Είδαμε την παράσταση «Ρίττερ Ντένε Φος» στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης “Κάρολος Κουν»

11.12.2019
Πολιτισμός

Μια παράσταση κόσμημα από το σκληρό έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ, που κατάφερε να μας μαγέψει με την αριστοτεχνική ερμηνευτική δεινότητα των ηθοποιών της, υπό την μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα και την εξαίρετη σκηνοθεσία της Μαρίας Πρωτόπαππα… παρακολουθήσαμε.

ΚΡΙΤΙΚΗ –ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Βουτώντας δίχως αναστολές στα θολά και γεμάτα δυσοσμία νερά της κόλασης, πασχίζει κανείς να κατανοήσει τη διαύγεια του παραδείσου. Όσο σκληρά και βάναυσα έννοιες γεμάτες παράνοια και πόνο χτυπούν τον ηθοποιό στο σανίδι, άλλο τόσο και ο θεατής από τη δική του πλευρά του θεάτρου εκπαιδεύεται στο να κατανοήσει και κατά συνέπεια να ερμηνεύσει τον εαυτό του, τα κακώς αυτού κείμενα… την αλήθεια του.

Ο Τόμας Μπέρνχαρντ , «ο Μπέκετ των Άλπεων» όπως τον αποκάλεσαν, με τον βάναυσο και σκληρό του τρόπο, με την αμεσότητα, τον ακραίο κυνισμό του και με τις σιδερένιες του γροθιές, σπάει το κέλυφος του χωροχρόνου δημιουργώντας μέσω της οικογένειας Βόρρινγκερ, μία γέφυρα ανάμεσα στο χθες και το σήμερα γεμάτη παραλληλισμούς, συντριβές, διαστροφές, δυναμισμό, τρελά, οικονομική δύναμη και εξουσία.

Αντλώντας η παράσταση τον τίτλο της από τα ονόματα των τριών γνωστών αυστριακών ηθοποιών που πρωταγωνίστησαν στην παράσταση, όταν αυτή πρωτοανέβηκε στο Σάλτσμπουργκ στα 1986 και επιλέγοντας η σκηνοθέτης Μαρία Πρωτόπαππα “σήμερα”με τη σειρά της, τρία πολύ σπουδαία ταλέντα του σύγχρονου θεάτρου να την ερμηνεύσουν, κατάφερε γρήγορα και άμεσα με τεράστια επιτυχία να μας ποτίσει το πικρό γάλα ετούτης της συγκλονιστικής παράστασης και που κατά περίεργο τρόπο με το πικρό ετούτο γάλα να ανάψει τα σωθικά μας, να τα ενεργοποιήσει και εν τέλει θεατρικά να μας γλυκάνει.

Ο Μπέρνχαρντ κινούμενος αλληγορικά σε σχέση πάντα με τη συμμετοχή των αυστριακών στα ναζιστικά έκτροπα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, πασχίζει να υποβαθμίσει την καλά κατασκευασμένη ψευδο- ανωτερότητα των αυστριακών στα μάτια του φιλοθεάμονος κοινού. Μία οικογένεια βουτηγμένη στην παράνοια, εκεί που όλα και τίποτα δεν ισχύουν, ερμηνεύει με λόγο ακριβή και καθόλα στοχευμένο το χρώμα της νύχτας, τις μυρωδιές της αυτό τιμωρίας, το σαράκι του πόνου, τις υφές της τρέλας, τις διαδικασίες της συντριβής μέσα στο σώμα, μα και έξω από αυτό επιθετικά, προς το οικείο οικογενειακό περιβάλλον.

Δύο αδελφές που προσμένουν τον αδελφό τους να βγει με τη θέλησή του από την ψυχιατρική κλινική στην οποία είναι έγκλειστος και να έρθει στο σπίτι, όπου τόσο κατά τη διάρκεια της προσμονής όσο και κατά την άφιξη του είναι αδύνατο να κρύψουν την ψυχοπαθογένεια τους και την εξ ολοκλήρου διαταραγμένη συμπεριφορά τους.

