Γιάννης Παναγόπουλος: «Ψευδεπίγραφη η συμφωνία της κυβέρνησης για τα εργασιακά»

Ο κ. Παναγόπουλος, μάλιστα, ενημέρωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον βαθμό απορρύθμισης της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα.

Αυτές τις μέρες βρεθήκατε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για ενημέρωση των ευρωβουλευτών σχετικά με τις εξελίξεις στα εργασιακά στην Ελλάδα. Μιλήστε μας γι’ αυτή σας την παρουσία.

Ήμουν προσκεκλημένος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μαζί με τον επικεφαλής της τρόικας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον κ. Κοστέλο, τον κ. Στάγκο από το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον κ. Κόλερ, τον αντιπρόεδρο του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (ILO). Παρουσιάσαμε τις απόψεις μας στους ευρωβουλευτές για την αγορά εργασίας στην Ελλάδα μετά τις μεγάλες δήθεν μεταρρυθμίσεις τις οποίες έχουν εφαρμόσει κατ’ εντολή του μνημονίου και η παρούσα και η προηγούμενη κυβέρνηση.

Ποιες ήταν οι βασικές θέσεις που αναπτύξατε;

Εξήγησα τις τεράστιες αλλαγές που έχουν επιφέρει στην εργατική νομοθεσία και η πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου το 2012 και η νέα συμφωνία που υπέγραψε η κυβέρνηση και ψευδεπίγραφα προσπαθεί να παρουσιάσει ότι αντιμετώπισε ζητήματα, ενώ έχει απορρυθμιστεί πλήρως η αγορά εργασίας. Πέραν αυτού, όμως, εξήγησα τη δική μας προσέγγιση για το πώς η αγορά εργασίας, όταν απορρυθμίζεται, δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα στην πραγματική οικονομία, όχι μόνο ως αποτέλεσμα ενός ιδιόμορφου ανταγωνισμού όταν δεν υπάρχει εργατικό δίκαιο ανάμεσα στους εργοδότες που συμπιέζουν με ανίερες μεθόδους το κόστος εργασίας και τις μορφές απασχόλησης, αλλά κυρίως γιατί αφαιρείται μέσω αυτού εισόδημα από την οικονομία, με αποτέλεσμα να επιτείνεται η ύφεση και να μην υπάρχει μια προοπτική ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία.

Όλα αυτά όμως είναι πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί από το μνημόνιο και με τις ευλογίες των Ευρωπαίων…

Αυτό είναι αλήθεια και αυτό είναι το τεράστιο πρόβλημα της αρχιτεκτονικής της Ευρώπης και γι’ αυτό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσπαθεί να πραγματοποιήσει κάποιον έλεγχο –είχαμε κάνει το 2012 μια κατεπείγουσα έκκληση να ασχοληθεί με τις επιπτώσεις των μνημονίων στην κοινωνία–, αλλά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν παίρνει αποφάσεις – η Κομισιόν και οι κυβερνήσεις τις παίρνουν. Το πιο τραγικό όμως είναι ότι και η ίδια η δυνατότητα παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι περιορισμένη, διότι ακόμα κι αν εμφανίζεται δεκτική στις θέσεις, στις πιέσεις, στις απόψεις που θέλουν να διατηρηθούν κάποια πράγματα ή να αλλάξουν προς το καλύτερο, έρχεται το Eurogroup, όπου και λαμβάνονται οι αποφάσεις, και είναι γνωστό ποιοι και πώς αποφασίζουν εκεί. Παρ’ όλα αυτά, κάθε προσπάθεια να λυθεί το θέμα της Ελλάδας είναι απαραίτητη και αυτό είναι που κάνουμε κι εμείς με συνέπεια και ζήλο.

