Είδαμε «Το τραμ με το όνομα πόθος», στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά
Εισάγοντας για πρώτη φορά μετά τις μεταφράσεις του Ν. Γκάτσου, του Οικονομόπουλου και του Βολανάκη τον τίτλο «Το τραμ με το όνομα πόθος», ο σκηνοθέτης Μιχάλης Μαρμαρινός, παραθέτει την δική του οπτική στο πολύ σπουδαίο θεατρικό του Τένεσι Γουίλιαμς, γνωστό μέχρι σήμερα με τον τίτλο « Λεωφορείο ο Πόθος», στο Δημοτικό του Πειραιά.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Μετά το τέλος ενός Νότου με αριστοκρατικές αντιλήψεις και παρελθόν βαρέως αμαρτωλό
και την είσοδο στην εποχή της αστικοποίησης και του μποέμ λαϊκισμού, η Μπλάνς Ντιμπουά, έχοντας χάσει για πάντα τον φθαρτό Παράδεισό της στο Belle-reve (όμορφο όνειρο), ζητά στοργή στην αγκαλιά της αδελφής της Στέλλας, σε μια υποβαθμισμένη συνοικία της Νέας Ορλεάνης.
Η Στέλλα και ο απλοϊκός και επιδεικτικά λαϊκός άνδρας της, ο Πολωνικής καταγωγής Κοβάλσκι, υποδέχονται την ιδιαίτερα ευαίσθητη μα ουσιαστικά διπολική Μπλανς στο σπίτι τους, η οποία με το ταπεραμέντο και τον ιδιοσυγκρασιακά απρόβλεπτο χαρακτήρα της, μεταβάλλει τις ερωτικές ισορροπίες του ζευγαριού, εμπλέκεται στην παρέα του Κοβάλσκι προσεγγίζοντας έναν σχεδόν γραφικό φίλο του, τον Μιτς, μαγεύοντάς τον και προσπαθώντας εμπλεκόμενη με αυτόν, να ξαναβρεί την ψυχική της ισορροπία και γαλήνη.
Η αποκάλυψη όμως ότι το Belle- reve που ανήκε και στις δυο αδελφές έχει χαθεί και η Μπλάνς είναι στιγματισμένη από μια σωρεία άπρεπων για την εποχή πράξεων, μεταστρέφει τον Κοβάλσκι σε οργισμένο εκδικητή, που την ενοχοποιεί και καταληκτικά της καθορίζει την μοίρα.
ΚΡΙΤΙΚΗ
Πώς να κινήσει κανείς, μια ενδοσκόπηση σε μία παράσταση τόσο βαθιά στοιχειωμένη( όταν μας παραδόθηκε κινηματογραφικά από τους σπουδαίους Μάρλον Μπράντο, Βίβιαν Λι και σκηνοθετικά τον Ηλία Καζάν), να την παραλληλίσει με μιαν άλλη, μεταγενέστερη εκδοχή της και να βγει ασπροπρόσωπος;
Ο Μιχάλης Μαρμαρινός, ξεκινώντας από τον ίδιο αρχικά τον τίτλο που επί χρόνια πολλά, είχε αποτυπωθεί μέσα μας, προσπάθησε με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο και τα δικά του ευρήματα, να την παραλλάξει, να την αναδιαμορφώσει και να μας εκπλήξει.
Σε μια παράσταση γεμάτη Ομηρικές αντιπαραθέσεις, όπου το καλό, το κακό, το πάθος, ο πόθος, το μίσος, η ζήλια, ο συγκρητισμός, η απιστία, το ανεκπλήρωτο, η διανόηση, η ‘’στειρότητα” και η εκδίκηση χοροστατούν στο πάλκο των ρόλων και των ψυχών των πρωταγωνιστών, συντελούνται προσπάθειες φιλότιμες ώστε η παράσταση να αποκτήσει μεγαλείο και λάμψη και τα πρόσωπα να λουστούν με φως μυσταγωγικό, σαν κρασί φυλαγμένο καλά… προς πόσην, απ’ το κελάρι του «σπουδαίου» θεάτρου.
Κι εδώ καλούμαστε να αναγνώσουμε τις σημασίες και τις προσεγγίσεις των πρωταγωνιστών, οι οποίοι παίρνοντας ένα από τα πιο πολυ-παιγμένα θεατρικά έργα, έβαλαν σε αυτά το ταπεραμέντο, την φλόγα, την δύναμη και την εκφραστική φειδώ τους.
