Αδιέξοδα και «ντρίπλες»

Στην ουσία, πλέον, δίνεται μια μάχη με τον χρόνο, αλλά και με τις δεδομένες διαφορές μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ σχετικά με το ελληνικό χρέος και τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα, καθώς μια νέα αποτυχία εξεύρεσης λύσης έως τις 15 Ιουνίου θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα.

Αμετακίνητος ο Σόιμπλε

Στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας η αισιοδοξία της κυβέρνησης για συνολική λύση κατέρρευσε μετά από μια δραματική συνεδρίαση, στην οποία ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, παρά το γεγονός ότι οι πάντες παραδέχτηκαν ότι η Ελλάδα έκανε όλα όσα της ζητήθηκαν, αρνήθηκε να υποχωρήσει έστω και ελάχιστα των θέσεών του, οι οποίες συνοψίζονται σε μία φράση: καμία συζήτηση για μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους πριν από το τέλος του προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018. Η θέση αυτή του Σόιμπλε έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις απαιτήσεις του Ταμείου για αποσαφήνιση των σχετικών μέτρων «εδώ και τώρα», προκειμένου το ΔΝΤ να πειστεί για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και το διοικητικό του συμβούλιο να εγκρίνει τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα και με χρηματοδότηση.
Από τα άτυπα πρακτικά της συνεδρίασης, τα οποία δημοσίευσε το euro2day.gr, προκύπτει ότι ο Σόιμπλε όχι μόνο δεν δέχτηκε να συζητηθούν λεπτομερειακά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος αλλά αντιπρότεινε το ΔΝΤ να συμμετάσχει από τώρα στο πρόγραμμα ως σύμβουλος και μετά το τέλος του προγράμματος, και εφόσον κριθεί ότι το ελληνικό χρέος χρειάζεται περαιτέρω ελάφρυνση, να εφαρμοστούν τα όποια μέτρα και να υπάρξει νέο πρόγραμμα μεταξύ Ελλάδας και ΔΝΤ. Την ίδια στιγμή ο εκπρόσωπος του Ταμείου Πολ Τόμσεν αμφισβητούσε τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάπτυξη της Ελλάδας και ζητούσε μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα και μέτρα «εδώ και τώρα», αν και φέρεται να χαρακτήρισε «ενδιαφέρουσα» την πρόταση Σόιμπλε, παρ’ ότι άλλοι υπουργοί Οικονομικών, όπως ο Γάλλος Μπρούνο Λεμέρ, επέμειναν σε «καθαρή λύση» για το θέμα του χρέους.

Το νέο σενάριο

Όπως έχουν αυτή τη στιγμή τα πράγματα, σύμφωνα με την έγκυρη γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt», στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου το επικρατέστερο σενάριο είναι απλώς να βρεθεί μια φόρμουλα για την εκταμίευση της δόσης που είναι απαραίτητη για την αποπληρωμή δανείων και το θέμα του χρέους να παραπεμφθεί για το τέλος του προγράμματος, με το ΔΝΤ να παραμένει ως τότε εν είδει «παρατηρητή», αν και πρέπει να σημειωθεί ότι ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος φέρεται να απέρριψε με έντονο τρόπο την πρόταση αυτή. Η «Handelsblatt» σημειώνει ότι Σόιμπλε και ΔΝΤ προτίθενται να επιμείνουν στο σχέδιο που απέρριψε ο κ. Τσακαλώτος, προσθέτοντας ότι ο συμβιβασμός θα δώσει ανάσα στην ελληνική κυβέρνηση, καθώς θα εκταμιευτεί η δόση των 7,3 δισ. ευρώ που είναι απαραίτητη για την αποπληρωμή χρέους.
Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι ο ίδιος ο Έλληνας πρωθυπουργός έδωσε τροφή για συζήτηση επί του σεναρίου αυτού, καθώς, απαντώντας σε δημοσιογραφική ερώτηση κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Περιβάλλοντος, σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «ο στρατηγικός στόχος είναι να μπορέσει η χώρα με το πέρας του τρίτου μνημονίου, δηλαδή τον Αύγουστο του 2018, να δανείζεται από τις αγορές και κάτι τέτοιο είναι κοντά», προσθέτοντας ότι «αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί είτε πάρουμε μια συμφωνία για το χρέος σαν αυτήν που μας παρουσίασε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών είτε με μια ακόμα καλύτερη, που παλεύουμε να πάρουμε».

