Είδαμε την παράσταση “Καντίτ ή η Αισιοδοξία” στο Θέατρο Πόρτα

Υπό την σκηνοθετική καθοδήγηση του ταλαντούχου και τολμηρού Θωμά Μοσχόπουλου,           σε συμπαραγωγή με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης, παρακολουθήσαμε την μεταφορά ενός σατυρικού κειμένου, που έκανε δειλά την εμφάνισή του στα 1759 υπό το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Δόκτωρα Ράλφ και που στην ουσία επρόκειτο για ένα έργο του Φρανσουά Μαρί Αρουσέ, γνωστό σε όλους με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Βολταίρος.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ένα ταξίδι στην εποχή του Διαφωτισμού, κάπου στην Βεστφαλία, στον πύργο του Βαρώνου Θούντερ τεν Τρονκ, όπου ο Καντίτ, που σε μετάφραση σημαίνει απλοϊκός, αγαθός, ερωτεύεται την κόρη του Βαρώνου  Κυνεγόνδη, με την ανάλογη εξ αυτής ανταπόκριση.

Ο Καντίτ, φύση και θέση αισιόδοξος, όντας σε ταύτιση με την ρήση του Γερμανού φιλοσόφου Λάινμπνιτς  πως «Ζούμε στον καλύτερο δυνατό κόσμο» έρχεται συναισθηματικά σε αντιπαράθεση με μια σειρά γεγονότων που του συνέβησαν,           (ναυάγησε, εξαπατήθηκε, φυλακίστηκε από μια φυλή ανθρωποφάγων, κ.α.). 

Αποτέλεσμα αυτής της εσωτερικής σύγκρουσης που ξεδιπλώνεται κατά την διάρκεια της εξιστόρησής των παθών του σε ένα σαλόνι της εποχής απέναντι σε μια σειρά ευγενών οι οποίοι αναπαριστούν και το ταξίδι του, είναι η επαφή με τον εαυτό του και την ψυχοσωματική ωρίμανση, που σταδιακά του καταδεικνύει την αφέλεια της προσωπικής του θεώρησης, φέρνοντάς τον αντιμέτωπο όχι μόνο με τον εαυτό του μα και με τις μεγάλες αλήθειες της εποχής.(Της εκάστοτε εποχής).

ΚΡΙΤΙΚΗ

Με αισθητική και μουσική οπερετική που σε κερδίζει από το πρώτο λεπτό και κοστούμια 18^ου αιώνα με πινελιές από commedia dell arte, η παράσταση επιβάλει τον δυναμικό χαρακτήρα της και την ιδιότυπη ιδιοσυγκρασία της.

Απογυμνώνοντας την αλήθεια μέσα από το πρίσμα της φιλοσοφίας και της βαθειάς αναζήτησης αιτίου και αιτιατού καθώς και των συνθηκών που καθορίζουν την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση , ο Καντίτ, ευγενής τροβαδούρος της αισιοδοξίας, καταρρίπτει σταδιακά την δομική σύνθεση του ίδιου του του εαυτού, την διαποτισμένη με την καλύτερη δυνατή διάθεση. Μια ωρίμανση σκληρή, που όπως κάθε ωρίμανση, αφήνει πίσω το μεταξένιο της κουκούλι, ευρισκόμενη αντιμέτωπη με δυο φτερά, που έχουν τη δύναμη να σε ανυψώσουν… μα και να σε κατακρημνίσουν

Ο Καντίτ σχίζει το φάσμα του χώρου και του χρόνου, ερχόμενος σε σύγκρουση με τα μέρη της αλήθεια που αγνοεί, μιας και την αλήθεια για να την ανακαλύψεις… πρέπει μέσα της να ταξιδέψεις. Και το ταξίδι αυτό, σχεδόν ποτέ δεν φέρει ένα και μόνον πρόσωπο.

