Αλέξανδρος Διαμαντής: «Θαυμάζω τη γενιά μου» - Free Sunday
Αλέξανδρος Διαμαντής: «Θαυμάζω τη γενιά μου»

Αλέξανδρος Διαμαντής: «Θαυμάζω τη γενιά μου»

Είναι η δεύτερη φορά που ο νεαρός σκηνοθέτης Αλέξανδρος Διαμαντής καταπιάνεται με τον «Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο» του Χάξλεϊ. Τον ανέβασε τον περασμένο Μάρτιο στο θέατρο Σημείο, χωρίς όμως να προλάβει να ολοκληρώσει τον κύκλο των παραστάσεών του, εξαιτίας του Covid-19. Κατά το διάστημα που μεσολάβησε, οι ιδέες που γέννησαν εκείνη την παράσταση απέκτησαν μια νέα διάσταση, ιδωμένες υπό το πρίσμα συνθηκών απολύτως ανεπανάληπτων στην παγκόσμια Ιστορία.

Μιλήστε μας για το έργο. Πρόκειται για τον «Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο» του Άλντους Χάξλεϊ ή για δικό σας κείμενο;

Έγραψα μόνος μου το κείμενο αυτό ειδικά για την παράσταση. Περιγράφει τη δημιουργική διαδικασία, τον τρόπο που κανείς συλλαμβάνει, προφητεύει και εντέλει κατασκευάζει έναν Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο. Αποτελεί αναφορά –ή μελέτη, αν θέλετε– στο έργο του Χάξλεϊ. Τον Μάρτιο είχα ανεβάσει μια θεατρική εκδοχή του πρωτότυπου κειμένου, συνεργαζόμενος τότε με την Έρι Κύργια. Έγραψα το τωρινό κείμενο το καλοκαίρι, εμπνευσμένος από τον πυρετό του έρωτα, θέλοντας να γράψω ένα μανιφέστο. Οπωσδήποτε επιβιώνουν σε αυτό τα κεντρικά στοιχεία της σκέψης του Χάξλεϊ και, παρόλο που δεν υποκαθιστά σε καμία περίπτωση το βιβλίο, θεωρώ πως αποτελεί μια καλή εισαγωγή σε αυτό, τόσο για όσους το γνωρίζουν όσο και για όσους το αγνοούν.

Untitled design 1 min

 

Στα αγγλικά ο τίτλος του βιβλίου είναι «Brave New World». Γιατί, θεωρείτε, στην ελληνική έκδοση επικράτησε το «θαυμαστός» έναντι του «γενναίος»;

Η έκφραση «brave new world» είναι σαιξπηρική. Τη συναντάμε στην Πρώτη Σκηνή της Πέμπτης Πράξης της «Τρικυμίας», όπου η Μιράντα, η κόρη του Πρόσπερο, η οποία δεν έχει δει ποτέ στη ζωή της άλλους ανθρώπους εκτός από τον εαυτό της και τον πατέρα της, περιγράφει με αυτά τα λόγια τους ναυαγούς που φτάνουν στο νησί της. Ενώ στην εποχή μας «brave» σημαίνει «γενναίος», στα σαιξπηρικά αγγλικά σήμαινε «όμορφος, θεαματικός, θαυμαστός». Η χρήση της έκφρασης στην «Τρικυμία» είναι ειρωνική, γιατί οι μισοί από τους άντρες στους οποίους αναφέρεται η Μιράντα είναι διεφθαρμένοι, συνωμότες και εγκληματίες. Με τα χρόνια η έκφραση «brave new world» έφτασε να περιγράφει στην αγγλική γλώσσα καθετί άγνωστο, γοητευτικό και ταυτόχρονα επικίνδυνο, και είναι με αυτή τη σημασία που τη χρησιμοποιεί ο Χάξλεϊ.

Το έργο ανέβηκε τον Μάρτιο, χωρίς όμως να προλάβει να ολοκληρωθεί ο κύκλος των παραστάσεών του, εξαιτίας του Covid-19 και του πρώτου lockdown. Κατά το διάστημα που μεσολάβησε, άλλαξε η οπτική σας και κατ’ επέκταση η παράσταση;

Πρόκειται για μια εξολοκλήρου καινούργια παράσταση. Το μόνο που απομένει κοινό ανάμεσα στην εκδοχή του Μαρτίου και την τωρινή είναι το κεντρικό ερώτημα: Τι μέλλον θέλουμε; Θεωρώ πως ζούμε σε μια ιστορική συγκυρία – αυτό βέβαια ίσχυε και πριν από τον περασμένο Μάρτιο, αλλά θα έλεγα πως τώρα έχει γίνει πια σαφές σε όλους μας. Οι συνεργάτες μου κι εγώ προσπαθήσαμε να εκφράσουμε το πνεύμα της εποχής, αποφεύγοντας να γίνουμε σχολιαστικοί. Πιστεύω πως το αποτέλεσμα μας δικαιώνει.

