Παντελής Κυραμαργιός: «Αφήνω το παρόν να με αλλάζει»
Μιλήστε μας για την «Αρετή»… Πώς προέκυψε;
Η μελωδία και τα στιχάκια γράφτηκαν πριν από δύο καλοκαίρια και πιο συγκεκριμένα τον Αύγουστο του 2015, εν μέσω περιοδείας με τις Μέλισσες. Τα καλοκαίρια μας είναι πολύ κουραστικά, γεμάτα συναυλίες και καθημερινά ταξίδια από το ένα μέρος στο άλλο. Μου είχαν λείψει τα ξενύχτια στην παραλία με φωτιές και κιθάρες μέχρι το ξημέρωμα. Έτσι ήθελα να μοιάζει η μουσική. Με την ανατολή του αυγουστιάτικου ήλιου που ξεπροβάλλει μέσα από τη θάλασσα. Τον Σεπτέμβριο που ακολούθησε μπήκα στο στούντιο και το ηχογράφησα σε μορφή ντέμο. Ήρθαν εξαιρετικοί μουσικοί και φίλοι να με βοηθήσουν, όπως ο Θανάσης Βασιλόπουλος, που έπαιξε νέι, και η Κατερίνα Μητροπούλου, που έπαιξε κρουστά. Ήθελα να αποτυπωθεί αυτό ακριβώς που ακουγόταν στο κεφάλι μου και όχι κάτι πρόχειρο. Ήταν η πρώτη φορά που τραγούδησα. Μέχρι τότε, ακόμα και στα ντέμο που έφτιαχνα, καλούσα άλλους να τα τραγουδήσουν. Το τραγούδι έμεινε αταξίδευτο για πάνω από έναν χρόνο. Μετά ήρθε ο Μπάμπης Μαρκουλής με ένα λαούτο σαντορινιό 150 ετών να βάλει το στίγμα του και τον Γενάρη που μας πέρασε η «Αρετή» άνοιξε τα πανιά της.
Είναι ένας ιδιαίτερος ήχος. Περιμένατε να αγαπηθεί τόσο;
Είναι, νομίζω, οικείος ήχος για τα αυτιά του Έλληνα. Έχει κάτι παραδοσιακό, νησιώτικο, κάτι από Κρήτη ίσως. Αυτή η μουσική είναι αγαπητή σε πολύ κόσμο και φυσικά σ’ εμένα. Υπάρχει στο DNA μας. Νομίζω ότι απαιτείται πολύς χρόνος για να διαδοθεί ένα τέτοιο τραγούδι, ειδικά όταν ο ερμηνευτής είναι άγνωστος. Είναι όμως πραγματικά ευχάριστο το γεγονός ότι έχω λάβει πολύ θετικά μηνύματα από ανθρώπους που το έχουν ακούσει.
Το τραγούδι είναι προάγγελος του επερχόμενου άλμπουμ και του διηγήματος που θα το συνοδεύει. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα και για τα δύο;
Το επερχόμενο δεύτερο άλμπουμ, που θα κυκλοφορήσουμε με την καλλιτεχνική κολεκτίβα Πλέγμα, θα είναι όπως και το πρώτο βιβλίο και CD. To βιβλίο θα είναι ο μονόλογος ενός άντρα που εξιστορεί τη ζωή του. Γεννημένος στην Κρήτη την περίοδο της γερμανικής κατοχής και μεγαλωμένος στη Δραπετσώνα, αφιερώνει τη ζωή του στα κοινωνικοπολιτικά κινήματα που γεννιούνται και αναπτύσσονται σε όλο τον κόσμο τις επόμενες δεκαετίες. Έτσι, η σχέση του με τον παιδικό του έρωτα, την Αρετή, μπαίνει διαρκώς στον πάγο. Θα είναι ένα αρκετά εσωστρεφές, υπαρξιακό διήγημα. Τα τραγούδια θα είναι κομμάτια της ιστορίας και θα υπάρχουν πολλές συμμετοχές από τραγουδιστές που αγαπώ, και της γενιάς μου αλλά και άλλων, με χρόνια πορείας και προσφοράς στο ελληνικό τραγούδι.