Έτσι σταδιακά επέρχεται μια απογύμνωση των παραδοσιακών αξιών, αποκαλύπτοντας στον Καντίτ και κατά συνέπεια στον θεατή, την διάθεση του Βολταίρου με ειρωνεία επιδέξια κεντημένη,  να αποκαλύψει να ξεγυμνώσει και να καταρρίψει τις έννοιες της αυθεντίας στην περίοδο του Διαφωτισμού, τον ολοκληρωτισμό της άρχουσας τάξης, το κοινωνικό κατεστημένο, δημιουργώντας επιμελώς το διάδημα, που ενδεχομένως στο μέλλον οραματιζόταν να φορεθεί.

Η σύγκρουση της θεατρικότητας της παράστασης, της δραματοποιημένης αφήγησης και των παθών του πρωταγωνιστή με την  πρόσχαρη διάθεση που επικρατεί, είναι το λειτουργικό και εξελικτικό της πρόσωπο που οδηγεί τον θεατή στην αρένα της κατανόησης του αποτελέσματος.

Ο  Antonio Gramsci, υποστηρίζει πως «πρέπει να συνυπάρχει η απαισιοδοξία της γνώσης με την αισιοδοξία της θέλησης».

Η μόνιμη αισιοδοξία δεν εμπεριέχει την κατανόηση του κόσμου, ο οποίος μεταστρέφεται, μεταλλάσσεται, πονά και ματώνει, σήπεται και αναδομείται. Αυτό είναι θαρρώ απλά και μόνο το συστατικό, μιας κάποιας βαρετής Παραδείσου.

Ο θίασος, από-δομεί το κείμενο και τον χαρακτήρα αυτού και με εξέχουσα θεατρικότητα, το επαναδομεί, κάνοντάς το άρτιο και ευχάριστο.

Οι ηθοποιοί περιβάλλουν τον Μιχάλη Συριόπουλο που ως καρικατούρα, με παιδικότητα και απορίες… φτάνει μετά κόπων και βασάνων στον τελικό προορισμό που είναι η κατανόηση της αλήθειας.

Το υπόλοιπο καστ πολύ καλό, στηρίζει απόλυτα την εξέλιξη των τεκταινομένων,                             με τον φωτισμό, τη μουσική και τα κοστούμια να απογειώνουν την οπτική του θεατή και να ταυτίζουν την ψυχοσύνθεσή του με το προφανές, ενώ σκηνοθετικά το δύσκολο ετούτο εγχείρημα μας πείθει με την αυθεντικότητα και το δημιουργικά  ευφάνταστο ξεδίπλωμά του.                                                                                                                                                                     Η μόνη παρατήρηση είναι πως ενώ η προσαρμογή του αρχικού κειμένου έχει πολύ κομψά και με λεπτότητα πλαισιωθεί, η παράσταση, διατηρεί ένα συγκεκριμένο ρυθμό, χωρίς έντονες διακυμάνσεις, που έναν μη μυημένο και σκεπτόμενο θεατή ενδέχεται να κουράσει.

Εν τέλει όμως θα λέγαμε , ότι πρόκειται για μια παράσταση κόσμημα, που αξίζει να παρακολουθήσει κανείς.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Διασκευή-Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος 
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού 
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ 
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου 
Επιμέλειακίνησης: Σοφία Πάσχου 
ΒοηθόςΣκηνοθέτη: Παντελής Φλατσούσης 
Βοηθόςσκηνογράφου: Γεωργία Τσίπουρα 
Β' Βοηθός Σκηνοθέτη: Ρωμανός Μαρούδης

Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας

Συμπαραγωγή: ΠΟΡΤΑ & ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης

Πρεμιέρα στην Κοζάνη: 27 Οκτωβρίου

Με τους: Μιχάλη Συριόπουλο, Ελένη Βλάχου, Ειρήνη Μπούνταλη, Ευσταθία Τσαπαρέλη, Μάνο Γαλανή, Παντελή Βασιλόπουλο, Φοίβο Συμεωνίδη, Βασίλη Κουλακιώτη, Δημήτρη Φουρλή

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Παρασκευή και Σάββατο στις 21.15 και Κυριακή στις 18.30

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ

Κανονικό εισιτήριο: 15 ευρώ

Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων): 12 ευρώ

Ανέργων 8 ευρώ

Θέατρο Πόρτα

Μεσογείων 59
115 26, Αθήνα
τηλ.: 210 77 11 333
www.porta-theatre.gr