Χαρακτηρίσατε «ψευδεπίγραφη» την τελευταία συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές. Γιατί;

Αποκαλύψαμε γιατί ακριβώς είναι ψευδεπίγραφη. Ποια ήταν τα κεντρικά ζητήματα που έθετε η κυβέρνηση πριν από την υπογραφή της συμφωνίας; Πρώτον, η αρχή της εύνοιας και η αρχή της επεκτασιμότητας της σύμβασης εργασίας. Επί της ουσίας, όμως, επανανομοθέτησε αυτό ακριβώς το οποίο είχε νομοθετήσει η κυβέρνηση Παπανδρέου το 2011, ότι θα επανέλθουν αυτές οι αρχές, η λειτουργία των συλλογικών συμβάσεων, μετά το τέλος του προγράμματος. Και από τα πρακτικά που αποκαλύφθηκαν δεν τόλμησαν ούτε αυτή τη διατύπωση, ήταν σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση.
Το δεύτερο ήταν ότι είχε πει ότι θα επανέλθουν οι συλλογικές συμβάσεις και η εθνική γενική συλλογική σύμβαση εργασίας, η οποία θα προσδιορίζει τον κατώτερο μισθό. Αυτό όχι μόνο δεν έγινε αλλά διεγράφη ρητώς και πλέον μόνο διά νόμου θα ορίζεται ο κατώτερος μισθός. Και εδώ υπάρχει μια πρόκληση προς την κυβέρνηση, που έλεγε ότι θα επανέφερε τον κατώτερο μισθό στα 751 ευρώ, όπως είχε υπογράψει η ΓΣΕΕ το 2008. Ας τον επαναφέρει, λοιπόν, αφού ο νόμος είναι στα χέρια της και όχι στους κοινωνικούς εταίρους.
Το τρίτο ήταν το πολύ ευρηματικό σύστημα των ομαδικών απολύσεων. Ξέρετε ότι η απόφαση που ελήφθη και νομοθετήθηκε είναι ότι πλέον όχι μόνο καταργείται ο διοικητικός έλεγχος από το υπουργό αλλά ακόμα και η υποχρέωση που υπήρχε στον εργοδότη από τον προηγούμενο νόμο να παρουσιάζει ένα κοινωνικό πλάνο, δηλαδή τι θα γίνονται οι άνθρωποι που απολύονται και ποια θα είναι η συνεισφορά του εργοδότη στη βοήθεια και στην αποκατάσταση αυτών των ανθρώπων. Τώρα η λέξη «υποχρεούται» αντικαθίσταται από τη λέξη «δύναται», δηλαδή ούτε καν αυτό δεν θα έχουν υποχρέωση να κάνουν οι εργοδότες.
Το άλλο μεγάλο ζήτημα είναι ότι καταργήθηκε η απαγόρευση του βέτο. Και εδώ υπάρχει μεγάλη αντίφαση. Στον νόμο 1264 το σχετικό άρθρο που λέει ότι απαγορεύεται ρητώς η ανταπεργία από την πλευρά των εργοδοτών δεν καταργήθηκε. Όμως νομοθέτησαν τώρα ότι όταν γίνονται προσφυγές στη Δικαιοσύνη περί βλάβης της επιχείρησης, θα εκδικάζονται όπως δικάζονται τα ασφαλιστικά μέτρα. Δηλαδή αυθημερόν. Αυτό σημαίνει ότι αμέσως δίνεται εντολή δικαστική κι έτσι έχουμε μια επιθετική ανταπεργία, ενώ η πρόνοια στο αστικό δίκαιο ήταν, όταν υπήρχε μια μακρά απεργία, να κρίνεται εξ αποτελέσματος, να είναι ένα αμυντικό μέσο για τον εργοδότη, ενώ τώρα όλη η ευθύνη μετατίθεται απευθείας στους εργαζόμενους.
Και, πέραν αυτών, αποκαλύψαμε μέσα στο Κοινοβούλιο κάτι το οποίο όλοι είχαν διαβάσει αλλά κανένας δεν ήξερε τις προεκτάσεις, και είχε συνομολογηθεί με το μνημόνιο που διέρρευσε στη «Handelsblatt», καθώς, όπως είναι γνωστό, δεν έχει παρουσιαστεί ακόμα το νέο μνημόνιο στο σύνολό του στη Βουλή και γνωρίζουμε μόνο αυτά που ψηφίστηκαν. Στα προαπαιτούμενα, λοιπόν, της επόμενης αξιολόγησης είναι αφενός να δυσκολέψει η κήρυξη των απεργιών και αφετέρου να αλλάξει και πάλι ο νόμος για τον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ), παρά τη δικαίωση της ΓΣΕΕ στο ΣτΕ και επαναφοράς της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία. Αυτό δεν το δέχεται η τρόικα και η κυβέρνησή μας συνομολόγησε ότι στην επόμενη αξιολόγηση θα αλλάξει τη λειτουργία και τις δυνατότητες του ΟΜΕΔ.

