Μαρία Μακράκη: «Ευελπιστώ στην ενίσχυση της πολιτιστικής διπλωματίας» - Free Sunday
Μαρία Μακράκη: «Ευελπιστώ στην ενίσχυση της πολιτιστικής διπλωματίας»

Μαρία Μακράκη: «Ευελπιστώ στην ενίσχυση της πολιτιστικής διπλωματίας»

Γεννημένη στη Θεσσαλονίκη, η Μαρία Μακράκη, αν και σπούδασε στο Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ακολούθησε τελικά το πάθος και την αγάπη της για τη μουσική. Έχοντας αποσπάσει πολλά πρώτα βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς διεύθυνσης ορχήστρας, από το 2007 είναι η καλλιτεχνική διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Καμεράτας στο Βερολίνο, από το 2012 η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής Regain στην Αθήνα και από το 2015 του νεοσύστατου Ευρωπαϊκού Φεστιβάλ Πολιτισμού, ενώ το διάστημα 2007-2009 ανακηρύχθηκε διδάκτορας διεύθυνσης ορχήστρας στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας της Θεσσαλονίκης. Η Μαρία Μακράκη, μετά τη χριστουγεννιάτικη συναυλία με θέμα την Ουτοπία που διηύθυνε στο Μέγαρο Μουσικής, εξηγεί πώς είναι να κρατάει την μπαγκέτα μια γυναίκα.

Το βιογραφικό σας είναι εντυπωσιακό. Πώς, όμως, ξεκίνησαν όλα; Πώς αγαπήσατε τη μουσική και αποφασίσατε να γίνει το επάγγελμά σας;

Ξεκίνησα τις μουσικές μου σπουδές σε ηλικία 4 ετών με ιδιαίτερη αγάπη για το πιάνο, όπου και είχα τα πρώτα οικογενειακά ερεθίσματα. Αργότερα συνειδητοποίησα μια εσωτερική ικανοποίηση να επικοινωνώ και να εκφράζω τη μουσική μου αντίληψη μέσω της διεύθυνσης ορχήστρας. Αν και το πάθος μου για τη μουσική και τα περί φύσεως με ώθησαν να ολοκληρώσω σπουδές στο Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, η σύνδεση της επιστήμης με την τέχνη αποτέλεσε κεντρικό άξονα για την περαιτέρω εξέλιξή μου, με αποτέλεσμα τη συνέχιση των σπουδών μου στη διεύθυνση ορχήστρας στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών του Βερολίνου. Νομίζω ότι ήταν μια σωστή απόφαση που, αν γύριζα στο παρελθόν, θα την ξανάπαιρνα.

Είστε από το 2007 καλλιτεχνική διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Καμεράτας στο Βερολίνο. Πόσο δύσκολο είναι για μια γυναίκα να αναρριχηθεί σε μια τέτοια θέση;

Είναι σίγουρα δύσκολο, αλλά με σκληρή δουλειά, μεράκι, αγάπη για το αντικείμενο και προσήλωση στον στόχο μπορεί κανείς να διαμορφώσει τις καταστάσεις με τέτοιον τρόπο ώστε με συνέχεια και διεισδυτικότητα να πραγματοποιήσει τα όνειρά του.

Είναι απαιτητικό το επάγγελμα του διευθυντή ορχήστρας; Τι σας δυσκολεύει και τι σας ευχαριστεί περισσότερο;

Ο διευθυντής ορχήστρας πρέπει να έχει πολλές δεξιότητες, όπως μια ευρύτερη γνώση του αντικειμένου, ψυχολογική ωριμότητα, εγρήγορση νου, τεχνική αρτιότητα και κινητική εκφραστικότητα, έμφυτη μουσικότητα ως μέσο έκφρασης, αυτοπεποίθηση, πειθαρχία, χάρισμα και αύρα. Με συναρπάζει η δημιουργική διαδικασία της ερμηνείας ενός ορχηστρικού έργου, που μπορεί να είναι μεν επίπονη, αλλά που όταν επιτευχθεί μου προσφέρει έντονα συναισθήματα συγκίνησης και ανάτασης.

