε όλες τις δημοσκοπήσεις και σε πολλές από αυτές καταγράφεται εντυπωσιακή διαφορά υπέρ της. Η συσπείρωση της εκλογικής και κοινωνικής της βάσης είναι υποδειγματική και αυτό δείχνει την ικανοποίηση των Νεοδημοκρατών με τον κ. Μητσοτάκη και τις βασικές επιλογές του. Επίσης, η ΝΔ ενίσχυσε, επί ηγεσίας Κυριάκου Μητσοτάκη, την πολυσυλλεκτικότητά της. Ασκεί μεγάλη επιρροή στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού, ενώ έχει αρχίσει να προσελκύει και ψηφοφόρους που προτίμησαν στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές τον ΣΥΡΙΖΑ.

Τρίτον, ο κ. Μητσοτάκης έβαλε ξανά τη ΝΔ στο κέντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων. Οι θέσεις του και η προσωπικότητά του σχολιάζονται ιδιαίτερα θετικά από τους εκπροσώπους ισχυρών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς και των ευρωπαϊκών θεσμών. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να ξαναβρεί η ΝΔ τον πρωταγωνιστικό ευρωπαϊκό της ρόλο.

Η ενίσχυση της συγκριτικής θέσης της ΝΔ επέτρεψε στη νέα ηγεσία να εγκαταλείψει την αμυντική τακτική και να περάσει στην επίθεση έναντι της κυβέρνησης Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός εκμεταλλεύτηκε την πολιτική αδυναμία της ΝΔ. Αντί να την επιβραβεύσει για την υπεύθυνη στάση της τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2015, μεθόδευσε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, με στόχο την πολιτική εξουθένωση της κεντροδεξιάς. Μετά τις εκλογές ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας δεν επιδίωξε τη συνεννόηση για την αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων αλλά εξαπέλυσε ολομέτωπη επίθεση εναντίον της ΝΔ, σε μια προσπάθεια να καλύψει τις αδυναμίες της κυβέρνησης και να κερδίσει πολιτικό χρόνο για να εδραιωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία και να αρχίσει να δημιουργεί το δικό του κομματικό κράτος. 

Επί Μητσοτάκη η ΝΔ σταμάτησε να αμύνεται και πέρασε στην επίθεση, φέρνοντας σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση. Η βασική θέση της ΝΔ είναι ότι η κυβέρνηση οφείλει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που δημιούργησε ή μεγάλωσε με τα λάθη και τις παραλείψεις της και αν δεν μπορεί να φέρει αποτελέσματα, καλά θα κάνει να οδηγήσει τη χώρα σε βουλευτικές εκλογές που θα αναδείξουν σε πρώτη δύναμη τη ΝΔ και θα οδηγήσουν σε αλλαγή κυβέρνησης.

Μέχρι πριν από μερικούς μήνες ο κ. Τσίπρας κινούνταν σαν πολιτικό εκκρεμές μεταξύ της αναγκαίας προσαρμογής με βάση το νέο μνημόνιο που ο ίδιος διαπραγματεύτηκε και της απειλής των πρόωρων εκλογών, τις οποίες θα κέρδιζε, για μία ακόμη φορά, ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ. Μητσοτάκης άλλαξε τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού, σε όφελος της ΝΔ και σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση καλείται να βελτιώσει την αποτελεσματικότητά της ή να πάει σε μια εκλογική αναμέτρηση, στην οποία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επικρατήσει η ΝΔ.

Ο τρόπος που χειρίστηκε το ζήτημα της ΟΝΝΕΔ ο κ. Μητσοτάκης δείχνει ότι είναι αποφασισμένος να προχωρήσει στις αναγκαίες αλλαγές για να κάνει τη ΝΔ περισσότερο αποτελεσματική, ως κόμμα εξουσίας, και ελκυστικότερη για τους ψηφοφόρους που δεν είναι σταθεροί υποστηρικτές της αλλά σκέφτονται να της δώσουν μια πολιτική ευκαιρία. Σε μια περίοδο κατά την οποία το 50% των συμπολιτών μας που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 κρατάει, με βάση τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, αποστάσεις από την κυβέρνηση, η ΝΔ οφείλει να γίνει αποτελεσματικότερη και ελκυστικότερη. Η νέα ηγεσία της ΝΔ έδειξε την καλή πολιτική της διάθεση έναντι της ΟΝΝΕΔ παρά το γεγονός ότι ο μηχανισμός της δεν στήριξε τον Μητσοτάκη στη μάχη της ηγεσίας. Μόλις όμως διαπίστωσε ότι στην ΟΝΝΕΔ εξακολουθούν να κυριαρχούν τα κυκλώματα και οι προσωπικές στρατηγικές, κινήθηκε με δυναμικό τρόπο εναντίον όσων διασύρουν με τη συμπεριφορά τους την κεντροδεξιά.