Πάντως, η κυβέρνηση έκανε λόγο για «νίκη» έναντι των απαιτήσεων, ιδίως του ΔΝΤ. Πώς το εξηγείτε αυτό;

Η στάση της κυβέρνησης απέναντι στα συνδικάτα μάς προβληματίζει. Όλοι είδαμε ότι στη σύνοδο της Ρώμης για τα 60 χρόνια της Ε.Ε. οι «εχθροί» ήταν το ΔΝΤ και τα… συνδικάτα για τα εργασιακά. Λες και τα συνδικάτα διαπραγματεύονται, λες και τα συνδικάτα δεν έκαναν παντού προσφυγές – το θυμίσαμε παρουσία του κ. Κόλερ του ILO ότι εμείς είμαστε οι πρώτοι που κάναμε τις προσφυγές στο Διεθνές Γραφείο Εργασίας με εκθέσεις-καταπέλτη για το τι έχει συμβεί στην Ελλάδα και κανένας από την ελληνική κυβέρνηση και από τις προηγούμενες δεν συμμορφώνεται στις υποδείξεις του διεθνούς αυτού οργανισμού. Δεν έφτανε ότι ο πρωθυπουργός είπε ότι φταίνε τα συνδικάτα και το ΔΝΤ, ενώ αυτός υπογράφει. Το ίδιο έκανε και με το μήνυμά του την Πρωτομαγιά. Οι «εχθροί» είναι τα συνδικάτα. Γιατί η τάση είναι να δημιουργούμε πάντα έναν «εχθρό», να δημιουργούμε συνενόχους. Τα συνδικάτα πάλεψαν όσο και όπως μπορούσαν. Αυτοί υπέγραψαν και αυτοί είναι και οι υπεύθυνοι.

Από δω και πέρα, τι αναμένετε να συμβεί;

Πρέπει να σας αποκαλύψω ότι υπάρχει απόφαση για την προσφυγή μας στην Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία μας κοινοποιήθηκε, αλλά διά νόμου δεν μπορούμε να αποκαλύψουμε το περιεχόμενό της ως τις 18 Αυγούστου, οπότε θα συνέλθει το Συμβούλιο Υπουργών και θα αποφασίσει επί της πρότασης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Επειδή ξέρουμε ότι εκεί γίνονται… περίεργα πράγματα, ζητήσαμε από τους ευρωβουλευτές όλων των χωρών και όλων των κομμάτων να πιέσουν ώστε να εισαχθεί σύντομα η απόφαση-πρόταση του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Συμβούλιο Υπουργών, ώστε αυτό να βοηθήσει και εμάς και την ελληνική κυβέρνηση, να υπάρχει ένα ανάχωμα και να σώσουμε οτιδήποτε μπορεί να περισωθεί γύρω από τα εργασιακά θέματα. Συνάντησα σχεδόν όλους τους Έλληνες ευρωβουλευτές όλων των κομμάτων και τους έκανα ακόμα πιο επεξηγηματικές παρατηρήσεις πάνω στο τι ζητούμε και τι βοήθεια θέλουμε.

Βρήκατε ευήκοα ώτα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;

Η αλήθεια είναι ότι όταν μιλάς, όλοι σου λένε «δεν τα γνωρίζαμε, δεν περιμέναμε αυτή την έκταση». Μάλιστα, Έλληνες ευρωβουλευτές πρότειναν, αν γίνεται, να συναντηθούμε και να κάνουμε ενημέρωση και κατά ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου, εννοώ με τους Σοσιαλιστές, τους Πράσινους, τους Φιλελεύθερους κ.λπ., γιατί υπάρχει πολύ μεγάλο κενό. Τα ακούν και δεν τα πιστεύουν, γνωρίζουν μόνο τα βασικά, όχι τις προεκτάσεις. Και θα το επιδιώξουμε και αυτό, σε μια καμπάνια να ενημερώσουμε όλους τους ευρωβουλευτές.