Με πλαστικό χρήμα πλέον το αφορολόγητο
Στο ίδιο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και νέες ρυθμίσεις για τον πτωχευτικό κώδικα και ο αρμόδιος υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής ζήτησε η συζήτηση και ψήφισή του να γίνει με τη διαδικασία του επείγοντος, κάνοντας λόγο για επείγουσες διατάξεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την επιτάχυνση των δικαστικών υποθέσεων. Το αίτημα του κ. Κοντονή έγινε δεκτό μόνο από τους βουλευτές της συμπολίτευσης και έτσι, εκτός απροόπτου, τη Δευτέρα θα ψηφιστεί από την Ολομέλεια της Βουλής.
Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι κάθε φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ από μισθούς ή συντάξεις ή αγροτικές δραστηριότητες πρέπει να καλύπτει το 10% του εισοδήματος αυτού με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών, χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών για να δικαιούται την έκπτωση φόρου των 1.900-2.100 ευρώ.
Επίσης, κάθε φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα από 10.001 έως 30.000 ευρώ πρέπει να καλύπτει ποσοστό 10% του εισοδήματός του μέχρι τα 10.000 ευρώ και ποσοστό 15% του τμήματος του εισοδήματός του πάνω από τα 10.000 ευρώ με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών, χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών για να δικαιούται την έκπτωση φόρου.
Όσον αφορά τους φορολογούμενους που θα εξαιρεθούν από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής (π.χ. υπερήλικες, κάτοικοι μικρών οικισμών), θα απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων αξίας ίσης, κατά περίπτωση, με τα παραπάνω ποσοστά. Δηλαδή οι φορολογούμενοι αυτοί θα αρκεί να καλύπτουν με μετρητά τα απαιτούμενα ποσά δαπανών. Σημειώνεται, δε, ότι σε περίπτωση που δεν θα καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπάνης, το ακάλυπτο ποσό θα φορολογείται με συντελεστή 22%, ενώ από 1/1/2017 και τα ποσά των ιατρικών δαπανών που αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος θα πρέπει να εξοφλούνται με τη χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής.
Τέλος, το νομοσχέδιο εισάγει μέτρα για την υποχρεωτική ταυτοποίηση των μέσων πληρωμής για ηλεκτρονικές συναλλαγές από το πρώτο ευρώ, καθώς, όπως σημειώνεται στην εισηγητική έκθεση, «τα ανώνυμα μέσα πληρωμής (ανώνυμες κάρτες, ανώνυμο ηλεκτρονικό χρήμα κ.λπ.) αποτελούν διεθνώς ένα από τα βασικά μέσα χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και κατ’ εξοχήν μέσο “ξεπλύματος μαύρου χρήματος”».
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί –και είναι ένα θέμα που υπογραμμίστηκε από τους εισηγητές των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην κοινή συνεδρίαση των επιτροπών της Βουλής– ότι από το νομοσχέδιο απουσιάζει η ρύθμιση για τον ακατάσχετο λογαριασμό για τους επαγγελματίες, τον οποίο είχε εξαγγείλει μεν ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αλλά φαίνεται ότι… κόλλησε στις αντιρρήσεις των εκπροσώπων των δανειστών, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τη δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος προσαρμογής και, προς το παρόν τουλάχιστον, η τύχη του αγνοείται. Και η ίδια η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου… διαπίστωσε την απουσία της ρύθμισης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν θα υποστηρίξω ότι δεν είναι πρόβλημα που δεν υπάρχει ο ακατάσχετος λογαριασμός».
Τι γίνεται με το αφορολόγητο
Μπορεί οι διατάξεις του υπουργείου Δικαιοσύνης να έδωσαν στο νομοσχέδιο τον χαρακτήρα του επείγοντος, ωστόσο είναι οι ρυθμίσεις σχετικά με τη χρήση του πλαστικού χρήματος που ενδιαφέρουν το σύνολο των πολιτών της χώρας. Και αυτό διότι μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου και από 1/1/2017 το αφορολόγητο θα χτίζεται με βάση τη χρήση των χρεωστικών/πιστωτικών καρτών. Μάλιστα, στην περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν… πιάνει τη βάση που προβλέπεται από τα εισοδήματά του, θα καλείται να πληρώσει, εν είδει «πέναλτι», επιπλέον φόρο.Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι κάθε φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ από μισθούς ή συντάξεις ή αγροτικές δραστηριότητες πρέπει να καλύπτει το 10% του εισοδήματος αυτού με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών, χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών για να δικαιούται την έκπτωση φόρου των 1.900-2.100 ευρώ.
Επίσης, κάθε φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα από 10.001 έως 30.000 ευρώ πρέπει να καλύπτει ποσοστό 10% του εισοδήματός του μέχρι τα 10.000 ευρώ και ποσοστό 15% του τμήματος του εισοδήματός του πάνω από τα 10.000 ευρώ με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών, χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών για να δικαιούται την έκπτωση φόρου.
