Είδαμε την παράσταση «Ο Αδαής και ο Παράφρων», στο θέατρο Πορεία. - Free Sunday
Είδαμε την παράσταση «Ο Αδαής και ο Παράφρων», στο θέατρο Πορεία.

Είδαμε την παράσταση «Ο Αδαής και ο Παράφρων», στο θέατρο Πορεία.

Μια παράσταση βασισμένη στο έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ  σε σκηνοθεσία Γ. Περλέγκα, που πρωτοπαρουσιάστηκε στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού και συνεχίστηκε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης με τεράστια επιτυχία , παρακολουθήσαμε.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ

Αποδομώντας τις μυστικές και σκληρές  πτυχές στην κατάκτηση της καλλιτεχνικής –επιστημονικής τελειότητας, ο Τόμας Μπέρνχαρτ, χρησιμοποιώντας την ιδιάζουσα φλεγματική με υψηλή οξύτητα αίσθηση του χιούμορ που διαθέτει, μας κάνει μάρτυρες μιας μεγαλειώδους κατάθεσης.

Σκιαγραφώντας την στιγμή της διακοσιοστής εικοστής δεύτερης  εκτέλεσης του «Μαγεμένου Αυλού» του Μότσαρτ από μια διάσημη σοπράνο της όπερας και την συναισθηματική τελμάτωση αυτής, εξ αιτίας της σκληρής και αδυσώπητα εξαντλητικής καλλιτεχνικής της διαδρομής, ο θεατής διεισδύει στο περιβάλλον της αργά και βασανιστικά.

Θέλοντας να αποσυρθεί , με τον αλκοολικό, τυφλό και φιλοχρήματο πατέρα της στην εξοχή, ο οποίος πραγματικά ζει και ανασαίνει (με γνώμονα προσανατολιστικό την ανασφάλεια και το συμφέρον), ακυρώνοντας για μια ασθένεια ανύπαρκτη την συνέχεια των προγραμματισμένων εμφανίσεών της… η “ντίβα” ξεσπά.

Ανάμεσα στους δυο, εμπλέκεται και ένας τρίτος, μια ιατρική αυθεντία, Δόκτωρ της Ιατροδικαστικής, ο οποίος λατρεύει με ακρίβεια και απόλυτο πάθος το επάγγελμά του, μα δυσκολεύεται ή και αδυνατεί να κατανοήσει συναισθηματικά την ανθρώπινη φύση.

Ξεδιπλώνοντας με χειρουργική ακρίβεια το ζήτημα της τελειοποίησης του ανθρώπινου σκοπού σε ζητήματα όπως η ύψιστη διαδρομή προς την επίτευξη της καλλιτεχνικής τελειότητας, σε βαθμό που μόνο η προσωπική αγωνία και στέρηση δίναται να οδηγήσει, ο θεατής βελούδινα και περιεκτικά φθάνει να αντικρύσει το προϊόν, το παράγωγο αυτής της στέρησης.

Οι συνθήκες που οδηγούν ένα καλλιτέχνη στην κοινωνική εξύψωση και την απόλυτη αποδοχή διαφέρουν ανάλογα με την περίπτωση, μα αν θέλουμε να μιλήσουμε με ειλικρίνεια και ευθύτητα, αρκεί να είναι έτοιμος κανείς να στερηθεί τον φιλικό του περίγυρο, τον ελεύθερό του χρόνο και τις χαρές της οικογενειακής ζωής, μιας και πάντα        η επίτευξη του ιδεατού, απαιτεί την μέγιστη θυσία καθώς και μια μορφή εσωτερικής απομόνωσης.                                                                                                                                                    Για να  γίνει λοιπόν αυτό εφικτό οφείλει ο άνθρωπος να υποσκελίσει το εγώ, ενώπιον του χαρίσματος που του δώθηκε, που σκληρά αξιοποίησε και που φυσικά έρχεται σε πρώτη μοίρα.

Εδώ ακριβώς, τείνουν  να γίνουν ορατά τα αποτελέσματα της θυσίας, που ενώ αφενός για τη σοπράνο λειτουργούν ως μοχλοί εσωτερικής πίεσης και εξώθησης της ματαιότητας, ως προβολή κινηματογραφική στα μάτια της, από την πλευρά του ιατρού και της επιστήμης, βλέπει κανείς την αναλυτική τελειότητα, ως  προϊόν αποξένωσης , να καθιστά ανίκανο τον Δόκτωρα, να αφουγκραστεί την κραυγή και τον πόνο του ανθρώπου…

Πασχίζοντας να κατακτήσει κανείς το ακρότατο, το ύψιστο και προσεγγίζοντας το σημείο αυτό, αρχίζει σταδιακά ο περίγυρος να αναζητά το ελάττωμα, το μοιραίο λάθος, που θα καταρρίψει το απόλυτο του επιτεύγματος και θα γκρεμίσει από το βάθρο την αυθεντία… τον καλλιτέχνη.

«Η Τέχνη είναι μεγάλη. Θα την πλησιάσουμε με ευλάβεια και σεβασμό. Δεν έχουμε το δικαίωμα να την κατεβάζουμε στο ανάστημά μας», μας λέει ο Κάρολος Κουν.

Από την άλλη πλευρά, τόσο ο καλλιτέχνης όσο και ο επιστήμονας, οφείλουν να πασχίζουν ώστε να διατηρήσουν και να εξελίξουν, ει δυνατόν το χάρισμά τους, ώστε να μην εκτεθούν απέναντι σε αυτό… μα και γιατί αυτό αποκτά υπόσταση, έχει απαιτήσεις,  γίνεται όνειρο, εφιάλτης… τους καταδιώκει.