Ως μουσικός έχετε ασχοληθεί με εντελώς διαφορετικούς μουσικούς τομείς. Από την ποπ μουσική και την επιτυχία που γνωρίζετε με τις Μέλισσες περνάτε στο έντεχνο. Τελικά η μουσική είναι μία; Εσάς ποιο ύφος σάς αφορά περισσότερο;
Δεν χωρίζω τη μουσική σε τομείς βάσει είδους και ταμπελών. Μόνο βάσει υποκειμενικών αισθητικών κριτηρίων. Με τις Μέλισσες μπήκαμε σε μία πολύ δημιουργική διαδικασία που αφορά τη σύνθεση τραγουδιών, την ενορχήστρωση, την παραγωγή, τη σκηνοθεσία βιντεοκλίπ, ακόμα και ταινιών μικρού μήκους. Τέτοιες διαδικασίες, όταν αφορούν αυτό που πραγματικά αγαπάς, καλύπτουν τα κενά σου, αλλά ταυτόχρονα ανοίγουν καινούργια. Θες διαρκώς να δημιουργείς κάτι νέο. Εγώ αισθάνθηκα ότι μεγαλώνει μέσα μου και ένας άλλος εαυτός που μένει ανέκφραστος. Όφειλα, λοιπόν, να είμαι συνεπής με τον εαυτό μου τη δεδομένη στιγμή. Προσπαθώ, λοιπόν, σιγά σιγά να απελευθερώσω τα τραγούδια που έκλεινα τα προηγούμενα χρόνια σε συρτάρια. H μουσική που με αφορά είναι αυτή που αντικατοπτρίζει τον δημιουργό, που εκφράζει φανερές αλλά και κρυφές του πτυχές. Αυτή που τον αποκαλύπτει.
Μιλήστε μας για την κολεκτίβα Πλέγμα… Ποια είναι τα υπόλοιπα μέλη της, ο σκοπός της...
Το Πλέγμα είναι μία ανοιχτή ομάδα όπου καλλιτέχνες από διαφορετικά πεδία δράσης αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας. Εικαστικοί και ζωγράφοι σχεδιάζουν έργα τέχνης εμπνευσμένα από ένα τραγούδι. Σκηνοθέτες και ηθοποιοί αναπαριστούν σε βίντεο τις ζωγραφιές, θεατρικές παραστάσεις στήνονται από το διήγημα κ.ο.κ. Σκοπός είναι η επικοινωνία και η χρήση όλων των εκφραστικών μέσων που διαθέτουμε. Στην πρώτη μας δουλειά, το «Ως την άκρη της κλωστής», συνεργαστήκαμε με τη θεατρική ομάδα Ιδέα των Κώστα Γάκη, Αθηνάς Μουστάκα και Κωνσταντίνου Μπιμπή. Τα παιδιά σκηνοθέτησαν κάποια βίντεο και μετέτρεψαν σε μουσικοθεατρική παράσταση την ιστορία, παρέα με δύο ταλαντούχους νέους ηθοποιούς, τον Γιώργο Κισσανδράκη και τη Νάντια Μαργαρίτη. Τα εικαστικά ανέλαβαν η Αμαλία Θεοδωροπούλου και ο Θανάσης Φωτεινιάς, που φιλοτέχνησαν από έναν πίνακα για κάθε τραγούδι. Τέλος, το μουσικό τμήμα της κολεκτίβας μας, το οποίο κινείται πιο αυτόνομα, συμπληρώνουν οι Εύα Λαύκα (τραγούδι), ο Νίκος Σταδιάτης (ακορντεόν), ο Νικόλας Μαύρος (μπουζούκι, λάφτα), ο Γιάννης Ταυλάς (κιθάρες), ο Ιούλιος Κουτσογεωργίου (μπάσο) και ο Μπάμπης Καζαντζόγλου (τύμπανα).
