Σκληρή προσφυγική άνοιξη - Free Sunday
Σκληρή προσφυγική άνοιξη

Σκληρή προσφυγική άνοιξη

Οι πρώτες επαναπροωθήσεις μεταναστών στη γειτονική χώρα προκάλεσαν αντιδράσεις από φορείς και ΜΚΟ, αλλά και κινητοποιήσεις μεταναστών και προσφύγων που βρίσκονται στα hot spots και στα κέντρα φιλοξενίας (αλλά και στην Ειδομένη), ενώ το πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων εντός της Ε.Ε. με κάθε άλλο παρά γοργούς ρυθμούς εφαρμόζεται, κάνοντας την κατάσταση στη χώρα ασφυκτική.

Επαναπροωθήσεις

Κατ’ αρχάς, στο μέτωπο των επαναπροωθήσεων μεταναστών από την Ελλάδα στην Τουρκία, την περασμένη Δευτέρα περίπου 200 μετανάστες, συνοδεία ανδρών της Frontex, επαναπροωθήθηκαν στην Τουρκία, από τη Λέσβο και τη Χίο. «Όλοι οι πρόσφυγες που επαναπροωθούνται είναι από το Πακιστάν, εκτός από δύο Σύριους που οικειοθελώς επιστρέφουν» δήλωσε ο εκπρόσωπος του συντονιστικού οργάνου για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, Γιώργος Κυρίτσης. Ωστόσο, η έναρξη των επαναπροωθήσεων προκάλεσε την έντονη αντίδραση οργανώσεων που θέτουν σοβαρές νομικές ενστάσεις σχετικά με τη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας. Μιλώντας στο Associated Press, ο διευθυντής του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, Γιώργος Κοσμόπουλος, τόνισε ότι «σήμερα (σ.σ.: 4 Απριλίου) είναι η πρώτη ημέρα μιας πολύ δύσκολης στιγμής για τα δικαιώματα των προσφύγων. Παρά τα σοβαρά νομικά κενά και την έλλειψη επαρκούς προστασίας στην Τουρκία, η Ε.Ε. προχωρά σε μία επικίνδυνη συμφωνία», προσθέτοντας ότι «η Τουρκία δεν είναι μια ασφαλής χώρα για τους πρόσφυγες. Η Ε.Ε. και οι ελληνικές αρχές το γνωρίζουν και δεν υπάρχει δικαιολογία».

Αιτήσεις ασύλου
Ταυτόχρονα, προκειμένου να αποφύγουν την επαναπροώθηση, πρόσφυγες και μετανάστες καταθέτουν αίτηση ασύλου στην Ελλάδα, τακτική που ουσιαστικά αναστέλλει για όσους την ακολουθούν τη διαδικασία επαναπροώθησης στην Τουρκία, ενώ μετανάστες που δεν κάνουν αίτηση ασύλου έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις στα hot spots όπου βρίσκονται, ζητώντας να μην εφαρμοστεί η συμφωνία και επικαλούμενοι κίνδυνο για την ίδια τη ζωή τους. Περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο τα πράγματα, η βοήθεια από την Ε.Ε. προς την Ελλάδα φτάνει με ρυθμούς σταγονόμετρου, ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ξεκαθάρισε ότι η χώρα του δεν πρόκειται να δεχτεί την επαναπροώθηση προσφύγων και μεταναστών στο έδαφός της εάν η Ε.Ε. δεν τηρήσει τη δική της πλευρά της συμφωνίας για το προσφυγικό, λέγοντας ότι «υπάρχουν συγκεκριμένοι όροι. Εάν η Ε.Ε. δεν κάνει τα απαραίτητα βήματα, δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις της, τότε η Τουρκία δεν θα εφαρμόσει τη συμφωνία». Επιπρόσθετα, μιλώντας στον «Guardian», ο διευθυντής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη, Βενσάν Κοστέλ, άφησε να εννοηθεί ότι οι ελληνικές αρχές ενδέχεται να προέβησαν την περασμένη Δευτέρα σε λάθος επαναπροωθήσεις μεταναστών στην Τουρκία, υποστηρίζοντας ότι δεν είχαν επεξεργαστεί τις αιτήσεις ασύλου δεκατριών από τους επαναπροωθηθέντες. Από τη Δευτέρα το πρόγραμμα επαναπροωθήσεων μοιάζει να έχει παγώσει, αναμένοντας τις εξελίξεις.

Ένταση σε Πειραιά-Ειδομένη
Εν τω μεταξύ, διαρκώς κλιμακούμενη ένταση παρατηρείται στα δύο καυτά σημεία συγκέντρωσης προσφύγων και μεταναστών στη χώρα, δηλαδή στον Πειραιά και στην Ειδομένη. Όσον αφορά τον Πειραιά, η κατάσταση μοιάζει εκρηκτική, με τους εκεί συγκεντρωμένους πρόσφυγες να αρνούνται να μεταφερθούν σε κέντρα φιλοξενίας ή ακόμα και να μετακινηθούν σε άλλες πύλες του λιμανιού, δεδομένου ότι οι αρχές θεωρούν επικίνδυνη για ατύχημα την πύλη Ε3, όπου βρίσκεται ο άτυπος καταυλισμός των προσφύγων. Έτσι, παρά το γεγονός ότι σχεδόν κάθε μέρα στο λιμάνι φτάνουν πούλμαν προκειμένου να μεταφέρουν τους πρόσφυγες σε κέντρα φιλοξενίας, συνήθως φεύγουν άδεια, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι περίπου 40 πρόσφυγες και αλληλέγγυοι επιχείρησαν να κατασκηνώσουν στην πλατεία Συντάγματος, αλλά παρεμποδίστηκαν από την αστυνομία, η οποία προέβη και σε προσαγωγές. Από την άλλη πλευρά, στην Ειδομένη οι συγκεντρωμένοι πρόσφυγες συνεχίζουν να διαμαρτύρονται για τα κλειστά σύνορα και να αρνούνται να απομακρυνθούν από την περιοχή, προβαίνοντας σε διάφορες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, με την κυβέρνηση να μην έχει κατορθώσει ακόμα να τους πείσει να μεταφερθούν σε παρακείμενα κέντρα φιλοξενίας. Και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, σε περιοχές όπου βρίσκονται hot spots και κέντρα φιλοξενίας τοπικές αρχές και κάτοικοι συνεχίζουν τις διαμαρτυρίες τους, ζητώντας την απομάκρυνση των κέντρων και των προσφύγων.