Υπάρχει κάποιος μαέστρος που σας εμπνέει και τον θαυμάζετε ιδιαίτερα; Και ποιο μουσικό έργο θα θέλατε να παρουσιάσετε;

Ναι, αναμφίβολα υπήρξαν πρότυπα στην καλλιτεχνική μου πορεία που με επηρέασαν και με διαμόρφωσαν, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στο Βερολίνο, όπως ο Claudio Abbado, γενικότερα η σχολή του Herbert von Karajan και ο Carlos Kleiber. Είναι πολλά τα έργα και οι κύκλοι που θα ήθελα να παρουσιάσω μελλοντικά, με στόχο οι τέχνες να συνδυάζονται με τη μουσική σε μια ευρύτερη οπτική. Το κύριο θέμα της επόμενης καλλιτεχνικής χρονιάς με την Ευρωπαϊκή Καμεράτα θα είναι η «Οδύσσεια», όπου θα ερμηνεύονται έργα που αναδεικνύουν ποικιλότροπα το θεματικό υλικό.

Έδρα σας είναι το Βερολίνο. Τι από τον τρόπο που λειτουργούν οι θεσμοί στο εξωτερικό πρέπει να «εισάγουμε» στην Ελλάδα;

Η Ευρωπαϊκή Καμεράτα, με έδρες στη Γερμανία, στην Αυστρία και στην Ελλάδα, υποστηρίζει την ανάπτυξη παραμέτρων που συμβάλλουν στην εμψύχωση, στη βιωσιμότητα, στην κινητικότητα των πολιτιστικών παραγόντων, στη διασυνοριακή διάδοση καλλιτεχνικών έργων και στην καλλιέργεια διαπολιτισμικού διαλόγου – σε συνάφεια με τα θεμελιώδη ζητήματα της ατζέντας της Ε.Ε. για τον πολιτισμό.

Θα ευχόμουν για την Ελλάδα να καλλιεργούσαμε την ομαδική εργασία για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, την οργάνωση, την πειθαρχία, την αξιοκρατία, την κοινωνική ευθύνη και τη διαχρονικότητα στις δομές. Πρέπει να υπάρχει περισσότερη ευαισθησία για το καλό του συνόλου και όχι μόνο για το ατομικό όφελος.

Untitled design min 1

Από το 2012 είστε η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής Regain στην Αθήνα. Έχετε αποσπάσει πολλά βραβεία και διεθνείς διακρίσεις στη διεύθυνση ορχήστρας. Ως χώρα, νομίζετε, διαχειριζόμαστε σωστά τον πολιτισμό μας; Θα μπορούσε μαζί με τον τουρισμό να είναι η βαριά μας βιομηχανία; Τι χρειάζεται για να γίνει κάτι τέτοιο;

Ευελπιστώ στην περαιτέρω ενίσχυση της πολιτιστικής διπλωματίας, που θέλει μέριμνα σε κεντρικό επίπεδο πολιτικής στρατηγικής, μια και είναι ένα ισχυρό εργαλείο που θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε εις το έπακρον. Χρειάζεται εξωστρέφεια, αλλά και ενδοσκόπηση της ταυτότητας και των αξιών μας, για την ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών μας.

Στο σπίτι σας ή στο αυτοκίνητο, στον ελεύθερο χρόνο σας, τι μουσική ακούτε; Βρίσκεται στα ακούσματά σας το ελληνικό λαϊκό τραγούδι;

Ακούω συχνά κλασική μουσική, τζαζ, έθνικ, μέχρι και ελληνική σύγχρονη μουσική, ανάλογα με τη διάθεση και τις συνθήκες. Όμως και στη σιωπή, με ενδοακρόαση, παρέα με τις παρτιτούρες, βρίσκω την αρμονία, το βάθος και την έμπνευση…