Christian Ronig: Έμαθα από τους Έλληνες να διαφοροποιείς την κυβέρνηση μιας χώρας από το λαό της

Από τις πιο ενδιαφέρουσες μουσικές προτάσεις των τελευταίων ημερών είναι ο δίσκος του Christian Ronig με τίτλο «Greece is mine».

Ο Γερμανός μουσικός-δημοσιογράφος με καταγωγή από το Μύνστερ, αποφάσισε να διασκευάσει αλλά και να μεταφράσει ρεμπέτικα και παλιά λαϊκά τραγούδια μεταξύ των οποίων το «Μινόρε της Αυγής», το «Ξημερώνει», ή το «Θεέ μου μεγαλοδύναμε».

Ο Christian Ronig, δημιούργησε έναν δίσκο με δέκα τραγούδια σε αγγλικό και γερμανικό στίχο έχοντας στο πλευρό του σημαντικούς έλληνες μουσικούς.

Ο Ronig με την υπέροχη φωνή που ξεχωρίζει τόσο στον δίσκο όσο και σε live εμφανίσεις, μίλησε στο Free Sunday.gr για το ρεμπέτικο αλλά και την πορεία που ακολούθησε μέχρι να φτάσει στην έκδοση του δίσκου.

Κατ' αρχάς, θα ήθελα να σας ρωτήσω πότε αρχίσατε να ενδιαφέρεστε και να παίζετε μουσική;

Προέρχομαι από μουσική οικογένεια. Ο πατέρας μου είχε πάντα γύρω του φίλους που έπαιζαν παραδοσιακή μουσική -γερμανική, ιρλανδική, αμερικανική- και εμείς τα παιδιά λατρεύαμε να καθόμαστε ανάμεσα σε κιθάρες, ακορντεόν και βιολιά και να τους ακούμε να τραγουδούν. Οι γονείς θεώρησαν σημαντικό για εμένα και την αδελφή μου να μάθουμε κάποιο μουσικό όργανο, οπότε άρχισα με φλάουτο, αλλά σύντομα ακολούθησα τα χνάρια του πατέρα μου και έμαθα μόνος μου κιθάρα, μια που βρισκόταν και στο σπίτι.

Πότε εισέβαλλε το ρεμπέτικο στη ζωή σας;

Πριν από περίπου 7-8 χρόνια, ο φίλος μου ο Μήτσος με ρώτησε αν θα ήθελα να συμμετάσχω στην Ρεμπέτικη Κομπανία που είχε στην πόλη μας στο Μύνστερ στη Γερμανία. Έψαχναν για κιθαρίστα και δέχθηκα. Εκείνα τα τραγούδια μου άνοιξαν την πόρτα για έναν νέο κόσμο: εξωτικές μελωδίες, άγνωστοι ρυθμοί -όλα πολύ γοητευτικά. Πρέπει να παραδεχθώ ότι το ζεϊμπέκικο και το απτάλικο, καθώς και ορισμένοι από τους άλλους ρυθμούς ήταν πραγματική πρόκληση αρχικά. Ωστόσο, μετά από κάθε επίσκεψή μου για διακοπές στην Ελλάδα γίνονταν ευκολότερα, σχεδόν σαν να έπρεπε να κατανοήσω βαθύτερα την ελληνική ψυχή για να μπορέσω να παίξω τη μουσική.

Ο δίσκος σας, ο οποίος κυκλοφορεί από την Violin Productions, ονομάζεται «Greece is Mine». Τι σας ενέπνευσε να χρησιμοποιήσετε αυτό τον τίτλο;