Η κρίση στην ΟΝΝΕΔ, έτσι όπως εξελίχθηκε, ενίσχυσε τη θέση της ηγεσίας της ΝΔ και έστειλε το πολιτικό μήνυμα ότι ο εκσυγχρονισμός και η ενίσχυση της κεντροδεξιάς δεν μπορούν να συνυπάρξουν με κυκλώματα, στεγανά και αλληλοσυγκρουόμενες προσωπικές στρατηγικές που λειτουργούν σε βάρος της ΝΔ.

Ο κ. Μητσοτάκης έχει ένα βασικό πολιτικό πλεονέκτημα, είναι ο ηγέτης που αναδείχθηκε με την υποστήριξη της βάσης της ΝΔ και παρά τις αντιρρήσεις των εκπροσώπων και των διαχειριστών του μεγαλύτερου μέρους του κομματικού μηχανισμού και των κυκλωμάτων που αναπτύχθηκαν γύρω από αυτόν. Έχει, λοιπόν, τη δυνατότητα και την υποχρέωση να συγκρούεται με παράγοντες και καταστάσεις που στάθηκαν εμπόδια στην πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της κεντροδεξιάς. Το πιθανότερο είναι ότι το κομματικό συνέδριο θα στηρίξει τις επιλογές της νέας ηγεσίας και θα προετοιμάσει το έδαφος για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της πολιτικής της. 

Δεν πρέπει όμως να υποτιμάμε την επιρροή των δυνάμεων του παρελθόντος και της στασιμότητας στη ΝΔ, οι οποίες, όπως έδειξε και η υπόθεση της ΟΝΝΕΔ, επιδιώκουν να περιορίσουν την ελευθερία κινήσεων της νέας ηγεσίας.

Παρά την τεράστια πολιτική απόσταση που κάλυψαν ο κ. Μητσοτάκης και οι συνεργάτες του σε διάστημα 100 ημερών, είναι φανερό ότι η ΝΔ έχει πολλά να κάνει για να περάσει από την πολιτική υπεροχή στην ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία.

Επιβάλλεται η αναδιοργάνωσή της για την πληρέστερη αξιοποίηση του δυναμικού της. Είναι υποχρεωμένη να κάνει μεγάλο άνοιγμα στις δυνάμεις της κοινωνίας και της οικονομίας που κρατάνε αποστάσεις ασφαλείας από τα κόμματα, λόγω της κρίσης αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το μέλλον και η προοπτική της ΝΔ θα κριθούν από την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα αυτού του πολιτικού ανοίγματος. Η ΝΔ πρέπει να αναδειχθεί πρώτη πολιτική δύναμη, με σημαντική διαφορά από τη δεύτερη, και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για πολιτικές συμμαχίες και συνεννοήσεις. Τα προβλήματα είναι πάρα πολλά και το ευρωπαϊκό περιβάλλον εξαιρετικά σύνθετο, γι’ αυτό χρειαζόμαστε μια ισχυρότερη ΝΔ, με μεγαλύτερες δυνατότητες και άλλη ποιοτική διάσταση, ανοιχτή στην κοινωνία και τη διαφορετική πολιτική άποψη.

Τα κομματικά συνέδρια συνήθως επικυρώνουν συσχετισμούς δυνάμεων που έχουν ήδη διαμορφωθεί με πρωτοβουλία της βάσης, όπως φάνηκε με την εκλογή του κ. Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ. Κατά την άποψή μου, πάντως, η ΝΔ πρέπει να επιδιώξει μέσα από το συνέδριο την ενίσχυση της νέας δυναμικής. Δεν πρέπει να μείνει στην επικύρωση της κυριαρχίας Μητσοτάκη και των πολιτικών επιλογών του αλλά να του δώσει εντολή να προχωρήσει πιο γρήγορα, δημιουργικά και δυναμικά προς την κατεύθυνση που περιγράφει.