Τρεις τέχνες συναντώνται επί σκηνής: θέατρο, μουσική, εικαστικά. Πείτε μας περισσότερα.

Το να πάει κανείς να δει θέατρο είναι μια ολοκληρωτική εμπειρία, φυσική, συναισθηματική, πνευματική, κοινωνική και πολιτισμική. Πρόκειται για μία εξαιρετική εμπειρία, με την έννοια ότι είναι απολύτως διαφορετική απ’ οποιαδήποτε άλλη. Στο θέατρο ο θεατής δεν είναι παθητικός δέκτης αλλά ενεργός παρατηρητής, όπως συμβαίνει στα όνειρά μας. Η ιδέα μας για τη συνάντηση των τριών τεχνών αφορά αυτήν ακριβώς την ιδιότητα του θεάτρου, ως ενός ζωντανού συμβάντος στο οποίο όλοι συμμετέχουμε. Επιδιώκουμε να προσφέρουμε στον θεατή μια πραγματικά ολοκληρωμένη και ενεργή εμπειρία, διαφορετική απ’ ό,τι άλλο θα βιώσει κανείς στην ημέρα του. Στη δύσκολη συγκυρία που περνά το θέατρο σήμερα, πιστεύουμε πως η παράστασή μας δρα ως φόρος τιμής τόσο προς την τέχνη που υπηρετούμε όσο και προς την τέχνη γενικά.

Untitled design 2 min

 

Σε συνέντευξή σας έχετε πει πως αυτή είναι μία παράσταση για τη γενιά σας. Με ποιον τρόπο; Πώς θα χαρακτηρίζατε τη γενιά σας;

Θαυμάζω τη γενιά μου! Ο θαυμασμός μου δεν είναι θεωρητικός: θαυμάζω τις φίλες και τους φίλους μου και θαυμάζω όλους εκείνους τους ανθρώπους της ηλικίας μου που δεν ξέρω προσωπικά και οι οποίοι παλεύουν με όλη τους τη δύναμη όχι να φέρουν τη ζωή στα μέτρα τους αλλά να σταθούν οι ίδιοι στα μέτρα της ζωής. Είμαστε μια παρεξηγημένη γενιά, είμαστε ίσως πιο φιλειρηνικοί απ’ ό,τι θα έπρεπε, επ’ ουδενί όμως συμβιβασμένοι. Είπα και παραπάνω πως τώρα ζούμε μια ιστορική στιγμή, η εποχή μας είναι ένα μεταίχμιο. Ο κόσμος του μέλλοντος θα είναι ομορφότερος, δικαιότερος και καλύτερος από τον κόσμο του παρελθόντος – η γενιά μου θα φροντίσει γι’ αυτό.

Σας έχουν αντιμετωπίσει με προκατάληψη εξαιτίας του νεαρού της ηλικίας σας;

Δεν παρατηρώ την προκατάληψη. Δεν κάνω τέχνη για να κερδίσω επαίνους, ούτε γιατί επιδιώκω να αποδείξω κάτι σε κάποιον. Κάνω τέχνη γιατί δεν μπορώ αλλιώς. Αν μπορούσα να κάνω κάτι άλλο, θα το έκανα. Αλλά δεν μπορώ. Κι έτσι, κάνω τέχνη.

INFO

«Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος»

[εμπνευσμένο από την ιδέα του Άλντους Χάξλεϊ που γέννησε το μυθιστόρημα «Θαυμαστός Καινούργιος Κόσμος» (1932)]

Κείμενο-Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Διαμαντής

Εικαστική διαμόρφωση: Γιώργος Σταματάκης

Μουσική επί σκηνής: Ιάσωνας Wastor

Γυναίκα: Δανάη Παπουτσή

Θέατρο Σημείο

Κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 20:00 και Κυριακή στις 19:00.

Έναρξη παραστάσεων: 6/12