Οι βασικοί λόγοι είναι τρεις. Πρώτον, είναι ο τίτλος ενός από τα τραγούδια του δίσκου, «Δική μου είναι η Ελλάς». Δεύτερον, αν και το συγκεκριμένο τραγούδι αφορά στη Σμύρνη και στα βάσανα που πέρασαν οι άνθρωποι μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, νομίζω ότι οι στίχοι του αντικατοπτρίζουν και τη σύγχρονη κρίση στην Ελλάδα. Για δέκα χρόνια, οι Έλληνες υπέφεραν από τις πολιτικές των Ευρωπαίων και της τρόικας και τον εξευτελισμό των διεθνών ΜΜΕ. Όλο αυτό το πράγμα άρχισε σαν μια χρηματοπιστωτική κρίση, επειδή κάποιοι άνθρωποι τζόγαραν στα χρηματιστήρια. Μετά, όμως, μετατράπηκε σε εθνική κρίση, από την οποία υπέφεραν κι ακόμα υποφέρουν οι απλοί άνθρωποι. Ο τρίτος λόγος είναι προσωπικός: όταν γνώρισα την ελληνική κουλτούρα, ανακάλυψα πολλά πράγματα για τα οποία θαύμαζα τους Έλληνες. Τη φιλοξενία, την αξιοπρέπεια, την ιδέα της παρέας, κλπ. Έμαθα αυτές τις σημαντικές αξίες, οι οποίες σε καθορίζουν ως άνθρωπο και βρήκα μερικούς σπουδαίους δασκάλους μεταξύ των Ελλήνων που γνώρισα. Αν πραγματικά θέλεις να μάθεις κάτι, θα πρέπει να το κάνεις δικό σου, να γίνει κομμάτι του εαυτού σου. Είναι το ίδιο με το να μάθεις το ρυθμό του ζεϊμπέκικου, τα ελληνικά τραγούδια ή τις δικές σου εκδοχές τους. Πρέπει να τα κάνεις δικά σου προτού τα επιστρέψεις στο κοινό.

Πολύς κόσμος θεωρεί ότι το ρεμπέτικο και τα μπλουζ είναι πνευματικά αδέλφια. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη;

Ναι, νομίζω ότι είναι πολύ κοντά με πολλούς τρόπους. Ο Σάκης Παπαδημητρίου, στο βιβλίο του, «Ρεμπέτικα - Τραγούδια από τον παλαιό ελληνικό υπόκοσμο» έχει υπογραμμίσει τις συγγένειες των δύο ειδών: η θεματολογία των τραγουδιών είναι η ίδια. Ήταν τα τραγούδια των περιθωριακών της εποχής που χλεύαζαν τη μεσαία και την ανώτερη τάξη, αλλά μετατράπηκαν μια κοινή πολιτισμική κληρονομιά και είχαν σημαντικότατη επίδραση στους σύγχρονους συνθέτες. Επίσης, και τα δύο αυτά μουσικά είδη δεν ήλπιζαν σε κοινωνική αλλαγή ή παρακινούσαν σε επανάσταση -η διαμαρτυρία τους ήταν στωική.

Τα ρεμπέτικα που μεταφράσατε στο δίσκο σας είναι γεμάτα αργκό και ιδιοματισμούς. Πώς κάνατε τη μετάφραση; Προτιμήσατε να είστε πιστός στο γράμμα ή στο πνεύμα των τραγουδιών;

Νομίζω ότι το βασικότερο βήμα ήταν η παρατήρηση. Κάθε φορά που επισκεπτόμουν την Ελλάδα, οι φίλοι μου με πήγαιναν σε ταβέρνες, ρεμπετάδικα, μπουζούκια και πανηγύρια, σε καφενεία, στα σπίτια τους για μεγάλες γιορτές. Έτσι, αρχικά έπρεπε να καταλάβω τον ελληνικό τρόπο προσέγγισης. Στη συνέχεια, έπρεπε να βρω εικόνες με τις οποίες θα μπορούσαν να ταυτιστούν οι δυτικοευρωπαίοι. Όλοι είμαστε άνθρωποι, οπότε όλοι αισθανόμαστε τα ίδια, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Τούτων δοθέντων, το «Θεέ μου μεγαλοδύναμε ήταν δύσκολο. Τι μπορείς να κάνεις με λέξεις όπως αργιλές, τουμπεκί ή ντουμανιές; Πώς μπορείς να κάνεις ρίμα με το χασίς ή τη μαριχουάνα; Τη λύση τη βρήκα όταν άκουσα ένα τραγούδι από τη δεκαετία του '70, όπου χρησιμοποιούσαν την έκφραση «Mary Jane» ως συνώνυμο της μαριχουάνας κι όλα ήρθαν στη θέση τους. Τότε μπόρεσα να δώσω τη δική μου εκδοχή του πρωτότυπου τραγουδιού. Και μου δόθηκε η ευκαιρία να προσθέσω κι άλλο ένα επίπεδο νοήματος, γιατί τώρα μπορεί κάποιος να το «διαβάσει» είτε ως τραγούδι για το χασίς, όπως το αυθεντικό, είτε ως τραγούδι για τον ανεκπλήρωτο έρωτα για μια γυναίκα -μου αρέσει αυτό!

