The Provinces: φωτογραφικά καρέ από την επαρχία - Free Sunday
The Provinces: φωτογραφικά καρέ από την επαρχία

The Provinces: φωτογραφικά καρέ από την επαρχία

Η πλατφόρμα «The Provinces» συγκεντρώνει φωτογραφικές εργασίες προσπαθώντας να αναπροσδιορίσει τον όρο «επαρχία» μέσα από τον φακό των ανθρώπων της.

Μιλήστε μας για το «Provinces».

Η πλατφόρμα «The Provinces» ιδρύθηκε το 2018 από τους Τάσο Ζωίδη, Κώστα Ιωαννίδη, Ελένη Μουζακίτη, Χρήστο Ροντογιάννη, Χρήστο Σωτηρόπουλο, Πάνο Χαραλαμπίδη και Μαίρη Χαιρετάκη. Οι περισσότεροι των ιδρυτικών μελών ζουν και εργάζονται σε πόλεις της περιφέρειας (Καβάλα, Ηράκλειο Κρήτης, Πάτρα, Φιλιππιάδα Πρεβέζης). Το 2019 προστέθηκε στην ομάδα μας η Πηνελόπη Θωμαΐδη. Όραμα του «Provinces» είναι να προσφέρει τον χώρο για τον διαρκή αναπροσδιορισμό του όρου «επαρχία», παρέχοντας τις βάσεις για έναν διάλογο ανάμεσα στο κέντρο και την περιφέρεια απαλλαγμένο από στερεοτυπικές προκαταλήψεις. Να διευκολύνει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση στα εργαλεία που απαιτούνται για να μιλήσουν μέσω της φωτογραφικής γλώσσας για τη ζωή τους και το φυσικό και πολιτισμικό τους περιβάλλον.

Σκοποί της πλατφόρμας είναι:

  • Να συγκεντρώσει φωτογραφικές εργασίες που αποτυπώνουν, ερμηνεύουν την ελληνική επαρχία και αναδεικνύουν τις πολιτιστικές και κοινωνικές της ιδιαιτερότητες και να δημιουργήσει σταδιακά ένα αρχείο (με τεκμηριωτικό υλικό) που θα μπορούσε να στηρίξει στο μέλλον την οπτική ανθρωπολογία μιας γεωγραφικής και πολιτισμικής ενότητας.
  • Να προβάλει διαδικτυακά τις φωτογραφικές δουλειές μέσω της ιστοσελίδας και των social media του «Provinces», αλλά και μέσω εκθέσεων-παρουσιάσεων (σε μουσεία, διεθνή φωτογραφικά φεστιβάλ κ.λπ.) και δημοσιεύσεων.
  • Να υποστηρίξει την παραγωγή εργασιών συναφούς θεματολογίας φωτογράφων που εργάζονται και κατοικούν κυρίως σε πόλεις της περιφέρειας της Ελλάδας μέσω εκπαιδευτικών δράσεων και art residencies προγραμμάτων και επίσης να συμβάλει μέσω των παραπάνω στην επικοινωνία και δικτύωση των φωτογράφων (κέντρου - περιφέρειας) μεταξύ τους.

01 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΕΡΕΝΤΙΤΗΣ min

Κωνσταντίνος Μερεντίτης, από τη σειρά «It’s hot» (Θεσσαλικός Κάμπος).

Η λέξη «επαρχία»/«επαρχιώτης» στη σύγχρονη αντίληψη κουβαλάει μια υποβάθμιση του τόπου/του ανθρώπου. Πώς το εξηγείτε;

Στην Ελλάδα η λέξη και τα παράγωγά της αποκτούν αρνητικές συνδηλώσεις ειδικά από τη δεκαετία του ’50 και μετά, λόγω της ανεξέλεγκτης αστυφιλίας. Δεν μιλάμε μόνο για τη στάση ανθρώπων με μακρά εμπειρία αστικού βίου. Ακόμη και άνθρωποι που είχαν μικρή εμπειρία αστικής ζωής, άρτι αφιχθέντες στο άστυ, έβλεπαν υποτιμητικά τους νεοφερμένους και περιέγραφαν με αυτόν τον όρο (όταν δεν χρησιμοποιούσαν τον όρο «χωριάτης») συνανθρώπους τους με περιορισμένο (κατά την κρίση τους) πολιτισμικό ορίζοντα και ελλειμματική αστικοποίηση. Εμείς παίρνουμε ξανά αυτόν τον αρχικά διοικητικής χρήσης όρο και τον χρησιμοποιούμε συστηματικά για να τον καταστήσουμε ουδέτερο, χωρίς αξιολογικό φορτίο.

