Αύξηση του διαδικτυακού ρατσισμού

Αυξημένα κρούσματα «ψηφιακού» ρατσισμού κατέγραψε το 2015 σε σχέση με το 2014 η SafeLine.gr, η ελληνική ανοιχτή γραμμή για το παράνομο διαδικτυακό περιεχόμενο, η οποία και δέχεται καταγγελίες για τέτοιου είδους περιεχόμενο. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της SafeLine, τα οποία δημοσιοποιήθηκαν στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου (Safer Internet Day), για μία ακόμη χρονιά η πλειονότητα των καταγγελιών αφορούσε κινδύνους υποκλοπής προσωπικών δεδομένων και διαδικτυακές οικονομικές απάτες, ωστόσο αύξηση καταγράφηκε και στα κρούσματα ρατσισμού, όπως και στις περιπτώσεις παιδικής πορνογραφίας.

Ανησυχητικά στατιστικά

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της SafeLine για το 2015, ο αριθμός των καταγγελιών παρέμεινε υψηλός, φτάνοντας περίπου τις 4.000. Το μεγαλύτερο ποσοστό των καταγγελιών αφορούσε εντοπισμό παιδικής πορνογραφίας (17%), κρούσματα ρατσισμού και ξενοφοβίας (15%), οικονομικές απάτες που πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακά (21%), καθώς και κρούσματα παραβίασης ή υποκλοπής προσωπικών δεδομένων(21%) κυρίως μέσα από κοινωνικά δίκτυα, όπως το Facebook. Από κει και πέρα, υψηλά ποσοστά καταγγελιών εντοπίζονται και για περιπτώσεις spam-phishing (9%), κυβερνο-bullying (8%) και παραβίασης απορρήτου (5%). Για να υπάρχει σύγκριση, το 2014 οι καταγγελίες που αφορούσαν περιστατικά ρατσισμού αντιστοιχούσαν μόλις στο 4% του συνόλου, ενώ οι καταγγελίες για παιδική πορνογραφία έφταναν το 20%. Αντιθέτως, υψηλότερο ποσοστό είχε καταγραφεί στις καταγγελίες για παραβίαση προσωπικών δεδομένων (35%). Ανησυχία προκαλεί το εύρημα της έρευνας βάσει του οποίου οι καταγγελίες για ρατσιστικά εγκλήματα τριπλασιάστηκαν το 2015 έναντι του 2014, φτάνοντας τις 152 από 46 έναν χρόνο νωρίτερα. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει αξιοσημείωτη αύξηση και στις καταγγελίες για εγκλήματα σχετικά με την ασφαλή πλοήγηση του παιδιού στον κυβερνοχώρο, συγκεκριμένα τη σεξουαλική κακοποίηση μέσω διαδικτύου και το cyberbullying. Οι καταγγελίες που δέχτηκε η SafeLine με θέμα την παιδική πορνογραφία ξεπέρασαν, το 2015, τις 160. Υψηλό παρέμεινε και το 2015 το ποσοστό των καταγγελιών που αφορούσαν παράνομες δραστηριότητες μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα. Από τις καταγγελίες που δέχτηκε η SafeLine το 2015, οι 830 αφορούσαν μόνο το Facebook.

Generation «Connected»

Από στοιχεία που έχει συλλέξει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Πληροφορικής Ελλάδας φαίνεται ότι τα ελληνόπουλα έχουν ιδιαίτερη εξοικείωση με τη χρήση του υπολογιστή και του διαδικτύου. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η χρήση του internet από τα παιδιά στην Ελλάδα είναι καθημερινή, με το μεγαλύτερο ποσοστό (55%) να συνδέεται από 1 έως 2 ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο. Μεγάλο είναι και το ποσοστό (23%) των παιδιών στην Ελλάδα που περνούν ακόμη περισσότερο χρόνο στο internet και συγκεκριμένα από 2 έως 3 ώρες την ημέρα. Υπάρχει ωστόσο και ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό (2%) που σερφάρει στο διαδίκτυο για περισσότερες από 5 ώρες την ημέρα, καθώς και ένα 5% που συνδέεται για 3 έως 4 ώρες ημερησίως. Στον αντίποδα, ένα ποσοστό 13% συνδέεται για λιγότερο από μία ώρα, ενώ υπάρχει και ένα 2% που δεν έχει πρόσβαση στο δίκτυο. Όσον αφορά τις ενασχολήσεις των ελληνόπουλων στο διαδίκτυο, το 69% μπαίνει καθημερινά στο internet για να ψυχαγωγηθεί. Επιπλέον, σε ποσοστό 36% τα παιδιά μπαίνουν στο internet για να παίξουν παιχνίδια, να δουν μουσικά βίντεο και ταινίες (33%) και μόλις 13% αφιερώνουν τον χρόνο τους στο διαδίκτυο για να αναζητήσουν σχολικά βοηθήματα και πληροφορίες για τα μαθήματά τους. Επίσης, σε ποσοστό 14% τα παιδιά στην Ελλάδα συνδέονται στο διαδίκτυο για να δουν ταινίες, παιδικά και κόμικς, ενώ 3% για να συνομιλήσει με φίλους και ένα 2% για να συνδεθεί στα social media.

Διαδικτυακή… ανασφάλεια

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με έκθεση της Eurostat που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου, στην Ελλάδα το 2015 26 στους 100 χρήστες του διαδικτύου είχαν την εμπειρία προβλημάτων ασφάλειας, όταν ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι 25 στους 100. Από τα στοιχεία της Eurostat προκύπτει ότι τα μικρότερα ποσοστά χρηστών που αντιμετώπισαν ζητήματα ασφάλειας κατά τη χρήση του internet έχει η Τσεχία (10%) και ακολουθούν η Ολλανδία (11%), η Σλοβακία (13%), η Ιρλανδία (14%) και η Κύπρος (15%). Στην άλλη άκρη της σχετικής κατάταξης βρίσκεται η Κροατία, όπου σχεδόν ένας στους δύο χρήστες αντιμετώπισε προβλήματα ασφάλειας στο διαδίκτυο το 2015 (42%). Ακολουθεί η Ουγγαρία (39%), και έπονται η Πορτογαλία (36%), η Μάλτα και η Γαλλία (34% και 33% αντίστοιχα), με τις οποίες συμπληρώνεται η πεντάδα των χωρών όπου οι χρήστες του διαδικτύου αντιμετώπισαν τα περισσότερα ζητήματα ασφάλειας. Ως επακόλουθο αυτών, η έκθεση υπογραμμίζει τον φόβο για τους κινδύνους του διαδικτύου, ο οποίος συνεχίζει να αποθαρρύνει τους Ευρωπαίους και τους Έλληνες από τις διαδικτυακές αγορές και τις online τραπεζικές συναλλαγές. Έτσι, τα στοιχεία της έκθεσης δείχνουν ότι σχεδόν ένας στους πέντε Ευρωπαίους (19%) δεν πραγματοποίησε αγορές μέσω του διαδικτύου και τραπεζικές συναλλαγές (18%) εξαιτίας του φόβου για την ασφάλεια των συναλλαγών. Παράλληλα, το 13% των Ευρωπαίων χρηστών δεν συνδέθηκε στο internet από κινητή συσκευή ή μέσω ασύρματης σύνδεσης εκτός σπιτιού για τον ίδιο λόγο. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ελλάδα για το 2015 είναι 15% για τις αγορές, 22% για τις τραπεζικές εργασίες και 2% για την εκτός σπιτιού ασύρματη σύνδεση.