Εκτός από το ρεμπέτικο, είστε εξοικειωμένος και με την πιο σύγχρονη ελληνική μουσική σκηνή; Υπάρχουν καλλιτέχνες που σας αρέσουν ιδιαίτερα;

Έχω την τιμή να ηχογραφώ και να παίζω με κάποιους από αυτούς. Κοιτάζω το ένθετο στο CD και βλέπω ποιοι συμμετείχαν και συμμετέχουν και ακόμα και σήμερα μερικές φορές δεν μπορώ να το πιστέψω. Επίσης, διασκεύασα, όχι μόνο ρεμπέτικα, αλλά και τραγούδια σύγχρονα, λαϊκά και έντεχνα. Απλώς διάλεξα τραγούδια που μου έλεγαν κάτι -της Χάρις Αλεξίου, του Θανάση Παπακωνσταντίνου, κλπ. Υπάρχουν τόσοι σπουδαίοι καλλιτέχνες στην Ελλάδα που μου είναι δύσκολο να διαλέξω ποιοι μου αρέσουν πιο πολύ. Πρόσφατα είδα τον Δημήτρη Μυστακίδη, τον οποίο εκτιμώ σαν καλλιτέχνη και σαν άνθρωπο. Επίσης, τώρα με έχει συνεπάρει το συγκρότημα Sokratis Sinopoulos Quartet. Ακόμα δεν έχω καταφέρει να δω ζωντανά την Ελένη Βιτάλη και πρέπει να δω ξανά σε συναυλία τον Βασίλη Σκουλά.

Ποια ήταν η υποδοχή που έτυχε ο δίσκος σας στη Γερμανία;

Παρουσιάσαμε τη μουσική σε ένα φεστιβάλ στη Γερμανία και το κοινό τη λάτρεψε. Ωστόσο, ακόμα δεν έχουμε οργανώσει τη διανομή και την προβολή του CD εκεί, και ως εκ τούτου, είναι λίγο… ήσυχα τα πράγματα. Πάντως, με εκπλήσσει που προκαλεί τόσο ενδιαφέρον στην Ελλάδα αυτό τον καιρό. Ίσως έτσι ενδιαφερθούν και τα ΜΜΕ στη Γερμανία. Tha doume.

Θεωρείτε ότι οι σχέσεις Γερμανών και Ελλήνων περνούν φάση ψυχρότητας;

Σε προσωπικό επίπεδο, όχι. Ποτέ δεν συνάντησα προκατάληψη επειδή είμαι Γερμανός. Έμαθα από τους Έλληνες το σημαντικό μάθημα να διαφοροποιείς την κυβέρνηση μιας χώρας από το λαό της. Και υπάρχουν πολλοί Γερμανοί που λατρεύουν την Ελλάδα και τους Έλληνες και περιμένουν πώς και πώς τις διακοπές τους για να έλθουν ξανά.

Ποια είναι τα μουσικά σας σχέδια για το μέλλον;

Ελπίζουμε να φέρουμε τη μουσική μας σε live σκηνές στην Ελλάδα σύντομα. Ευχηθείτε μας καλή τύχη!

Ο δίσκος του Christian Ronig «Greece is mine», κυκλοφορεί από την Violins Productions.