Η προστασία της φύσης δεν μπορεί να μένει στα χαρτιά

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσφατα επιβεβαίωσε ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη φύση, και συγκεκριμένα οι οδηγίες για τα άγρια πτηνά και τους οικοτόπους, είναι ισχυρή δίνοντας οριστικό τέλος στα σχέδια περί αναθεώρησης της, ενώ δεσμεύθηκε να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της.

Η νέα έκθεση του WWF «Αποτελεσματική προστασία της φύσης: Πώς η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν θα μείνει στα χαρτιά», επιδιώκοντας να συμβάλει προς αυτήν την κατεύθυνση, παρουσιάζει προτάσεις για την επίτευξη πλήρους και αποτελεσματικής εφαρμογής των οδηγιών που αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της διατήρησης της φύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, μέσα από τις συγκεκριμένες περιπτώσεις περιοχών που αναδεικνύονται, γίνεται σαφές ότι η λήψη των κατάλληλων μέτρων ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες και τονώνει τις προοπτικές ανάπτυξης.

Συγκεκριμένα, το WWF καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ανταποκριθούν στις παρακάτω τέσσερις προτεραιότητες:

Ολοκλήρωση του χαρακτηρισμού θαλάσσιων περιοχών ως περιοχών Natura 2000

Ανάπτυξη μέτρων προστασίας και σχεδίων διαχείρισης για όλες τις περιοχές Natura 2000

Αύξηση των επενδύσεων στο δίκτυο Natura 2000

Βελτίωση επιβολής της νομοθεσίας σε όλη την Ευρώπη

Μέσα από μελέτες συγκεκριμένων περιπτώσεων, η έκθεση αποκαλύπτει πώς νομικά παραθυράκια, ανεπαρκείς εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανύπαρκτα ή ακατάλληλα σχέδια διαχείρισης, επιτρέπουν ανθρώπινες δραστηριότητες που απειλούν  μοναδικές περιοχές της Ευρώπης, όπως ο υγρότοπος της Ντονιάνα (Ισπανία), το εθνικό πάρκο Πιρίν (Βουλγαρία), τα όρη Ταρκού (Ρουμανία) και οι παραλίες ωοτοκίας της χελώνας καρέτα (Ελλάδα).

Ελλάδα

Ειδικότερα, όσον αφορά στη χώρα μας, στην έκθεση παρουσιάζεται μεν η επιστροφή της χελώνας καρέτα στη Μεσόγειο, αποκαλύπτονται όμως και οι συστημικές ελλείψεις της Ελλάδας αναφορικά με την εφαρμογή των οδηγιών. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που η χώρα μας έχει οδηγηθεί τόσες πολλές φορές στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Την ίδια στιγμή, αναδεικνύοντας καλές πρακτικές συνεργασίας μεταξύ τοπικών αρχών και ιδιωτικών φορέων, συμμετοχικές διαδικασίες, αλλά και επιτυχημένες παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η έκθεση αποδεικνύει πώς η ορθή εφαρμογή των οδηγιών καταφέρνει να συμβάλει στην ανάκαμψη ειδών, όπως η ενδημική φώκια της Σάιμαα (Φινλανδία) και η νεροποταμίδα (Πολωνία), αλλά ταυτόχρονα αυξάνει και το τοπικό εισόδημα για τους ψαράδες της προστατευόμενης περιοχής Τόρε Γκουατσέτο (Ιταλία).

«Η εκστρατεία Nature Alert που πραγματοποίησε το WWF και πολλές άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις απέδειξε ότι η περιβαλλοντική προστασία πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όταν οι ανθρώπινες δραστηριότητες είναι σε αρμονία με τη φύση τα οφέλη είναι άμεσα για τον άνθρωπο και την οικονομία. Αυτό χρειάζεται να γίνει η κινητήριος δύναμη για τη μελλοντική αναθεώρηση της πολιτικής και των επιβαρυντικών πρακτικών στους τομείς της γεωργίας, της ενέργειας και των μεταφορών», επεσήμανε η Ζενεβιέβ Πονς, Διευθύντρια του Γραφείου Ευρωπαϊκής Πολιτικής του WWF.

«Μια εύκολη πρώτη ανάγνωση της έκθεσης θα έλεγε ότι η Ελλάδα δεν διαφέρει και πολύ από τις υπόλοιπες χώρες ως προς τις ανεπάρκειές της. Πριν μερικές μόλις μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεσήμανε ακόμη μία φορά τα κενά που έχει εντοπίσει στην εφαρμογή των οδηγιών, γεγονός που έχει οδηγήσει την χώρα ένα βήμα πριν την παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Παρόλα αυτά, η βελτίωση μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν κοιτάει κανείς τα θετικά παραδείγματα και όχι τα αρνητικά. Η προστασία της φύσης είναι θεμέλιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας.

Για να μπορέσουμε να αντλήσουμε τα αναπτυξιακά αυτά οφέλη, είναι απαραίτητο να οριστούν συγκεκριμένοι στόχοι, σχέδια διαχείρισης και μέτρα προστασίας. Με περίπου το 30% της επικράτειάς μας να ανήκει στο δίκτυο Natura 2000, είναι επιτακτικό ένα αποτελεσματικό και λειτουργικό σύστημα προστατευόμενων περιοχών», δήλωσε η Ιόλη Χριστοπούλου, υπεύθυνη πολιτικής για το φυσικό περιβάλλον του WWF Ελλάς.