Τιμωρία για τα «ακάλυπτα» ποσά
Τέλος, κάθε φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ πρέπει να καλύπτει ποσοστό 10% του εισοδήματός του μέχρι τα 10.000 ευρώ, ποσοστό 15% του τμήματος του εισοδήματός του από τα 10.001 έως τα 30.000 ευρώ και ποσοστό 20% του τμήματος του εισοδήματός του πάνω από τα 30.000 ευρώ με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών, χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών για να κατοχυρώσει έκπτωση φόρου που φτάνει μέχρι τα επίπεδα των 1.800-2.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό των δαπανών που πρέπει να εξοφληθούν με πλαστικό χρήμα ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ ετησίως.Όσον αφορά τους φορολογούμενους που θα εξαιρεθούν από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής (π.χ. υπερήλικες, κάτοικοι μικρών οικισμών), θα απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων αξίας ίσης, κατά περίπτωση, με τα παραπάνω ποσοστά. Δηλαδή οι φορολογούμενοι αυτοί θα αρκεί να καλύπτουν με μετρητά τα απαιτούμενα ποσά δαπανών. Σημειώνεται, δε, ότι σε περίπτωση που δεν θα καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπάνης, το ακάλυπτο ποσό θα φορολογείται με συντελεστή 22%, ενώ από 1/1/2017 και τα ποσά των ιατρικών δαπανών που αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος θα πρέπει να εξοφλούνται με τη χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής.
Προς… εξαφάνιση των μετρητών
Το νομοσχέδιο αναφέρει ως σχεδιασμό της κυβέρνησης τη σταδιακή κατάργηση των μετρητών για συναλλαγές και την υποκατάστασή τους από πλαστικό χρήμα. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται ότι από 1/1/2017 μειώνεται από 1.500 ευρώ σε 500 ευρώ το όριο πάνω από το οποίο δεν μπορούν να πραγματοποιούνται συναλλαγές ανάμεσα σε επιχειρήσεις και καταναλωτές με χρήμα σε φυσική μορφή. Ταυτόχρονα, ως κίνητρο για τη χρήση καρτών και ηλεκτρονικών συναλλαγών, το υπουργείο Οικονομικών αναφέρει ότι οι αποδείξεις για συναλλαγές με πλαστικό χρήμα θα μπαίνουν σε λοταρία και τα χρηματικά έπαθλα θα μπορούν να φτάσουν έως τα 12 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ το νομοσχέδιο προβλέπει ότι σταδιακά θα καταστεί υποχρεωτική η αποδοχή πιστωτικών/χρεωστικών καρτών απ’ όλες τις επιχειρήσεις και όσοι επιχειρηματίες δεν συμμορφωθούν θα βρεθούν αντιμέτωποι με κυρώσεις.Τέλος, το νομοσχέδιο εισάγει μέτρα για την υποχρεωτική ταυτοποίηση των μέσων πληρωμής για ηλεκτρονικές συναλλαγές από το πρώτο ευρώ, καθώς, όπως σημειώνεται στην εισηγητική έκθεση, «τα ανώνυμα μέσα πληρωμής (ανώνυμες κάρτες, ανώνυμο ηλεκτρονικό χρήμα κ.λπ.) αποτελούν διεθνώς ένα από τα βασικά μέσα χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και κατ’ εξοχήν μέσο “ξεπλύματος μαύρου χρήματος”».
Ο ακατάσχετος λογαριασμός… αγνοείται
Μια ενδιαφέρουσα πτυχή του νομοσχεδίου αφορά την οικειοθελή αποκάλυψη κεφαλαίων, καθώς προβλέπεται προσαύξηση του φόρου που αναλογούσε κατά τον χρόνο της απόκρυψης του εισοδήματος με συντελεστές 8% έως 10%. Η δυνατότητα οικειοθελούς αποκάλυψης αδήλωτων εισοδημάτων παρέχεται έως 31 Μαΐου 2017 και επιμέρους εφόσον οι σχετικές δηλώσεις υποβληθούν μέχρι 31 Μαρτίου. Έτσι, ο οφειλόμενος πρόσθετος φόρος είναι 8% του κύριου φόρου που προκύπτει από την υποβληθείσα δήλωση, ενώ αν οι δηλώσεις υποβληθούν μετά τις 31 Μαρτίου και μέχρι τη λήξη του προγράμματος ο οφειλόμενος πρόσθετος φόρος ορίζεται στο 10% του κύριου φόρου που προκύπτει από τη δήλωση, ενώ περαιτέρω επιβαρύνσεις προβλέπονται στην περίπτωση όπου έχει κοινοποιηθεί ειδοποίηση προσωρινού ελέγχου.Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί –και είναι ένα θέμα που υπογραμμίστηκε από τους εισηγητές των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην κοινή συνεδρίαση των επιτροπών της Βουλής– ότι από το νομοσχέδιο απουσιάζει η ρύθμιση για τον ακατάσχετο λογαριασμό για τους επαγγελματίες, τον οποίο είχε εξαγγείλει μεν ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αλλά φαίνεται ότι… κόλλησε στις αντιρρήσεις των εκπροσώπων των δανειστών, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τη δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος προσαρμογής και, προς το παρόν τουλάχιστον, η τύχη του αγνοείται. Και η ίδια η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου… διαπίστωσε την απουσία της ρύθμισης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν θα υποστηρίξω ότι δεν είναι πρόβλημα που δεν υπάρχει ο ακατάσχετος λογαριασμός».
