Μελαχρινός Βελέντζας: «Θέλουμε όλα να γίνονται γρήγορα»

13.06.2021
Πολιτισμός

Γνωρίσαμε τον «Θρύλο του 1900» στην ομώνυμη ταινία του Τζουζέπε Τορνατόρε, το 1998, εμπνευσμένη από το θεατρικό έργο του Αλεχάντρο Μπαρίκο. Ο Μελαχρινός Βελέντζας, ηθοποιός και πιανίστας, είναι ιδρυτής της καλλιτεχνικής ομάδας έρευνας και παραγωγής Experimento. H site-specific παράσταση «Lemon», βασισμένη στο ίδιο κείμενο του Μπαρίκο, παίζεται από το 2018 και ξεκινάει περιοδεία σε 15 επιλεγμένους προορισμούς.

ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΛΑΣΚΑΡΗ

Το «Lemon» ξανά στα θέατρα και μάλιστα με μια αρκετά πλούσια περιοδεία. Πείτε μας δυο λόγια για την παράσταση και για το πού θα παιχτεί φέτος το καλοκαίρι.

Το «Lemon» είναι η θεατρική παραγωγή για την απίστευτη ιστορία του θρυλικού πιανίστα 1900, που γεννήθηκε πάνω σ’ ένα καράβι και δεν κατέβηκε ποτέ από αυτό. Βασισμένο στον ποιητικό θεατρικό μονόλογο «Novecento» και σε διασκευή-σκηνοθεσία Γεωργίας Τσαγκαράκη, το έργο ταξιδεύει και παρουσιάζεται ανάμεσα στη στεριά και τη θάλασσα σε όλη την Ελλάδα από το 2018. Φέτος, πέρα από τις φεστιβαλικές παραστάσεις (Θέατρο Δάσους, Κηποθέατρο Παπάγου, Ηλιούπολη, Ρεματιά, Οίτη, Χαλκίδα, Ξυλόκαστρο), θα βρεθούμε στο ναυάγιο στο Γύθειο, στις Οινούσσες και την Ίο, εν πλω στα ανοιχτά της Σαλαμίνας και ανάμεσα στα Σφακιά και τη Γαύδο, σε αγκυροβολημένο καράβι στις Σπέτσες, στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, στον Ταρσανά της Σύρου.

Ο πιανίστας 1900 αποφάσισε να μην κατέβει ποτέ από το πλοίο στο οποίο γεννήθηκε. Πόσο επίκαιρο γίνεται το έργο σήμερα, μετά τη συγκυρία του μεγάλου μας υποχρεωτικού εγκλεισμού λόγω καραντίνας;

Τον Μάρτιο του 2020, η πανδημία μάς υποχρέωσε να σταματήσουμε, να φρενάρουμε. Μπήκαμε σε καραντίνα, την εποχή όπου είχαμε αμέτρητες επιλογές. Την εποχή που στο θέατρο συζητούσαμε για τις 1.000 και πλέον παραστάσεις. Τώρα λοιπόν, που σιγά-σιγά προσπαθούμε να προχωρήσουμε, βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και επίκαιρη αυτήν τη συνάντηση: ενός χαρακτήρα που ζει μία αφαιρετική και λιτή ζωή, μα πλούσια μέσω της φαντασίας του, μιας και μπορεί να κάνει άπειρους συνδυασμούς με τα 88 πλήκτρα του πιάνο του, και όλων εμάς που είτε αγωνιούμε να επιστρέψουμε εκεί όπου ήμασταν πριν από την πανδημία είτε προσπαθούμε να επαναπροσδιορίσουμε τις επιλογές μας, αντιλαμβανόμενοι ότι πρέπει να προσαρμοστούμε και να προχωρήσουμε μπροστά. Ο 1900 είναι μία φωνή εντός μας που ρωτά: «Εσείς πού νιώθετε ευτυχισμένοι;».

Τι είναι στην πραγματικότητα το «Lemon», μιας και, από ό,τι έχουμε δει και διαβάζουμε από τις πολύ καλές κριτικές που έχει λάβει μέχρι τώρα, δεν είναι απλά μια θεατρική παράσταση αλλά μια συνολική εμπειρία;

