Στην Ελλάδα δεν υπάρχει χώρος για φτηνούς Σαμαρείτες

Αντιμέτωπη με την σκληρή ελληνική πραγματικότητα της διαχείρισης των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων βρέθηκε η γερμανική μη κυβερνητική οργάνωση ASB. 

Πρόκειται για μία από τις παλαιότερες γερμανικές μη κυβερνητικές οργανώσεις, η οποία ιδρύθηκε το 1888 και δραστηριοποιείται και στο εξωτερικό από το 1921, με σύνθημα «βοηθάμε εδώ και τώρα».

Τα αρχικά ASB σημαίνουν Arbeiter-Samariter-Bund, δηλαδή Εργατική Ομοσπονδία Σαμαρειτών και έχουν αναφορά τόσο στη βίβλο, με την παραβολή του καλού Σαμαρείτη, όσο και στην ταξική καταγωγή των ιδρυτών της, οι οποίοι ήταν ξυλουργοί στο επάγγελμα.

Η ASB, η οποία φροντίζει περίπου 50.000 πρόσφυγες στη Γερμανία, βρέθηκε στην Ελλάδα από την αρχή της προσφυγικής κρίσης και δραστηριοποιήθηκε και στην Ειδομένη.

Όπως λένε οι ίδιοι στον ιστότοπο τους, https://www.asb.de/en, «η ABS είναι μία μη πολιτική, μη θρησκευτική οργάνωση φιλανθρωπίας και ανακούφισης. Βοηθάμε όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από τις πολιτικές, εθνικές και θρησκευτικές εντάξεις τους. Τους δίνουμε τη δυνατότητα να αναπτύξουν και να συντηρήσουν σε μέγιστο δυνατό βαθμό την αυτοδιάθεση τους. Παρέχουμε ταχεία και ευθεία βοήθεια σε όσους θέλουν την υποστήριξη μας».

Για τις ελληνικές αρχές είναι μία από τις οκτώ μεγάλες διεθνείς Μη κυβερνητικές Οργανώσεις, το μέγεθος και η δουλειά των οποίων προκάλεσε δέος σε σειρά κυβερνητικών και κρατικών αξιωματούχων, όπως το NRC (Norwegian Refugee Council), η IRC (International Rescue Committee) ή το DRC (Danish Refugee Council). 

 Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει η ASB για το 2014, μόνο στο τμήμα της εξωτερικής βοήθειας διέθεσε 11.579.398,39 ευρώ, ποσά που δεν συγκεντρώνουν ούτε όλες οι ελληνικές ΜΚΟ στο σύνολο τους.

Σε κάποια στιγμή της προσφυγικής ροής και ειδικότερα όταν πλέον διαφαινόταν ότι ένα μέρος των προσφύγων δε θα καταφέρει να φύγει από την Ελλάδα και θα μείνει εδώ, η οργάνωση προσφέρθηκε να οργανώσει και να διαχειριστεί έναν δικό της καταυλισμό για την φιλοξενία προσφύγων, για τον οποίο διαβεβαίωσε ότι είχε εξασφαλίσει χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και είχε και δικά της κονδύλια. Όπως είναι γνωστό η οργάνωση καλύπτει από ίδιους πόρους το 10-25% της δαπάνης κάθε προγράμματος.

Η πρόταση αιφνιδίασε, εξετάστηκε και απορρίφθηκε, διότι δεν βρέθηκε ότι υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για μία τέτοια λειτουργία.

Το θέμα της διεύρυνσης της συνεισφοράς της ASB στην Ελλάδα επανήλθε εξίσου αιφνιδιαστικά, όταν έγινε ενός είδους επιθεώρηση στις εγκαταστάσεις της SOFTEX.

Τα 95 στρέμματα της SOFTEX

Μέχρι στιγμής είναι άγνωστο πως προέκυψε η χρησιμοποίηση του εργοστασίου της SOFTEX στα Διαβατά, για την εξυπηρέτηση της φιλοξενίας προσφύγων. Πρόκειται για ένα εργοστάσιο, το οποίο ήταν εγκαταλελειμμένο και σε κακή κατάσταση και ανήκει στην «ΑΥΡΑ Α.Ε. – Εταιρία Διοίκησης και Διαχείρισης Επιχειρήσεων», της οικογένειας Αϊβάζογλου. Η πρώτη εικόνα κατέστησε κάθε σκέψη για χρήση απαγορευτική, αλλά χρειάστηκε μια εβδομάδα και ένα τάγμα μηχανικού για να διορθωθεί αυτή η εικόνα και να μπορέσει ο χώρος να φιλοξενήσει πρόσφυγες.

Τη διαπραγμάτευση για την ενοικίαση έκανε ο στρατός με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και μέχρι στιγμής δεν είναι γνωστό ποιο είναι το ενοίκιο, αλλά οι φήμες για 25-30.000 ευρώ τον μήνα χαρακτηρίζονται υπερβολικές. Όμως πρόκειται για έναν βιομηχανικό χώρο, συνολικής έκτασης 95 στρεμμάτων, που περιλαμβάνει αποθήκες, κτίριο γραφείων, αντλιοστάσιο και έναν μεγάλο περιβάλλοντα χώρο.

