Μαρία Γοργία: «Η Φύση είναι γένους θηλυκού, όπως και η Ζωή που εμπεριέχει τον Θάνατο»
Μόλις ένα μήνα πριν ταξιδέψει για το Μιλάνο με σκοπό να λάβει μέρος στο International Prize IL Teatro Nudo Di Tereza Pomodoro στις 4 και 5 Απριλίου του 2018 με το έργο «Το στρώμα» -το οποίο επιλέχθηκε από τα μέλη της επιτροπής του διαγωνισμού (Eugenio Barba, Peter Stein, Lev Dodin, Στάθης Λιβαθινός, Tadashi Suzuki κ.α.)- η ομάδα χορού Αμάλγαμα της Μαρίας Γοργία παρουσιάζει το νέο της έργο στην Αθήνα, βασισμένο σε συνεντεύξεις και ποιήματα του Νίκου Καρούζου, με τίτλο “από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη”. H χορογράφος και σκηνοθέτιδα Μαρία Γοργία μας εξηγεί πως γοητεύτηκε από το υπέροχο μυαλό και πνεύμα του Νίκου Καρούζου.
Μιλήστε μας για το νέο έργο.
Το έργο πραγματεύεται το ανεπίλυτο ζήτημα της μη αποδοχής του Θανάτου, της φθοράς του σώματος αλλά και της ουσιαστικής σύνδεσης και κυκλικής σχέσης μεταξύ Ζωής και Θανάτου. Η ποίηση και κυρίως η προσωπικότητα του πολύ σημαντικού ποιητή Νίκου Καρούζου αποτέλεσαν την κύρια πηγή έμπνευσης για μένα, καθώς εκφράζουν, αλλά και «διεγείρουν» τις δικές μου αγωνίες σε ό,τι αφορά την φθαρτότητα του σώματος, και τα αναπάντητα, βασανιστικά ερωτήματα περί Θανάτου και Ύπαρξης. Επιλέγοντας από τα λεγόμενά του στις συνεντεύξεις που κατά καιρούς έδινε, («Συνεντεύξεις του Νίκου Καρούζου», εκδόσεις Ίκαρος) αλλά και από το ποιητικό του έργο, θέλησα να αναδείξω πλευρές της φυσιογνωμίας ενός σπάνιου ανθρώπου που έφυγε νωρίς, και χωρίς την αναγνώριση που του άρμοζε από το σύστημα και την πολιτεία. Τολμώ όμως να πω, ότι είναι πολύ πιο σημαντικό να ρθει να δει κανείς το έργο, γιατί η εμπειρία της θέασής του είναι πολύ πιο «γεμάτη» από αυτά που γράφω εγώ εδώ...
Τί σας γοητεύει στην προσωπικότητα και το έργο του Νίκου Καρούζου;
Το ότι ήταν γεμάτος πάθος και έγνοια για τα ανθρώπινα ζητήματα, το ότι ήταν ρομαντικός και οραματιζόταν σε αυτό που και εγώ, ακόμα και στις μέρες μας, έστω και λίγο, πολύ λίγο, πιστεύω ότι θα συμβεί κάποτε, στην αταξική κοινωνία. Το ότι ήταν πληγωμένος, αλλά και το ότι ήταν ασυμβίβαστος και ηρωικός! Το ότι έκανε πράξη αυτά που έλεγε, περί ακτημοσύνης! Το ότι, (και ίσως αυτό με κάνει να ταυτίζομαι ακόμα πιο πολύ), ήταν δοσμένη όλη του η ζωή στην ποίηση! Το ότι ήταν αγωνιστής που δε λύγισε, ούτε κατά τη διάρκεια της αντίστασης, ούτε κι αργότερα... Το ότι, στο βιβλίο αυτό με τις συνεντεύξεις του, αλλά και από άλλες πηγές, βλέπω ότι πάντα τα έλεγε με τολμηρή ευθύτητα και έπαιρνε θέση, αδιαφορώντας αν θα τα έχει καλά με το σύστημα
Στο έργο σημαντικό ρόλο αναλαμβάνουν οι θεατές. Πείτε μας περισσότερα.
Οι σκηνές στις οποίες συμμετέχουν οι θεατές στο συγκεκριμένο έργο είναι πιο λίγες από ό,τι στα τελευταία 3 έργα μου («στην άκρη του βατήρα», «ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ», «το Μονόπετρο του Πύργου»). Είναι σημαντικές κυρίως σε ό,τι αφορά τη γνωριμία του θεατή με την ποίηση του Καρούζου θα έλεγα, αν και όχι μόνο για αυτό. Με ενδιαφέρει όπως και στα τελευταία 3 έργα που έχουν συμμετοχικές σκηνές, να αποκτήσει ο θεατής βιωματική εμπειρία.
