Αστεροειδής 179 – Κλυταιμνήστρα: Ένας μονόλογος για τη γυναικεία φύση και την ελευθερία
Από τις 6 μέχρι τις 21 Μαΐου, κάθε Δευτέρα, Τρίτη, Σάββατο και Κυριακή στις 21:15 στο Θέατρο Φούρνος, η Πειραϊκή Σκηνή παρουσιάζει την παράσταση «Αστεροειδής 179 – Κλυταιμνήστρα», σε σκηνοθεσία Γιώργου Καλόξυλου, με την Θεοδώρα Μαστρομηνά.
Πρόκειται για μία διακειμενική σύνθεση σε μορφή μονολόγου με άξονα το σπουδαίο κείμενο της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ «Κλυταιμνήστρα ή το Έγκλημα», γραμμένο το 1934, και θραύσματα από τα έργα «Γράμμα στον Ορέστη» του Ιάκωβου Καμπανέλλη και «Εμμονή» του Γιώργου Σκούρτη.
Κεντρική ηρωίδα της παράστασης είναι μία αποκαμωμένη γυναίκα του σήμερα, που παίρνει θάρρος από την εμβληματική μορφή της Κλυταιμνήστρας και αποφασίζει να πάρει ξανά τη ζωή της στα χέρια της. Η γυναικεία φύση της υψώνει τείχη απέναντι στον Άνδρα – Αγαμέμνονα και τον Πόλεμο-Θάνατο.
Ο σκηνοθέτης Γιώργος Καλόξυλος μίλησε στη Free Sunday γι’ αυτή την ιδιαίτερη παράσταση, που έρχεται να διαλογιστεί πάνω στις έννοιες του απόλυτου Έρωτα, του αναπόφευκτου Τέλους και της πραγματικής Ελευθερίας.
Τι είναι αυτό που σας κέντρισε το ενδιαφέρον στο κείμενο της Γιουρσενάρ και αποφασίσατε να αποτελέσει τη βάση της παράστασής σας;
Η αφηνιασμένη βιαιότητα που έχει ο απόλυτος έρωτας. Αυτός που επιβάλλεται στο θύμα του σαν αρρώστια και σαν προορισμός μαζί. Και καταλήγει να ενυπάρχει σε μία γυναίκα που παραληρεί αδυνατώντας να βρει τη λύτρωση. Η Γιουρσενάρ απομονώνει και αιχμαλωτίζει το πεισματάρικο αίσθημα της τρυφερότητας μαζί με την αδυσώπητη κραυγή της τελικής και αναπόφευκτης μοναξιάς.
Πώς εμπνευστήκατε τον τίτλο της παράστασης, που είναι στην πραγματικότητα και το όνομα ενός αστεροειδούς;
Η προαιώνια ανάγκη του ανθρώπου να ονοματίζει με κάθε είδους ταμπέλες, για να κάνει τα πάντα πιο συγκεκριμένα και διαχειρίσιμα, δεν άφησε περιθώρια ούτε στα ουράνια σώματα. Έτσι λοιπόν στην προσπάθειά μας να χαρτογραφήσουμε το σύμπαν και οι αστεροειδείς περνούν την περιπέτεια της ονοματοδοσίας και της αριθμοδοσίας. Είναι όντως λίγο αστείο ένας αστεροειδής εκτός από έναν αριθμό να έχει και ένα όνομα. Γα παράδειγμα υπάρχει αστεροειδής με το όνομα Βαγγέλης, ο 6354, ενώ ο αριθμός 1 είναι η Δήμητρα. Το έργο ξεκινάει με ένα «ραδιοφωνικό αφιέρωμα» για τους αστεροειδείς και τα ονόματα τους που αποδεικνύεται δομικό στοιχείο της παράστασης.
Ποια η δική σας σχέση με την αστρονομία και τη φυσική;
Από μικρός μαγευόμουν από αυτό το άπειρο που μας περιβάλει και από τον τρόπο που ταξιδεύει το φως. Πέντε χρονών έκανα τη σκέψη ότι πρέπει να υπάρχει μια αντιστοιχία μεταξύ του μεγάλου αυτού άπειρου διαστήματος και του αόρατου εσωτερικού μας κόσμου. Έλεγα ότι μπορεί να είναι και το ίδιο πράγμα με άλλη μορφή. Δεν κατάφερα να σπουδάσω πάνω στο αντικείμενο, αλλά με συγκινεί πάντα και μελετάω όσο μπορώ. Πάνω σε αυτή την πρώτη σκέψη ακουμπά και η παράσταση.
Τι συμβαίνει στην ψυχή αυτής της γυναίκας στην παράστασή σας; Πώς θα την σκιαγραφούσατε σαν ηρωίδα;
Είναι μια γυναίκα του σήμερα, αποκαμωμένη, σχεδόν παραιτημένη, που κάθεται μόνη στον καναπέ του σπιτιού της. Θέλει να θυμηθεί, να αποτιμήσει το παρελθόν, να επαναδιατάξει τη σκέψη και τη ζωή της. Προσπαθεί να πείσει τον εαυτό της να σηκωθεί και να παλέψει, αλλά δεν τα καταφέρνει. Όταν ακούει στο ραδιόφωνο ότι η Κλυταιμνήστρα έχει δώσει το όνομά της σ’ έναν αστεροειδή, παίρνει θάρρος από εκείνη που τόλμησε τα πάντα και αποφασίζει να την υπερασπιστεί σε μία φανταστική δίκη. Μία κοσμική σύγκρουση συντελείται εντός της, ανάμεσα στον πραγματικό της εαυτό ως γυναίκα και τον ανδρικό ρόλο που επέλεξε να παίξει.
«Ένας μονόλογος για την ανάγκη μας για ελευθερία». Τι σημαίνει για εσάς «ελευθερία» και πώς αυτή κερδίζεται;
Ελευθερία για μένα είναι η δυνατότητα της επιλογής, η χαρά της απρόσκοπτης έρευνας και δημιουργίας. Η έννοια της ελευθερίας είναι συλλογική στο πνεύμα της και όχι τόσο ατομική στη δράση της, γιατί παύει να υπάρχει αμέσως μόλις δεν μπορείς να την μοιραστείς μαζί με άλλους. Ίσως είναι η συνολική απεξάρτηση. Δεν νομίζω ότι υπάρχει ελευθερία που δεν είναι χαρούμενη. Μόνο με τη δράση μπορεί να κερδηθεί, με τη συνεχή αναζήτηση του αληθινού, του ωραίου και του υψηλού.