Οι πρόσφυγες, περίπου 1800 άτομα --1812 ακριβώς σύμφωνα με το φύλλο καταγραφής του προηγούμενου Σαββάτου, Σύριοι στην συντριπτική τους πλειοψηφία -περίπου στο 85%- διαμένουν σε σκηνές ανά οικογένεια, κυρίως στον εσωτερικό σκεπασμένο χώρο του εργοστασίου.

Λίγο μετά την εγκατάσταση διαπιστώθηκε ότι αυτές οι συνθήκες διαβίωσης στις σκηνές είναι βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα και είναι αδύνατο να αντέξουν σε συνθήκες χειμώνα. 

Τότε γεννήθηκε η ιδέα της αξιοποίησης του ακάλυπτου χώρου της SOFTEX. Η ιδέα ήταν ότι στον διαθέσιμο ακάλυπτο χώρο της SOFTEX θα μπορούσε να δημιουργηθεί μία πιο μόνιμη υποδομή, σε προκατασκευασμένα σπίτια ή κάτι παρόμοιο, ικανή να φιλοξενήσει με συνθήκες ασφαλείας,  περίπου 1500 άτομα, το μεγαλύτερο μέρος των ατόμων που ζουν τώρα στο εργοστάσιο σε σκηνές. 

Άλλωστε το σχέδιο από την αρχή ήταν στις μόνιμες δομές να μην υπάρχουν σκηνές, αλλά συνθήκες κανονικής διαβίωσης. Ούτε καν σκηνές ερήμου, που διασφαλίζουν διαφορά δυο βαθμών ανάμεσα στον εξωτερικό και τον εσωτερικό χώρο. Δύο βαθμοί πιο ζεστά τον χειμώνα, δύο βαθμοί πιο δροσερά το καλοκαίρι. 

Τότε κάποιος από τους εμπλεκόμενους παράγοντες θυμήθηκε την πρόταση των ξυλουργών της ASB για τη δημιουργία του καταυλισμού, κλήθηκε η οργάνωση, τέθηκε υπόψη της η ιδέα και παρά το γεγονός ότι υστερούσε έναντι των δικών τους προσδοκιών για έναν δικό τους καταυλισμό, προσφέρθηκαν να αναλάβουν την κατασκευή, αξιοποιώντας τις δικές τους πηγές χρηματοδοτήσεων.

Η μελέτη που έκαναν εκτίμησε το κόστος κατασκευής μίας τέτοιας ημιμόνιμης κατασκευής σε περίπου 1,5 εκ. ευρώ, δηλαδή περίπου 1000 ευρώ ανά άτομο. Αυτό ισούται πρακτικά με το κόστος της ενοικίασης ενός διαμερίσματος για οκτώ άτομα για δύο χρόνια .  Τα χρήματα αυτά θα προέρχονταν από πηγές της οργάνωσης και δε θα συνεισέφερε χρήματα ο ελληνικός προϋπολογισμός.

Τότε ήταν που το θέμα ετέθη υπόψη των υπηρεσιών του Υπουργείου Μεταναστευτικής πολιτικής, οι οποίες μελέτησαν τις προδιαγραφές που θα πρέπει να έχουν αυτές οι κατασκευές.

Όταν επέστρεψαν στους Γερμανούς οι προδιαγραφές, διαπίστωσαν με έκπληξη ότι ανέβαζαν το κόστος της ημιμόνιμης κατασκευής από 1,5 σε περίπου 8 εκατομμύρια ευρώ.

Η άμεση αντίδραση τους ήταν να διευκρινίσουν ότι δυνατότητα να εξασφαλίσουν τέτοια χρηματοδότηση για το συγκεκριμένο έργο ήταν αδύνατη, οπότε το project δεν ίσχυε πια.

«Δε γίνεται η δουλειά!», είπαν και αποχώρησαν με την εντύπωση ότι οι ελληνικές αρχές ή τουλάχιστον κάποιες από αυτές, δεν επιθυμούν τη βοήθειά τους, ή δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους. Η ακραία ερμηνεία ότι υπήρξε υπερκοστολόγηση δεν ειπώθηκε δημόσια. Όμως δε μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να υπάρχει ως σκέψη…

Πάντως στον ιστότοπο της διεθνούς των Σαμαρειτών (http://www.samaritan-international.eu/) αναφέρεται ότι η ASB που πρόσφατα άνοιξε γραφείο στην Ελλάδαμ, δραστηριοποιείται στην κατασκευή στέγης για τους πρόσφυγες που πρόσφατα ζούσαν στο στρατόπεδο της Ειδομένης, που τώρα έχει εκκενωθεί. Η νέα στέγαση όχι μόνο θα προσφέρει καλύτερες συνθήκες ζωής αλλά και ψυχολογική και ιατρική στήριξη.

Η ίδια η οργάνωση λέει ότι δουλεύει ένα πρόγραμμα κατασκευής στέγης για 1500 ανθρώπους στην περιοχή της Θεσσαλονίκης που θα είναι έτοιμο μέχρι τον Οκτώβριο, (https://www.asb.de/de/suche?q=greece&category=) 

Που ακριβώς δεν διευκρινίζει…