Οι φωτογραφίες όσων φιλοξενούνται στην πλατφόρμα σας καταγράφουν τη ζωή στην ελληνική επαρχία. Οι περισσότερες, αν όχι όλες, είναι ρεαλιστικές και δεν προσπαθούν να ομορφύνουν κάτι, όπως π.χ. κάνει ένας μέσος χρήστης του Instagram όταν επισκέπτεται ένα νησί ή ένα χωριό. Είναι αυτός ο στόχος σας; Η αποτύπωση της ελληνικής επικράτειας με ειλικρίνεια;

Ναι, πράγματι μας ενδιαφέρει μια καταγραφική, τεκμηριωτική ματιά, αλλά όχι αποκλειστικά αυτή. Αν αυτό προκύπτει ως πρώτη αίσθηση στην πλατφόρμα, οφείλεται πιο πολύ στο ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν επιλεγεί από την ομάδα μας με κύριο κριτήριο να έχουν να προσφέρουν μια συστηματική και συνεκτική καταγραφή όψεων της επαρχίας στη χώρα μας δουλεύουν εντός της συγκεκριμένης παράδοσης της τεκμηριωτικής φωτογραφίας. Αυτή η φωτογραφία δεν εξωραΐζει, όπως το Instagram, επιθυμεί πιο πολύ να δώσει όσο γίνεται περισσότερη πληροφορία ή ακόμη και μια προσωπική αίσθηση, δηλαδή το πώς άνθρωποι που συνήθως κατοικούν εκεί βλέπουν τον τόπο τους (δηλαδή χωρίς τον ναρκισσισμό τής με ινσταγκραμικούς όρους «ωραίας» φωτογραφίας). Δεν αρνούμαστε φυσικά ότι εκεί συχνά υπάρχει και ένας αντίστροφος ναρκισσισμός, δηλαδή μια φωτογραφία που, προσποιούμενη την ειλικρινή, ανακυκλώνει μια σχεδόν στερεοτυπική «ασχήμια». Είναι κι αυτή μια μανιέρα που θα θέλαμε να αποφύγουμε, αλλά, από την άλλη, αν οι άνθρωποι που ζουν εκεί βλέπουν τον τόπο τους υπό αυτό το πρίσμα, η στάση τους οφείλει να αποτυπωθεί στην πλατφόρμα. Όπως και να ’χει, μακάρι αποφεύγοντας αυτά που θεωρούμε κινδύνους να καταλήγουμε σε αυτό που χαρακτηρίζετε εσείς ειλικρινή αποτύπωση.

02 ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΙΔΗΣ min

Θεοδόσης Γιαννακίδης, από τη σειρά «Πλάι στο υγρό στοιχείο» (Νέα Βύσσα, Έβρος).

Μου έκαναν εντύπωση κάποιες εικόνες με ανθρώπινα απορρίμματα διάσπαρτα στη φύση. Συμβαίνει παντού στην Ελλάδα. Πώς εξηγείτε αυτή τη βίαιη κατάληψη του χώρου;

Τα απορρίμματα και το φαινόμενο των εγκαταλειμμένων κατασκευών κάθε είδους είναι σίγουρα πράγματα που εντυπωσιάζουν πολλούς φωτογράφους που δεν θέλουν να εξωραΐσουν αυτό που τους περιβάλλει. Είναι, όπως και να ’χει, και μια υπαρκτή πραγματικότητα, για την οποία υπάρχει μια εξήγηση. Οι Έλληνες έχουν για ιστορικούς λόγους ιδιαίτερα στενή σχέση με την ατομική ιδιοκτησία. Ως εκ τούτου, κάποιοι μπορεί να δείχνουν αδιαφορία για τον δημόσιο χώρο. Δεν θεωρούν ότι είναι χώρος που τους συνανήκει, τους νοιάζει μόνο το ότι δεν τους ανήκει κατ’ αποκλειστικότητα. Γι’ αυτό και τον βλέπουν συχνά ως δυνάμει σκουπιδότοπο. Μπάζα από ανακαινίσεις και παλιά στρώματα βρίσκουμε παντού, συνήθως σε ρέματα ή και χώρους χωρίς σαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς.