Η Δάφνη Σταθάτου ερμηνεύει το σώμα της ψυχής του Καρούζου. Πως έγινε αυτή η επιλογή; Γιατί γυναίκα;
Στο έργο πρωταγωνιστεί η νεώτατη, και πολύ ταλαντούχα Δάφνη Σταθάτου, ως το σώμα της ψυχής του Καρούζου, θα μπορούσε να πει κανείς, το νεανικό, φλογερό σώμα που παλεύει με «την παγίδα της ύπαρξης»*...Ο άνθρωπος με τις έντονες αντιφάσεις, ο Νίκος Καρούζος, είναι για μένα, ένα φλογερό, ταλαιπωρημένο παιδί. Η επίσης ταλαντούχα υψίφωνος Λητώ Μεσσήνη, ερμηνεύει παίζοντας αλλά και τραγουδώντας ακόμα έναν Καρούζο ή τη σκιά του, ενώ εγώ, τον θηλυκό Ιησού-Καρούζο... Τα θηλυκά σώματα ερμηνεύουν τον «ανδρικό» λόγο του ποιητή-στοχαστή καθώς και άλλα «ανδρικά» λόγια καθημερινότητας σε κάποιες άλλες σκηνές. Οι γυναίκες αυτές υπάρχουν ως γυναίκες μόνο στις συμμετοχικές με το κοινό σκηνές, όπου εμφανίζονται ως εργαζόμενες σε ένα ιδιαίτερο θέρετρο-spa- ναό, αλλά και στη σκηνή του τέλους.
Το έμφυλο ζήτημα με απασχολεί την τελευταία δεκαετία στα έργα μου. Στο έργο αυτό είναι παρόν από την αρχή μέχρι και το τέλος του, σαν μια δεύτερη αφήγηση, ή το «από κάτω σκορ», σχολιάζοντας έμμεσα τον Λόγο, τόσο τον προφορικό όσο και τον γραπτό, που συνεχίζει να είναι «ανδρικός»...Ο Λόγος είναι ανδρικός, αλλά το Σώμα είναι πάντα γυναικείο... Η Φύση είναι γένους θηλυκού, όπως και η Ζωή που μέσα της εμπεριέχει τον Θάνατο...
Για τη μουσική του έργου τί έχετε να μας πείτε;
Έχω επιλέξει από το υπέροχο αυτό έργο του Μπαχ, τα Κατά Ματθαίων Πάθη, κάποια συγκεκριμένα κομμάτια και άριες. Εκτός του ότι αυτό το αριστούργημα ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα μουσικά έργα του Καρούζου, (και ταυτίζομαι και εδώ μαζί του, γιατί και για μένα είναι ένα από τα πιο αγαπημένα), μου ταίριαζε από την πρώτη στιγμή που το σκέφτηκα και με την κεντρική θεματική του έργου: το ανεπίλυτο υπαρξιακό ζήτημα, το Ζωή-Θάνατος μαζί, το Θείο και το Δέος που προκαλείται από τη Φύση και τους αδυσώπητους νόμους της...
Σε κάποιες σκηνές εμφανίζονται ερασιτέχνες περφόρμερς. Γιατί έγινε αυτή η επιλογή;
Οι ερασιτέχνες περφόρερς εμφανίζοτναι στις σκηνές που είχαν ανάγκη την έννοια του πλήθους. Όπως και στο προηγούμενο έργο («το Μονόπετρο του Πύργου») που επέλεξα να δουλέψω με ερασιτέχνες, ο στόχος ήταν να υπάρξει το στοιχείο του ακατέργαστου και αφτιασίδωτου ρεαλισμού, και να συγχέεται το πραγματικό με το παραστασιακό-αναπαραστατικό.
* «Η γέννησης είναι παγίδα. Εντελώς αινιγματική παγίδα, γιατί όταν κανείς βγαίνει από το σώμα της μάνας του, προκαλεί ίσως η εικόνα αυτή εντύπωση απελευθέρωσης. Εντούτις, όταν βγαίνει από το σώμα της μάνας του, το παιδί μπαίνει στην παγίδα. Στην τρομερή παγίδα της ύπαρξης.» (Συνεντεύξεις του Νίκου Καρούζου, εκδόσεις Ίκαρος).
Παραστάσεις:
Από 1 Μαρτίου 2018, κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή
ώρα έναρξης 21.00 / διάρκεια: 75 λεπτά
είσοδος ελεύθερη με συνεισφορά
απαραίτητη τηλεφωνική κράτηση στο 6944686991 και στο 6975619682
ο χώρος υποδέχεται αυστηρά έως 45 άτομα
Χώρος Αμάλγαμα
Μενάνδρου 47, 5ος όροφος, Αθήνα