Αυτό έχει να κάνει τόσο με τον τρόπο που παρουσιάζεται η παράσταση όσο και με τις παράπλευρες δράσεις που την πλαισιώνουν. Αφενός λοιπόν, ο site-specific χαρακτήρας της παράστασης επιτρέπει τη δημιουργία ενός πρωτότυπου διαλόγου ανάμεσα στον τόπο και το έργο, παράγοντας κάθε φορά μία διαφορετική θεατρική εμπειρία. Αφετέρου, οι δράσεις πριν από την πραγματοποίηση της παράστασης τοποθετούν το έργο και εκτός σκηνής: η piano street performance, η επικοινωνία της παράστασης με τα λεμονάκια που φέρουν φράσεις του έργου και τα οποία εγκαταλείπουμε σε σημεία κοντά στα μέρη όπου παίζουμε, η δράση #theatroxwriskinito όπου οι θεατές έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν την παράσταση χωρίς το κινητό τους τηλέφωνο, η παράλληλη φωτογραφική έκθεση με τα μέρη όπου έχουμε ταξιδέψει. Όλα αυτά αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια του «Lemon», φέρνοντας στο επίκεντρο την ιστορία του έργου και ακόμη περισσότερο την ανάγκη για μία συνολική αφήγηση εντός κι εκτός σκηνής. Η ανάγκη για μία συνολική πολιτιστική πρόταση που απορρέει από τον θεματικό πυρήνα του έργου.

Έχετε δημιουργήσει μια παράσταση-ταξίδι που βασίζεται στο «Θέατρο υπάρχει όπου υπάρχουν θεατές». Ως δημιουργός, παραγωγός αλλά και ηθοποιός του «Lemon», τι επιδιώκετε μέσα από την παράσταση;

Η πολιτιστική αποκέντρωση και η δυνατότητα για ανεξάρτητη παραγωγή είναι ζητούμενα στον τρόπο με τον οποίο κινούμαι ως καλλιτέχνης. Μου αρέσει πολύ η αδιαμεσολάβητη επαφή με τους θεατές. Το να ψάχνω διαρκώς τρόπους να διεκδικήσω αυτή την επαφή ή ακόμη και να τη δημιουργήσω με βοηθά στο να επαναπροσδιορίζω την τέχνη μου και την αντίληψή μου πάνω στα πράγματα. Και σίγουρα να μη βολεύομαι στην πεπατημένη.

Πού πιστεύετε ότι βασίζεται η μεγάλη επιτυχία του «Lemon»;

Είναι μία τίμια δουλειά που της δίνεται διαρκώς ο χρόνος να ταξιδέψει από στόμα σε στόμα. Στην εποχή μας, θέλουμε όλα να γίνονται γρήγορα. Χρειάζεται νομίζω να ζήσουμε αρμονικότερα με τον χρόνο. Η ψυχραιμία, το όραμα, η πίστη και η αφοσίωση καθώς και το απλόχερο δόσιμο χρόνου στα πράγματα είναι κλειδιά για να συνδεθούμε με αυτό που κάνουμε. Η επιτυχία μετά μπορεί να έρθει μπορεί και όχι. Και τι σημαίνει επιτυχία άλλωστε; Και ποιος την ορίζει; Ο 1900 θα μπορούσε να είναι πιο επιτυχημένος, για παράδειγμα. Επέλεξε όμως λιγότερα από αυτά που θα μπορούσε να έχει. Κι αυτό ήταν που τον έκανε ευτυχισμένο.

Πρόγραμμα παραστάσεων
21 Ιουνίου - Ηλιούπολη | Ανοιχτό Θέατρο Δημήτρης Κιντής
28 Ιουνίου - Κηποθέατρο Παπάγου
3 Ιουλίου - Σαλαμίνα (εν πλω) | Ferry-boat Θεοχάρης
5 Iουλίου – Φεστιβάλ Οίτης
7 Ιουλίου - Χαλκίδα (5^ο Bio-Mechanical Festival) | Θέατρο Αυλιδείας-Αρτέμιδος
10 Ιουλίου - Σπέτσες (εν πλω) | Ferry-boat Κατερίνα Star
14 Ιουλίου – Χαλάνδρι (Φεστιβάλ Ρεματιάς) | Ευρυπίδειο Θέατρο
17 Ιουλίου - Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου (Φεστιβάλ Μεσολογγίου) | Παραλία Τουρλίδας
18 Ιουλίου - Μεσογειακό Φεστιβάλ Βάρκιζας
22 Ιουλίου - Σύρος (Akropoditi Dance Festival) | Καρνάγιο Ταρσανάς
29 Ιουλίου - Θεσσαλονίκη | Φεστιβάλ Θεάτρου Δάσους
5 Αυγούστου - Γύθειο | Ναυάγιο Δημήτριος (παραλία Βαλτάκι)
7 Αυγούστου - Ξυλόκαστρο | Ανοιχτό Θέατρο Βασίλης Γεωργιάδης
9 Αυγούστου - Σφακιά (εν πλω) | Ferry-boat Δασκαλογιάννης
14 Αυγούστου - Ίος | Θέατρο Οδυσσέας Ελύτης
19 Αυγούστου - Οινούσσες