Η Ναυπλιώτου, αγγίζοντας με περισσότερο δυναμισμό τον ρόλο της Μπλανς, έχοντας ζωντάνια, πάθος και μια πιο ζωηρή εκφραστικότητα, μας σαγηνεύει με τρόπο διαφορετικό. Αδράχνοντας με την ένταση της φωνής της όχι τόσο τα όρια της διπολικότητας και της ευθραυστότητας στην ψυχική ισορροπία, μα περισσότερο μια μελετημένη εσωτερικότητα, δεν σκανδαλίζει τόσο με τον κρυφό κυνισμό και την υποσκάπτουσα γοητεία της, μα με τα μάτια της και την κινητικότητά της.
Ο Κοβάλσκι, (Χάρης Φραγκούλης), λαϊκός, γεμάτος πάθος και μια υποβόσκουσα εσωτερική ένταση, ξεσπά, μεταφέροντάς μας όχι διαρκώς, μα περισσότερο στιγμιαία, στα μονοπάτια που χαρακτηρίζουν τον ρόλο, συγκρουόμενος με περισσότερη ένταση από ότι ίσως θα περίμενε κανείς, με την δυναμική Μπλανς, χωρίς όμως να καταφέρει να την απειλήσει, καθώς και να φανεί μεταξύ τους η δημιουργία κάποιου έντονου ερωτικού γεννήματος. Η χρήση των μπουκαλιών και των πούπουλων κατά τη διάρκεια της μεταξύ τους καταληκτικής αδυσώπητης έντασης είναι ενδιαφέροντα ευρήματα μα που δεν βοηθούν τελικά στη μεταλαμπάδευση του προαναφερθέντος πάθους.
Ο Μιτς ( Άγγελος Τριανταφύλλου) φερέφωνο της υπόθεσης, τσαλαβουτά στα απόνερα της παράστασης δίχως να εκφράσει ουσιαστική ένταση, κυρίως στις στιγμές της άρνησης στην συμβίωση με τη Μπλανς, ενώ η Στέλλα, με διάθεση ανάλαφρη κινείται- ίπταται στη σκηνή με κορυφαία την στιγμή της προσγείωσής στον καυγά με τον σύζυγό της.
Η μουσική ενδιαφέρουσα, ζωντανή τζαζ, μας βάζει στο κλίμα της εποχής και ενδυναμώνει τους δεσμούς παρελθόντος- παρόντος, ενώ τα κοστούμια είχαν την οπτική που όφειλαν.
Αν δοκιμάσουμε να ταυτίσουμε την ιστορική μνήμη με το παρόν, θαρρώ θα βρεθούμε εμπρός σε ένα λάθος τραγικό, δεδομένης της διαφορετικότητας στην προσέγγιση των ρόλων και της σκηνοθεσίας.
Το θέατρο δεν απευθύνεται μονάχα σε ανθρώπους που γνωρίζουν σε βαθμό απόλυτο την ιστορία της παράστασης, το εύρος των ηθοποιών που έχουν συντελέσει το εγχείρημα και τις αποδόσεις αυτών.
Ξεκινώντας κανείς να παρακολουθήσει μια παράσταση καλό είναι να αφήνεται στην ροή, την λάμψη και την απόδοση και να μην προσκολλάται στο παρελθόν.
Αντιμετωπίζοντας έτσι την παράσταση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είχαμε μια ενδιαφέρουσα βραδιά.
Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Μαρμαρινός
Μουσική: Άγγελος Τριανταφύλλου
Φωτισμοί: Γιάννης Δρακουλαράκος
Βοηθοί σκηνοθέτη: Ηλιάνα Καλαδάμη, Μαριλένα Κατρανίδου
Παίζουν: Μαρία Ναυπλιώτου, Χάρης Φραγκούλης, Θεοδώρα Τζήμου, Άγγελος Τριανταφύλλου, Ευαγγελία Καρκατσάνη, Αdrian Frieli
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Τηλ.: 210 4143310
Τιμές εισιτηρίων: Διακεκριμένη: €30, Α' Ζώνη: €25 / Φοιτητικό-Ανέργων: €20, B' Ζώνη: €20 / Φοιτητικό-Ανέργων: €15, Γ' Ζώνη: €15 / Φοιτητικό-Ανέργων: €10
