Παρθενόπη Μπουζούρη: «Η ελληνική επαρχία ήταν και είναι ακόμα μια απέραντη έρημος»
Από τις 9 Μαρτίου η Άντζελα Μπρούσκου και το Θέατρο Δωματίου παρουσιάζουν στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής τον «Ιβάνωφ» του Άντον Τσέχωφ. Ο Τσέχωφ, σε ένα από τα πρώτα του θεατρικά έργα, προβλέπει το εκρηκτικό, επαναστατικό περιρρέον κλίμα της Ρωσίας στο γύρισμα του αιώνα. Η Παρθενόπη Μπουζούρη μας εξηγεί γιατί ο Ιβάνωφ είναι ένας σύγχρονος Άμλετ.
Μιλήστε μας για τον «Ιβάνωφ»…
Ο «Ιβάνωφ» είναι ένα από τα πρώτα έργα του Τσέχωφ. Το γράφει το 1887 και είναι ουσιαστικά το πρώτο του μεγάλο θεατρικό έργο μετά το μονόπρακτο «Κύκνειο Άσμα», που έχει γράψει έναν χρόνο νωρίτερα. Θέμα του «Ιβάνωφ» είναι η ακύρωση των ονείρων ενός χαρισματικού ανθρώπου μέσα στο πληκτικό και ανθρωποφαγικό τοπίο μιας επαρχίας.
Εσείς ποιον ρόλο έχετε;
Παίζω την Εβραία γυναίκα του Ιβάνωφ, την Άννα Πετρόβνα, που άλλαξε πίστη για χάρη του και την αποκλήρωσαν οι γονείς της. Τελικά πεθαίνει από φυματίωση.
Είναι οι κλασικοί ανεξάντλητοι; Ο Τσέχωφ θα μας απασχολεί και τα επόμενα 100 χρόνια;
Οι κλασικοί θα είναι πάντα εκεί, για να μας υπενθυμίζουν όλα όσα δεν λέγονται με λέξεις. Αυτά που είναι ανάμεσα στις λέξεις. Όσο, λοιπόν, το κοινό ανανεώνεται, εμείς θα το μυούμε ξανά σε αυτό που ονομάζουμε κλασικό και την αναμφισβήτητη αξία του.
Ο Ιβάνωφ είναι ένας απογοητευμένος ιδεαλιστής και ματαιωμένος μεταρρυθμιστής. Τελικά, οι επαναστάσεις, οι υψηλοί στόχοι, είναι ουτοπίες;
Στην αρχή της νιότης μας έχουμε –οι περισσότεροι τουλάχιστον– ορμή και βλέπουμε μια προοπτική. Κάποιοι άνθρωποι, όμως, είναι από τη φύση τους πιο πληθωρικοί. Οραματίζονται ιδέες που μπορούν να αλλάξουν τις ζωές όλων. Ίσως και τον κόσμο. Δεν είναι φυσικό.
Είμαστε όλοι στη νεότητά μας ένας Ιβάνωφ;
Όχι όλοι. Ο Ιβάνωφ δεν σκεφτόταν μόνο τον εαυτό του και τη ζωή του. Ήθελε να αλλάξει μια κοινωνία. Αυτό τον ξεχωρίζει από τους άλλους. Δεν είναι πολλοί σαν τον Ιβάνωφ.
Εσείς νεότερη ονειρευτήκατε έναν κόσμο για τον οποίο κατόπιν διαψευστήκατε; Αν ναι, πώς διαχειριστήκατε αυτή τη συνειδητοποίηση;
Ναι… Νομίζω, ξεκίνησα αυθόρμητα να κάνω θέατρο σε δύσκολους χώρους και κάτω από αντίξοες συνθήκες. Όταν ξεκινούσα την καριέρα μου, πίστευα πως το θέατρο μπορεί να αλλάξει τους ανθρώπους. Δεν το πιστεύω πια. Είναι μια ακύρωση αυτό.
Την παράσταση σκηνοθετεί η Άντζελα Μπρούσκου, με την οποία συνεργάζεστε σταθερά από το 1993. Είναι διαφορετικές οι γυναίκες σκηνοθέτες;
Δεν διαχωρίζω τους σκηνοθέτες βάσει φύλου. Ενδιαφέρομαι για το όραμά τους και τη γλώσσα που χρησιμοποιούν για να μιλήσουν. Με την Άντζελα Μπρούσκου έχουμε δημιουργήσει μέσα στα χρόνια μια κοινή καλλιτεχνική γλώσσα και αυτό διευκολύνει τη δουλειά μας. Η Άντζελα είναι για μένα συνοδοιπόρος σε ένα μακρύ ταξίδι. Το να δουλεύεις μαζί της είναι μοναδική χαρά.
Στα έργα του Τσέχωφ αποτυπώνεται η πνιγηρή ατμόσφαιρα της ρωσικής επαρχίας. Εσείς γεννηθήκατε στην Ξάνθη. Θεωρείτε πως και οι σύγχρονες επαρχίες είναι σκληρές;
Η ελληνική επαρχία ήταν και είναι ακόμα μια απέραντη έρημος. Δεν θα έλεγα ότι οι επαρχίες είναι απλά σκληρές. Πιστεύω ότι είναι πνευματικά αποξηραμένες, αφιλόξενες για οποιοδήποτε πνεύμα με ζωή.
Τις τελευταίες εβδομάδες αφεθήκαμε στη χαρά της επιτυχίας του Γιώργου Λάνθιμου στα μεγάλα κινηματογραφικά βραβεία. Είδατε την ταινία του; Αν ήσασταν εσείς η επιτροπή, θα της δίνατε τα Όσκαρ Σκηνοθεσίας και Καλύτερης Ταινίας;
Δεν είμαι σε θέση να απαντήσω στην ερώτησή σας, γιατί, δυστυχώς, δεν έχω δει ακόμα τη νέα ταινία του Λάνθιμου.
Αν και δεν έχετε κάνει πολύ κινηματογράφο, θα ρωτήσω: τι χρειάζεται για να βγάλουμε περισσότερους Λάνθιμους;
Πάνω απ’ όλα χρειάζεται να ιδρυθεί μια Ακαδημία Κινηματογράφου. Και να υπάρξει γενικότερα μια πολιτιστική πολιτική εξωστρεφής και στοχευμένη.
INFO
«Ιβάνωφ»
του Άντον Τσέχωφ
Σκηνοθεσία: Άντζελα Μπρούσκου
photo: Ελπίδα Μουμουλιδου
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας
Ηθοποιοί: Ανδρέας Κωνσταντίνου, Παρθενόπη Μπουζούρη, Αλμπέρτο Εσκενάζυ, Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου, Τσιμάρας Τζανάτος, Κρις Ραντάνοφ, Ιλία Αλγκάερ, Βάλια Παπαχρήστου, Άντζελα Μπρούσκου, Αλέξανδρος Μαράκης, Αντώνης Τσίλερ
Θέατρο της Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής
Κυκλάδων 11, Αθήνα
Τηλ.: 210 8217877