Έχετε σπουδάσει οδοντιατρική και επιπλέον ασκείτε το επάγγελμα. Πώς συνδυάζονται όλα;
Ναι, σπούδασα οδοντιατρική, στην Αθήνα, και από το 2008 εργάζομαι στο οδοντιατρείο μου στο Κερατσίνι. Δίπλα στο γραφείο υπάρχει μια κιθάρα, ώστε ακόμα και το πιο μικρό κενό ανάμεσα στα ραντεβού να γεμίζει με μουσική. Πολλές φορές κάνοντας μια οδοντιατρική εργασία σκέφτομαι νότες. Ποτέ όμως δεν σκέφτομαι δόντια παίζοντας μουσική! Συνδυάζονται όλα, αρκεί να υπάρχει θέληση. Ο μόνος εχθρός είναι ο χρόνος, ο οποίος, δυστυχώς, δεν είναι άπειρος. Αν η μέρα είχε 30 ώρες αντί για 24, θα προλάβαινα ίσως και να κοιμηθώ.
Πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας στο μέλλον; Με ποια ιδιότητα;
Δεν ξέρω. Δεν κάνω μακροπρόθεσμα σχέδια και προγραμματισμούς. Θέλω απλώς να εκφράζομαι κάθε στιγμή και να αφήνω το παρόν να με αλλάζει. Ιδανικά, λοιπόν, νομίζω πως στο μέλλον θα ήθελα να είμαι κάτι αρκετά διαφορετικό από αυτό που είμαι τώρα. Αυτό πιστεύω θα σημαίνει ότι υπάρχει μια φυσιολογική εξέλιξη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η μουσική θα παραμένει το κέντρο του κόσμου.
Πώς δουλεύετε συνήθως; Γράφετε μουσική πάνω σε στίχους ή το αντίστροφο, και τι είναι πιο δύσκολο;
Γράφω πρώτα τη μουσική. Αυτή είναι η πρωταρχική μου ανάγκη. Ύστερα αφήνω τη μελωδία να διαλέξει μόνη της τον στίχο της. Αν η μουσική δεν ψιθυρίσει κάτι από μόνη της, την αφήνω για λίγο καιρό στην άκρη, μέχρι να είναι έτοιμη να μιλήσει. Έχω δοκιμάσει αρκετές φορές να γράψω πάνω σε στίχο αλλά δεν τα καταφέρνω. Οι μελωδίες που προκύπτουν είναι συνήθως προβλέψιμες. Υπάρχουν συνθέτες που έχουν πολύ μεγάλο ταλέντο να μελοποιούν τον λόγο. Εγώ, δυστυχώς, δεν το έχω.
Τι είναι επιτυχία;
Η επιτυχία έχει άπειρους ορισμούς. Έναν για τον καθέναν μας ίσως. Με δεδομένο ότι αποτυχία είναι η παραίτηση, νομίζω ότι οποιαδήποτε προσπάθεια είναι από μόνη της επιτυχία. Αρκεί να μπορούμε να αποκομίσουμε την ουσία του ταξιδιού.
Ποια πιστεύετε ότι είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της περιόδου που διανύουμε για το ελληνικό τραγούδι;
Η μουσική βιομηχανία βρίσκεται σε πανικό, όπως και οι περισσότερες βιομηχανίες, λόγω κρίσης. Προωθείται ως επί το πλείστον το γρήγορο, το πρόχειρο, το εύκολο. Τραγούδια μαζικής παραγωγής και κατανάλωσης, εύπεπτα, ώστε να αποφέρουν άμεσο κέρδος. Αυτή η δράση όμως γεννά μια αντίδραση η οποία, ευτυχώς, είναι σαρωτική. Όσο κι αν η αισθητική του lifestyle, που μας επιβάλλεται εδώ και χρόνια, μας σκαλίζει την επιφάνεια, όλοι έχουμε έναν βυθό που κάνει θόρυβο και μας ενοχλεί, περιμένοντας κι αυτός να σμιλευτεί. Έτσι, γεννιούνται σπουδαία τραγούδια από πολύ σημαντικούς δημιουργούς και καταφέρνουν να ψυχαγωγήσουν, να συγκινήσουν, να μας βελτιώσουν και να μας γεμίσουν ελπίδα.