Διαβάζω στο site σας πως ένας από τους σκοπούς του «Provinces» είναι «να δημιουργήσει σταδιακά ένα αρχείο (με τεκμηριωτικό υλικό) που θα μπορούσε να στηρίξει στο μέλλον την οπτική ανθρωπολογία μιας γεωγραφικής και πολιτισμικής ενότητας». Πείτε μας περισσότερα γι’ αυτό. Ακούγεται πολύ ενδιαφέρον. Κατ’ αρχάς, τι είναι η οπτική ανθρωπολογία;

Η οπτική ανθρωπολογία μελετά με τα θεωρητικά και μεθοδολογικά εργαλεία της ανθρωπολογικής έρευνας κάθε είδους οπτικά τεκμήρια. Στο πλαίσιό της επίσης παράγονται φωτογραφίες ή και ταινίες τεκμηρίωσης με εθνογραφικά θέματα. Εμείς, λοιπόν, με την πλατφόρμα μας φιλοδοξούμε ότι με τα χρόνια θα έχουμε δημιουργήσει ένα σημαντικό σώμα οπτικού τεκμηριωτικού υλικού που θα μπορούσε να χρησιμεύσει στους ανθρωπολόγους του μέλλοντος, αλλά και σε άλλους μελετητές του χώρου, του ανθρώπου και των κοινωνιών του, για να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα για νοοτροπίες των αρχών του 21ου αιώνα.

03 ΕΥΗ ΜΑΥΡΩΝΗ min

Εύη Μαυρώνη, από τη σειρά «Στην άκρη της πόλης» (Χίος).

Ζούμε στην εποχή της φιλτραρισμένης εικόνας. Πόσο σημαντικό είναι για το «Provinces» να αποτυπώνονται τα πράγματα όπως είναι; Πόσο άβολη μπορεί να είναι η αλήθεια;

Τα πράγματα δεν αποτυπώνονται ποτέ όπως είναι. Ειδικά στη φωτογραφία, ο άνθρωπος πίσω από τη μηχανή προβαίνει πάντα σε μια σημαίνουσα επιλογή. Κόβει (επιλέγει) κάτι από γύρω του, το πλαισιώνει, μας το δείχνει και αφήνει απέξω (να το φανταστούμε, να το διερευνήσουμε) όλο το υπόλοιπο. Το πόσο δραστικά επεμβαίνει στην πραγματικότητα μέσα από την επιλογή αυτή συνήθως δεν το συνειδητοποιεί ούτε ο ίδιος. Στο «Provinces» μας ενδιαφέρει να δείχνουμε δουλειές όπου ο/η φωτογράφος έχει συνείδηση αυτού του γεγονότος. Από κει και πέρα, μας ενδιαφέρει οι θεατές να αντιλαμβάνονται την παραπάνω συνθήκη και να αναλαμβάνουν την ευθύνη παραγωγής νοήματος κινητοποιώντας την κριτική τους ικανότητα. Δεν ισχυριζόμαστε βεβαίως ότι δεν υπάρχει αλήθεια και ότι όλα είναι υποκειμενικές ερμηνείες κ.λπ. Πιστεύουμε απλώς ότι στον κόσμο όπου ζούμε έχουμε όλοι/-ες προσωπική ευθύνη ως προς τα νοήματα που παράγουμε και καταναλώνουμε μέσω των εικόνων. Είμαστε καθημερινά όλοι/-ες παραγωγοί και καταναλωτές εικόνας σε τεράστιες ποσότητες και δεν μπορούμε πλέον να δηλώνουμε άμοιροι ευθυνών ή εξαπατημένοι. Η αλήθεια είναι στα χέρια μας.

www.the-provinces.com

https://www.instagram.com/the_provinces/

https://www.facebook.com/theprovincesplatform/

04 ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣ min

Ηλίας Κουμουλίδης, από τη σειρά «Βόρεια» (Βόρεια Ελλάδα).

05b GΓιώργος Σταύρος min

Γιώργος Σταύρος, από τη σειρά «Κτηνοτρόφοι» (Κλεισούρα νομού Πρεβέζης).

06 Charles Weber min

Charles Weber, από τη σειρά «Άγιος Σύλλας» (Άγιος Σύλλας, Κρήτη).

08 Achilleas Tilegrafos min

Αχιλλέας Τηλέγραφος, από τη σειρά «In Public» (Σύρος).