Διάψευση

Πάντως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος έσπευσε να διαψεύσει ότι υπάρχει αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού σχετικά με το ζήτημα του χρέους. «Παρακολούθησα μια προσπάθεια και από την αντιπολίτευση και από αντιπολιτευτικά ΜΜΕ να δημιουργήσουν την αίσθηση ότι δήθεν ο πρωθυπουργός υποχωρεί και στη συνέχεια παρακολουθήσαμε επίσης μια κατασκευή της πολιτικής αντιπαράθεσης, όπου ο κ. Τσίπρας φαινόταν υποχωρητικός, ενώ ο κ. Μητσοτάκης εμφανίστηκε ως εκείνος ο οποίος παίρνει στην πλάτη του τη μεγάλη μάχη για το χρέος. Αυτά νομίζω ότι δεν μπορεί να τα πιστέψει κανείς» είπε ο κ. Τζανακόπουλος στον τηλεοπτικό σταθμό Star, για να προσθέσει ότι το Eurogroup δεν κατέληξε σε απόφαση, καθώς «το βασικό πρόβλημα τη Δευτέρα ήταν ότι αυτή τη λύση (σ.σ.: του Σόιμπλε) δεν την αποδεχόταν το ΔΝΤ. Και αυτό το οποίο θα συνέβαινε ήταν ότι θα έκλεινε το Eurogroup με έναν προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων ο οποίος δεν θα γινόταν αποδεκτός από την πλευρά του ΔΝΤ, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι θα μετετίθετο το πρόβλημα για μετά το καλοκαίρι σε ό,τι αφορά όχι τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους αλλά τους όρους συμμετοχής του ΔΝΤ στη συζήτηση». Τέλος, εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι στις 15 Ιουνίου θα βρεθεί η απαραίτητη συμβιβαστική λύση.

Τι λέει η ΝΔ

Αξίζει, βεβαίως, να σημειωθεί ότι η ΝΔ δείχνει να αλλάζει ελαφρώς τη θέση της όσον αφορά το ζήτημα του χρέους. Είναι χαρακτηριστικό ότι, κατά την ομιλία του στη Γ.Σ. του ΣΒΒΕ, ο πρόεδρος της μείζονος αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «έχω καταστήσει σαφές προς όλους, εντός και εκτός Ελλάδας, ότι η λύση για το χρέος και η ένταξη της χώρας μας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης αποτελούν αδιαπραγμάτευτη εθνική προτεραιότητα», ενώ, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο εκπρόσωπος της ΝΔ Βασίλης Κικίλιας επέρριψε ευθέως ευθύνες για το αδιέξοδο στους δανειστές, λέγοντας ότι «ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε πως οι εταίροι μας έχουν δεσμευτεί από το 2012 και η αναξιοπιστία της σημερινής κυβέρνησης δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι. […] Είναι εθνικό θέμα το χρέος, στο οποίο έχουν τις ευθύνες τους οι δανειστές. Έχουν υποχρέωση απέναντι στον ελληνικό λαό. Δεν μπορεί να ξεπεράσει κανείς όμως πως τα τελευταία δύο και μισό χρόνια είναι χρόνια μόνο περικοπών και στερήσεων για τον ελληνικό λαό. Δυστυχώς, η κυβέρνηση έχει συνδέσει το χρέος με τα πολύ υψηλά πλεονάσματα. Εμείς πιστεύουμε σε ένα άλλο πολιτικό μείγμα». Ωστόσο, η ΝΔ ξεκαθάρισε ότι η στάση του προέδρου της έναντι του ζητήματος του χρέους είναι «πάγια» και ότι δεν υπάρχουν «υπόγειες συνεννοήσεις» με την κυβέρνηση.