Η μάχη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης - Free Sunday
Η μάχη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Η μάχη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Εν μέσω αντιδράσεων ολοκληρώθηκε την Παρασκευή η δημόσια διαβούλευση για το νέο σχέδιο νόμου που αφορά τα πανεπιστήμια, τα μεταπτυχιακά και τα διδακτορικά. Η διαβούλευση, που άρχισε στις 2 Ιουνίου, ήταν προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί στις 14 Ιουνίου, ωστόσο από το υπουργείο Παιδείας δόθηκε παράταση δύο ημερών.

Το σκεπτικό του νέου νομοσχεδίου

Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, επιδίωξη, μεταξύ άλλων, είναι η αντιμετώπιση των υφιστάμενων προβλημάτων της ανώτατης εκπαίδευσης, στοχεύοντας κυρίως σε έναν δημοκρατικό, αποτελεσματικό, σύγχρονο και ανοιχτό προς την κοινωνία τρόπο διοίκησης των ΑΕΙ, στη ρύθμιση λειτουργικών ζητημάτων, στην ενίσχυση της αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ και στην αποδοτικότερη σύνδεση εκπαίδευσης και έρευνας. Παράλληλα, το νομοσχέδιο στοχεύει στον εξορθολογισμό της λειτουργίας των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών (ΠΜΣ) και των διδακτορικών σπουδών, στη διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτά και στην ενίσχυση της κριτικής αποτίμησης των προγραμμάτων σπουδών, με επιδίωξη τη διαρκή αναβάθμισή τους.
«Τα παραπάνω», σύμφωνα με το υπουργείο, «συνοψίζονται σε τρεις βασικούς άξονες. Στις καινοτόμες διαδικασίες που στοχεύουν στην ακαδημαϊκή αναβάθμιση και την ανάδειξη του στρατηγικού ρόλου των ΑΕΙ, στις ρυθμίσεις για την ενίσχυση της αντιπροσωπευτικότητας των οργάνων διοίκησης και την εμπέδωση της δημοκρατίας και του πλουραλισμού στα ΑΕΙ και στα μέτρα που προάγουν τη διοικητική ευελιξία και την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων των ΑΕΙ».

Τι αλλάζει στην ανώτατη εκπαίδευση

Το νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, επαναφέρει την προστασία του πανεπιστημιακού ασύλου, το οποίο θα διαχειρίζεται ως προς την άρση του ή μη το νέο πρυτανικό συμβούλιο, στο οποίο θα συμμετέχει και ένας φοιτητής. Οι εκπρόσωποι των φοιτητών επανέρχονται στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ, ενώ καταργούνται τα Συμβούλια Ιδρύματος, τα οποία στελεχώνονταν από Έλληνες πανεπιστημιακούς του εξωτερικού. Τη θέση τους θα πάρουν συμβούλια με συμμετοχή εκπροσώπων υπουργείων και της περιφέρειας.
Επίσης, στα μεταπτυχιακά «απαλλάσσονται των τελών φοίτησης οι φοιτητές των οποίων το ατομικό, εφόσον διαθέτουν ίδιο εισόδημα, και το οικογενειακό διαθέσιμο ισοδύναμο εισόδημα δεν υπερβαίνουν αυτοτελώς το 70% του εθνικού διάμεσου διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος, σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα κάθε φορά δημοσιευμένα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ)».
Παράλληλα, με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση των υπουργών Παιδείας και Οικονομικών, ένα πανεπιστήμιο θα συγχωνεύεται όταν «η λειτουργία μεμονωμένων ΑΕΙ δεν θα δικαιολογείται επιστημονικά και, αντιθέτως, θα δυσχεραίνει την έρευνα και τη διδασκαλία στα αντίστοιχα γνωστικά πεδία».