Δύο αδελφές όπου η πρώτη, Ντένε (Στεφανία Γουλιώτη), εκφράζει εξαιρετικά έναν ακραίο ψυχαναγκασμό σε σχέση με την ακρίβεια και τη θέση των πραγμάτων στο τραπέζι για το φαγητό, για να ικανοποιήσει κατά την είσοδο του τον αδελφό της σε βαθμό τέτοιο, που θυμίζει τον μαέστρο μιας μεγαλειώδους συμφωνίας τρέλας, που κυνηγά στο κενό τις νότες μην και μετατοπιστούν στην λανθασμένη του πενταγράμμου θέση.

Είναι βυθισμένη σε εσωτερικό τρόμο, με ξεσπάσματα έλλειψης αυτοκυριαρχίας και συμβιβασμού απέναντι στην πραγματικότητα, γεμάτη κρίσεις πανικού, λαγνείας και διάθεση αιμομικτική.

Από την άλλη η εξίσου εξαιρετική Ρίττερ (Λουκία Μιχαλοπούλου), γεμάτη και αυτή εμμονές και ξεσπάσματα και που ίσως, ενώ έχει καταβάλει πιο μεγάλη προσπάθεια να προσπεράσει όσο γίνεται τα κακώς κείμενα με την τέχνη, λόγω της τεράστιας κυρίως περιουσίας τους (είχαν αγοράσει το 51% ενός θεάτρου και συνεπώς μπορούσαν να παίζουν σε αυτό όποτε επιθυμούσαν), δυστυχώς την ρούφηξε και αυτή η τρέλα που με τα πλοκάμια της εισέβαλε μέσα της για τα καλά.

Τέλος ο συγκλονιστικός αδελφός Φος, (Αργύρης Ξάφης), ο φόβος και ο τρόμος της οικογένειας , που ήταν πραγματικά αδύνατο να διακρίνει κανείς αν επρόκειτο για πραγματικό τρελό ή όχι , με το βλέμμα της αυθεντικής παράνοιας καρφωμένο στα μάτια του, πλημμυρισμένος από σύνδρομα εξουσίας, χειριστικότητας, οιδιπόδεια ,έντασης, μίσους και παθών.

Τρεις ηθοποιοί που διδάσκουν θέατρο στην παράσταση αυτή και που ο καθένας από την πλευρά του με την ερμηνεία του, επιτυγχάνει να κερδίσει το θαυμασμό μας, την αμέριστη προσοχή και την ολόψυχη συμμετοχή μας.

Άριστη και δίχως περιττά στοιχεία και η σκηνοθεσία της Μαρίας Πρωτόπαππα, όπου διαχειρίζεται ένα πραγματικά δύσκολο κείμενο, με τον αριστοτεχνικό τρόπο και τη μαεστρία ενός πολύπειρου και σημαντικού σκηνοθέτη.

Τα σκηνικά λιτά μα ακριβή, εξυπηρέτησαν με μαθηματική αρτιότητα τους σκοπούς της παράστασης, η μουσική συνοδευτικά ορθή χωρίς ιδιαίτερες εντάσεις, μα σύμφωνη με τις επιταγές, τα κοστούμια συμπαθή, ενώ οι φωτισμοί λειτούργησαν σωστά απέναντι στο όλο θέμα.

Εν κατακλείδι μπορούμε να μιλήσουμε για ερμηνείες οσκαρικού χαρακτήρα, άξιες όχι μόνο για να βραβευτούν, μα και να επιβεβαιώσουν για μία ακόμη φορά τη σημαντικότητα των επιλογών του θεάτρου τέχνης, ενός θεάτρου τόσο σημαντικού όσο και η τεράστια αγάπη του ανθρώπου που το δημιούργησε.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας

Σκηνοθεσία: Μαρία Πρωτόπαππα

Σκηνικά- Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Αντικείμενα- Props: Γεωργία Μπούρα

Κοστούμια: Άγις Παναγιώτου

Sound design: Λόλεκ

Κίνηση: Κατερίνα Φωτιάδη

Styling (κομμώσεις-μακιγιάζ): Θοδωρής Μπουρνέλης

Βοηθός Σκηνοθέτη-Εκτέλεση Παραγωγής: Μαρία Ξανθοπουλίδου

Β’ Βοηθός Σκηνοθέτη: Ιουλία Σταμούλη

Βοηθός σκηνογράφου: Νατάσσα Τσιντικίδη