Όσο όμως πιο κοντά με δουλειά και στέρηση έρχεται κανείς κοντά στο μεγαλείο μιας μέγιστης επίτευξης, τόσο πιο δύσκολο μοιάζει για το κοινό, μα ακόμη και τους κριτικούς να κατανοήσουν πια τα όρια και την προσπάθεια, την εξάντληση και την λεπτομέρεια που καθορίζει αυτό το έργο. Έτσι στέκεται στο βάθρο του εξαντλημένος ο καλλιτέχνης, ο επιστήμονας, νικητής μα και νικημένος, μιας και απέμεινε μόνος να κατανοεί την διαδρομή και την τελική σημαντική λεπτομέρεια που καθορίζει το έργο του και που μόνον ο ίδιος έχει αναπτύξει πλέον το σωστό αισθητήριο για να την αντιληφθεί.

Τέσσερα διαμάντια ερμηνευτές, κλήθηκαν να υλοποιήσουν αυτό το δύσκολο, όσο και βαθιά αγωνιώδες κείμενο-εγχείρημα, που όχι απλώς το πέτυχαν, μα το εξύψωσαν τόσο , που φαίνεται πως θα φωτίζει για καιρό πολύ το συναίσθημα και τον ενθουσιασμό μας.

Ο Γιάννος Περλέγκας ως  «Δόκτωρ», αψεγάδιαστος απέναντι σ’ ένα κείμενο άθλο, που όχι απλώς κατάφερε αντιπαραβάλλοντας να ταυτίσει την προσωπικότητά του με τον πατέρα και την βασίλισσα της νύχτας σ’ ένα ταξίδι ακραίων επιδιώξεων, μα και να δοξαστεί ως ένας ηθοποιός-μαραθωνοδρόμος που βγήκε νικητής απέναντι στην μεγάλη πρόκληση που λέγεται υψηλό θέατρο.

Ο πατέρας, Χρήστος Μαλάκης, επίσης δραματουργικά άψογος, ο οποίος εντός τριών ωρών κατάφερε να πιεί ολάκερο τον Αμαζόνιο ως αλκοολικός, μια φιγούρα γκροτέσκ, που παρ’ όλα αυτά είχε την δύναμη να χειραγωγεί συναισθηματικά την κόρη του και πραγματικά να μας καθηλώσει.

Η Ανθή Ευστρατιάδου, ως Βασίλισσα της Νύχτας, μοναδική, λεπτεπίλεπτη, εύθραυστη, ιδιότροπη, σκληρή μα και πονεμένη, ένα πλάσμα που αδυνατεί κανείς να καταλάβει εξ αιτίας της ευθραυστότητας και των ιδιομορφιών στον χαρακτήρα που ο ιδιαίτερος αγώνας της προς την κορυφή… δημιούργησε. Λαμπερή ερμηνευτικά…σαν Άνοιξη.

Τέλος ο Ιωάννης Καπελέρης ως Κυρία Φάργκο και σερβιτόρος Βίντερ απολαυστικός, ένα κέρινο εκμαγείο συντετριμένο από τις συνεχείς απαιτήσεις και τον έκρυθμο χαρακτήρα της Ντίβας και που με ειρωνική κωμικότητα μας πήρε από το χέρι και μας οδήγησε στην αρχή της  παράστασης.

Η δύναμη της κλασσικής μουσικής έπαιξε ρόλο καθοριστικό μιας και  τέτοιοι ουράνιοι ήχοι έχουν την δύναμη όχι απλώς να γεννούν και να καθορίζουν το συναίσθημα, μα και φυσικά να το οδηγούν προς την κατεύθυνση που επιθυμούν… με λεπτότητα μοναδική.

Τα σκηνικά και τα κοστούμια υπέροχα και αυτά, εναρμονισμένα πλήρως με το ύφος της παράστασης ενώ οι φωτισμοί καθόρισαν και αυτοί επάξια την σημαντικότητά τους.

Πρόκειται για μια μαθητεία υπερβατική, με ένα σκληρό πρώτο δίωρο και πιο ανάλαφρη την τελευταία ώρα  που ξεπερνά τα όρια μιας απλής παράστασης και που αγγίζει κάθετα και φιλοσοφικά τον στοχασμό και την ερμηνεία της ύψιστης επίτευξης… που το ίδιο πραγματοποιεί.

Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση Γιώργος Δεπάστας
Σκηνοθεσία Γιάννος Περλέγκας
Σκηνικά – Κοστούμια Λουκία Χουλιάρα
Κίνηση Δήμητρα Ευθυμιοπούλου
Φωτισμοί Νίκος Βλασόπουλος
Βοηθός σκηνογράφου Γεωργία Μπούρα
Σχεδιασμός μακιγιάζ Εύη Ζαφειροπούλου
Σχεδιασμός κομμώσεων Χρόνης Τζήμος

Διανομή (με αλφαβητική σειρά)
Βασίλισσα της Νύχτας Ανθή Ευστρατιάδου
Κυρία Φάργκο / Σερβιτόρος Βίντερ Γιάννης Καπελέρης
Πατέρας Χρήστος Μαλάκης
Δόκτωρ Γιάννος Περλέγκας

Φωτογράφος παράστασης:  Kάρολ Τζάρεκ

"Thomas Bernhard, Der Ignorant und der Wahnsinnige, in: ders., Werke. Band 15 © Suhrkamp Verlag Frankfurt am Main 2004."

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ-ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ, Πανεπιστημίου 48, τηλ. 210.3305074, 210.7234567 (μέσω πιστωτικής κάρτας) στο ticketservices.gr και στο www.n-t.gr

Ημέρες και ώρες παραστάσεων
Από Πέμπτη έως Σάββατο στις 21:00
Κυριακή στις 18:00

Γενική είσοδος 10€