Αντιδράσεις από την πανεπιστημιακή κοινότητα

Σε έκτακτη σύνοδο που πραγματοποίησαν οι πρυτάνεις των ΑΕΙ έκαναν λόγο για καταστρατήγηση του αυτοδιοίκητου των πανεπιστημίων. «Η οριζόντια προσέγγιση θα λειτουργήσει αρνητικά στη διαμόρφωση και υλοποίηση της κατάλληλης στρατηγικής ανάπτυξης του κάθε πανεπιστημίου χωριστά» ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους.
Η Σύγκλητος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ζήτησε την απόσυρση του νομοσχεδίου, τονίζοντας ότι «η επιχειρούμενη ρύθμιση του ακαδημαϊκού ασύλου, με σκοπό την επίλυση του προβλήματος της συχνής καταπάτησής του και της εκδήλωσης φαινομένων βίας και παραβατικότητας στους χώρους των πανεπιστημίων, φαίνεται ατελέσφορη, καθώς προσπαθεί με νομοθετικές παλινορθώσεις να αντιμετωπίσει σύγχρονα προβλήματα. Απαιτούνται σοβαρές παρεμβάσεις για να αποτραπεί ο εκφυλισμός της έννοιας του ακαδημαϊκού ασύλου σε άσυλο ανομίας».
«Το δημοσιοποιηθέν προς διαβούλευση σχέδιο νόμου δεν αντιμετωπίζει τα μεγάλα ζητήματα για το παρόν της ανώτατης εκπαίδευσης, αναιρεί το όραμα, την ελπίδα και την ακαδημαϊκή αναπτυξιακή προοπτική των πανεπιστημίων και για τον λόγο αυτόν θεωρούμε ότι δεν μπορεί να αποτελέσει βάση συζήτησης» ανέφερε η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
«Το νομοσχέδιο για την ανώτατη εκπαίδευση συνιστά βήμα οπισθοδρόμησης», σύμφωνα με τον Σύλλογο του Διδακτικού Προσωπικού της Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη σχετική ανακοίνωση τονίζεται ότι «αν το σχέδιο νόμου για τα ΑΕΙ ψηφιστεί, θα συνιστά ένα βήμα σαφούς οπισθοδρόμησης και θα συντελέσει στην περαιτέρω υποβάθμιση των ΑΕΙ της πατρίδας μας. Συντασσόμαστε, λοιπόν, με το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας και ζητούμε την άμεση απόσυρσή του».

Κ. Μητσοτάκης: «Μεγάλο πισωγύρισμα για την παιδεία το νομοσχέδιο»

Για μεγάλο πισωγύρισμα έκανε λόγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στο νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Παιδείας. Ο πρόεδρος της ΝΔ συναντήθηκε με τη σύνοδο των προέδρων των ΤΕΙ, προκειμένου να ακούσει τις απόψεις τους.
«Θεωρούμε ότι το νομοσχέδιο αυτό είναι ένα μεγάλο πισωγύρισμα, σε εποχές που έπρεπε να αφήσουμε πίσω μας» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης. «Είναι σημαντικά θέματα που αφορούν την παρέμβαση στο αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων, τον τρόπο εκλογής των διοικήσεων, την αντιμετώπιση του ασύλου. Ένα ζήτημα για το οποίο έχουμε δώσει πολύ μεγάλο αγώνα. Δυστυχώς, με πολύ μεγάλη ανησυχία παρατηρούμε σήμερα ότι σε πολλά τριτοβάθμια ιδρύματα επανέρχεται ένα καθεστώς βίας και ανομίας, που, τελικά, είναι εις βάρος των ιδρυμάτων».
Σημειώνεται ότι την περασμένη εβδομάδα υπήρξε έντονη διαμάχη μεταξύ του κ. Μητσοτάκη και του υπουργού Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου, όταν ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε ότι δεν θα επιτρέψει στον ΣΥΡΙΖΑ να παγιδεύσει τα πανεπιστήμια σε αδιέξοδο.
«Η παιδεία αποτελεί εθνικό κεφάλαιο. Είναι χώρος που προσφέρεται για σύνθεση και συναινέσεις» είπε, καταγγέλλοντας ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επιδιώκει τη διαίρεση και ότι «δεν βλέπει ούτε τι γίνεται γύρω μας –πώς προχωρούν τα πανεπιστήμια στις ευρωπαϊκές χώρες– ούτε τι έχουμε μπροστά μας, δηλαδή ποιες είναι οι απαιτήσεις του μέλλοντος, ώστε η χώρα να είναι ανταγωνιστική».
«Λυπάμαι που ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε να δώσει έναν λάθος αγώνα σε ένα λάθος γήπεδο. Πρέπει επιτέλους να καταλάβει ότι η παιδεία δεν είναι εμπόρευμα αλλά κοινωνικό αγαθό» απάντησε ο κ. Γαβρόγλου.
Μάλιστα, υποστήριξε ότι οι δηλώσεις του «αποκαλύπτουν την ευθεία ιδεολογική ταύτισή του» και τις συνέκρινε με τις αντίστοιχες που κάνουν οι θεσμοί. Για συμπόρευση του κ. Μητσοτάκη με τους θεσμούς έκανε λόγο και ο ΣΥΡΙΖΑ με ανακοίνωσή του, υποστηρίζοντας ότι ο πρόεδρος της ΝΔ έχει επιλέξει «τον ρόλο του γραφείου Τύπου του ΔΝΤ».