Στα τηλεοπτικά talent shows εναποθέτουν τις ελπίδες τους εκατοντάδες νέοι, ενώ στην κριτική επιτροπή βρίσκονται άνθρωποι επιτυχημένοι στον χώρο τους. Πιστεύετε ότι βοηθιέται έτσι ένας νέος καλλιτέχνης;
Τα παιδιά που ξεχωρίζουν στα talent shows έχουν πραγματικά ταλέντο. Το πρόβλημα είναι ότι η τηλεόραση τα στύβει. Το τηλεοπτικό κοινό δεν ανακαλύπτει σιγά σιγά καλλιτέχνες αλλά τους βλέπει στη σειρά, σαν σε βιτρίνα, παίρνοντας άπειρες πληροφορίες για τον καθέναν, και στο τέλος του παιχνιδιού είναι σαν να γνωρίζει τους διαγωνιζόμενους εδώ και χρόνια. Όταν, λοιπόν, μετά δεν υπάρχει έργο καλλιτεχνικό –και πώς να υπάρχει όταν είσαι στα πρώτα σου βήματα–, δεν έχεις τρόπο να θρέψεις το κοινό που σε γνώρισε και γκρεμίζεσαι ξαφνικά από την επικαιρότητα. Για όποιον καταφέρει να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση το talent show είναι μια σημαντική βοήθεια.
Μόλις κερδίσατε ένα φανταστικό μουσικό ταξίδι στον χρόνο, για να ακούσετε από κοντά και να επικοινωνήσετε με όποιον μουσικό θέλετε. Πού θα πηγαίνατε;
Αυτή είναι πραγματικά δύσκολη ερώτηση. Είναι πάρα πολλοί αυτοί που θα ήθελα να γνωρίσω και να τους σφίξω το χέρι. Και στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο. Αν όμως είχα μία και μοναδική ευκαιρία, μάλλον θα ταξίδευα στη Νέα Υόρκη στα τέλη της δεκαετίας του ’70, για να γνωρίσω τον John Lennon. Θα συμβιβαζόμουν και αν τον γνώριζα στο Λίβερπουλ τα χρόνια που μεσουρανούσαν οι Beatles. Απλώς αργότερα ήταν πιο ολοκληρωμένος άνθρωπος και καλλιτέχνης. Τον θαυμάζω για τον τρόπο που χώρεσε τα πιο σπουδαία νοήματα στα πιο απλά στιχάκια και για το ότι στρίμωξε πραγματικά τις πιο προχωρημένες αρμονίες σε κομμάτια που ακούγονταν εύκολα και ευχάριστα απ’ όλο τον κόσμο. Τον θαυμάζω που πειραματίστηκε με ήχους και κάθε φορά χωρούσε τον εαυτό του μέσα στα τραγούδια του. Ήταν καλλιτέχνης που επηρέασε και συνεχίζει να επηρεάζει γενιές και γενιές.
INFO
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΥΡΑΜΑΡΓΙΟΣ & ΠΛΕΓΜΑ
«ΑΡΕΤΗ»
Μουσική-στίχοι-ερμηνεία: Παντελής Κυραμαργιός
Panik Platinum 2017
Ακούστε εδώ την Αρετή:
Τελευταία άρθρα από τον/την Super User
- Κώστας Χρυσόγονος: «Τα αλλεπάλληλα ψυχοδράματα επιδρούν δυσμενέστατα στην εθνική μας οικονομία»
- Η ΕΚΕ ως δικλείδα ασφαλείας για το περιβάλλον
- Τα προειδοποιητικά σημάδια και τα συμπτώματα του αυτισμού σε κάθε ηλικία
- Δύσκολη η αναζήτηση νέου ρόλου για τη Γερμανία στην Ε.Ε.
- Θ. Διαμαντόπουλος: «Ο Μητσοτάκης είχε ιστορικά υποτιμηθεί, υπό την έννοια ότι δεν αναδείχθηκαν τα καλά του»
